Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fl-Amerka Ċentrali

Wieħed mit-tempji ewlenin ta' Tikal.

L-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) iddeżinjat 19-il Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-Amerka Ċentrali. Dawn is-siti jinsabu f'seba' pajjiżi (magħrufa wkoll bħala "stati li huma partijiet għall-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji"): il-Gwatemala, il-Panama, il-Costa Rica, in-Nikaragwa, il-Honduras, El Salvador u l-Belize. Hemm sit wieħed li huwa transnazzjonali: ir-Riżervi tal-Katina Muntanjuża ta' Talamanca-La Amistad / il-Park Nazzjonali ta' La Amistad. L-ewwel żewġ siti mir-reġjun li ġew inklużi fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO kienu l-Park Nazzjonali ta' Tikal u Antigua Guatemala fl-1979.

Kull sena, il-Kumitat tal-Wirt Dinji tal-UNESCO jista' jiddeżinja siti ġodda fil-lista, jew ineħħi s-siti li ma jissodisfawx iktar il-kriterji tal-għażla tal-UNESCO. L-UNESCO tiddeżinja s-siti abbażi ta' għaxar kriterji tal-għażla; kull sit irid jissodisfa mill-inqas wieħed mill-għaxar kriterji. Il-kriterji (i) sa (vi) huma kulturali, filwaqt li l-kriterji (vii) sa (x) huma naturali. Is-siti "mħallta" huma siti li jissodisfaw kriterji bħala sit kulturali u bħala sit naturali.

Il-Kumitat tal-Wirt Dinji jista' jispeċifika wkoll li sit jinsab fil-periklu, u jikkwota "kundizzjonijiet li jheddu l-istess karatteristiċi tal-għażla tal-UNESCO li wasslu biex is-sit jitniżżel fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO".

Siti ta' Wirt Dinji

NB: * Siti transnazzjonali (bl-asterisk)

