Ħsad tal-Perli fil-Bahrain

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Dar Isa Bin Ali.

Il-Ħsad tal-Perli fil-Bahrain huwa Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fil-Bahrain li tniżżel fit-30 ta' Ġunju 2012.[1] Jikkonsisti minn tliet żoni tar-riproduzzjoni tal-gajdri fl-ilmijiet tat-Tramuntana tal-Bahrain, segment tal-kosta u x-xatt tal-baħar tal-forti ta' Bu Mahir fit-tarf tan-Nofsinhar tal-Gżira ta' Muharraq, u 17-il binja fis-sezzjoni storika ta' Muharraq ikkollegata minn mogħdija ta' 3.5 kilometri għall-viżitaturi.[2][3]

Għalkemm it-titlu uffiċjali tas-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO huwa "il-Ħsad tal-Perli fil-Bahrain, Xhieda tal-Ekonomija ta' Gżira", kif ikkonfermat mill-Awtorità tal-Bahrain għall-Kultura u l-Antikitajiet, il-mezzi tax-xandir internazzjonali ġieli jirreferu għas-sit bħala l-"Mogħdija tal-Ħsad tal-Perli".[4]

Sfond[immodifika | immodifika s-sors]

Is-sit jinsab fil-gżira ta' Muharraq, qrib il-belt kapitali tal-Bahrain, Manama. Għandu erja ta' 330,000 metru kwadru, li jinkludu żoni tar-riproduzzjoni tal-gajdri u binjiet marbuta mal-industrija tal-ħsad tal-perli tas-seklu 19.[5]

Fl-2013, l-Awtorità tal-Bahrain għall-Kultura u l-Antikitajiet ħabirket biex tippreserva u terġa' tagħti ħajja lil din iż-żona storika, b'enfasi fuq l-importanza soċjali u ekonomika tagħha, speċjalment b'rabta mal-kummerċ storiku tal-perli. Apparti l-preservazzjoni u r-restawr tal-istrutturi storiċi, il-proġett ta' riġenerazzjoni urbana kellu l-għan li jiżgura li kwalunkwe kostruzzjoni ġdida fl-inħawi tkun sensittiva għall-konservazzjoni tal-wirt storiku u għall-ippjanar spazjali pubbliku kontemporanju.

Il-proġett ta' rivitalizzazzjoni kien jinkludi proġetti ta' konservazzjoni, binjiet ġodda, u pjanijiet għal spazji pubbliċi, flimkien ma' mandati soċjali u ekonomiċi. Bħala parti mill-proġett, l-Awtorità tal-Bahrain għall-Kultura u l-Antikitajiet tieħu ħsieb iż-żamma tal-ispazji pubbliċi, tat-toroq, tal-parkeġġi tal-karozzi, u tal-faċċati tal-belt, filwaqt li terġa' tintroduċi programmi kontemporanji.[6][7][8]

Attrazzjonijiet[immodifika | immodifika s-sors]

Min iżur dan is-sit jista' jsegwi mogħdija għall-viżitaturi estiża fuq 3.5 kilometri mix-xatt tal-baħar tal-forti ta' Bu Mahir sal-kumpless ta' Siyadi fil-qalba ta' Muharraq. Din il-mogħdija tinkludi diversi binjiet li kienu involuti fl-ekonomija tal-ħsad tal-perli, speċjalment fis-seklu 19. Il-mogħdija tinkludi wkoll ċentru modern għall-viżitaturi, 16-il pjazza pubblika, għadd ta' binjiet kulturali u erba' parkeġġi tal-karozzi.

Il-binjiet inklużi bħala komponenti tas-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO huma l-eks residenzi u majlises tal-merkanti, tal-kummerċjanti, u tal-bugħaddasa tal-perli, flimkien mal-istabbilimenti kummerċjali, l-imħażen u l-moskea tal-familja Siyadi.[9]

Importanza storika[immodifika | immodifika s-sors]

Veduta tas-Suq qabel ir-restawr f'Muharraq.

