Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fl-Istati Għarab

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Iċ-ċisterna ta' El Jadida.

Din hija Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fl-Istati Għarab,[1] fil-Punent tal-Asja u fit-Tramuntana tal-Afrika, li jokkupaw medda estiża mill-Oċean Atlantiku fil-Punent sal-Baħar tal-Arabja fil-Lvant, u mill-Baħar tal-Mediterran. Fost l-Istati Għarab insibu l-Alġerija, il-Bahrain, l-Eġittu, l-Iraq, il-Ġordan, il-Libanu, il-Libja, il-Mauritania, il-Marokk, l-Oman, il-Palestina, Ġerusalemm (il-Palestina/Iżrael), il-Qatar, l-Arabja Sawdija, is-Sudan, is-Sirja, it-Tuneżija, l-Emirati Għarab Magħquda u l-Jemen.

Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.[2] Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali.[3]

Siti ta' Wirt Dinji[immodifika | immodifika s-sors]

Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.[4][5]

NB: * Siti transnazzjonali (bl-ikħal)

Sit Stampa Post Kriterji tal-Għażla Erja f'ettari (akri) Sena tad-deżinjazzjoni Deskrizzjoni
Al Qal'a ta' Beni Hammad Provinċja ta' M'sila,

l-Alġerija35°48′50″N 04°47′36″E

kulturali:

(iii)

150 (370) 1980 F'pajsaġġ muntanjuż ta' sbuħija straordinarja, il-fdalijiet tal-ewwel belt kapitali tal-emiri Ħammadidi, stabbilita fl-1007 u mġarrfa fl-1152, jagħtu stampa awtentika ta' belt Musulmana ffortifikata. Il-moskea għandha sala tat-talb bi 13-il korsija u tmien niċeċ li hija waħda mill-ikbar fl-Alġerija. Il-Forti (Al Qal'a) ta' Beni Hammad tinsab qrib ir-raħal ta' Maadid (magħruf ukoll bħala Maadhid), li jinsab madwar 225 kilometru (140 mil) fix-Xlokk tal- Alġier.[6]
Djémila Provinċja ta' Sétif,

l-Alġerija36°19′14″N 5°44′12″E

kulturali:

(iii)(iv)

31 (77) 1982 Djémila (qabel magħruf bħala Cuicul) kien raħal Ruman f'pajsaġġ muntanjuż, li jinkludi forum, tempji, bażiliki, arkati trijonfali, binjiet reliġjużi u strutturi oħra, kollha kemm huma adattati għall-pożizzjoni ta' 900 metru (3,000 pied) 'il fuq mil-livell tal-baħar.[7]
Kasbah tal-Alġier il-Provinċja tal-Alġier,

l-Alġerija36°47′00″N 3°03′37″E

kulturali:

(ii)(v)

50 (120) 1982 Il-Kasbah tal-Alġier hija belt Iżlamika unika mal-kosta Mediterranja. Fiha l-fdalijiet ta' ċittadella, moskej Medjevali u palazzi Ottomani.[8]
Wied ta' M'zab Provinċja ta' Ghardaïa,

l-Alġerija32°29′00″N 3°41′00″E

kulturali:

(ii)(iii)(v)

4,000 (9,900) 1982 Il-ħabitat uman tradizzjonali intatt inbena madwar ħames ksour tal-Wied ta' M'zab fis-seklu 10 mill-Ibaditi.[9]
Tassili n'Ajjer Provinċji ta' Illizi u Tamanrasset,

l-Alġerija25°30′00″N 9°00′00″E

imħallat:

(i)(iii)(vii)(viii)

7,200,000 (18,000,000) 1982 Tassili n'Ajjer huwa promontorju vast fit-tarf tas-Saħara li fih iktar minn 15,000 inċizjoni fl-għerien li jirreġistraw it-tibdil fil-klima, il-migrazzjonijiet tal-annimali, u l-evoluzzjoni tal-ħajja umana, u li jmorru lura għas-6,000 Q.K. għall-ewwel sekli W.K. Is-sit huwa magħruf ukoll għall-formazzjonijiet tal-ġebel ramli msawra bl-erożjoni.[10]
Timgad Provinċja ta' Batna,

l-Alġerija35°27′00″N 6°38′00″E

kulturali:

(ii)(iii)(iv)

91 (220) 1982 Stabbilita mill-Imperatur Trajanu fil-100 W.K. bħala kolonja militari, Timgad hija kkaratterizzata minn toroq cardo u decumanus, li jikkostitwixxu eżempju tipiku tal-ippjanar tal-bliet Rumani.[11]
Tipasa Provinċja ta' Tipaza,

l-Alġerija

36°32′00″N 2°22′00″E

kulturali:

(iii)(iv)

52 (130) 1982 Tipasa, li qabel kienet ċentru kummerċjali Kartaġiniż, inħakmet mir-Rumani u ġiet ikkonvertita f'bażi militari. Is-sit joħroġ fid-dieher ukoll influwenzi Paleo-Kristjani u Biżantini.[12]
Tumbati Funebri ta' Dilmun Governorat tat-Tramuntana,

il-Bahrain26°8′59″N 50°30′46″E / 26.14972°N 50.51278°E / 26.14972; 50.51278

kulturali:

(iii)(iv)

168.45 (416.2) 2019 It-Tumbati Funebri ta' Dilmun jinsabu fin-naħa tal-Punent tal-Gżira ta' Bahrain u jmorru lura għal żmien Dilmun u l-kultura ta' Umm al-Nar. Inbnew bejn l-2050 u l-1750 Q.K. u jinkludu 21 sit arkeoloġiku b'iktar minn 11,000 tumbata funebri u 17-il tumbata rjali mibnija bħala torrijiet funebri ta' żewġ sulari.[13]
Qal'at al-Bahrain – Port Antik u Kapitali ta' Dilmun Governorat tat-Tramuntana,

il-Bahrain26°13′59″N 50°31′38″E / 26.23306°N 50.52722°E / 26.23306; 50.52722

kulturali:

(ii)(iii)(iv)

32 (79) 2005 Qal'at al-Bahrain kienet il-belt kapitali taċ-ċivilizzazzjoni ta' Dilmun, u hija xhieda tal-okkupazzjoni umana kontinwa mill-ħabta tal-2300 Q.K. sal-preżent. Fil-quċċata tas-sit hemm forti Portugiż.[14]
Ħsad tal-Perli fil-Bahrain, xhieda tal-ekonomija ta' gżira il-Bahrain

26°14′28″N 50°36′49″E / 26.24111°N 50.61361°E / 26.24111; 50.61361

kulturali:

(iii)

35,087 (86,700) 2012 Is-sit jikkonsisti minn binjiet f'Muharraq, meded tal-gajdri, segment tal-kosta u fortizza, u huwa xhieda tat-tradizzjoni tal-ħsad tal-gajdri li kien jiddomina fil-Golf tal-Arabja mis-seklu 2 sal-bidu tas-seklu 20, meta l-introduzzjoni tal-kultivazzjoni tal-perli mill-Ġappun irriżultat fil-qerda tal-ekonomija tal-ħsad tal-perli fil-Bahrain.[15]
Abu Mena Governorat ta' Lixandra, l-Eġittu

30°51′00″N 29°40′00″E / 30.85°N 29.6666667°E / 30.85; 29.6666667

kulturali:

(iv)

183 (450) 1979 Il-fdalijiet tal-eks belt Kristjana imqaddsa jinkludu knisja, battisterju, bażiliki, binjiet pubbliċi, toroq, monasteri, djar u studjos tax-xogħol. Dawn inbnew fuq il-qabar ta' Menas ta' Lixandra.[16]
Tebe Antika bin-Nekropoli tagħha Governorat ta' Luxor,

l-Eġittu 25°44′00″N 32°36′00″E / 25.7333333°N 32.6°E / 25.7333333; 32.6

kulturali:

(i)(iii)(vi)

