Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fil-Lvant tal-Asja

L-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) iddeżinjat 105 Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fil-Lvant tal-Asja, li hawnhekk tirreferi għal ħames pajjiżi/stati membri: iċ-Ċina, il-Mongolja, il-Korea ta' Fuq, il-Korea t'Isfel u l-Ġappun.
F'dan ir-reġjun, iċ-Ċina għandha l-ikbar ammont ta' Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO b'59 sit. L-ewwel siti mir-reġjun kienu l-Ħajt il-Kbir taċ-Ċina, il-Muntanja Tai, is-Sit tar-Raġel ta' Peking f'Zhoukoudian, il-Palazz Imperjali tad-Dinastiji Ming u Qing, l-Għerien ta' Mogao u l-Mawżolew tal-Ewwel Imperatur Qin, kollha fiċ-Ċina u kollha żdiedu fis-snin 80 tas-seklu 20.
Kull sena, il-Kumitat tal-Wirt Dinji tal-UNESCO jista' jiddeżinja siti ġodda fil-lista, jew ineħħi s-siti li ma jissodisfawx iktar il-kriterji tal-għażla tal-UNESCO. L-UNESCO tiddeżinja s-siti abbażi ta' għaxar kriterji tal-għażla; kull sit irid jissodisfa mill-inqas wieħed mill-għaxar kriterji. Il-kriterji (i) sa (vi) huma kulturali, filwaqt li l-kriterji (vii) sa (x) huma naturali. Is-siti "mħallta" huma siti li jissodisfaw kriterji bħala sit kulturali u bħala sit naturali.[1][2]
Il-Kumitat tal-Wirt Dinji jista' jispeċifika wkoll li sit jinsab fil-periklu, u jikkwota "kundizzjonijiet li jheddu l-istess karatteristiċi tal-għażla tal-UNESCO li wasslu biex is-sit jitniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO".[3] F'dan ir-reġjun ma hemm l-ebda sit fil-periklu u qatt ma kien hemm sa issa.
Siti ta' Wirt Dinji
[immodifika | immodifika s-sors]NB: * Siti transnazzjonali (bl-asterisk)
Sit | Stampa | Post | Kriterji tal-Għażla | Erja f'ettari (akri) | Sena tad-deżinjazzjoni | Deskrizzjoni |
---|---|---|---|---|---|---|
Grotta ta' Seokguram u Tempju ta' Bulguksa | ![]() |
Tramuntana ta' Gyeongsang, il-Korea t'Isfel | kulturali: (i), (iv) | — | 1995 | Il-kumpless Buddista ġie stabbilit fis-seklu 8 taħt ir-renju Silla. Il-Grotta ta' Seokguram (fl-istampa) hija grotta artifiċjali mibnija bil-granit u hija kapulavur tal-arti Buddista tal-Lvant tal-Asja bi statwa kbira tal-Buddha. It-Tempju ta' Bulguksa tlesta fis-774. Huwa magħmul minn diversi binjiet tal-injam fuq saffi mtarrġa tal-ġebel. Kemm it-tempju kif ukoll il-grotta ġew rinnovati diversi drabi, skont it-tekniki tradizzjonali.[4] |
Janggyeong Panjeon tat-Tempju ta' Haeinsa, id-Depożitorji tal-Blokok tal-Injam tat-Tripitaka Koreana | ![]() |
Nofsinhar ta' Gyeongsang, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iv), (vi) | — | 1995 | It-Tripitaka Koreana hija kollezzjoni ta' iżjed minn 80,000 blokka tal-injam għall-istampar, li ġew inċiżi fis-seklu 13. Dawn jirrappreżentaw l-iżjed kollezzjoni kompluta ta' testi, liġijiet u trattati Buddisti. It-Tempju ta' Haeinsa nbena fis-seklu 15 bl-iskop li fih jinħażnu l-blokok tal-injam, b'approċċi innovattivi sabiex tiġi żgurata l-konservazzjoni tagħhom. It-tempju huwa wkoll sit importanti għall-pellegrinaġġi Buddisti.[5] |
Santwarju ta' Jongmyo | ![]() |
Seoul, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iv) | — | 1995 | Is-Santwarju ta' Jongmyo huwa santwarju rjali tal-Konfuċjaniżmu li fih it-tavli tal-ispirti tar-rejiet u tal-irġejjen tad-dinastija Joseon. Oriġinarjament inbena fis-seklu 14 u nqered waqt l-invażjoni tal-Ġappuniżi fis-seklu 16. Ġie rikostruwit fil-bidu tas-seklu 17 u baqa' relattivament intatt minn dak iż-żmien 'l hawn. Fis-santwarju għadhom isiru l-Jongmyo jerye, li huma ritwali ta' qima tal-antenati.[6] |
Kumpless tal-Palazz ta' Changdeokgung | ![]() |
Seoul, il-Korea t'Isfel | kulturali: (ii), (iii), (iv) | — | 1997 | Il-palazz inbena fis-seklu 15 matul id-dinastija Joseon. Ingħata n-nar waqt l-invażjoni tal-Ġappuniżi fis-seklu 16, iżda ġie rikostruwit ftit wara u ntuża bħala r-residenza prinċipali tar-rejiet għall-250 sena ta' wara. Il-konfigurazzjoni tal-palazz u l-madwar issegwi l-prinċipji tal-Konfuċjaniżmu b'daħliet, btieħi, u żoni residenzjali. Il-palazz kellu influwenza importanti fuq l-arkitettura u d-disinn tal-ġonna Koreani.[7] |
Fortizza ta' Hwaseong | ![]() |
Gyeonggi, il-Korea t'Isfel | kulturali: (ii), (iii) | — | 1997 | Il-fortizza tal-ġebel u tal-brikks inbniet fl-aħħar tas-seklu 18 f'Suwon taħt ir-Re Jeongjo. Il-fortizza tinkorpora s-soluzzjonijiet militari kontemporanji mill-Ewropa u mil-Lvant tal-Asja, b'daħliet tas-sieqja, torrijiet tal-osservazzjoni, bastjuni u bunkers. Intużat għal skopijiet difensivi, amministrattivi u kummerċjali. Il-fortizza baqgħet relattivament intatta sal-lum il-ġurnata.[8] |
Siti tad-Dolmens ta' Gochang, Hwasun u Ganghwa | ![]() |
Incheon, Tramuntana u Nofsinhar ta' Jeolla, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii) | — | 2000 | Dan is-sit huwa magħmul minn tliet ġabriet ta' dolmens, li humamonumenti funebri megalitiċi tan-Neolitiku u ta' Żmien il-Bronż. Il-Korea t'Isfel fiha l-ikbar għadd ta' dolmens fid-dinja. Tipi differenti ta' dolmens jipprovdu informazzjoni dwar il-kultura u r-ritwali tas-soċjetajiet li bnewhom. Fl-istampa hemm dolmen mill-Gżira ta' Ganghwa.[9] |
Żoni Storiċi ta' Gyeongju | ![]() |