Sit	Stampa	Post	Kriterji tal-Għażla	Erja f'ettari (akri)	Sena tad-deżinjazzjoni	Deskrizzjoni
Antigua Guatemala		Sacatepéquez Department, il-Gwatemala 14°34′N 90°40′W	kulturali: (ii), (iii), (iv)	7005490000000000000♠49 (120)	1979	Stabbilita fil-bidu tas-seklu 16, Antigua kienet il-belt kapitali tar-Renju tal-Gwatemala u ċ-ċentru kulturali, ekonomiku, reliġjuż, politiku u edukattiv tiegħu sat-terremot devastanti tal-1773. Il-monumenti prinċipali tagħha ġew ippreservati l-iktar bħala fdalijiet u huma eżempju eċċellenti ta' arkitettura kolonjali Spanjola.
Park Arkeoloġiku u Fdalijiet ta' Quirigua		Dipartiment ta' Izabal, il-Gwatemala 15°16′14″N 89°2′25″W	kulturali: (i), (ii), (iv)	—	1981	Quiriguá is an ancient Maya archaeological site that flourished during the Late Classic. The ruins of the site contain outstanding carved stelae and sculpted calendars.
Park Arkeoloġiku Nazzjonali ta' Tak'alik Ab'aj		El Asintal, il-Gwatemala	kulturali: (ii), (iii)	—	2023	Tak'alik Ab'aj huwa sit arkeoloġiku tul il-Kosta Paċifika tal-Gwatemala. L-istorja ta' 1,700 sena tas-sit tirrappreżenta perjodu fejn kien hemm tranżizzjoni miċ-ċivilizzazzjoni Olmeka għall-kultura tal-Maja bikrin. Is-sit jinkludi spazji u binjiet sagri mibnija skont prinċipji kożmoloġiċi, kif ukoll sistemi tal-immaniġġjar tal-ilma, bċejjeċ taċ-ċeramika u arti lapidarja. Gruppi indiġeni għadhom iqisu s-sit bħala post sagru sal-lum u jwettqu ritwali fih.
Sit Arkeoloġiku ta' Panamá Viejo u d-Distrett Storiku ta' Panamá		Distrett ta' Panamá, Provinċja ta' Panamá, il-Panama 9°00′24″N 79°29′06″W	kulturali: (ii), (iv), (vi)	7005570000000000000♠57 (140)	1997	Stabbilit fl-1519, Panamá Viejo kien l-ewwel insedjament Ewropew tul il-kosta Paċifika tal-Amerki. Id-distrett storiku huwa sostituzzjoni tas-seklu 17 tar-raħal oriġinali u jippreserva l-pjanta tat-toroq, l-arkitettura u taħlita ta' stili Spanjoli, Franċiżi u Amerikani bikrin.
Żona ta' Konservazzjoni ta' Guanacaste		Provinċji ta' Guanacaste u ta' Alajuela, il-Costa Rica 10°51′N 85°37′W	naturali: (ix), (x)	7009147000000000000♠147,000 (360,000)	1999	Is-sit huwa estiż mill-Paċifiku tul il-Cordillera de Guanacaste sal-Atlantiku. Jinkludi firxa ta' ħabitats, fosthom uħud mill-iżjed foresti tropikali u artijiet mistagħdra mhux mimsusa fid-dinja kif ukoll l-aqwa ħabitats ta' foresti nexfin fl-Amerka Ċentrali. Dawn jipprovdu spazju għal diversi speċijiet ta' pjanti u ta' annimali mhedda, bħall-kukkudrill tal-ilma baħar, il-fekruna tal-baħar tat-tip leatherback, il-ġagwar, il-ġabiru, il-kewkba jew il-guayacán.
Sistema tar-Riżerva tal-Iskolli tal-Qroll tal-Belize		Distretti ta' Belize, tal-Qala ta' Stann u ta' Toledo, il-Belize 17°19′N 87°32′W	naturali: (vii), (ix), (x)	7008963000000000000♠96,300 (238,000)	1996	Is-Sistema tar-Riżerva tal-Iskolli tal-Qroll tal-Belize hija l-ikbar sistema ta' skolli tal-qroll fl-Emisferu tat-Tramuntana u fiha jgħixu diversi speċijiet mhedda, fosthom il-fkieren tal-baħar, il-baqar tal-baħar u l-kukkudrilli Amerikani.
Park Nazzjonali tal-Gżira ta' Cocos		Provinċja ta' Puntarenas, il-Costa Rica 5°32′N 87°4′W	naturali: (ix), (x)	7009199790000000000♠199,790 (493,700)	1997	Bħala l-unika gżira fil-Lvant tropikali tal-Paċifiku, il-Gżira ta' Cocos tipprovdi ħabitats uniċi tal-baħar għal ħut pelaġiku kbir bħall-klieb il-baħar, it-tonn, id-dniefel jew ir-rajja.