7,390 (18,300) 1979 L-eks belt kapitali tal-Eġittu u l-belt ta' Amun, Tebe fiha t-tempji u l-palazzi ta' Karnak u ta' Luxor, kif ukoll in-nekropoli fil-Wied tar-Rejiet u fil-Wied tal-Irġejjen, li huma xhieda tal-quċċata taċ-ċivilizzazzjoni Eġizzjana.[17]
Belt Storika tal-Kajr Governorat tal-Kajr,

l-Eġittu 30°03′00″N 31°15′40″E / 30.05°N 31.26111°E / 30.05; 31.26111

kulturali:

(i)(v)(vi)

524 (1,290) 1979 Il-Kajr huwa waħda mill-eqdem bliet Iżlamiċi fid-dinja. Iċ-ċentru storiku jinsab fil-qalba tal-belt urbana moderna tal-Kajr u jmur lura għas-seklu 10 u laħaq il-quċċata tiegħu fis-seklu 14. Fih moskej, madrasas, ħamams u funtani.[18]
Memphis and its Necropolis – the Pyramid Fields from Giza to Dahshur Governorat ta' Giza,

l-Eġittu 30°03′00″N 31°15′40″E / 30.05°N 31.26111°E / 30.05; 31.26111

kulturali:

(i)(v)(vi)

16,358.52 (40,422.8) 1979 Il-belt kapitali tar-Renju Antik tal-Eġittu għandha monumenti funebri straordinarji, inkluż oqbra tal-blat, mastaba mżejna, tempji u piramidi. Fi żmien il-qedem, il-Piramidi tal-Eġittu kienu jitqiesu bħala wieħed mis-Seba' Għeġubijiet tad-Dinja Antika.[19]
Monumenti Nubjani minn Abu Simbel sa Philae Governorat ta' Aswan, l-Eġittu

22°20′11″N 31°37′34″E / 22.33639°N 31.62611°E / 22.33639; 31.62611

kulturali:

(i)(iii)(vi)

374 (920) 1979 Il-komponenti ta' dan is-sit jinsabu tul ix-xmara Nil, u jinkludu monumenti bħat-Tempju ta' Ramesses II f'Abu Simbel u s-Santwarju ta' Isis f'Philae, li ġew salvati mill-għargħar tax-xmara Nasser, frott il-kostruzzjoni tad-Diga ta' Aswan.[20]
Żona ta' Santa Katarina Governorat tan-Nofsinhar tas-Sinaj, l-Eġittu 28°33′22″N 33°58′32″E / 28.55611°N 33.97556°E / 28.55611; 33.97556

kulturali:

(i)(iii)(iv)(vi)

60,100 (149,000) 2002 Il-monasteru Ortodoss ta' Santa Katarina huwa fost l-eqdem monasteri Kristjani li għadu attiv. Imur lura għas-seklu 6 u jinsab qrib l-Għolja ta' Horeb, fejn skont it-Testment il-Qadim, Mosè ngħata t-Tavli tal-Kmandamenti. Ir-reġjun huwa sagru għall-Kristjani, għall-Musulmani u għal-Lhud.[21]
Wadi Al-Hitan (Wied tal-Balieni) Governorat ta' Faiyum, l-Eġittu

29°20′00″N 30°11′00″E / 29.3333333°N 30.1833333°E / 29.3333333; 30.1833333

naturali:

(viii)

20,015 (49,460) 2005 Wadi Al-Hitan jinsab fil-Punent tal-Eġittu u fih il-fdalijiet ta' fossili tal-Archaeoceti li issa huma estinti. Is-sit jippermetti l-immappjar tal-evoluzzjoni tal-balieni minn mammiferu tal-art għal mammiferu akkwatiku.[22]
Ahwar tan-Nofsinhar tal-Iraq: Rifuġju ta' Bijodiversità u l-Pajsaġġ Relitt tal-Bliet tal-Mesopotamja Governorat ta' Dhi Qar, l-Iraq

31°33′44″N 47°39′28″E

imħallat:

(iii)(v)(ix)(x)

211,544 (522,740) 2016 Is-sit jinsab fin-Nofsinhar tal-Iraq u jinkludi tliet bliet ta' oriġini Sumera, fosthom Uruk, Ur u Eridu, flimkien ma' erba' artijiet mistagħdra fl-imraġ tal-Mesopotamja.[23]
Babilonja Governorat tal-Babilonja,

l-Iraq

32°32′31.09″N 44°25′15″E

kulturali:

(iii)(vi)

1,054.3 (2,605) 2019 Is-sit jinsab 85 kilometru fin-Nofsinhar ta' Bagdad u jinkludi l-fdalijiet tal-belt li bejn is-626 u l-539 Q.K., kienet il-belt kapitali tal-Imperu Neo-Babiloniż. Jinkludi villaġġi u żoni agrikoli madwar il-belt antika.[24]
Ċittadella ta' Erbil Governorat ta' Erbil, l-Iraq

36°11′28″N 44°00′33″E

kulturali:

(iv)

16 (40) 2014 Iċ-ċittadella ta' Erbil tinsab fil-quċċata ta' għolja fuq il-belt ta' Erbil u tikkorrispondi għall-belt antika ta' Arbela, li kienet ċentru politiku u reliġjuż Assirjan li jmur lura għal żmien l-Assirjani.[25]
Hatra Governorat ta' Nineveh,

l-Iraq

35°35′17″N 42°43′06″E

kulturali:

(ii)(iii)(iv)(vi)

324 (800) 1985 Il-belt iffortifikata Partika ta' Hatra irreżistiet attakki ripetuti mill-Imperu Ruman fis-seklu 2 W.K. L-arkitettura tagħha tirrifletti kemm influwenzi Ellenistiċi kif ukoll influwenzi Rumani.[26]
Assur (Qal'at Sherqat) Governorat ta' Saladin,

l-Iraq

35°27′32″N 43°15′35″E

kulturali:

(iii)(iv)

70 (170) 2003 Assur tinsab max-xmara Tigris u tmur lura għat-tielet millenju Q.K. Assur kienet l-ewwel kapitali tal-Imperu Assirjan u ċentru reliġjuż tal-Assirjani. Wara l-qerda tagħha mill-Babiloniżi, il-belt reġgħet ħadet il-ħajja għal żmien qasir matul il-perjodu tal-Partiċi.[27]
Belt Arkeoloġika ta' Samarra Governorat ta' Saladin,

l-Iraq

34°20′28″N 43°49′25″E

kulturali:

(ii)(iii)(iv)

15,058 (37,210) 2007 Il-belt Iżlamika ta' Samarra tinsab max-xmara Tigris u kienet il-kapitali tal-Kaliffat Abbasid. Fiha tnejn mill-ikbar moskej u bosta mill-ikbar palazzi fid-dinja Iżlamika. Barra minn hekk, hija l-ifjen eżempju ta' ppjanar tal-bliet ta' żmien l-Abbasidi.[28]
As-Salt – Post it-Tolleranza u l-Ospitalità Urbana Governorat ta' Balqa,

il-Ġordan

32°02′21″N 35°43′33″E

kulturali: (ii)(iii) 24.68 (61.0) 2021 Stabbilit fuq tliet għoljiet spazjati qrib xulxin fir-reġjun ta' Balqa, As-Salt kien l-insedjament prinċipali max-Xatt tal-Lvant tax-xmara Ġordan li serva bħala ċentru kummerċjali, kulturali u finanzjarju. Il-prosperità tiegħu wasslet għal influss ta' nies mir-reġjun li marru jgħixu f'As-Salt, u ħolqu belt distinta mibnija bil-ġebla tal-ġir safra u bi stili Neo-Kolonjali u tal-Art Nouveau Ewropej flimkien ma' stili tradizzjonali lokali.[29]
Sit tal-Magħmudija tal-"Betanija Lil Hinn mix-Xmara Ġordan" (Al-Maghtas) Ix-xmara Ġordan.