Tramuntana ta' Gyeongsang, il-Korea t'Isfel | kulturali: (ii), (iii) | — | 2000 | Ir-renju Silla rrenja l-Korea mis-57 Q.K. sad-935 W.K. Is-sit jinkludi żoni bil-fdalijiet ta' tempji, palazzi u binjiet Buddisti relatati. L-istatwi, ir-riljievi, il-pagodi tal-ġebel, u l-fdalijiet ta' monumenti oħra jirrappreżentaw uħud mill-iżjed eżempji straordinarji tal-arti Buddista fil-Korea. Il-biċċa l-kbira jmorru lura għal bejn is-sekli 7 u 10. Il-park tat-tumbati tal-ħamrija jinkludi diversi oqbra rjali, inkluż il-Qabar taż-Żiemel li Jtir. L-iskavi tal-oqbra żvelaw oġġetti funebri lussużi tad-deheb, tal-ħġieġ u taċ-ċeramika. Fl-istampa jidher Cheomseongdae, osservatorju astronomiku tas-seklu 7.[10] |
Gżira Vulkanika u t-Tubi tal-Lava tal-Gżira ta' Jeju | ![]() |
Jeju, il-Korea t'Isfel | naturali: (vii), (viii) | — | 2007 | Il-Gżira ta' Jeju hija gżira vulkanika fit-tarf tan-Nofsinhar tal-peniżola Koreana. Żviluppat permezz tal-iżbroffar ta' vulkan ta' taħt il-baħar, u b'hekk għandha diversi karatteristiċi vulkaniċi, fosthom it-tubi tal-lava prominenti ta' Geomunoreumu l-kon tat-tufu ta' Seongsan Ilchulbong. Il-quċċata ta' Hallasan (fl-istampa) hija l-ogħla muntanja fil-Korea t'Isfel. Il-gżira tinkludi krater mimli b'lag u kaskati, u fiha bosta formazzjonijiet tal-blat b'diversi għamliet. Fl-2018 saret modifika minuri fiż-żona ta' lqugħ tas-sit.[11] |
Oqbra Rjali tad-Dinastija Joseon | ![]() |
Gyeonggi, Seoul, Gangwon, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii), (iv), (vi) | — | 2009 | L-oqbra tar-rejiet tad-dinastija Joseon imorru lura għal bejn l-1408 u l-1966. Is-sit jinkludi 40 qabar fi 18-il post. Il-konfigurazzjoni tal-oqbra ssegwi l-prinċipji tal-Konfuċjaniżmu u huma integrati sew fil-pajsaġġ tal-madwar. Matul żmien il-Joseon kienu jsiru ritwali regolari ta' qima tal-antenati. Ir-ritwali attwalment għadhom isiru kull sena mill-Organizzazzjoni tal-Familja Rjali u mis-soċjetà tal-qima ta' kull qabar irjali. Fl-2013 saret modifika minuri fiż-żona ta' lqugħ tas-sit. Fl-istampa hemm il-qabar tar-Re Sejong il-Kbir.[12] |
Villaġġi Storiċi tal-Korea t'Isfel: Hahoe u Yangdong | ![]() |
Tramuntana ta' Gyeongsang, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii), (iv) | — | 2010 | Il-villaġġi ta' Hahoe u ta' Yangdong huma żewġ villaġġi rappreżentattivi ta' klans tal-Korea t'Isfel. Ġew stabbiliti fis-sekli 14 u 15, matul il-perjodu bikri tad-dinastija Joseon. Jinkludu d-djar tal-familji ewlenin (yangban), djar bis-soqfa tal-ħuxlief u l-qasab għaċ-ċittadini komuni, paviljuni, swali għall-istudju, u akkademji tal-Konfuċjaniżmu għat-tagħlim. L-ambjent tal-madwar tal-villaġġi f'żona muntanjuża ispira lill-poeti tas-sekli 17 u 18.[13] |
Namhansanseong | ![]() |
Gyeonggi, il-Korea t'Isfel | kulturali: (ii), (iv) | — | 2014 | Is-sit inbena fil-bidu tas-seklu 17, fuq fortifikazzjonijiet preċedenti, sabiex jintuża bħala l-belt kapitali ta' emerġenza tad-dinastija Joseon. Is-sit seta' jakkomoda 4,000 ruħ u kien difiż minn patrijiet-suldati Buddisti. Id-disinn tal-fortizza fil-muntanji huwa msejjes fuq influwenzi Ċiniżi u Ġappuniżi bbażati fuq sistemi tad-difiża kontra l-armi tan-nar tal-Punent. Kien influwenti għad-disinn ta' ċittadelli oħra fil-Korea. Fl-istampa tidher id-Daħla tat-Tramuntana.[14] |
Żoni Storiċi ta' Baekje | ![]() |
Nofsinhar ta' Chungcheong u Tramuntana ta' Jeolla, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii) | — | 2015 | Dan is-sit jinkludi l-monumenti tar-Renju Baekje aħħari, li jmorru lura għal bejn l-475 u s-660. Dawn jinkludu l-Fortizza ta' Gongsanseong (fl-istampa) f'Gongju, l-oqbra rjali f'Buyeo, u palazz irjali u tempju f'Iksan. Il-monumenti u s-siti arkeoloġiċi joħorġu fid-dieher l-iskambju reliġjuż u kulturali bejn il-Korea, iċ-Ċina u l-Ġappun matul il-perjodu tal-Baekje.[15] |
Sansa, il-Monasteri Buddisti tal-Muntanji tal-Korea t'Isfel | diversi siti, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii) | — | 2018 | Dan is-sit jinkludi seba' monasteri Buddisti, magħruf bħala Sansa, fil-muntanji tan-naħa tan-Nofsinhar tal-peniżola Koreana. Ġew stabbiliti bejn is-sekli 7 u 9, u għadhom jintużaw sal-lum. Joħorġu fid-dieher l-iżvilupp tal-Buddiżmu fil-Korea matul is-sekli. Fl-istampa jidher it-Tempju ta' Beopjusa.[16] | |
Seowon, l-Akkademji tan-Neo-Konfuċjaniżmu tal-Korea t'Isfel | diversi siti, il-Korea t'Isfel | kulturali: (iii) | — | 2019 | Dan is-sit jinkludi disa' akkademji Neo-Konfuċjani (magħrufa bħala seowon) fiċ-ċentru u fin-Nofsinhar tal-Korea t'Isfel. Ġew stabbiliti matul id-dinastija Joseon, minn nofs is-seklu 16 sa nofs is-seklu 17. Kull seowon kienet immexxija mill-klassi tal-intellettwali lokali, is-sarim, u kienet tintuża bħala ċentru għat-tagħlim, il-venerazzjoni u l-interazzjoni ma' studjużi oħra. Is- seowon inbnew qrib il-muntanji u s-sorsi tal-ilma bħala parti mill-apprezzament tan-natura. Joħorġu fid-dieher l-adattament tal-ideat Neo-Konfuċjani miċ-Ċina għall-Korea t'Isfel. Fl-istampa hemm is-Seowon ta' Dosan.[17] | |
Getbol, il-Pjanuri tal-Marea tal-Korea t'Isfel | ![]() |