L-għadis għall-perli fil-Bahrain jissemma għall-ewwel darba fit-testi Assirjani fl-2000 Q.K., b'referenza għal "għajnejn il-ħut" minn Dilmun (kostitwenza tal-qedem li kienet tinkludi l-Bahrain attwali).[10] Il-Bahrain (bl-isem Grieg ta' Tylos) issemma minn Plinju bħala post "famuż għall-għadd enormi ta' perli". L-epoka tad-deheb tal-ħsad tal-perli jingħad li kienet bejn is-snin 50 tas-seklu 19 u l-1930, meta l-perli kienu saħansitra iktar prezzjużi mid-djamanti u attiraw ġojjelliera bħal Jacques Cartier lejn il-pajjiż. Fil-perjodu bejn il-gwerer dinjin, il-kummerċ tal-perli kien iddominat mill-bejjiegħa bbażati f'Pariġi, fosthom Rosenthal, Pack, Mohammad Ali u Bienenfeld. Wara l-bidu tat-Tieni Gwerra Dinjija, is-suq għadda lejn Mumbai.[11]

Sal-aħħar tal-1930 kien hemm madwar 30,000 bugħaddas tal-perli, u l-industrija tal-ħsad tal-perli kienet l-industrija prinċipali fil-Bahrain, qabel l-iskoperta taż-żejt fl-1932. Wara d-deklin tal-industrija tal-ħsad tal-perli, il-biċċa l-kbira tal-bugħaddasa qalbu għas-settur taż-żejt li kien għadu kemm ġie stabbilit. Attwalment, il-kummerċ tal-perli kkultivati fil-Bahrain huwa pprojbit. Illum il-ġurnata ma tantx baqa' wisq bugħaddasa tal-perli.

Muharraq kienet il-belt kapitali u ċ-ċentru politiku tal-Bahrain fl-imgħoddi iżda l-binjiet storiċi ġarrbu ħsarat estensivi. Barra minn hekk, apparti d-deklin tal-kummerċ tal-perli, fl-inħawi kien hemm is-sogru li jintilfu xi snajja' tradizzjonali oħra wkoll.

Impatt[immodifika | immodifika s-sors]

Wara l-proġett ta' rivitalizzazzjoni, il-binjiet storiċi reġgħu bdew jintużaw, u bdew jattiraw lin-nies minn inħawi oħra tal-Bahrain. L-UNESCO nnutat li l-proġett kien ħareġ fid-dieher il-kollaborazzjoni bejn il-gvern, is-soċjetà ċivili u s-settur privat fil-Bahrain favur il-preservazzjoni tal-wirt tal-pajjiż.

Lil hinn mill-importanza arkitettonika u storika ta' Muharraq, il-proġett ta' rivitalizzazzjoni stimola t-tkabbir u l-opportunitajiet ta' impjieg. Is-snajja' antiki u tradizzjonali tal-Bahrain ingħataw spinta ġdida, inkluż ix-xogħol bir-rakkmu tat-tip kurar, li kien kważi miet għalkollox. Ġenerazzjoni ġdida issa qed titgħallem dawn is-snajja' sabiex tiġġenera introjtu.

Sit ta' Wirt Dinji[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Moskea u Bait Siyadi f'Muharraq.

Il-Ħsad tal-Perli fil-Bahrain, Xhieda tal-Ekonomija ta' Gżira ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fit-30 ta' Ġunju 2012.[1]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' kriterju wieħed tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet".[1]

L-UNESCO ddikjarat li:

Is-sit huwa l-aħħar eżempju komplut tat-tradizzjoni kulturali tal-ħsad tal-perli u tal-ġid li kien jiġġenera fi żmien meta dak it-tip ta' kummerċ kien dominanti fl-ekonomija tal-Golf (mis-seklu 2 W.K. sas-snin 30 tas-seklu 20, meta l-Ġappun żviluppa l-perli kkultivati). Jirrappreżenta wkoll eżempju straordinarju tal-użu tradizzjonali tar-riżorsi tal-baħar u tal-interazzjoni umana mal-ambjent, li sawru kemm l-ekonomija kif ukoll l-identità kulturali tas-soċjetà tal-gżira tal-Bahrain. — Il-Kumitat tal-Wirt Dinji tal-UNESCO. [1]