31°50′14″N 35°33′10″E

kulturali:

(iii)(vi)

294 (730) 2015 Al-Maghtas jinsab max-xmara Ġordan u jitqies bħala l-post fejn Ġesù ġie mgħammed minn Ġwanni l-Battista. Huwa sit ta' pellegrinaġġ Kristjan u fih il-fdalijiet ta' knejjes u kappelli Rumani u Biżantini, monasteru, għerien u vaski.[30]
Petra Governorat ta' Ma'an,

il-Ġordan

30°19′50″N 35°26′36″E

kulturali:

(i)(iii)(iv)

26,171 (64670) 1985 Il-belt tan-Nabatej ta' Petra kienet ċentru kummerċjali ewlieni bejn l-Arabja, l-Eġittu u s-Sirja/il-Feniċja, famuża għall-arkitettura mħaffra fil-blat kif ukoll għas-sistemi tal-estrazzjoni u tal-inġinerija tal-ilma.[31]
Quseir Amra Governorat ta' Zarqa,

il-Ġordan

31°48′7″N 36°35′9″E

kulturali:

(i)(iii)(iv)

0.0445 (0.101) 1985 Il-kastell tad-deżert ta' Quseir Amra nbena fil-bidu tas-seklu 8, u ntuża kemm bħala fortizza kif ukoll bħala palazz rjali tal-Umajjad. Is-sit huwa magħruf ukoll għall-affreski estensivi tiegħu, li jikkostitwixxu eżempju importanti u uniku ta' arti Iżlamika bikrija.[32]
Um er-Rasas (Kastrom Mefa'a) Governorat ta' Madaba,

il-Ġordan

31°30′6″N 35°55′14″E

kulturali:

(i)(iv)(vi)

24 (59) 2005 Stabbilit bħala kamp militari Ruman, Um er-Rasas kiber u sar insedjament sas-seklu 5, li ġie abitat suċċessivament minn komunitajiet Kristjani u Iżlamiċi. Fil-biċċa l-kbira tiegħu s-sit għadu ma ġiex skavat u fih fdalijiet ta' fortifikazzjonijiet Rumani, ta' knejjes b'artijiet tal-mużajk ippreservati sew, u żewġ torrijiet stiliti.[33]
Żona Protetta ta' Wadi Rum il-Ġordan

29°38′23″N 35°26′02″E

imħallat:

(iii)(v)(vii)

74,180 (183,300) 2005 Iż-Żona Protetta ta' Wadi Rum tinsab fin-Nofsinhar tal-Ġordan u fiha varjetà kbira ta' formazzjonijiet tal-art fid-deżert, inkluż widien tal-ġebel ramli, ħnejjiet naturali, fniedaq, irdumijiet, ċedimenti tal-art u għerien. Is-sit fih ukoll panewijiet estensivi tal-arti fuq il-blat, inċiżjonijiet u fdalijiet arkeoloġiċi, li jixhdu iktar 12,000 sena ta' abitazzjoni umana kontinwa.[34]
Anjar Governorat ta' Beqaa,

il-Libanu

33°43′33″N 35°55′47″E

kulturali:

(iii)(iv)

1984 Stabbilita fil-bidu tas-seklu 8, il-belt ta' Anjar malajr ġiet abbandunata wara l-waqgħa tal-Kaliffat Umajjad, u tħallew fdalijiet ta' swar, torrijiet, palazzi, moskej u banjijiet, li jikkostitwixxu eżempju ta' ppjanar tal-bliet ta' żmien l-Umajjad.[35]
Baalbek Governorat ta' Baalbek-Hermel,

il-Libanu

34°00′25″N 36°12′18″E

kulturali:

(i)(iv)

1984 Magħrufa qabel bħala Heliopolis, il-belt tal-Feniċi ta' Baalbek fiha wħud mill-ikbar tempji Rumani u fost l-iktar ippreservati, inkluż it-Tempji ta' Ġove, ta' Venere u ta' Bacchus.[36]
Byblos Governorat tal-Għolja tal-Libanu,

il-Libanu

34°07′09″N 35°38′51″E

kulturali:

(iii)(iv)(vi)

1984 Abitata kontinwament min-Neolitiku, Byblos kienet waħda mill-eqdem bliet li oriġinat fi żmien il-Feniċi. Minn dak iż-żmien ġiet okkupata mill-Persjani, mir-Rumani, mill-ġellieda tal-Kruċjati u mill-Ottomani, li kollha kemm huma ħallew xi influwenza fuq l-arkitettura tagħha. Byblos kellha rwol sinifikanti fid-diffużjoni tal-alfabett tal-Feniċi.[37]
Ouadi Qadisha (il-Wied Sagru) u l-Foresta taċ-Ċedri ta' Alla (Horsh Arz el-Rab) Governorat tat-Tramuntana tal-Libanu,

il-Libanu

34°14′36″N 36°02′56″E

kulturali:

(iii)(iv)

1998 Il-Wied ta' Qadisha pprovda kenn għall-komunitajiet Kristjani mill-bidu tal-Kristjaneżmu, u ospita għadd kbir ta' monasteri u eremitaġġi. Il-Foresta taċ-Ċedri ta' Alla hija fost l-aħħar postijiet fejn għadhom jikbru s-siġar taċ-Cedrus libani, li minnhom storikament kienu jiġu prodotti wħud mill-iżjed materjali importanti għall-kostruzzjoni.[38]
Fiera Internazzjonali ta' Rachid Karami f'Tripoli Governorat tat-Tramuntana tal-Libanu,

il-Libanu

34°26′21″N 35°49′27″E

kulturali:

(ii)(iv)

2022 Il-Fiera Internazzjonali ta' Rachid Karameh f'Tripoli tinsab fit-Tramuntana tal-pajjiż u ġiet iddisinjata fl-1962 mill-arkitett Brażiljan Oscar Niemeyer fuq medda ta' 70 ettaru bejn iċ-ċentru storiku ta' Tripoli u l-port ta' Al Mina. Il-fiera kienet il-proġett ewlieni tal-politika tal-immodernizzar tal-Libanu fis-snin 60 tas-seklu 20.[39]
Tyre Governorat tan-Nofsinhar tal-Libanu, il-Libanu

33°16′19″N 35°11′40″E

kulturali:

(iii)(vi)

154 (380) 1984 Il-belt antika tal-Feniċi ta' Tyre kienet waħda mill-ewwel setgħat marittimi fil-Lvant tal-Mediterran u l-post fejn jingħad li ġiet skoperta ż-żebgħa vjola. Il-fdalijiet arkeoloġiċi eżistenti fil-biċċa l-kbira jmorru lura għal żmien ir-Rumani, fosthom banjijiet, arena, triq bil-kolonni, arkata trijonfali, akkwedott u ippodromu.[40]
Sit Arkeoloġiku ta' Cyrene Jabal al Akhdar,

il-Libja

32°49′30″N 21°51′30″E

kulturali:

(ii)(iii)(vi)

1982 L-eks kolonja Griega ta' Cyrene ġiet Rumanizzata u ttrasformata f'belt kapitali, sa ma nqerdet mit-terremot ta' Kreta tat-365 W.K. Il-fdalijiet ta' elf sena ilu baqgħu rinomati mis-seklu 18.[41]
Sit Arkeoloġiku ta' Leptis Magna Homs,

il-Libja

32°38′18″N 14°17′35″E

kulturali:

(i)(ii)(iii)

1982 Il-belt Rumana ta' Leptis Magna tkabbret mill-Imperatur Septimius Severus, li twieled hemmhekk. Fis-sit arkeoloġiku għad hemm monumenti pubbliċi, port, suq, imħażen, ħwienet u djar.[42]
Sit Arkeoloġiku ta' Sabratha Distrett ta' Zawiya,

il-Libja

32°48′19″N 12°29′06″E

kulturali:

(iii)

1982 Stabbilita bħala ċentru kummerċjali mill-Feniċi, Sabratha ġiet immexxija għal żmien qasir minn Masinissa tan-Numidja qabel ma ġiet Rumanizzata u rikostruwita fis-sekli 2 u 3 W.K.[43]
Raħal Antik ta' Ghadamès Distrett ta' Nalut,

il-Libja

30°08′00″N 9°30′00″E

kulturali:

(v)

1986 Ghademes tinsab f'oażi u hija fost l-eqdem bliet pre-Saħarjani. Tirrappreżenta arkitettura tradizzjonali domestika b'diviżjoni vertikali tal-funzjonijiet.[44]
Siti tal-arti fuq il-blat ta' Tadrart Acacus Fezzan,

il-Libja

24°50′00″N 10°20′00″E

kulturali:

(iii)

1985 Il-katina muntanjuża ta' Tadrart Acacus fiha eluf ta' tpittir fl-għerien b'diversi stili, li jmorru lura għall-12,000 Q.K. sal-100 W.K., u li jirriflettu l-bidliet tal-flora u tal-fawna fir-reġjun, kif ukoll l-istili differenti ta' għajxien tal-popolazzjonijiet suċċessivi fis-Saħara.[45]
Park Nazzjonali ta' Banc d'Arguin bejn Nouakchott u Nouadhibou, il-Mauritania naturali: (ix), (x) 1989 Fil-marġni tal-kosta Atlantika, il-park nazzjonali jinkludi l-għaram tar-ramel, l-artijiet bassasa kostali, il-gżejriet u l-ilmijiet baxxi tul il-kosta. Il-kuntrast bejn l-ambjent aħrax tad-deżert u l-bijodiversità taż-żona tal-baħar wassal għal pajsaġġ terrestri u tal-baħar ta' importanza naturali eċċezzjonali. Fix-xitwa, varjetà wiesgħa ta' għasafar ipassu u jieqfu jistrieħu fis-sit. Barra minn hekk, wieħed jista' jsib diversi speċijiet ta' fkieren tal-baħar u dniefel, li jintużaw mis-sajjieda biex jattiraw ġlejjeb ta' ħut.[46]
Ksour Antiki ta' Ouadane, Chinguetti, Tichitt u Oualata Ouadane, Chinguetti, Tichitt u Oualata, il-Mauritania kulturali: (iii), (iv), (v) 1996 Stabbiliti fis-sekli 11 u 12 biex jaqdu lill-karovani li kien jaqsmu d-deżert tas-Saħara, dawn iċ-ċentri kummerċjali u reliġjużi saru punti ċentrali tal-kultura Iżlamika. Irnexxielhom jippreservaw in-nisġa urbana li evolviet bejn is-sekli 12 u 16. Tipikament, id-djar huma ffullati tul it-toroq dojoq madwar xi moskea b'minaret kwadru. Joħorġu fid-dieher stil ta' għajxien tradizzjonali ċċentrat fuq il-kultura nomadika tal-popolazzjonijiet t-Saħara tal-Punent.[47]
Sit Arkeoloġiku ta' Volubilis Fès-Meknès, il-Marokk

34°04′26″N 5°33′25″W

kulturali: (ii)(iii)(iv)(vi) 42 (100) 1997 Is-sit Ruman importanti ta' Volubilis ġie stabbilit fis-seklu 3 Q.K. bħala l-belt kapitali tal-Mawritanja, u iktar 'il quddiem saret il-belt kapitali tad-dinastija Idrisida. Kien fiha bosta binjiet, u l-fdalijiet estensivi tagħhom ġew ippreservati sal-lum.[48]
Belt Storika ta' Meknes Fès-Meknès, il-Marokk

33°53′00″N 5°33′30″W

kulturali: (iv) 1996 L-eks belt kapitali tad-dinastija Alawita ġiet stabbilita fis-seklu 11 mill-Almoravidi u saret belt b'influwenza Spanjola-Għarbija Iberika matul is-sekli 17 u 18.[49]
Ksar ta' Ait Ben Haddou Drâa-Tafilalet, il-Marokk

31°02′50″N 7°07′44″W

kulturali: (iv)(v) 3 (7.4) 1987 Il-Ksar ta' Ait Ben Haddou huwa eżempju ta' ħabitat tradizzjonali pre-Saħarjan fin-Nofsinhar tal-Marokk, imdawwar minn ħitan għoljin imsaħħa b'torrijiet fl-irkejjen.[50]
Medina ta' Essaouira (li qabel kienet Mogador) Marrakesh-Safi, il-Marokk

31°31′00″N 9°46′10″W

kulturali: (ii), (iv) 30 (74) 2001 Il-port marittimu ffortifikat ta' Essaouira nbena matul l-aħħar tas-seklu 18 u fih taħlita ta' arkitettura Ewropea u tat-Tramuntana tal-Afrika. Kien ċentru kummerċjali ewlieni bejn is-Saħara u l-Ewropa.[51]
Medina ta' Fez Fès-Meknès, il-Marokk

34°03′40″N 4°58′40″W

kulturali: (ii), (v) 280 (690) 1981 Fez ġiet stabbilita fis-seklu 9 u laħqet l-apoġew tagħha bħala l-belt kapitali tad-dinastija Marinidi fis-sekli 13 u 14. Il-monumenti ewlenin u n-nisġa urbana tagħha jmorru lura għal dak iż-żmien. Tospita wkoll l-eqdem università tad-dinja, l-Università ta' Al Quaraouiyine.[52]
Medina ta' Marrakesh Marrakesh-Safi, il-Marokk

31°37′53″N 7°59′12″W

kulturali: (i), (ii), (iv), (v) 1,107 (2,740) 1985 Marrakesh ġiet stabbilita fis-snin 70 tas-seklu 11 u baqgħet ċentru politiku, ekonomiku u kulturali għal żmien twil. Monumenti minn dak il-perjodu jinkludu l-Moskea ta' Koutoubia, il-kasbah, u l-fortifikazzjonijiet. Il-belt tħaddan fiha wkoll karatteristiċi iktar ġodda, inkluż palazzi u madrasas.[53]
Medina ta' Tétouan (li qabel kienet magħrufa bħala Titawin) Tanger-Tetouan-Al Hoceima, il-Marokk

35°34′15″N 5°22′00″W

kulturali: (ii), (iv),(v) 7 (17) 1997 L-iżjed medina kompluta tal-Marokk f'Tétouan intużat bħala l-punt ewlieni ta' kuntatt bejn il-Marokk u l-Andalusija matul is-seklu 8. Ir-raħal ġie rikostruwit minn refuġjati mill-Andalusija wara r-Reconquista. L-influwenza ta' din tal-aħħar hija evidenti fl-arti u fl-arkitettura.[54]
Belt Portugiża ta' Mazagan (El Jadida) Casablanca-Settat, il-Marokk

33°15′24″N 8°30′07″W

kulturali: (ii), (iv) 8 (20) 2004 Il-fortifikazzjoni Portugiża ta' Mazagan b'disinn militari Rinaxximentali mill-bidu tas-seklu 16 ittieħdet mill-Marokk fl-1769. Fost il-binjiet li għadhom eżistenti hemm ċisterna u knisja Gotika.[55]
Rabat, Kapitali Moderna u Belt Storika: Wirt Kondiviż Rabat-Salé-Kénitra, il-Marokk

34°01′27″N 6°49′22″W

kulturali: (ii), (iv) 349 (860) 2012 Rabat ġiet rikostruwita taħt it-tmexxija tal-Franċiżi mill-1912 sas-snin 30 tas-seklu 20, u fiha taħlita ta' karatteristiċi storiċi u moderni, pereżempju ġonna botaniċi, it-Torri ta' Hassan (mhux il-Moskea ta' Hassan II li nbniet fl-1993), u l-fdalijiet insedjamenti Rumani, Feniċi, Għarab Iberiċi u tal-Andalusija mis-seklu 12 sas-seklu 17.[56]
Sistemi tal-Irrigazzjoni tal-Aflaj tal-Oman Reġjuni ta' Dakhiliyah, Sharqiyah u Batinah, l-Oman

22°59′56″N 57°32′10″E / 22.99889°N 57.53611°E / 22.99889; 57.53611

kulturali:

(v)