Tramuntana ta' Jeolla, Nofsinhar ta' Chungcheong, Nofsinhar ta' Jeolla, il-Korea t'Isfel | naturali: (x) | 2021 | Il-Getbol huma l-pjanuri mtajna tal-marea u sistemi tas-sedimenti kostali. Huma ħabitats importanti għal tipi differenti ta' organiżmi, inkluż għasafar tal-passa u fawna tal-baħar bħal gandoffli, granċijiet, qarnit u bebbux tal-baħar. Is-sit jinkludi erba' komponenti li jirrappreżentaw tip differenti ta' getbol (tal-estwarji, tal-bajja fil-beraħ, tal-arċipelagi, u nofshom magħluqa). Fl-istampa hemm il-getbol ta' Gochang.[18] | |
Kumpless tal-Oqbra ta' Koguryo | ![]() |
Pyongyang u Nampo, il-Korea ta' Fuq
38°51′47″N 125°24′54″E |
kulturali:
(i), (ii), (iii),(iv) |
233 (580) | 2004 | [19] |
Monumenti u Siti Storiċi f'Kaesong | ![]() |
Kaesong, il-Korea ta' Fuq
37°58′54″N 126°30′29″E |
kulturali:
(ii), (iii) |
494 (1,220) | 2013 | [20] |
Palazzi Imperjali tad-Dinastiji Ming u Qing, inkluż il-Belt Projbita u l-Palazz ta' Mukden | ![]() ![]() |
Beijing u Shenyang, Liaoning, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv) | — | 1987 | [21] |
Mawżolew tal-Ewwel Imperatur Qin | ![]() |
Xi'an, Shaanxi, iċ-Ċina | kulturali: (i), (iii), (iv), (vi) | — | 1987 | [22] |
Għerien ta' Mogao | ![]() |
Dunhuang, Gansu, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv), (v), (vi) | — | 1987 | [23] |
Taishan | ![]() |
Tai'an, Shandong, iċ-Ċina | imħallat: (i), (ii), (iii), (iv), (vi), (vi), (vii) | — | 1987 | [24] |
Sit tar-Raġel ta' Peking f'Zhoukoudian | Beijing, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (vi) | — | 1987 | [25] | |
Ħajt il-Kbir taċ-Ċina | ![]() |
Tramuntana taċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 1987 | [26] |
Huangshan | Huangshan, Anhui, iċ-Ċina | imħallat: (ii), (vii), (x) | — | 1990 | [27] | |
Żona ta' Interess Xeniku u Storiku ta' Huanglong | ![]() |
Kontea ta' Songpan, Sichuan, iċ-Ċina | naturali: (vii) | — | 1992 | [28] |
Żona ta' Interess Xeniku u Storiku tal-Wied ta' Jiuzhaigou | ![]() |
Kontea ta' Jiuzhaigou, Sichuan, iċ-Ċina | naturali: (vii) | — | 1992 | [29] |
Żona ta' Interess Xeniku u Storiku ta' Wulingyuan | ![]() |
Zhangjiajie, Hunan, iċ-Ċina | naturali: (vii) | — | 1992 | [30] |
Kumpless Storiku tal-Palazz ta' Potala, inkluż it-Tempji ta' Jokhang u Norbulingka | ![]() |
Lhasa, Tibet, iċ-Ċina | kulturali: (i), (iv), (vi) | — | 1994 | [31] |
Kumpless ta' Bini tal-Qedem fil-Muntanji Wudang | Hubei, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (vi) | — | 1994 | [32] | |
Kumpless tal-Muntanji u tat-Tempji ta' Chengde | ![]() |
Chengde, Hebei, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iv) | — | 1994 | [33] |
Tempju u Ċimiterju ta' Konfuċju u l-Villa tal-Familja Kong f'Qufu | Qufu, Shandong, iċ-Ċina | kulturali: (i), (iv), (vi) | — | 1994 | [34] | |
Żona Xenika tal-Muntanja Emei, inkluż iż-Żona Xenika tal-Buddha Ġgantesk ta' Leshan | Emeishan u Leshan, Sichuan, iċ-Ċina | imħallat: (iv), (vi), (x) | — | 1996 | [35] | |
Park Nazzjonali ta' Lushan | Jiujiang, Jiangxi, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 1996 | [36] | |
Belt Antika ta' Ping Yao | ![]() |
Kontea ta' Ping Yao, Shanxi, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv) | — | 1997 | [37] |
Ġonna Klassiċi ta' Suzhou | ![]() |
Suzhou, Jiangsu, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv), (v) | — | 1997 | [38] |
Ċentru Storiku ta' Lijiang | ![]() |
Lijiang, Yunnan, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iv), (v) | — | 1997 | [39] |
Palazz tas-Sajf, Ġnien Imperjali f'Beijing | Beijing, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii) | — | 1998 | [40] | |
Tempju tal-Ġenna, Artal tas-Sagrifiċċju Imperjali f'Beijing | Beijing, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii) | — | 1998 | [41] | |
Tinqix fuq il-Blat ta' Dazu | ![]() |
Distrett ta' Dazu, Chongqing, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii) | — | 1999 | [42] |
Muntanji Wuyi | ![]() |
Fujian, Jiangxi, iċ-Ċina | imħallat: (iii), (vi), (vii), (x) | — | 1999 | [43] |
Villaġġi Antiki fin-Nofsinhar ta' Anhui – Xidi u Hongcun | ![]() |
Kontea ta' Yi, Anhui, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (iv), (v) | — | 2000 | [44] |
Oqbra Imperjali tad-Dinastiji Ming u Qing, inkluż il-Mawżolew ta' Xiaoling | ![]() ![]() ![]() |
Beijing u Nanjing, Jiangsu, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (iv), (v) | — | 2000 | [45] |
Grotti ta' Longmen | ![]() |
Luoyang, Henan, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii) | — | 2000 | [46] |
Muntanja Qingcheng u s-Sistema tal-Irrigazzjoni ta' Dujiangyan | ![]() |
Dujiangyan, Sichuan, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iv), (vi) | — | 2000 | [47] |
Grotti ta' Yungang | ![]() |
Datong, Shanxi, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv) | — | 2001 | [48] |
Żoni Protetti tat-Tliet Xmajjar Paralleli ta' Yunnan | ![]() |
Yunnan, iċ-Ċina | naturali: (vii), (viii), (ix), (x) | — | 2003 | [49] |
Bliet Kapitali u Oqbra tar-Renju Antik ta' Koguryo | Ji'an, Jilin, iċ-Ċina | kulturali: (i), (ii), (iii), (iv), (v) | — | 2004 | [50] | |
Ċentru Storiku ta' Macao | ![]() |
Macao, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 2005 | [51] |
Yin Xu | ![]() |
Anyang, Henan, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 2006 | [52] |
Santwarji tal-Pandas Ġganteski ta' Sichuan | ![]() |
Sichuan, iċ-Ċina | naturali: (x) | — | 2006 | [53] |