Il-proġett ta' rivitalizzazzjoni ta' Muharraq huwa wieħed mis-sitt rebbieħa tal-Premju Aga Khan għall-Arkitettura tal-2019.[12][13] Ġie rrikonoxxut għar-rwol tiegħu biex tiġi rrakkontata l-istorja tal-industrija tal-ħsad tal-perli tal-Peniżola tal-Arabja matul is-sekli, speċjalment fil-qofol tagħha fis-seklu 19.[14] Skont Farrokh Derakhshani, id-Direttur tal-Premju Aga Khan għall-Arkitettura, "il-proġett ta' rivitalizzazzjoni ta' Muharraq huwa sforz viżjonarju sabiex l-ispirtu ta' din il-belt storika jinżamm ħaj. Il-proġett juri approċċ sensittiv għall-konservazzjoni tal-wirt u għall-ippjanar tal-ispazju pubbliku kontemporanju". Il-Premju Aga Khan għall-Arkitettura rrikonoxxa li dan il-proġett wera approċċ ibbażat fuq il-komunità favur ir-riġenerazzjoni urbana, jiġifieri kien proġett li wassal il-kontribut tal-arkitettura kontemporanja favur il-konservazzjoni tal-binjiet tradizzjonali.[15]

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ a b ċ d Centre, UNESCO World Heritage. "Pearling, Testimony of an Island Economy". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-10-26.
  2. ^ "Bahrain, Bu Maher Fort | Current | Projects | Oxford Brookes Archaeology and Heritage | Oxford Brookes University". web.archive.org. 2012-12-14. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-12-14. Miġbur 2023-10-26.
  3. ^ "UN heritage listing to spur Bahrain tourism". www.tradearabia.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2016-06-24. Miġbur 2023-10-26.
  4. ^ "Pearling Trail on UN World Heritage list". www.tradearabia.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2022-02-27. Miġbur 2023-10-26.
  5. ^ "إحياء منطقة المحرق بالبحرين..مشروع رائد للحفاظ على التراث وإعادة إحياء طريق اللؤلؤ". دنيا الوطن (bl-Għarbi). 2019-07-01. Miġbur 2023-10-26.
  6. ^ "Archnet > Site > Revitalisation of Muharraq". www.archnet.org. Miġbur 2023-10-26.
  7. ^ BauNetz (2019-05-06). "Von Kinderdorf bis Fischmarkt - Shortlist des Aga Khan Award 2019". BauNetz (bil-Ġermaniż). Miġbur 2023-10-26.
  8. ^ "Celebration in Bahrain for Aga Khan Award Laureate, Revitalisation of Muharraq". www.godubai.com.
  9. ^ "Bahrain : The complete guide for visitors and expatriates - Discovering Muharraq's hidden charms". bahrainguide.org. Miġbur 2023-10-26.
  10. ^ "The pearl fishers: The waters surrounding the island of Bahrain". The Independent (bl-Ingliż). 2010-01-16. Miġbur 2023-10-26.
  11. ^ Abbas Faroughi عباس فروغي (1951). The Bahrain Islands By Abbas Faroughy L.
  12. ^ "Aga Khan award winners redefine excellence in architecture". Arab News (bl-Ingliż). 2019-09-04. Miġbur 2023-10-26.
  13. ^ Editorial (2020-01-23). "Bahrain Preserves National Identity; 2020 devoted to Dilmun" (bl-Ingliż). Miġbur 2023-10-26.
  14. ^ "Three UAE Projects on 2019 shortlist for Aga Khan Award for Architecture". gulfnews.com (bl-Ingliż). 2019-04-25. Miġbur 2023-10-26.
  15. ^ "A Closer Look at the Aga Khan Award for Architecture Winners". ArchDaily (bl-Ingliż). 2019-09-19. Miġbur 2023-10-26.
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=Ħsad_tal-Perli_fil-Bahrain&oldid=304598"