Wikipedija:Lista ta' artikli li kull Wikipedija għandu jkollha
Il-lista ta' artikli li kull Wikipedija għandu jkollha hija lista bil-għan li tingħata bażi ta' tluq komuni għall-iżvilupp ta' proġetti u enċiklopediji ġodda f'ilsna oħra. Fil-bidu, il-lista kien fiha 1000 artiklu li kellhom jiġu mħejjija mqar f'forma ta' abbozzi biex imbagħad jingħata bidu għat-tkabbir tagħhom.
Din il-lista li hija murija hawn taħt hija pjuttost differenti minn dik oriġinali, aktar wiesgħa u, ovvjament, tinkludi daħliet, minbarra dawk "internazzjonali", relatati ma' Malta – paġni li mhumiex imniżżla fil-lista komuni imma ewlenin għall-wiki tagħna. L-artikli li huma miktubin b'tipa ħoxna jindikaw li huma ta' ċertu prijorità.
Jekk l-idea togħġobkom, żidu intom ukoll paġni nieqsa mil-lista, għalkemm dawn għandhom ikunu ta' ċertu importanza (jiġifieri mhux dak kollu li jiġikhom f'moħħkom...).
Fuq Meta hemm preżenti verżjoni ġdida tal-lista estiża għal 3,800 artiklu. Barra minn hekk tinsab lista oħra fuq il-wiki Ingliża u bl-1000 artiklu l-iktar importanti.
10 artikli essenzjali
[immodifika s-sors]cf. en:Wikipedia:Vital_articles/Level/1
Kunċetti bażiċi
[immodifika s-sors]Bijografija
[immodifika s-sors]Tal-inqas paragrafu wieħed dwar dawn il-persunaġġi storiċi.
Atturi, żeffiena u mudelli
[immodifika s-sors]- Brigitte Bardot
- Sarah Bernhardt
- Marlon Brando
- Charlie Chaplin
- Marlene Dietrich
- Bruce Lee
- Marilyn Monroe
Artisti u arkitetti
[immodifika s-sors]- Pieter Bruegel ix-Xiħ
- Le Corbusier
- Leonardo da Vinci
- Salvador Dalí
- Donatello
- Albrecht Dürer
- Vincent van Gogh
- Francisco Goya
- Frida Kahlo
- Henri Matisse
- Michelangelo
- Ieoh Ming Pei
- Pablo Picasso
- Raffaello
- Rembrandt
- Peter Paul Rubensl
- Diego Velázquez
- Andy Warhol
- Frank Lloyd Wright
Awturi, kittieba u poeti
[immodifika s-sors]- Abu Nuwas
- Matsuo Bashō
- Jorge Luis Borges
- George Gordon Byron
- Luís de Camões
- Miguel de Cervantes
- Geoffrey Chaucer
- Anton Chekhov
- Arnaut Daniel
- Dante Alighieri
- Rubén Darío
- Charles Dickens
- Fyodor Dostoevsky
- Ferdowsi
- Fuzûlî
- Gabriel García Márquez
- Johann Wolfgang von Goethe
- Omeru
- Orazju
- Victor Hugo
- Henrik Ibsen
- James Joyce
- Franz Kafka
- Kālidāsa
- Omar Khayyám
- Li Bai
- Naguib Mahfouz
- Molière
- Vladimir Nabokov
- Ovid
- Munshi Premchand
- Marcel Proust
- Alexander Pushkin
- Arthur Rimbaud
- Shota Rustaveli
- José Saramago
- Saffo
- William Shakespeare
- Isaac Bashevis Singer
- Sofokle
- Snorri Sturluson
- Leo Tolstoy
- Mark Twain
- Virġilju
- William Wordsworth
- Wu Cheng'en
Kompożituri u mużiċisti
[immodifika s-sors]- Johann Sebastian Bach
- The Beatles
- Ludwig van Beethoven
- Hector Berlioz
- Anton Bruckner
- Johannes Brahms
- Frédéric Chopin
- Antonín Dvořák
- George Frideric Handel
- Jimi Hendrix
- Gustav Mahler
- Felix Mendelssohn
- Wolfgang Amadeus Mozart
- Giacomo Puccini