Diaolou u Villaġġi ta' Kaiping | ![]() |
Kaiping, Guangdong, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv) | — | 2007 | [54] |
Pajsaġġ Karstiku tan-Nofsinhar taċ-Ċina | ![]() |
Yunnan, Guizhou, Chongqing u Guangxi, iċ-Ċina | naturali: (vii), (viii) | — | 2007 | [55] |
Tulou ta' Fujian | ![]() |
Fujian, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (iv), (v) | — | 2008 | [56] |
Park Nazzjonali ta' Sanqingshan | ![]() |
Kontea ta' Yushan, Jiangxi, iċ-Ċina | naturali: (vii) | — | 2008 | [57] |
Muntanja Wutai | ![]() |
Kontea ta' Wutai, Shanxi, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 2009 | [58] |
Monumenti Storiċi ta' Dengfeng fiċ-"Ċentru tas-Smewwiet u tad-Dinja" | Dengfeng, Henan, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (vi) | — | 2010 | [59] | |
Danxia taċ-Ċina | Hunan, Guangdong, Fujian, Jiangxi, Zhejiang u Guizhou, iċ-Ċina | naturali: (vii), (viii), (ix), (x) | — | 2010 | [60] | |
Pajsaġġ Kulturali tal-Lag tal-Punent ta' Hangzhou | ![]() |
Hangzhou, Zhejiang, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (vi) | — | 2011 | [61] |
Sit ta' Xanadu | ![]() |
Zhenglan, Xilingol, il-Mongolja Interna, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 2012 | [62] |
Sit tal-Fossili ta' Chengjiang | ![]() |
Kontea ta' Chengjiang, Yunnan, iċ-Ċina | naturali: (viii) | — | 2012 | [63] |
Tian Shan | ![]() |
Xinjiang, iċ-Ċina | naturali: (vii), (ix) | — | 2013 | [64] |
Pajsaġġ Kulturali tal-Għelieqi Mtarrġa tar-Ross ta' Honghe Hani | ![]() |
Kontea ta' Yuanyang, Yunnan, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (v) | — | 2013 | [65] |
Toroq tal-Ħarir: in-Network tar-Rotot tal-Kuritur ta' Chang'an-Tianshan* | Luoyang, Lingbao ta' Henan; Xi'an, Kontea ta' Bin u Chenggu ta' Shaanxi; Tianshui, Yongjing, Dunhuang u Anxi ta' Gansu; Turpan, Jimsar u Kuqa ta' Xinjiang, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | — | 2014 | It-Toroq tal-Ħarir huma network antik ta' rotot kummerċjali li bdew jiffurmaw fis-seklu 2 Q.K. u baqgħu attivi sas-seklu 16. It-toroq kienu jikkollegaw lis-soċjetajiet tal-Asja, is-Subkontinent, l-Asja Ċentrali u l-Punent tal-Asja, kif ukoll il-Lvant Qarib. Minbarra l-iskambju ta' merkanzija, ikkontribwew ukoll għat-tifrix ta' teknoloġiji, ideoloġiji, u reliġjonijiet, inkluż il-Buddiżmu, il-Kristjaneżmu Nestorjan, il-Manikejiżmu, iż-Żoroastrijaniżmu u l-Iżlam bikri. Diversi rħula u l-infrastruttura ta' appoġġ inbnew tul ir-rotot tat-Toroq tal-Ħarir. Dan is-Sit ta' Wirt Dinji jkopri l-kurituri minn Chang’an/Luoyang, il-kapitali tad-dinastiji Han u Tang taċ-Ċina, sar-reġjun ta' Zhetysu tal-Asja Ċentrali, u huwa kondiviż bejn iċ-Ċina, il-Kirgiżistan u l-Każakistan.[66] | |
Kanal il-Kbir (iċ-Ċina) | ![]() |
Beijing, Tianjin, Hebei, Shandong, Jiangsu, Zhejiang, Anhui u Henan, iċ-Ċina | kulturali: (i), (iii), (iv), (vi) | — | 2014 | [67] |
Siti tat-Tusi | ![]() |
Hunan, Hubei u Guizhou, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iii) | — | 2015 | [68] |
Pajsaġġ Kulturali tat-Tpittir fuq il-Blat ta' Zuojiang | ![]() |
Guangxi, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (vi) | — | 2016 | [69] |
Shennongjia | ![]() |
Hubei, iċ-Ċina | naturali: (ix), (x) | — | 2016 | [70] |
Hoh Xil | ![]() |
Qinghai, iċ-Ċina | naturali: (vii), (x) | — | 2017 | [71] |
Kulangsu: Insedjament Internazzjonali Storiku* | ![]() |
Xiamen, Fujian, iċ-Ċina | kulturali: (ii), (iv) | — | 2017 | [72] |
Fanjingshan | ![]() |
Tongren, Guizhou, iċ-Ċina | naturali: (x) | — | 2018 | [73] |
Fdalijiet Arkeoloġiċi tal-Belt ta' Liangzhu | ![]() |
Hangzhou u l-Kontea ta' Deqing, Zhejiang, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (iv) | — | 2019 | [74] |
Santwarji tal-Għasafar tal-Passa tul il-Kosta tal-Baħar Isfar u l-Golf ta' Bohai | ![]() |
Yancheng, Jiangsu, iċ-Ċina | naturali: (x) | — | 2019 | [75] |
Quanzhou: Emporju tad-Dinja matul id-dinastiji Song-Yuan | ![]() |
Quanzhou, Fujian, iċ-Ċina | kulturali: (iv) | — | 2021 | [76] |
Monumenti Buddisti fl-Inħawi ta' Hōryū-ji | ![]() |
Prefettura ta' Nara, il-Ġappun | kulturali: (i), (ii), (iv), (vi) | 586 ha | 1993 | Hōryū-ji, Hokki-ji[77] |
Kastell ta' Himeji | ![]() |
Prefettura ta' Hyōgo, il-Ġappun | kulturali: (i), (iv) | 107 ha | 1993 | Kastell ta' Himeji[78] |
Yakushima | ![]() |
Prefettura ta' Kagoshima, il-Ġappun | naturali: (vii), (ix) | 10,747 ha | 1993 | Foresta miti tal-qedem[79] |
Shirakami-Sanchi | Prefettura ta' Aomori/Akita, il-Ġappun | naturali: (ix) | 16,939 ha | 1993 | il-muntanji u l-foresta tal-fagu ta' Siebold[80] | |
Monumenti Storiċi ta' Kjoto Antika | ![]() |
Prefettura ta' Kjoto/Shiga, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iv) | 1056 ha | 1994 | Kamigamo Jinja, Shimogamo Jinja, Tō-ji, Kiyomizu-dera, Enryaku-ji, Daigo-ji, Ninna-ji, Byōdō-in, Ujigami Jinja, Kōzan-ji, Saihō-ji, Tenryū-ji, Kinkaku-ji, Ginkaku-ji, Ryōan-ji, Nishi Hongan-ji, Nijō-jō[81] |
Villaġġi Storiċi ta' Shirakawa-gō u Gokayama | ![]() |
Prefettura ta' Gifu/Toyama, il-Ġappun | kulturali: (iv), (v) | 68 ha | 1995 | Shirakawa-go, Gokayama[82] |
Mafkar tal-Paċi ta' Hiroshima | ![]() |
Prefettura ta' Hiroshima, il-Ġappun | kulturali: (vi) | 0.4 ha | 1996 | Koppla ta' Genbaku[83] |
