Nikaragwa
| Repubblika ta' Nikaragwa República de Nicaragua |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| Mottu: "En Dios Confiamos" F'Alla Aħna Nafdaw |
||||||
| Innu nazzjonali: Salve a ti, Nicaragua Sliem għalik Thee, Nikaragwa |
||||||
 |
||||||
| Belt kapitali (u l-ikbar belt) | Managua 12°9′N 86°16′W / 12.15°N 86.267°W
| |||||
| Lingwi uffiċjali | Spanjol | |||||
| Gvern | Repubblika dittatorjali awtoritarja presidenzjali unitarja | |||||
| - | Ko-presidenti | Daniel Ortega Rosario Murillo | ||||
| Indipendenza minn Spanja, Messiku u r-Repubblika Federali tal-Amerika Ċentrali | ||||||
| - | Iddikjarata | 15 ta' Settembru, 1821 | ||||
| - | Rikonoxxuta | 25 ta' Lulju, 1850 | ||||
| - | Mill-Ewwel Imperu Messikan | 1 ta' Lulju, 1823 | ||||
| - | Mir-Repubblika Federali tal-Amerika Ċentrali | 31 ta' Mejju, 1838 | ||||
| - | Rivoluzzjoni | 19 ta' Lulju, 1970 | ||||
| - | Kostituzzjoni attwali | 9 ta' Jannar, 1987 | ||||
| Erja | ||||||
| - | Total | 130,375 km2 (95) 50,193 mil kwadru |
||||
| - | Ilma (%) | 7.14 | ||||
| Popolazzjoni | ||||||
| - | stima tal-2023 | 6,359,689 (110) | ||||
| - | Densità | 51/km2 (155) 132.1/mili kwadri |
||||
| PGD (PSX) | stima tal-2012 | |||||
| - | Total | $19.827 biljun | ||||
| - | Per capita | $3,325 | ||||
| PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
| - | Total | $7.695 biljun | ||||
| - | Per capita | $1,290 | ||||
| IŻU (2012) | ▲ 0.599[1] (medju) (129) | |||||
| Valuta | Córdoba (NIO) |
|||||
| Żona tal-ħin | CST (UTC-6) | |||||
| Kodiċi telefoniku | +505 | |||||
| TLD tal-internet | .ni | |||||
Nikaragwa, uffiċjalment ir-Repubblika ta' Nikaragwa (Spanjol:República de Nicaragua), hija l-akbar pajjiż fl-istmu tal-Amerika Ċentrali, hi tmiss mal-Ħonduras fit-tramuntana u l-Kosta Rika fin-nofsinhar. Il-pajjiż jinsab bejn 11 u 14 gradi fit-tramuntana tal-Ekwatur fil-emisferu tat-Tramuntana, li tpoġġiha kompletament fit-tropiċi. L-Oċean Paċifiku jinsab fil-punent, u l-Baħar Karibew lejn il-lvant. Il-ġeografija fiżika tal-pajjiż tiddividiha fi tliet żoni prinċipali: pjanuri Paċifiku; imxarrab, Għoljiet Ċentrali kisħin; u l-pjanuri tal-Karibew. Min-naħa Paċifiku tal-pajjiż huma l-akbar żewġ lagi tal-ilma ħelu fl-Amerika Ċentrali—Lag Managua u Lag Nikaragwa. Dawn il-lagi jestendu għall-majjistral tagħhom fit-tul lejn qasma tal-wied tal-Golf ta' Fonseca li huma pjanuri fertili ta' altitudni baxxa, bil-ħamrija sinjurija għolja minn rmied minn vulkani qrib tal-għoljiet ċentrali. L-abbundanza ta' Nikaragwa tal-bijoloġikament sinifikanti u ekosistemi uniċi li jikkontribwixxu għan-nomina tal-Mesoamerika.
Politika
[immodifika | immodifika s-sors]Ripressjoni
[immodifika | immodifika s-sors]Nikaragwa: Klima severa u ripressiva tirrenja fil-pajjiż. In-numru tnejn tal-Uffiċċju tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU wissa dan it-Tnejn li s-sitwazzjoni fin-Nikaragwa kompliet tmur għall-agħar, b'miżuri dejjem aktar ripressivi mill-Gvern. "Klima severa u ripressiva tirrenja fil-pajjiż," qal.
Nada Al-Nashif enfasizzat li r-riformi legali f'dawn l-aħħar xhur espandew is-setgħat tal-istat biex jikkriminalizzaw id-dissens, inkluża l-attività fuq il-midja soċjali.
Il-Gvern qed ineħħi wkoll liċ-ċittadini n-nazzjonalità u l-proprjetà tagħhom, u ħalla ħafna mingħajr stat.
Id-detenzjonijiet arbitrarji ta' avversarji politiċi, mexxejja indiġeni, difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u figuri reliġjużi jkomplu, u hemm bosta rapporti ta' tortura u għajbien furzat.
Skont l-Uffiċċju tad-Drittijiet tal-Bniedem, is-sitwazzjoni hija partikolarment serja għall-komunitajiet indiġeni tar-Reġjun Awtonomu tal-Kosta tat-Tramuntana tal-Karibew, fejn jippersistu l-vjolenza u l-attakki sesswali minn kolonni.
In-NU ħeġġet iċ-ċaħda tal-bidliet kostituzzjonali proposti reċentement. "It-tneħħija tar-rikonoxximent espliċitu tal-projbizzjoni tat-tortura hija speċjalment ohra."
Saħaq ukoll fuq l-importanza li jiġu restawrati l-istituzzjonijiet demokratiċi, u appella lill-komunità internazzjonali biex iżżid l-appoġġ tagħha għal dawk l-isforzi. (Artikolu tan-Nazzjonijiet Uniti dwar in-Nikaragwa).
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Programm ta' Żvilupp tan-Nazzjonijiet Uniti (2013). "Table 1: Human Development index and its components" (PDF). Rapport tal-Iżvilupp Uman 2013 The Rise of the South: Human Progress in a Diverse World. New York: Ġnus Magħquda. Miġbur 2011-07-16.