- Elvis Presley
- The Rolling Stones
- Franz Schubert
- Jean Sibelius
- Bedřich Smetana
- Robert Schumann
- Igor Stravinsky
- Pëtr Il'ič Čajkovskij
- Giuseppe Verdi
- Antonio Vivaldi
- Richard Wagner
Esploraturi
[immodifika s-sors]- Roald Amundsen
- Neil Armstrong
- Jacques Cartier
- James Cook
- Hernán Cortés
- Yuri Gagarin
- Vasco da Gama
- Kristofru Kolombu
- Ferdinand Magelland
- Marco Polo
- Zheng He
- Alexander von Humboldt
Diretturi tal-films u xeneġġaturi
[immodifika s-sors]- Ingmar Bergman
- Walt Disney
- Federico Fellini
- Alfred Hitchcock
- Stanley Kubrick
- Akira Kurosawa
- George Lucas
- Steven Spielberg
Inventuri, xjenzati u matematiċi
[immodifika s-sors]- Arkimede
- Tim Berners-Lee
- Tycho Brahe
- Nikola Koperniku
- Marie Curie
- Charles Darwin
- Thomas Edison
- Albert Einstein
- Ewklide
- Leonhard Euler
- Michael Faraday
- Enrico Fermi
- Fibonacci
- Henry Ford
- Joseph Fourier
- Galileo Galilei
- Carl Friedrich Gauss
- Johannes Gutenberg
- Ernst Haeckel
- James Prescott Joule
- Johannes Kepler
- John Maynard Keynes
- Muhammad ibn Mūsā al-Khwārizmī
- Gottfried Leibniz
- Carl Linnaeus
- James Clerk Maxwell
- Dmitri Mendeleev
- John von Neumann
- Isaac Newton
- Blaise Pascal
- Louis Pasteur
- Max Planck
- Pitagora
- Ernest Rutherford
- Erwin Schrödinger
- Richard Stallman
- Nikola Tesla
- Alan Turing
- James Watt
Xjenzati soċjali (filosfi, ekonomisti, storiċi u ħassieba)
[immodifika s-sors]- Tumas Akwina
- Aristotle
- Wistin ta' Ippon
- Aviċenna
- Konfuċju
- Giordano Bruno
- Simone de Beauvoir
- Noam Chomsky
- René Descartes
- Émile Durkheim
- Franġisk ta' Assisi
- Sigmund Freud
- Georg Wilhelm Friedrich Hegel
- Herodotus
- Ippokrate
- Immanuel Kant
- John Locke
- Martin Luther
- Rosa Luxemburg
- Niccolò Machiavelli
- Karl Marx
- Friedrich Nietzsche
- Pawlu ta' Tarsu
- Platun
- Pitagora
- Ġorġ Preca
- Jean-Jacques Rousseau
- Jean-Paul Sartre
- Adam Smith
- Sokrate
- Sun Tzu
- Voltaire
- Max Weber
- Ludwig Wittgenstein
Politiċi, mexxeja u aristokrati
[immodifika s-sors]- Akbar il-Kbir
- Alessandru l-Kbir
- Kemal Atatürk
- Awgustu
- David Ben-Gurion
- Otto von Bismarck
- Simón Bolívar
- Napuljun I ta' Franza
- Ġulju Ċesri
- Karlu Manju
- Winston Churchill
- Empress Dowager Cixi
- Kleopatra VII tal-Eġittu
- Kostantin il-Kbir
- Charles de Gaulle
- Indira Gandhi
- Eliżabetta I tal-Ingilterra
- Edward Fenech Adami
- Genghis Khan
- Haile Selassie
- Hirohito
- Adolf Hitler
- Vladimir Lenin
- Luiġi XIV ta' Franza
- Nelson Mandela
- Mao Zedong
- Dom Mintoff
- Enrico Mizzi
- Benito Mussolini
- Kwame Nkrumah
- Pietru I tar-Russja
- Qin Shi Huang
- Saladin
- Joseph Stalin
- Margaret Thatcher
- Vittorja tar-Renju Unit
- George Washington
Figuri reliġjużi
[immodifika s-sors]Rivoluzzjonarji u attivisti
[immodifika s-sors]- Mahatma Gandhi
- Emma Goldman
- Ġovanna ta' Arku
- Helen Keller
- Martin Luther King, Jr.