Santwarju ta' Itsukushima | ![]() |
Prefettura ta' Hiroshima, il-Ġappun | kulturali: (i), (ii), (iv), (vi) | 431 ha | 1996 | Itsukushima Jinja[84] |
Monumenti Storiċi ta' Nara | ![]() |
Prefettura ta' Nara, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | 617 ha | 1998 | Tōdai-ji, Kōfuku-ji, Kasuga Taisha, Gangō-ji, Yakushi-ji, Tōshōdai-ji, il-Palazz ta' Heijō, u l-Foresta Primordjali ta' Kasugayama[85] |
Santwarji u Tempji ta' Nikkō | ![]() |
Prefettura ta' Tochigi, il-Ġappun | kulturali: (i), (iv), (vi) | 51 ha | 1999 | Futarasan Jinja, Rinnō-ji, Nikkō Tōshō-gū[86] |
Siti ta' Gusuku u Siti Relatati tar-Renju ta' Ryukyu | ![]() |
Prefettura ta' Okinawa, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii), (vi) | 55 ha | 2000 | Tamaudun, Sonohyan-utaki Ishimon, il-Kastell ta' Nakijin, il-Kastell ta' Zakimi, il-Kastell ta' Katsuren, il-Kastell ta' Nakagusuku, il-Kastell ta' Shuri, Shikinaen, Seifa-utaki[87] |
Siti Sagri u Rotot ta' Pellegrinaġġ fil-Katina Muntanjuża ta' Kii | ![]() |
Prefettura ta' Wakayama/Nara/Mie, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii), (iv), (vi) | 495 ha | 2004 | Seiganto-ji, Kumano Hayatama Taisha, Kongōbu-ji, Niukanshōfu Jinja, Kumano Hongū Taisha, Niutsuhime Jinja, il-Muntanja ta' Yoshino, Ōminesan-ji, Kōyasan chōishi-michi, Jison-in, Yoshino Mikumari Jinja, Kinbu Jinja, Kimpusen-ji, Yoshimizu Jinja, Kumano Nachi Taisha, il-Kaskati ta' Nachi, il-Foresta Primordjali ta' Nachi, Fudarakusan-ji, Kumano Kodō[88] |
Shiretoko | ![]() |
Hokkaidō, il-Ġappun | naturali: (ix), (x) | 71,100 ha | 2005 | peniżola u żona marittima[89] |
Minjiera tal-Fidda ta' Iwami Ginzan u l-Pajsaġġ Kulturali tagħha | ![]() |
Prefettura ta' Shimane, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii), (v) | 529 ha | 2007 | Yunotsu, Iwami Ginzan Kaidō Yunotsu-Okidomaridō, is-Sit ta' Daikansho, Okidomari, Ginzan Sakunouchi, is-Sit ta' Yataki-jō, Ōmori Ginzan, Miya-no-mae, Iwami Ginzan Kaidō Tomogauradō, is-Sit ta' Yahazu-jō, is-Sit ta' Iwami-jō, ir-residenza ta' Kumagaika, Rakan-ji Gohyakurakan, Tomogaura[90] |
Hiraizumi – Tempji, Ġonna u Siti Arkeoloġiċi li Jirrappreżentaw l-Art Pura tal-Buddiżmu | Prefettura ta' Iwate, il-Ġappun | kulturali: (ii), (vi) | 187 ha | 2011 | Chūson-ji, Mōtsū-ji, Kanjizaiō-in, Muryōkō-in, Kinkeizan[91] | |
Gżejjer ta' Ogasawara | ![]() |
Tokjo, il-Ġappun | naturali: (ix) | 7,939 ha | 2011 | Chichi-jima, Haha-jima, Muko-jima, Iwo-jima[92] |
Fujisan, post sagru u sors ta' ispirazzjoni artistika | ![]() |
Prefettura ta' Shizuoka/Yamanashi, il-Ġappun | kulturali: (iii), (vi) | 20,638 ha | 2013 | il-Muntanja ta' Fuji, il-Ħames Lagi ta' Fuji, is-Santwarju ta; Fujisan Hongū Sengen, is-Santwarju ta' Kitaguchi Hongū Fuji Sengen, is-Santwarju ta' Yamamiya Sengen,
is-Santwarju ta' Murayama Sengen, is-Santwarju ta' Suyama Sengen, is-Santwarju ta' Higashiguchi Hongū Fuji Sengen, is-Santwarju ta' Kawaguchi Sengen, is-Santwarju ta' Fuji Omuro Sengen, Oshino Hakkai, Miho no Matsubara[93] |
Fabbrika tal-Ħarir ta' Tomioka u Siti Relatati | ![]() |
Prefettura ta' Gunma, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iv) | 7.20 ha | 2014 | Fabbrika tal-Ħarir ta' Tomioka[94] |
Siti tar-Rivoluzzjoni Industrijali Meiji tal-Ġappun: l-Estrazzjoni tal-Ħadid, tal-Azzar u tal-Faħam, u l-Bini tal-Vapuri | Prefetturi ta' Kyūshū, ta' Yamaguchi, ta' Shizuoka u ta' Iwate, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii), (iv) | 307 ha | 2015 | l-Impjant tal-Faħam ta' Hashima, l-Eks Dar ta' Glover, Shūseikan, l-Impjant tal-Faħam ta' Miike, l-Impjant tal-Azzar ta' Yawata, iL-Fanal ta' Mutsurejima, il-forn ta' Hagi, l-Akkademja ta' Shōkasonjuku, ir-raħal tal-kastell ta' Hagi[95] | |
Ix-Xogħol Arkitettoniku ta' Le Corbusier, Kontribut Straordinarju għall-Moviment Modernist* | ![]() |
Tokjo, il-Ġappun | kulturali: (i), (ii), (vi) | 0.93 ha | 2016 | Dan is-sit transnazzjonali (kondiviż mal-Arġentina, mal-Belġju, mal-Iżvizzera, mal-Ġermanja, mal-Indja, u ma Franza) jinkludi 17-il binja tal-arkitett Franċiż-Żvizzeru Le Corbusier. Le Corbusier kien rappreżentant importanti tal-moviment tal-Moderniżmu, li introduċa tekniki arkitettoniċi ġodda sabiex jissodisfaw il-ħtiġijiet tas-soċjetà li kienet qed tinbidel. Fl-istampa jidher il-Mużew Nazzjonali tal-Arti tal-Punent ta' Tokjo.[96] |
Gżira Sagra ta' Okinoshima u Siti Assoċjati fir-Reġjun ta' Munakata | Prefettura ta' Fukuoka, il-Ġappun | kulturali: (ii), (iii) | 98.93 ha | 2017 | Okinoshima, Munakata Taisha[97] | |
Siti Kristjani Moħbija fir-Reġjun ta' Nagasaki | ![]() |
Prefetturi ta' Nagasaki u ta' Kumamoto, il-Ġappun | kulturali: (iii) | 5,566.55 ha | 2018 | il-Katidral ta' Ōura, il-Kastell ta' Hara, il-Gżira ta' Hirado[98] |
Raggruppamenti Funebri Antiki ta' Mozu-Furuichi Kofungun | ![]() |
Prefettura ta' Osaka, il-Ġappun | kulturali: (iii), (iv) | 166.66 ha | 2019 | Mozu kofungun, Furuichi kofungun[99] |
Gżejjer ta' Amami-Ōshima, ta' Tokunoshima u ta' Iriomote, u t-Tramuntana ta' Okinawa | ![]() |
Prefetturi ta' Kagoshima u ta' Okinawa, il-Ġappun | naturali: (x) | 42,698 ha | 2021 | Amami Ōshima, Tokunoshima, Yanbaru, Iriomote[100] |
Siti Preistoriċi ta' Jōmon fit-Tramuntana tal-Ġappun | ![]() |