1,456 (3,600) 2006 Il-ħames komponenti tas-sistemi tal-Aflaj jirrappreżentaw metodu ta' irrigazzjoni li jmur lura għal mill-inqas il-500 W.K. Din is-sistema tqassam l-ilma b'mod effettiv permezz tal-gravità, sabiex l-ilma jissodisfa l-ħtiġijiet agrikoli u domestiċi.[57]
Belt Antika ta' Qalhat Governorat tan-Nofsinhar ta' Ash Sharqiyah,

l-Oman 22°42′N 59°22′E / 22.7°N 59.367°E / 22.7; 59.367

kulturali:

(ii)(iii)

75.82 (187.4) 2018 Qalhat hija marbuta mal-istorja tar-Renju/tal-Imperu ta' Hormuz kien jikkontrolla l-iStrett ta' Hormuz bejn is-seklu 10 u s-seklu 17. Qalhat ġiet żviluppata tul il-kosta tal-Oman bħala belt sekondarja biex ikunu jistgħu jiġu kkontrollati ż-żewġ naħat tad-daħla fil-Golf tal-Persja.[58]
Siti Arkeoloġiċi ta' Bat, Al-Khutm u Al-Ayn Reġjun ta' Ad Dhahirah, l-Oman

23°16′11″N 56°44′42″E / 23.26972°N 56.745°E / 23.26972; 56.745

kulturali:

(iii)(iv)

1988 Bat, Al-Khutm u Al-Ayn, li jinsabu fin-naħa ta' ġewwa tas-Sultanat, huma fost l-iżjed kumplessi ppreservati ta' insedjamenti u ta' nekropoli mit-tielet millenju Q.K. fil-Lvant tal-Arabja u fid-dinja. In-nekropoli ta' Bat, b'mod partikolari, tirrefletti l-prattiki funebri ta' Żmien il-Bronż Bikri fl-Oman.[59]
Forti ta' Bahla Reġjun ta' Ad Dakhiliyah, l-Oman

22°57′51″N 57°18′04″E / 22.96417°N 57.30111°E / 22.96417; 57.30111

kulturali:

(iv)

1987 Il-forti huwa parti minn Bahla, insedjament f'oażi u l-eks belt kapitali tad-dinastija Nabhani, li ddominat fl-Oman u stagħnat fil-Peniżola tal-Arabja matul il-Medju Evu Aħħari.[60]
Art tal-Inċens Governorat ta' Dhofar,

l-Oman 18°15′12″N 53°38′51″E / 18.25333°N 53.6475°E / 18.25333; 53.6475

kulturali:

(iii)(iv)

850 (2,100) 2000 Il-portijiet antiki ta' Khor Rori u ta' Al-Balid, l-oażi tal-karovani ta' Shisr u Wadi Dawkah fin-Nofsinhar tal-Arabja kienu kruċjali fil-produzzjoni u fid-distribuzzjoni tal-inċens, li kien wieħed mill-iżjed prodotti lussużi mfittex fi żmien il-qedem.[61]
Belt Antika ta' Ġerusalemm u l-Ħitan tagħha il-Lvant ta' Ġerusalemm, Iżrael/Palestina

31°46′00″N 35°13′00″E / 31.7666667°N 35.2166667°E / 31.7666667; 35.2166667

kulturali:

(ii)(iii)(vi)

1981 Ġerusalemm hija belt imqaddsa għat-tliet reliġjonijiet ewlenin fid-dinja, il-Kristjaneżmu, l-Iżlam u l-Ġudaiżmu, u fiha iktar minn 200 monument storiku, inkluż il-Koppla tal-Blata, il-Ħajt tan-Newwieħa u l-Knisja tas-Sepolkru Mqaddes.[62]
Post tat-Twelid ta' Ġesù: il-Knisja tan-Natività u r-Rotta tal-Pellegrinaġġ, Betlem Governorat ta' Betlem, il-Palestina

31°42′16″N 35°12′27″E / 31.70444°N 35.2075°E / 31.70444; 35.2075

kulturali:

(ii)(iii)

3 (7.4) 2012 Is-sit tradizzjonalment jiġi identifikat bħala l-post tat-twelid ta' Ġesù. Il-Knisja tan-Natività, li nbniet fis-seklu 4 u ġiet rikostruwita fis-seklu 6, għandha importanza prominenti kemm għall-Kristjani kif ukoll għall-Musulmani.[63]
Palestina: Art taż-Żebbuġ u tal-Vinji – Pajsaġġ Kulturali tan-Nofsinhar ta' Ġerusalemm, Battir Batir.JPG. Governorat ta' Betlem,

il-Palestina 31°43′11″N 35°07′50″E / 31.71972°N 35.13056°E / 31.71972; 35.13056

kulturali:

(iv)(v)

349 (860) 2014 Il-pajsaġġ tal-għoljiet ta' Battir jinkludi raba' mtarraġ bil-ġebel għas-swieq u għall-ġonna tal-produzzjoni taż-żebbuġ u tal-vinji, li jissaqqa permezz ta' sistema tradizzjonali ta' tisqija.[64]
Ċentru Storiku ta' Hebron/Al-Khalil Hebron-(Abraham)-Mosche.JPG Governorat ta' Hebron,

il-Palestina 31°31′30″N 35°06′30″E / 31.525°N 35.10833°E / 31.525; 35.10833

kulturali:

(ii)(iv)(vi)

20.6 (51) 2017 Il-qalba taċ-ċentru storiku tar-raħal kien is-sit tal-Moskea ta' Al-Ibrahimi u l-qabar tal-Patriarki li nbnew f'kumpless fis-seklu 1 W.K. sabiex jiġu protetti l-oqbra tal-patriarka Abram u tal-familja tiegħu.[65]
Sit Arkeoloġiku ta' Al Zubarah Al Shamal,

il-Qatar 25°58′41″N 51°01′47″E / 25.97806°N 51.02972°E / 25.97806; 51.02972

kulturali:

(iii)(iv)(v)

416 (1,030) 2013 Ir-raħal kostali ta' Al Zubarah kien ċentru kummerċjali ewlieni tal-ħsad tal-perli fil-Golf Persjan fl-aħħar tas-seklu 18 u fil-bidu tas-seklu 19, qabel ma nqered fl-1811 u eventwalment ġie abbandunat fil-bidu tas-seklu 20. Il-fdalijiet tal-palazzi, tal-moskej, tal-port, tal-fortifikazzjonijiet u ta' strutturi oħra tiegħu ġew ippreservati bis-saħħa tar-ramel tad-deżert.[66]
Oażi ta' Al-Ahsa, Pajsaġġ Kulturali li Jevolvi Hofuf, Governorat ta' Al-Ahsa, l-Arabja Sawdija

25°25′46″N 49°37′19″E / 25.42944°N 49.62194°E / 25.42944; 49.62194

kulturali:

(iii)(iv)(v)

8,544 (21,110) 2018 Permezz tat-2.5 miljun siġra tal-palm tat-tamal tagħha, Al-Ahsa hija l-ikbar oażi fid-dinja. Al-Ahsa fiha pajsaġġ ġeokulturali uniku u hija eżempju eċċezzjonali ta' interazzjoni mal-ambjent.[67]
Sit Arkeoloġiku ta' Hegra (al-Hijr / Madā ͐ in Ṣāliḥ) Provinċja ta' Al Madinah,

l-Arabja Sawdija 26°47′01″N 37°57′18″E / 26.78361°N 37.955°E / 26.78361; 37.955

kulturali:

(ii)(iii)

1,621 (4,010) 2008 Is-sit ta' Al-Hijr, li qabel kien magħruf bħala Hegra, jikkostitwixxi l-ikbar insedjament tar-Renju tan-Nabatej wara Petra. Fih sensiela ta' oqbra mħaffrin fil-blat u monumenti li huma ppreservati, li jmorru lura għas-seklu 1 Q.K.[68]
Distrett ta' At-Turaif f'ad-Dir'iyah Provinċja ta' Riyadh,

l-Arabja Sawdija 24°44′03″N 46°34′21″E / 24.73417°N 46.5725°E / 24.73417; 46.5725

kulturali:

(ii)(iii)

29 (72) 2008 Stabbilit fis-seklu 15, id-Distrett ta' Turaif f'ad-Dir'iyah kien l-ewwel belt kapitali tad-dinastija Sawdija. Ad-Dir'iyah esperjenzat it-tkabbir tal-importanza politika u reliġjuża tagħha, kif ukoll it-tifrix tal-Waħħabiżmu fis-seklu 18 u fil-bidu tas-seklu 19.[69]
Żona Kulturali ta' Ḥimā Provinċja ta' Najran,

l-Arabja Sawdija 18°14′55″N 44°27′6″E / 18.24861°N 44.45167°E / 18.24861; 44.45167

kulturali:

(iii)

242.17 (598.4) 2021 Iż-Żona Kulturali ta' Ḥimā fiha kollezzjoni ta' tinqix fuq il-blat b'xeni tal-kaċċa, tal-fawna, tal-flora u tal-istili ta' għajxien ta' 7,000 sena ilu.[70]
Jeddah Storika, id-Daħla għall-Mekka Reġjun tal-Mekka,

l-Arabja Sawdija 21°29′02″N 39°11′15″E / 21.48389°N 39.1875°E / 21.48389; 39.1875

kulturali:

(ii)(iv)(vi)

18 (44) 2014 Il-belt ta' Jeddah, li tinsab mal-kosta tal-Baħar Aħmar, kibret f'ċentru kummerċjali ewlieni fis-seklu 7 W.K., u ilha sservi bħala d-daħla prinċipali għall-pellegrini fi triqthom lejn il-Mekka.[71]
Tinqix fuq il-Blat fir-Reġjun ta' Ha'il Reġjun ta' Ha'il,

l-Arabja Sawdija 28°00′38″N 40°54′47″E / 28.01056°N 40.91306°E / 28.01056; 40.91306

kulturali:

(i)(iii)

2,044 (5,050) 2015 Is-siti ta' Jabel Umm Sinman, Jabal al-Manjor u Raat fihom għadd kbir ta' petroglifiċi u kitbiet imnaqqxa fuq il-blat, li jkopru 10,000 sena ta' storja umana.[72]
Sit Arkeoloġiċi ta' Meroe Stat tax-Xmara Nil,

is-Sudan 16°56′00″N 33°43′00″E / 16.9333333°N 33.7166667°E / 16.9333333; 33.7166667

kulturali:

(ii)(iii)(iv)(v)

2,357 (5,820) 2011 Meroe kien iċ-ċentru tar-Renju ta' Kux, qawwa ewlenija attiva mis-seklu 8 Q.K. sas-seklu 4 W.K. Is-sit jinkludi piramidi, tempji u binjiet domestiċi, fost fdalijiet oħra.[73]
Gebel Barkal u s-Siti tar-Reġjun ta' Napatan l-Istat tat-Tramuntana,

is-Sudan 18°32′00″N 31°49′00″E / 18.5333333°N 31.8166667°E / 18.5333333; 31.8166667

kulturali:

(i)(ii)(iii)(iv)(vi)

183 (450) 2003 Is-siti arkeoloġiċi ta' Gebel Barkal, Kurru, Nuri, Sanam u Zuma fil-Wied tan-Nil huma xhieda taċ-ċivilizzazzjoni ta' Napatan u ta' Meroe. Fihom sensiela ta' piramidi, oqbra, tempji, palazzi u tumbati u kompartimenti funebri.[74]
Park Nazzjonali tal-Baħar ta' Sanganeb u l-Bajja ta' Dungonab – Park Nazzjonali tal-Baħar ta' Mukkawar qrib Port Sudan, is-Sudan

19°44′10″N 37°26′35″E / 19.73611°N 37.44306°E / 19.73611; 37.44306

naturali:

(vii)(ix)(x)

199,524 (493,030) 2016 Sanganeb, il-Bajja ta' Dungonab u l-Gżira ta' Mukkawar jinsabu fil-Baħar Aħmar u fihom diversità ta' sistemi tal-iskolli tal-qroll, mangrovji, meded tal-ħaxix tal-baħar, bajjiet u gżejriet, u jospitaw popolazzjonijiet sħaħ ta' għasafar tal-baħar, mammiferi tal-baħar, ħut, klieb il-baħar, fkieren tal-baħar, rajja ġganti u dugongi.[75]
Belt Antika ta' Aleppo Governorat ta' Aleppo,

is-Sirja 36°14′00″N 37°10′00″E / 36.2333333°N 37.1666667°E / 36.2333333; 37.1666667

kulturali:

(iii)(iv)

350 (860) 1986 Aleppo tinsab f'salib it-toroq ta' diversi rotot kummerċjali, u ġiet immexxijja suċċessivament, fost l-oħrajn, mir-Rumani, mill-Ajjubidi, mil-Mamluk u mill-Ottomani, li kollha kemm huma ħallew influwenza sinifikanti fin-nisġa arkitettonika tagħha. Dan irriżulta f'pajsaġġ urban diversifikat. Fost l-istrutturi ewlenin tal-belt hemm iċ-ċittadella, il-Moskea l-Kbira u l-Madrasa ta' Halawiye.[76]
Belt Antika ta' Bosra Governorat ta' Daraa,

is-Sirja 32°31′05″N 36°28′54″E / 32.51806°N 36.48167°E / 32.51806; 36.48167

kulturali:

(i)(iii)(vi)

1980 Bosra li qabel kienet insedjament tan-Nabatej, il-belt ta' Bosra nħakmet mir-Rumani fis-seklu 2 W.K. u saret il-belt kapitali tal-Arabja. Sfat taħt it-tmexxija Iżlamika fis-seklu 7. Il-fdalijiet tal-belt antika jinkludu teatru, bażilika, katidral, moskea u madrasa, fost l-oħrajn.[77]
Belt Antika ta' Damasku Governorat ta' Damasku,

is-Sirja 33°30′41″N 36°18′23″E / 33.51139°N 36.30639°E / 33.51139; 36.30639

kulturali:

(i)(ii)(iii)(iv)(vi)

86 (210) 1979 Il-belt antika ta' Damasku, stabbilita fit-tielet millenju Q.K., titqies bħala waħda mill-eqdem bliet abitati kontinwament fid-dinja. Bħala l-belt kapitali tal-Umajjad, kienet ta' influwenza sinifikanti fid-dinja Għarbija. Il-Moskea l-Kbira hija fost l-ikbar fid-dinja u l-eqdem siti ta' talb kontinwu mill-bidu tal-Iżlam.[78]
Villaġġi Antiki tat-Tramuntana tas-Sirja it-Tramuntana tas-Sirja

36°20′03″N 36°50′39″E / 36.33417°N 36.84417°E / 36.33417; 36.84417

kulturali:

(iii)(iv)(v)

12,290 (30,400) 2011 Is-sit huwa magħmul minn xi 40 villaġġ, li jmorru lura għas-sekli 1 sa 7 W.K. u li ġew abbandunati fis-sekli 8 u 10 W.K. Jagħtu ħjiel tal-ħajja rurali fl-Antikità Aħħarija u matul il-perjodu Biżantin.[79]
Krak des Chevaliers u Qal'at Salah El-Din Governorati ta' Homs u ta' Latakia,

is-Sirja34°46′54″N 36°15′47″E / 34.78167°N 36.26306°E / 34.78167; 36.26306

kulturali:

(ii)(iv)

9 (22) 2006 Krak des Chevaliers u Qal'at Salah El-Din jitqiesu bħala wħud mill-iżjed eżempji prominenti ta' kastelli ta' żmien il-Kruċjati, u juru l-evoluzzjoni tal-fortifikazzjonijiet u l-iskambju ta' influwenzi fit-teknoloġija tad-difiża.[80]
Sit ta' Palmyra Governorat ta' Homs,

is-Sirja 34°33′15″N 38°16′00″E / 34.55417°N 38.2666667°E / 34.55417; 38.2666667

kulturali:

(i)(ii)(iv)

0.36 (0.89) 1980 Palmyra sfat taħt it-tmexxija Rumana fis-seklu 1 W.K., u kibret biex saret wieħed mill-iżjed ċentri kulturali importanti ta' żmien il-qedem. Il-fdalijiet estensivi tagħha jinkludu t-Triq il-Kbira bil-Kolonni, it-Tempju ta' Bel, il-Kamp ta' Dijoklezjanu u t-Teatru Ruman.[81]
Sit Arkeoloġiku ta' Kartaġni Governorat ta' Tuneż, it-Tuneżija

36°51′10″N 10°19′24″E

kulturali:

(ii)(iii)(vi)

616 (1,520) 1979 Stabbilita fis-seklu 9 Q.K., Kartaġni żviluppata f'imperu kummerċjali mal-Mediterran kollu. Il-belt inqerdet fil-146 Q.K. fil-Gwerer Puniċi min-naħa tar-Rumani, iżda iktar 'il quddiem ġiet stabbilita mill-ġdid.[82]
Dougga / Thugga Governorat ta' Béja,

it-Tuneżija 36°25′25″N 9°13′13″E

kulturali:

(ii)(iii)

70 (170) 1997 Is-sit jinkludi l-fdalijiet ta' Dougga, eks belt kapitali ta' stat Libjan-Puniku, li ffjorixxa taħt ir-Rumani u l-Biżantini, iżda li qabad it-triq tan-niżla fil-perjodu Iżlamiku.[83]
Anfiteatru ta' El Jem Governorat ta' Mahdia,

it-Tuneżija

kulturali:

(iv)(vi)

70 (170) 1979 L-Anfiteatru ta' El Jem inbena fis-seklu 3 W.K. u huwa l-ikbar anfiteatru tat-Tramuntana tal-Afrika, u l-ikbar wieħed li nbena 'l barra mill-Italja. B'kollox jesa' 35,000 spettatur, u jitqies fost l-aqwa eżempji ta' arkitettura Rumana ta' din ix-xorta.[84]
Park Nazzjonali ta' Ichkeul Governorat ta' Bizerte,

it-Tuneżija

naturali:

(x)

12,600 (31,000) 1980 Il-Lag ta' Ichkeul u l-artijiet mistagħdra tal-madwar huma destinazzjoni importanti għal eluf ta' għasafar tal-passa, inkluż papri, wiżż, ċikonji u fjammingi roża. Fl-imgħoddi kien parti minn katina muntanjuża li kienet estiża tul it-Tramuntana tal-Afrika.[85]
Kairouan Governorat ta' Kairouan, it-Tuneżija

35°40′54″N 10°06′14″E / 35.68167°N 10.10389°E / 35.68167; 10.10389

kulturali:

(i)(ii)(iii)(v)(vi)

68 (170) 1988 Stabbilita fis-670, Kairouan kienet l-eks belt kapitali ta' Ifriqija u ffjorixxiet fis-seklu 9. Il-wirt tagħha jinkludi l-Moskea ta' Uqba u l-Moskea tat-Tliet Daħliet.[86]
Medina ta' Sousse Governorat ta' Sousse, it-Tuneżija

35°49′40″N 10°38′19″E / 35.82778°N 10.63861°E / 35.82778; 10.63861

kulturali:

(iii)(iv)(v)

32 (79) 1988 Sousse hija eżempju prim ta' belt mill-perjodu Iżlamiku bikri. Il-belt kienet port kummerċjali u militari importanti matul is-seklu 9.[87]
Medina ta' Tuneż Governorat ta' Tuneż, it-Tuneżija

36°49′00″N 10°10′00″E / 36.8166667°N 10.1666667°E / 36.8166667; 10.1666667

kulturali:

(ii)(iii)(v)

296 (730) 1979 Il-Medina ta' Tuneż tħaddan xi 700 monument, fosthom palazzi, moskej, mawżolej, madrasa u funtani, li huma xhieda tal-epoka tad-deheb ta' Tuneż mis-seklu 12 sas-seklu 16.[88]
Raħal Puniku ta' Kerkuane u n-Nekropoli tiegħu Governorat ta' Nabeul, it-Tuneżija

36°56′47″N 11°05′57″E / 36.94639°N 11.09917°E / 36.94639; 11.09917

kulturali:

(iii)

1985 Kerkuane ġiet abbandunata fil-250 Q.K. matul l-Ewwel Gwerra Punika u qatt ma ġiet rikostruwita. Il-belt hija l-unika eżempju eżistenti ta' insedjament Puniku-Feniċju.[89]
Siti Kulturali ta' Al Ain (Hafit, Hili, Bidaa Bint Saud u ż-Żoni tal-Oażi) Abu Dhabi, l-Emirati Għarab Magħquda

24°04′04″N 55°48′23″E / 24.06778°N 55.80639°E / 24.06778; 55.80639

kulturali:

(iii)(iv)(v)

4,945 (12,220) 2011 Al Ain tinsab f'reġjun ta' deżert u ilha tiġi okkupata min-Neolitiku. Fiha oqbra tal-ġebel mit-tielet millenju Q.K., bjar, kostruzzjonijiet tal-brikks u t-tajn u wieħed mill-eqdem eżempji tas-sistema ta' irrigazzjoni msejħa aflaj f'Bidaa Bint Saud.[90]
Raħal Storiku ta' Zabid Governorat ta' Al Hudaydah, il-Jemen

14°11′53″N 43°19′48″E / 14.19806°N 43.33°E / 14.19806; 43.33

kulturali:

(iii)

1993 Ir-raħal ta' Zabid kien il-belt kapitali tal-Jemen mis-seklu 13 sas-seklu 15. L-università Iżlamika tar-raħal tat kontribut siewi għat-tifrix tal-għarfien Iżlamiku.[91]
Belt Antika ta' Sana'a Governorat ta' Sana'a, il-Jemen

15°21′20″N 44°12′29″E / 15.35556°N 44.20806°E / 15.35556; 44.20806

kulturali:

(iv)(v)(vi)

1986 Sana'a tinsab f'wied muntanjuż u ilha abitata għal iktar minn 2,500 sena. Saret ċentru għat-tifrix tal-Iżlam fis-sekli 7 u 8. Il-belt fiha djar-torrijiet uniċi bit-tajn ikkumpattjat, kif ukoll 103 moskea u 14-il ħammamli nbnew qabel is-seklu 11.[92]
Belt Antika Ffortifikata ta' Shibam Governorat ta' Hadhramaut, il-Jemen

15°55′37″N 48°37′36″E / 15.92694°N 48.62667°E / 15.92694; 48.62667

kulturali:

(iii)(iv)(v)

1982 Il-belt iffortifikata tas-seklu 16 ta' Shibam hija fost l-eqdem u l-aqwa eżempji ta' ppjanar urban vertikali, bi djar-torrijiet tal-brikks u t-tajn distinti tagħha li wasslu biex titlaqqam bħala "l-Manhattan tad-deżert".[93]
Arċipelagu ta' Socotra Governorat ta' Socotra, il-Jemen

12°30′00″N 53°50′00″E / 12.5°N 53.8333333°E / 12.5; 53.8333333

naturali:

(x)

