Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fit-Turkmenistan
Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972.[1] Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali.[2] It-Turkmenistan irratifika l-Konvenzjoni fit-30 ta' Settembru 1994, u b'hekk is-siti indikattivi tiegħu setgħu jitqiesu biex jiżdiedu mal-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.[3] It-Turkmenistan għandu ħames Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, erba' kulturali u wieħed naturali.
Siti ta' Wirt Dinji
[immodifika | immodifika s-sors]L-UNESCO tiddeżinja s-siti abbażi ta' għaxar kriterji tal-għażla; kull sit irid jissodisfa mill-inqas wieħed mill-għaxar kriterji. Il-kriterji (i) sa (vi) huma kulturali, filwaqt li l-kriterji (vii) sa (x) huma naturali.[4]
NB: * Siti transnazzjonali
| Sit | Stampa | Provinċja | Kriterji tal-Għażla | Sena tad-deżinjazzjoni | Referenza | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Kunya-Urgench | 
|
Dashoguz Velayet | Kulturali:
(ii)(iii) |
2005 | [5] | |
| Fortizzi Partiċi ta' Nisa | 
|
Akhal Velayet | Kulturali:
(ii)(iii) |
2007 | [6] | |
| Park Statali Storiku u Kulturali ta' "Merv Antika" | 
|
Mary Velayet | Kulturali:
(ii)(iii) |
1999 | [7] | |
| Deżerti Bierda tax-Xitwa ta' Turan* | 
|
l-Użbekistan, it-Turkmenistan u l-Każakistan | Naturali: (ix), (x) | — | 2023 | Dan is-sit transnazzjonali jirrappreżenta l-ekosistemi tad-deżerti tal-Asja Ċentrali bi klima kontinentali. Fid-deżerti jgħixu bosta speċijiet ta' pjanti, kif ukoll is-sajga u l-għażżiela.[8] |
| Toroq tal-Ħarir: il-Kuritur ta' Zarafshan-Karakum* |  |
l-Użbekistan, it-Turkmenistan u t-Taġikistan | Kulturali: (ii), (iii), (v) | — | 2023 | [9] |
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "UNESCO World Heritage Centre - The World Heritage Convention". web.archive.org. 2016-08-27. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-08-27. Miġbur 2022-03-17.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". web.archive.org. 2021-02-01. Arkivjat mill-oriġinal fl-2021-02-01. Miġbur 2022-03-17.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Turkmenistan - UNESCO World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-26.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre - The Criteria for Selection". web.archive.org. 2016-06-12. Arkivjat mill-oriġinal fl-2016-06-12. Miġbur 2022-03-17.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Kunya-Urgench". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-26.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Parthian Fortresses of Nisa". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-26.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "State Historical and Cultural Park “Ancient Merv”". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-08-26.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Cold Winter Deserts of Turan". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Silk Roads: Zarafshan-Karakum Corridor". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2023-09-23.