Hokkaidō, Prefetturi ta' Aomori/Iwate/Akita, il-Ġappun | kulturali: (iii), (v) | 141.9 ha | 2021 | Sannai-Maruyama, Ōdai Yamamoto I[101] |
Baċir tal-Lag ta' Uvs* | ![]() |
Tuva, il-Mongolja u r-Russja | naturali: (ix), (x) | — | 2003 | Dan is-sit transnazzjonali huwa magħmul minn seba' komponenti fir-Russja u ħames komponenti fil-Mongolja. Il-Baċir tal-Lag ta' Uvs huwa baċir endorejku bi drenaġġ fil-Lag ta' Uvs li huwa lag kbir, baxx u mielaħ ħafna. Il-baċir fih varjetà wiesgħa ta' ħabitats, inkluż artijiet mistagħdra, steppi, tipi differenti ta' foresti, ekosistemi tal-ilma ħelu u tal-ilma mielaħ, kif ukoll it-tundra muntanjuża. Iż-żona tospita diversi speċijiet ta' għasafar, leopardi tal-borra, il-gerbils tal-Mongolja, l-argali, u l-mogħoż tal-barr Siberjani.[102] |
Pajsaġġi ta' Dauria* | ![]() |
Zabaykalsky Krai, il-Mongolja u ċ-Ċina | naturali: (ix), (x) | — | 2017 | Dauria, jew Transbaikal, hija reġjun fil-Lvant tal-Lag ta' Baikal. Is-sit transnazzjonali jinkludi żoni tar-Riżerva Naturali ta' Daursky fir-Russja u tliet żoni fil-Mongolja, inkluż ir-Riżerva ta' Bijosfera ta' Daguur. Il-pajsaġġ jinkludi ekosistemi ta' steppi differenti, foresti, bwar tal-ħaxix, kif ukoll l-artijiet mistagħdra u lagi. Iż-żona hija importanti bħala sit għat-tibjit jew rotta tal-passa għal diversi speċijiet ta' għasafar, bħall-grawwa ta' għonqha bajda, u hija wkoll żona tal-migrazzjoni tal-gazzella tal-Mongolja.[103] |
Pajsaġġ Kulturali tal-Wied ta' Orkhon | Arkhangai, Övörkhangai, il-Mongolja | kulturali: (ii), (iii), (iv) | — | 2004 | Il-pajsaġġ kulturali tul iż-żewġ xtut tax-xmara Orkhon ikopri mergħat estensivi u diversi siti arkeoloġiċi. Fl-inħawi kienu jgħixu diversi mewġiet ta' popli nomadiċi, u l-ewwel sinjali ta' insedjament imorru lura għal 60,000 sena ilu. Fl-aħħar żewġ millenji, il-wied kien abitat minn rgħajja nomadiċi, l-Unni, it-Torok, l-Ujgur, il-Kitan, u finalment il-Mongoli. Fis-seklu 13, il-Mongoli ħolqu l-Imperu Mongolu u l-belt kapitali tal-imperu kienet Karakorum. Fost il-monumenti fiul-wied hemm dawk maħluqa mill-Göktürk fis-seklu 8, il-fdalijiet ta' Ordu-Baliq, il-belt kapitali tal-Kaganat tal-Ujgur fis-sekli 8 u 9, u l-monasteri Buddisti ta' Erdene Zuu u Tövkhön tas-sekli 16 u 17.[104] | |
Kumplessi Petroglifiċi tal-Altai tal-Mongolja | ![]() |
Bayan-Ölgii, il-Mongolja | kulturali: (iii) | — | 2011 | Dan is-sit jinkludi tliet kumplessi ta' petroglifiċi: Tsagaan Salaa-Baga Oigor, Tsagaan Gol ta' Fuq, u Aral Tolgoi, li partijiet minnu jinsabu fil-Park Nazzjonali ta' Altai Tavan Bogd. L-iżjed petroglifiċi bikrin imorru lura għall-ħabta tal-11,000 Q.K., fil-Plejstoċen Aħħari, u juru annimali bħal mammut, rinoċeronti u nagħmiet li kienu jgħixu fl-inħawi meta kienu ferm iktar kesħin u nexfin. Il-petroglifiċi mill-millenji ta' wara juru l-bidla fil-komunitajiet ta' annimali u t-tranżizzjoni minn soċjetà tal-kaċċa għal waħda bbażata fuq rgħajja nomadi li jiddependu fuq iż-żwiemel. L-iżjed fdalijiet reċenti jmorru lura għall-aħħar żmien tat-Torok (is-sekli 7 u 8 W.K.).[105] |
Muntanja l-Kbira ta' Burkhan Khaldun u l-pajsaġġ sagru tal-madwar | ![]() |
Khentii, il-Mongolja | kulturali: (iv), (vi) | — | 2015 | Huwa maħsub li l-inħawi huma l-post fejn Genghis Khan, li stabbilixxa l-Imperu Mongolu fl-1206, twieled u ndifen. Skont L-Istorja Sigrieta tal-Mongoli, huwa fformalizza l-prattika tal-qima tal-muntanja, li qabel kellha għeruq fondi fit-tradizzjonijiet xamaniċi tal-popli nomadi. Ir-rotta tal-pellegrinaġġ lejn il-muntanja tgħaddi minn tliet ovoos (giren xamaniċi tal-blat). Fl-aħħar tas-seklu 15, il-Buddiżmu ħa post il-qima tal-muntanja, iżda mis-snin 90 tas-seklu 20, uħud mit-tradizzjonijiet reġgħu ħadu l-ħajja u ġew integrati mar-ritwali Buddisti.[106] |
Pajsaġġ Kulturali tal-Foresti Antiki tat-Te tal-Muntanja Jingmai f'Pu'er | ![]() |
Pu'er, iċ-Ċina | kulturali: (iii), (v) | — | 2023 | [107] |
Tumbati Funebri ta' Gaya | Nofsinhar u Tramuntana ta' Gyeongsang, Tramuntana ta' Jeolla | kulturali: (iii) | — | 2023 | Dan is-sit huwa magħmul minn seba' kumplessi ta' tumbati funebri tal-konfederazzjoni ta' Gaya, li jmorru lura għas-sekli 1 sa 6 W.K. Is-seba' komponenti jikkorrispondu għal seba' kostitwenzi li kienu jiffurmaw il-konfederazzjoni. Għalkemm kellhom kultura simili, qatt ma żviluppaw fi stat unifikat. Id-disinn tat-tumbati tal-ħamrija nbidel tul is-sekli, flimkien mal-oġġetti funebri ta' ġo fihom. L-artefatti li nstabu fis-siti juru r-rabtiet kummerċjali ma' Baekje u ċ-Ċina. Fl-istampa jidher is-sit fil-Kontea ta' Changnyeong.[108] | |
Deżert ta' Badain Jaran: Torrijiet tar-Ramel u Lagi | Mongolja Interna | naturali: (vii), (viii) | — | 2024 | [109] | |
Assi Ċentrali ta' Beijing: Kumpless ta' Bini li Juri l-Ordni Ideali tal-Belt Kapitali Ċiniża | ![]() |
Beijing | kulturali: (iii), (vi) | — | 2024 | [110] |
Minjieri tad-Deheb tal-Gżira ta' Sado | Prefettura ta' Niigata | kulturali: (iv) | — | 2024 | [111] |
