Belt ta' New York
Belt ta' New York | |||
---|---|---|---|
Mudell:Dati pajjiż Stati Uniti tal-Amerka | |||
![]() | |||
| |||
Amministrazzjoni | |||
Stat sovran | Stati Uniti tal-Amerka | ||
U.S. state | New York (en) ![]() | ||
Kap tal-Gvern |
Eric Adams (en) ![]() | ||
Isem uffiċjali |
New York Fort Neu-Amsterdam | ||
Ismijiet oriġinali | New York | ||
Kodiċi postali |
10000–10499, 11004–11005, 11100–11499u 11600–11699 | ||
Ġeografija | |||
Koordinati | 40°42′N 74°00′W / 40.7°N 74°WKoordinati: 40°42′N 74°00′W / 40.7°N 74°W | ||
Lua error in Module:Location_map at line 485: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/United States of America" does not exist. | |||
![]() ![]() | |||
Superfiċjenti | 1,213.369839 kilometru kwadru | ||
Għoli | 11 m | ||
Fruntieri ma' |
Westchester County (en) ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||
Demografija | |||
Popolazzjoni | 8,804,190 abitanti (1 April 2020) | ||
Unitajiet domestiċi | 3,191,691 | ||
Informazzjoni oħra | |||
Fondazzjoni | 1624u 1626 | ||
Kodiċi tat-telefon |
212 , 347 , 646 , 718 , 917 u 929 | ||
Żona tal-Ħin |
Eastern Time Zone (en) ![]() ![]() | ||
bliet ġemellati |
Budapest, Ġerusalemm, Johannesburg, Kajr, Londra, Madrid, Beijing, Santo Domingo, Tokjo, Brasilia, Borås Municipality (en) ![]() ![]() | ||
nyc.gov |
New York, spiss imsejħa l-Belt ta' New York biex issir distinzjoni bejn il-belt u l-istat ta' New York (ġieli tiġi mqassra NYC jew tissejjaħ bil-laqam ta' Big Apple (litteralment Tuffieħa Kbira)), hija l-iktar belt popolata u l-ikbar belt fl-Istati Uniti. Skont stimi tal-2020, il-popolazzjoni ta' 8,253,213 ruħ kienet distribwita fuq madwar 784 km2, u għalhekk il-Belt ta' New York hija wkoll l-iktar belt b'popolazzjoni densa fl-Istati Uniti.[1][2] Il-belt tinsab fit-tarf tan-Nofsinhar tal-Istat ta' New York, u l-belt hija ċ-ċentru taż-żona metropolitana ta' New York, l-ikbar żona metropolitana fid-dinja bħala żona urbana.[3] Fiż-żona statistika metropolitana jgħixu 20 miljun ruħ u kważi 23 miljun ruħ jgħixu fiż-żona statistika kkombinata. B'hekk il-belt hija waħda mill-iktar megabliet popolati fid-dinja. Il-Belt ta' New York ġiet deskritta bħala l-belt kapitali kulturali, finanzjarja u tal-mezzi tax-xandir fid-dinja, u tinfluwenza ferm il-kummerċ[4], id-divertiment, ir-riċerka, it-teknoloġija, l-edukazzjoni, il-politika, it-turiżmu, l-arti, il-moda, u l-isport, u hija l-iktar belt li jeħdulha ritratti fid-dinja.[5] Il-belt tospita l-kwartieri ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti[6], hija ċentru importanti għad-diplomazija internazzjonali[7], u kultant ġiet imsejħa bħala l-belt kapitali tad-dinja.[8]
Il-belt tinsab fuq wieħed mill-ikbar portijiet naturali fid-dinja, u hija magħmula minn ħames kwartieri (bl-Ingliż: boroughs)—Brooklyn, Queens, Manhattan, il-Bronx, u l-Gżira ta' Staten—li nħolqu meta l-gvernijiet lokali ġew ikkonsolidati f'belt waħda fl-1898.[9] Il-belt u ż-żona metropolitana tagħha jirrappreżentaw id-daħla primarja għall-immigrazzjoni legali fl-Istati Uniti. Fi New York jiġu mitkellma saħansitra sa 800 lingwa, u b'hekk hija l-iktar belt b'diversità lingwistika fid-dinja.[10] F'New York jgħixu iktar minn 3.2 miljun resident li twieldu 'l barra mill-Istati Uniti, li hija l-ikbar popolazzjoni mwielda barra ta' kwalunkwe belt fid-dinja.[11] Mill-2019 huwa stmat li ż-żona metropolitana ta' New York tipproduċi prodott metropolitan gross (PMG) ta' $2.0 triljun. Li kieku ż-żona metropolitana ta' New York kienet stat sovran, kieku għandha t-tmien l-ikbar ekonomija fid-dinja. F'New York jgħixu l-ikbar għadd ta' biljunarji ta' kwalunkwe belt fid-dinja.[12]