410,460 (1,014,300) 2008 Għalkemm jagħmel parti mill-massa tal-art tal-kontinent Afrikan, l-Arċipelagu ta' Socotra huwa amministrat mill-Jemen. Huwa magħruf għall-bijodiversità kbira u għall-flora u l-fawna distinti tiegħu, b'għadd kbir ta' speċijiet endemiċi li ma jeżistu mkien iktar fid-dinja. Barra minn hekk, isostni firxa wiesgħa ta' għasafar u ta' organiżmi tal-baħar.[94]
Attrazzjonijiet Ewlenin tar-Renju Antik ta' Saba f'Marib Temple ruins with several standing columns Marib, il-Jemen kulturali: iii, iv 2023 Marib kienet iċ-ċentru tar-Renju ta' Saba, possibbilment ir-Renju ta' Sheba. Ir-renju kellu l-kontroll tal-biċċa l-kbira tal-kummerċ tal-inċens madwar il-Peniżola tal-Arabja u kellu rwol ewlieni fl-iskambju kulturali mal-Mediterran u mal-Lvant tal-Afrika. Il-monumenti ta' Marib imorru lura għall-ewwel millenju Q.K. sal-wasla tal-Iżlam għall-ħabta tas-630 W.K. Dawn jinkludu t-Tempju ta' Barran, it-Tempju ta' Awam (fl-istampa), il-belt antika ta' Marib, id-Diga Antika ta' Marib, u l-belt antika ta' Sirwah. Is-sit tniżżel minnufih bħala sit fil-periklu minħabba t-theddidiet tal-Gwerra Ċivili fil-Jemen.[95]
'Uruq Bani Mu'arid Najran, Riyadh, l-Arabja Sawdija

19°20′13″N 45°54′14″E / 19.337°N 45.904°E / 19.337; 45.904 (‘Uruq Bani Mu’arid Protected Area)

naturali: (vii), (ix) 2023 [96]
Ġeriko tal-Qedem: Tell es-Sultan Governorat ta' Ġeriko, il-Palestina kulturali:

(iii), (iv)

2023 [97]
Djerba: Xhieda ta' Xejra ta' Insedjament fi Gżira Governorat ta' Medenine

33°47′09″N 10°53′14″E / 33.78583°N 10.88722°E / 33.78583; 10.88722

kulturali:

(v)

51,400 (127,000) 2023 Dan is-sit huwa xhieda ta' xejra ta' insedjament li żviluppat fil-gżira ta' Djerba għall-ħabta tas-seklu 9 W.K. f'ambjent semiaridu u bi skarsezza ta' ilma. Il-karatteristika ewlenija tas-sit kienet id-densità baxxa tagħha: kienet tinvolvi d-diviżjoni tal-gżira f'kwartieri, raggruppati flimkien, li kienu awtosostenibbli ekonomikament u kienu kkollegati ma' xulxin u mal-postijiet reliġjużi u kummerċjali tal-gżira, permezz ta' network kumpless ta' toroq. L-insedjament uman distintiv ta' Djerba rriżulta minn taħlita ta' fatturi ambjentali, soċjokulturali u ekonomiċi, u joħroġ fid-dieher il-mod kif in-nies lokali adattaw l-istil ta' għajxien tagħhom għall-kundizzjonijiet ta' skarsezza tal-ilma fl-ambjent tagħhom.[98]

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "UNESCO World Heritage Centre - World Heritage List". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  2. ^ "UNESCO World Heritage Centre - The World Heritage Convention". web.archive.org. 2016-08-27. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-08-27. Miġbur 2022-04-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  3. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". web.archive.org. 2021-02-01. Arkivjat mill-oriġinal fl-2021-02-01. Miġbur 2022-04-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  4. ^ "UNESCO World Heritage Centre - The World Heritage Convention". web.archive.org. 2016-08-27. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-08-27. Miġbur 2022-04-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  5. ^ "UNESCO World Heritage Centre - Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". web.archive.org. 2021-02-01. Arkivjat mill-oriġinal fl-2021-02-01. Miġbur 2022-04-02.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
  6. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Al Qal'a of Beni Hammad". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  7. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Djémila". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  8. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kasbah of Algiers". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  9. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "M'Zab Valley". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  10. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tassili n'Ajjer". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  11. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Timgad". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  12. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tipasa". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  13. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Dilmun Burial Mounds". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  14. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Qal’at al-Bahrain – Ancient Harbour and Capital of Dilmun". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  15. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Pearling, Testimony of an Island Economy". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  16. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Abu Mena". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  17. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Thebes with its Necropolis". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  18. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Cairo". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  19. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Memphis and its Necropolis – the Pyramid Fields from Giza to Dahshur". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  20. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Nubian Monuments from Abu Simbel to Philae". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  21. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Saint Catherine Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  22. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Wadi Al-Hitan (Whale Valley)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  23. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Ahwar of Southern Iraq: Refuge of Biodiversity and the Relict Landscape of the Mesopotamian Cities". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  24. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Babylon". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  25. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Erbil Citadel". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  26. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hatra". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  27. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ashur (Qal'at Sherqat)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  28. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Samarra Archaeological City". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  29. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "As-Salt - The Place of Tolerance and Urban Hospitality". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  30. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Baptism Site “Bethany Beyond the Jordan” (Al-Maghtas)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  31. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Petra". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  32. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Quseir Amra". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  33. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Um er-Rasas (Kastrom Mefa'a)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  34. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Wadi Rum Protected Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  35. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Anjar". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  36. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Baalbek". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  37. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Byblos". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  38. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ouadi Qadisha (the Holy Valley) and the Forest of the Cedars of God (Horsh Arz el-Rab)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  39. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Rachid Karami International Fair-Tripoli". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  40. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tyre". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  41. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Site of Cyrene". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  42. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Site of Leptis Magna". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  43. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Site of Sabratha". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  44. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old Town of Ghadamès". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  45. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Rock-Art Sites of Tadrart Acacus". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  46. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Banc d'Arguin National Park". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  47. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Ksour of Ouadane, Chinguetti, Tichitt and Oualata". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-03.
  48. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Site of Volubilis". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  49. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic City of Meknes". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  50. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ksar of Ait-Ben-Haddou". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  51. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Essaouira (formerly Mogador)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  52. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Fez". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  53. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Marrakesh". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  54. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Tétouan (formerly known as Titawin)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  55. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Portuguese City of Mazagan (El Jadida)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  56. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Rabat, Modern Capital and Historic City: a Shared Heritage". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-14.
  57. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Aflaj Irrigation Systems of Oman". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  58. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient City of Qalhat". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  59. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Sites of Bat, Al-Khutm and Al-Ayn". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  60. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Bahla Fort". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  61. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Land of Frankincense". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  62. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old City of Jerusalem and its Walls". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  63. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Birthplace of Jesus: Church of the Nativity and the Pilgrimage Route, Bethlehem". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  64. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Palestine: Land of Olives and Vines – Cultural Landscape of Southern Jerusalem, Battir". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  65. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hebron/Al-Khalil Old Town". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  66. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Al Zubarah Archaeological Site". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  67. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Al-Ahsa Oasis, an Evolving Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  68. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hegra Archaeological Site (al-Hijr / Madā ͐ in Ṣāliḥ)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  69. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "At-Turaif District in ad-Dir'iyah". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  70. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ḥimā Cultural Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  71. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Jeddah, the Gate to Makkah". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  72. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Rock Art in the Hail Region of Saudi Arabia". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  73. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Sites of the Island of Meroe". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  74. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gebel Barkal and the Sites of the Napatan Region". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  75. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sanganeb Marine National Park and Dungonab Bay – Mukkawar Island Marine National Park". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  76. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient City of Aleppo". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  77. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient City of Bosra". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  78. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient City of Damascus". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  79. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Villages of Northern Syria". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  80. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Crac des Chevaliers and Qal’at Salah El-Din". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  81. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Site of Palmyra". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  82. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Site of Carthage". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  83. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Dougga / Thugga". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  84. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Amphitheatre of El Jem". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  85. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ichkeul National Park". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-04.
  86. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kairouan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  87. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Sousse". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  88. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Medina of Tunis". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  89. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Punic Town of Kerkuane and its Necropolis". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  90. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Sites of Al Ain (Hafit, Hili, Bidaa Bint Saud and Oases Areas)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  91. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Town of Zabid". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  92. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old City of Sana'a". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  93. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old Walled City of Shibam". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  94. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Socotra Archipelago". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  95. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Landmarks of the Ancient Kingdom of Saba, Marib". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-05.
  96. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "‘Uruq Bani Ma’arid". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.
  97. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Jericho/Tell es-Sultan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.
  98. ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Djerba: Testimony to a settlement pattern in an island territory". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.