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "UNESCO World Heritage Centre - The Criteria for Selection". web.archive.org. 2016-06-12. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-06-12. Miġbur 2022-03-17.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "World Heritage List Nominations. UNESCO". web.archive.org (bl-Ingliż). Arkivjat mill-oriġinal fl-2010-06-27.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - World Heritage in Danger". web.archive.org. 2021-01-13. Arkivjat mill-oriġinal fl-2021-01-13. Miġbur 2023-08-28.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Seokguram Grotto and Bulguksa Temple". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Haeinsa Temple Janggyeong Panjeon, the Depositories for the Tripitaka Koreana Woodblocks". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Jongmyo Shrine". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Changdeokgung Palace Complex". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hwaseong Fortress". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gochang, Hwasun and Ganghwa Dolmen Sites". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gyeongju Historic Areas". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Jeju Volcanic Island and Lava Tubes". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Royal Tombs of the Joseon Dynasty". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Villages of Korea: Hahoe and Yangdong". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Namhansanseong". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Baekje Historic Areas". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sansa, Buddhist Mountain Monasteries in Korea". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Seowon, Korean Neo-Confucian Academies". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Getbol, Korean Tidal Flats". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-17.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Complex of Koguryo Tombs". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-15.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Monuments and Sites in Kaesong". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-15.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Imperial Palaces of the Ming and Qing Dynasties in Beijing and Shenyang". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mausoleum of the First Qin Emperor". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mogao Caves". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Taishan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Peking Man Site at Zhoukoudian". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Great Wall". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Huangshan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Huanglong Scenic and Historic Interest Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Jiuzhaigou Valley Scenic and Historic Interest Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Wulingyuan Scenic and Historic Interest Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Ensemble of the Potala Palace, Lhasa". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Building Complex in the Wudang Mountains". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mountain Resort and its Outlying Temples, Chengde". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Temple and Cemetery of Confucius and the Kong Family Mansion in Qufu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Emei Scenic Area, including Leshan Giant Buddha Scenic Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Lushan National Park". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient City of Ping Yao". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Classical Gardens of Suzhou". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Old Town of Lijiang". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Summer Palace, an Imperial Garden in Beijing". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Temple of Heaven: an Imperial Sacrificial Altar in Beijing". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Dazu Rock Carvings". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Wuyi". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ancient Villages in Southern Anhui – Xidi and Hongcun". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Imperial Tombs of the Ming and Qing Dynasties". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Longmen Grottoes". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Qingcheng and the Dujiangyan Irrigation System". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Yungang Grottoes". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Three Parallel Rivers of Yunnan Protected Areas". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Capital Cities and Tombs of the Ancient Koguryo Kingdom". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Centre of Macao". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Yin Xu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sichuan Giant Panda Sanctuaries - Wolong, Mt Siguniang and Jiajin Mountains". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kaiping Diaolou and Villages". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "South China Karst". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Fujian Tulou". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Sanqingshan National Park". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mount Wutai". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Monuments of Dengfeng in “The Centre of Heaven and Earth”". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "China Danxia". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "West Lake Cultural Landscape of Hangzhou". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Site of Xanadu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Chengjiang Fossil Site". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Xinjiang Tianshan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Landscape of Honghe Hani Rice Terraces". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Silk Roads: the Routes Network of Chang'an-Tianshan Corridor". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Grand Canal". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tusi Sites". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Zuojiang Huashan Rock Art Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hubei Shennongjia". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Qinghai Hoh Xil". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kulangsu, a Historic International Settlement". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Fanjingshan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Archaeological Ruins of Liangzhu City". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Migratory Bird Sanctuaries along the Coast of Yellow Sea-Bohai Gulf of China (Phase I)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Quanzhou: Emporium of the World in Song-Yuan China". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Buddhist Monuments in the Horyu-ji Area". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Himeji-jo". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Yakushima". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Shirakami-Sanchi". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Monuments of Ancient Kyoto (Kyoto, Uji and Otsu Cities)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Villages of Shirakawa-go and Gokayama". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hiroshima Peace Memorial (Genbaku Dome)". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Itsukushima Shinto Shrine". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Historic Monuments of Ancient Nara". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Shrines and Temples of Nikko". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gusuku Sites and Related Properties of the Kingdom of Ryukyu". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sacred Sites and Pilgrimage Routes in the Kii Mountain Range". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Shiretoko". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Iwami Ginzan Silver Mine and its Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hiraizumi – Temples, Gardens and Archaeological Sites Representing the Buddhist Pure Land". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Ogasawara Islands". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Fujisan, sacred place and source of artistic inspiration". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Tomioka Silk Mill and Related Sites". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sites of Japan’s Meiji Industrial Revolution: Iron and Steel, Shipbuilding and Coal Mining". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "The Architectural Work of Le Corbusier, an Outstanding Contribution to the Modern Movement". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Sacred Island of Okinoshima and Associated Sites in the Munakata Region". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Hidden Christian Sites in the Nagasaki Region". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Mozu-Furuichi Kofun Group: Mounded Tombs of Ancient Japan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Amami-Oshima Island, Tokunoshima Island, Northern part of Okinawa Island, and Iriomote Island". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Jomon Prehistoric Sites in Northern Japan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-18.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Uvs Nuur Basin". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-01.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Landscapes of Dauria". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-01.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Orkhon Valley Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Petroglyphic Complexes of the Mongolian Altai". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Great Burkhan Khaldun Mountain and its surrounding sacred landscape". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-16.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cultural Landscape of Old Tea Forests of the Jingmai Mountain in Pu’er". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Gaya Tumuli". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.
- ^ "Badain Jaran Desert". whc.unesco.org. Miġbur 2024-07-29.
- ^ "Beijing Central Axis". whc.unesco.org. Miġbur 2024-07-29.
- ^ "Sado Island Gold Mines". whc.unesco.org. Miġbur 2024-07-29.