- Mother Teresa
- Florence Nightingale
- Che Guevara
Biedja u Ikel
[immodifika s-sors]Xorb
[immodifika s-sors]Ġeografija
[immodifika s-sors]Din is-sezzjoni intiża għall-kunċetti ġeografiċi u postijiet speċifiċi.
- Ġeografija
- Baħar
- Deżert
- Foresta pluvjali
- Kapitali
- Kontinent
- Mappa
- Oċean
- Pol tan-Nord
- Pol tas-Sud
- Raħal
- Xmara
- Xjenza dinjija
Kontinenti u reġjunijiet maġġuri
[immodifika s-sors]Mill-inqas tliet frażijiet fuq kull kontinent
Bliet kbar u bliet tal-arti
[immodifika s-sors]- Ewropa
- Amsterdam
- Ateni
- Barċellona
- Bolonja
- Berlin
- Brussell
- Kopenħagen
- Krakovja
- Dresda
- Dublin
- Edinburgu
- Frankfurt
- Firenze
- Ħelsinki
- Istanbul (preċedentement Kostantinopli)
- Liżbona
- Londra
- Lussemburgu
- Lyon
- Madrid
- Mdina
- Milan
- Montecarlo
- Moska
- Napli
- Oslo
- Pariġi
- Padova
- Parma
- Pisa
- Praga
- Ruma
- Rejkjavik
- San Pietruburgu
- Saliżburgu
- Siena
- Sofja
- Stokkolma
- Tallinn
- Toledo
- Urbino
- Valencia
- Valletta
- Vatikan
- Varsavja
- Venezja
- Verona
- Vjenna
Storja
[immodifika s-sors]Minn tal-inqas ħames frażijiet dwar:
Il-preistorja u d-dinja l-antika
[immodifika s-sors]- Preistorja
- Żmien il-Ħaġar
- Żmien il-Bronż
- Żmien il-Ħadid
- Mesopotamja
- Eġittu l-Antik
- Greċja l-Antika
- Imperu Ruman
Iż-Żmien Nofsani u l-Modern Bikri
[immodifika s-sors]- L-Illuminiżmu
- Ażteka
- Imperu Biżantin
- Kruċjati
- Is-Sagru Imperu Ruman
- Gwerra tal-Mitt Sena
- Żmien Nofsani
- Imperu Mongolu
- Dinastija Ming
- Imperu Ottoman
- Riformazzjoni Protestanta
- Ir-Rinaxximent
- Gwerra tat-Tletin Sena
- Vikingi
Moderna
[immodifika s-sors]- Gwerra Ċivili Amerikana
- Apartheid
- Imperu Brittaniku
- Gwerra Bierda
- Rivoluzzjoni Franċiża
- Dipressjoni l-Kbira
- L-Olokawst
- Ir-Rivoluzzjoni Franċiża
- Rivoluzzjoni Industrijali
- Gwerra Koreana
- Ġermanza Nazzista
- Rivoluzzjoni Russa tal-1917
- Dinastija Qing
- Gwerra Ċivili Spanjola
- Trattat ta' Versailles
- Gwerra tal-Vjetnam
- L-Ewwel Gwerra Dinjija
- It-Tieni Gwerra Dinjija
Soċjetà
[immodifika s-sors]Familja u relazzjonijiet
[immodifika s-sors]Ħsieb, mġiba u emozzjoni
[immodifika s-sors]Politika
[immodifika s-sors]- Politika
- Anarkija
- Ċittadinanza
- Demokrazija
- Diplomazija
- Dittatura
- Faxxiżmu
- Federaliżmu
- Femminiżmu
- Fundamentaliżmu reliġjuż
- Globalizzazzjoni
- Gvern
- Ideoloġija
- Imperjaliżmu
- Kolonjaliżmu
- Komuniżmu
- Konservattiviżmu
- Liberaliżmu
- Marksiżmu
- Monarkija
- Nazzjonaliżmu
- Nazziżmu