L-oriġini tal-Belt ta' New York imorru lura għal bażi kummerċjali li kienet ġiet stabbilita fit-tarf tan-Nofsinhar tal-Gżira ta' Manhattan mill-kolonjalisti Olandiżi fl-1624. L-insedjament kien ingħata l-isem ta' Amsterdam il-Ġdida (bl-Olandiż: Nieuw Amsterdam; bl-Ingliż: New Amsterdam) fl-1626 u uffiċjalment ġie ddokumentat bħala belt fl-1653.[13] Il-belt spiċċat taħt il-kontroll tal-Ingliżi fl-1664 u ġiet imsemmija New York wara li r-Re Karlu II tal-Ingilterra ta l-artijiet lil ħuh, id-Duka ta' York.[14] Il-belt reġgħet inħakment mill-Olandiżi f'Lulju 1673 u ngħatat l-isem ta' New Orange għal sena u tliet xhur; il-belt ilha tissemma New York kontinwament minn Novembru 1674. Il-Belt ta' New York kienet il-belt kapitali tal-Istati Uniti mill-1785 sal-1790[15], u ilha l-ikbar belt tal-Istati Uniti mill-1790. L-Istatwa tal-Libertà laqgħet miljuni ta' immigranti huma u deħlin fl-Istati Uniti bil-vapur fl-aħħar tas-seklu 19 u fil-bidu tas-seklu 20[16], u hija simbolu tal-Istati Uniti u tal-ideali li tħaddan tal-libertà u tal-paċi.[17] Fis-seklu 21, New York feġġet bħala ċentru globali tal-kreattività, tal-imprenditorija[18], u tas-sostenibbiltà ambjentali, kif ukoll bħala simbolu tal-libertà u tad-diversità kulturali.[19] Fl-2019, New York ġiet ivvutata bħala l-ikbar belt fid-dinja fi stħarriġ ta' iktar minn 30,000 ruħ minn 48 belt minn madwar id-dinja, li kollha semmew id-diversità kulturali tagħha.[20]
Bosta distretti u binjiet jew monumenti ikoniċi fil-Belt ta' New York huma magħrufa sew, fosthom tlieta mill-iktar għaxar attrazzjonijiet li jżuruhom turisti fid-dinja.[21] Fl-2017 intlaħaq rekord ta' 62.8 miljun turist li żaru l-Belt ta' New York. Times Square hija l-qalba mdawla tad-Distrett tat-Teatru ta' Broadway[22], wieħed mill-iktar postijiet fid-dinja li minnu jgħaddu nies bil-mixi kuljum[23][24], u ċentru maġġuri tal-industrija tad-divertiment fid-dinja.[25] Bosta mill-postijiet ikoniċi, mill-iskyscrapers[26], u mill-parks tal-belt huma magħrufa mad-dinja kollha. L-Empire State Building sar l-istandard globali ta' referenza biex jiġi deskritt l-għoli u t-tul ta' strutturi l-oħra.[27] Is-suq tal-proprjetà immobbli ta' Manhattan huwa fost l-iktar għaljin fid-dinja.[28][29] Is-Subway tal-Belt ta' New York tipprovdi servizz kontinwu 24 siegħa kuljum u sebat ijiem fil-ġimgħa u tikkontribwixxi għal-laqam "il-Belt li Ma Torqod Qatt". Is-Subway tal-Belt ta' New York hija l-ikbar sistema ta' tranżitu rapidu fid-dinja b'operatur uniku, u għandha 472 stazzjon ferrovjarju. Il-belt għandha iktar minn 120 kulleġġ u università, fosthom l-Università ta' Columbia, l-Università ta' New York, l-Università Rockefeller, u s-sistema tal-Università tal-Belt ta' New York, li hija l-ikbar sistema universitarja pubblika urbana fl-Istati Uniti.[30][31][32] Ankrata b'Wall Street fid-Distrett Finanzjarju tal-parti t'isfel ta' Manhattan, il-Belt ta' New York ġiet imsejħa kemm bħala ċ-ċentru finanzjarju ta' quddiem nett fid-dinja kif ukoll l-iktar belt setgħana finanzjarjament fid-dinja, u tospita l-ikbar żewġ boroż fid-dinja bħala kapitalizzazzjoni totali tas-suq, il-Borża ta' New York u n-NASDAQ.[33][34]

Etimoloġija[immodifika | immodifika s-sors]
Fl-1664, il-belt ingħatat l-isem ta' New York biex jingħata ġieħ id-Duka ta' York, li iktar 'il quddiem sar ir-Re Ġakbu II tal-Ingilterra.[35] Ħu l-kbir ta' Ġakbu, ir-Re Karlu II, ħatar lid-Duka bħala sid l-eks territorju ta' New Netherland, inkluż il-belt ta' New Amsterdam, meta l-Ingilterra ħatfet it-territorju u l-belt minn taħt il-kontroll tal-Olandiżi.[36]
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "U.S. Census Bureau QuickFacts: New York city, New York". www.census.gov (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ Bureau, US Census. "City and Town Population Totals: 2010-2020". The United States Census Bureau (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ ""World Urban Areas". Demographia. 2018" (PDF).