Park Nazzjonali ta' Coiba u ż-Żona Speċjali ta' Protezzjoni tal-Baħar tiegħu		Provinċji ta' Veraguas u ta' Chiriquí, il-Panama 7°26′N 81°46′W	naturali: (ix), (x)	7009270125000000000♠270,125 (667,490)	2005	Il-park jipproteġi l-gżejjer u żoni tal-baħar fil-Golf ta' Chiriquí u jospita għadd kbir eċċezzjonali ta' mammiferi, għasafar u pjanti endemiċi, kif ukoll diversi speċijiet mhedda. L-ekosistema tal-baħar hija kkaratterizzata minn bijodiversità kbira ħafna b'760 speċi ta' ħut tal-baħar, 33 speċi ta' klieb il-baħar u 20 speċi ta' ċetaċji.
Park Nazzjonali ta' Darien		Provinċja ta' Darién, il-Panama 7°44′N 77°33′W	naturali: (vii), (ix), (x)	7009597000000000000♠597,000 (1,480,000)	1981	Il-park jinsab fil-fruntiera bejn l-Amerka t'Isfel u l-Amerka Ċentrali, u jikkonsisti minn firxa wiesgħa ta' ħabitats, fosthom kosti bir-ramel u bil-blat, mangrovji, artijiet bassasa, u foresti tropikali fl-artijiet baxxi u fl-artijiet għoljin. Żewġ tribujiet ta' Indjani nattivi, iċ-Chocó u l-Kuna jgħixu f'dan is-sit.
Fortifikazzjonijiet fuq in-Naħa tal-Karibew tal-Panama: Portobelo-San Lorenzo		Provinċja ta' Colón, il-Panama 9°33′14″N 79°39′21″W	kulturali: (i), (iv)	—	1980	Bħala eżempji straordinarji tal-arkitettura militari Spanjola, il-fortijiet inbnew fis-sekli 17 u 18 sabiex jipproteġu l-Istmu tal-Panama li kien ta' importanza kbira għall-kummerċ kolonjali Ewropew.
Sit Arkeoloġiku ta' Joya de Cerén		Opico, Dipartiment ta' La Libertad, El Salvador 13°49′39″N 89°22′9″W	kulturali: (iii), (iv)	—	1993	Is-Sit Arkeoloġiku ta' Joya de Cerén jinkludi l-fdalijiet ta' komunità agrikola pre-Ispanika li ġew ippreservati kważi għalkollox mirduma wara żbroffar vulkaniku li seħħ fil-590 W.K. Is-sit jipprovdi tagħrif arkeoloġiku siewi dwar il-ħajja ta' kuljum fis-seklu 6.
Katidral ta' León		León, in-Nikaragwa 12°26′06″N 86°52′41″W	kulturali: (ii), (iv)	7003770000000000000♠0.77 (1.9)	2011	Il-katidral inbena iktar minn 150 sena ilu f'nofs is-seklu 18, u l-arkitettura tiegħu hija fużjoni ta' stili differenti mill-Barokk għan-Neo-Klassiċiżmu u hija espressjoni ta' soċjetà ġdida tal-Amerka Latina li żviluppat għall-ħabta tas-seklu 18.
Sit tal-Maja ta' Copan		Dipartiment ta' Copán, il-Honduras 14°51′0″N 89°8′0″W	kulturali: (iv), (vi)	—	1980	Dan is-sit huwa magħruf l-iktar għal għadd ta' steli tal-Maja. Fl-istampa tidher l-istele H tal-Maja.
Insedjamenti Pre-Kolombjani u l-Isferi tal-Ġebel tad-Diquís		Palmar Sur, il-Costa Rica	kulturali: (iii)	7007617200000000000♠6,172 (15,250); buffer zone 6,080 (15,000)	2014
Riżerva ta' Bijosfera ta' Río Plátano		La Mosquitia, il-Honduras 15°44′40″N 84°40′30″W	naturali: (vii), (viii), (ix), (x)	7009500000000000000♠500,000 (1,200,000)	1982
Fdalijiet ta' León Viejo		Puerto Momotombo, La Paz Centro, Dipartiment ta' León, in-Nikaragwa 12°23′50″N 86°36′37″W	kulturali: (iii), (iv)	—	2000
Riżervi tal-Katina Muntanjuża ta' Talamanca-La Amistad / Park Nazzjonali ta' La Amistad*		Provinċji ta' San José, ta' Cartago, ta' Limón u ta' Puntarenas, il-Costa Rica; Provinċji ta' Bocas del Toro u ta' Chiriquí, il-Panama 9°24′26″N 82°56′20″W	naturali: (vii), (viii), (ix), (x)	7009567845000000000♠567,845 (1,403,180)	1983
Park Nazzjonali ta' Tikal		Dipartiment ta' Petén, il-Gwatemala 17°13′N 89°37′W	imħallat: (i), (iii), (iv), (ix), (x)	7008576000000000000♠57,600 (142,000)	1979