- ^ "New York City: The Financial Capital of the World" (bl-Ingliż). 2015-10-08. Miġbur 2021-07-24.
- ^ TravelZoo. "10 Most Photographed Places in the World Will Surprise You".
- ^ "Plan your visit | United Nations Visitor Centre". web.archive.org. 2017-03-14. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Mayor's Office for International Affairs". web.archive.org. 2015-06-16. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Roberts, Sam. "When the World Called for a Capital (Ippubblikat fl-2017)". The New York Times. ISSN 0362-4331.
- ^ "KBD Preface". web.archive.org. 2011-10-23. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Lubin, Gus. "Queens has more languages than anywhere in the world — here's where they're found". Business Insider (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "American FactFinder - Results". archive.ph. 2020-02-13. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Borden, Hillary Hoffower, Taylor. "The top 10 cities in the world for billionaires, ranked". Business Insider (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "History of New York City, New York". www.u-s-history.com. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Dutch Colonization". www.nps.gov. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "U.S. Senate: The Nine Capitals of the United States". www.senate.gov. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Editors, History com. "Statue of Liberty". HISTORY (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.Manutenzjoni CS1: test żejjed: authors list (link)
- ^ Centre, UNESCO World Heritage. "Statue of Liberty". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Venture Investment - NVCA". web.archive.org. 2016-04-08. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "New York mayor on Germany trip: The world should know that Americans don't align with Trump" (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ Gleason, Will. "Citing its diversity and culture, NYC was voted best city in the world in new global survey". Time Out New York (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "The World’s Most-visited Tourist Attractions". Travel + Leisure (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Times Square | Location, Description, History, & Facts". Encyclopedia Britannica (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "The World’s Most-visited Tourist Attractions". Travel + Leisure (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Awesome Streetscapes in The World - Times Square, Michigan Mile, Shibuya". web.archive.org. 2014-09-21. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "New York Architecture Images- Midtown- times square short history 3". web.archive.org. 2017-01-25. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "New York City - The Skyscraper Center". www.skyscrapercenter.com. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Staff, Reuters (2021-03-25). "Singapore transport minister says Suez block may disrupt supplies to region" (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "Manhattan, New York – Some of the Most Expensive Real Estate in the World Overlooks Central Park | The Pinnacle List". web.archive.org. 2014-11-29. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "6. New York City, U.S.A." Forbes (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "City University of New York | Agency Appropriations | FY 2020 Executive Budget | NYS DOB". www.budget.ny.gov. Miġbur 2021-07-24.
- ^ "6. New York City, U.S.A." Forbes (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ "City University of New York | Agency Appropriations | FY 2020 Executive Budget | NYS DOB". www.budget.ny.gov. Miġbur 2021-07-24.
- ^ Bird, Mike. "The 25 cities with the most economic power on earth". Insider (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ Florida, Richard (2012-05-08). "What Is the World's Most Economically Powerful City?". The Atlantic (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ Contributor, Etta Badoe, Chronicle. "New Amsterdam becomes New York". Queens Chronicle (bl-Ingliż). Miġbur 2021-07-24.
- ^ Thomas J. Archdeacon (2013). New York City, 1664–1710: Conquest and Change. Cornell University Press. p. 19. ISBN 978-0-8014-6891-9.