- Paċifiżmu jew Moviment paċifista
- Partit politiku
- Propaganda
- Repubblika
- Soċjaliżmu
- Stat
- Terroriżmu
Kummerċ u ekonomija
[immodifika s-sors]Liġi
[immodifika s-sors]Organizzazzjonijiet internazzjonali
[immodifika s-sors]- Amnesty International
- Assoċjazzjoni tal-Pajjiżi Ażjatiċi tax-Xlokk (ASEAN)
- Commonwealth tal-Istati Indipendenti
- Commonwealth tan-Nazzjonijiet
- Ġnus Magħquda (ONU)
- Grupp tal-Bank Dinji (WBG)
- Kumitat Olimpiku Internazzjonali
- Lega Għarbija
- Moviment internazzjonali tas-Salib l-Aħmar u n-Nofs Qamar l-Aħmar
- NATO
- Organizzazzjoni tal-Kummerċ Dinji (WTO)
- Organizzazzjoni tal-Pajjiżi li Jesportaw il-Petroljum (OPEC)
- Premju Nobel
- Unjoni Afrikana
- Unjoni Ewropea
Gwerra u militar
[immodifika s-sors]Punti soċjali
[immodifika s-sors]- Abort
- Divorzju
- Drittijiet tal-bniedem (jew Drittijiet umani)
- Omosesswalità
- Piena tal-mewt
- Razziżmu
- Skjavitù
Introduzzjoni ta' għallinqas ħames frażijiet fuq it-temi segwenti ta' natura reliġjuża:
- Astroloġija
- Baha'i
- Buddiżmu
- Konfuċjaniżmu
- Kristjaneżmu
- Alla
- Ebraiżmu
- Giainiżmu
- Induiżmu
- Iżlam
- Mitoloġija
- Reliġjon Sikh
- Shintoiżmu
- Spiritiżmu
- Superstizzjoni
- Taoiżmu
- Vudù
- Zoroastriżmu
- Kotba sagri
Non-reliġjożità:
Kultura
[immodifika s-sors]Tal-inqas tliet sentenzi dwar:
Filosofija
[immodifika s-sors]- Filosofija
- Sbuħija
- Djalettika
- Etika
- Epistemoloġija
- Femminiżmu
- Rieda ħielsa
- Għerf
- Loġika
- Menti
- Moralità
- Realtà
- Verità
Sport u Logħob
[immodifika s-sors]Mill-inqas ħames frażijiet ta' introduzzjoni għall-kampi prinċipali:
- Sena dawl
- Asterojde
- Big Bang
- Kalendarju
- Kometa
- Galassja
- Nebuloża
- Pjaneta
- Pulsar
- Kwark
- Sistema solari
- Stilla
- Toqba sewda
- Triq ta' Sant' Anna
Bijoloġija
[immodifika s-sors]- Bijoloġija
- Materjal bijoloġiku
- Botanika
- Mewt
- Ekoloġija
- Trobbija (Domestikazzjoni)
- Ħajja
- Klassifikazzjoni xjentifika
Proċessi Bijoloġiċi
[immodifika s-sors]Anatomija
[immodifika s-sors]- Anatomija
- Ċellola
- Sistema Ċirkulatorja
- Sistema Endokrinoloġika
- Sistema Gastrointestinali
- Sistema Integumentarja
- Muskolu
- Sistema Nervuża
- Sistema Riproduttiva
- Sistema Respiratorja
- Skeletru
Saħħa u mediċina
[immodifika s-sors]- Mediċina
- Dipendenza
- Marda ta' Alzheimer
- Kanċer
- Kolera
- Riħ komuni
- Dentistrija
- Diżabilità
- Marda
- Alkoħol
- Nikotina
- Saħħa
- Uġigħ ta' ras
- Mard tal-qalb
- Malarja
- Malnutriment
- Obeżità
- Pandemija
- Peniċillina
- Pnewmonja
- Mard trażmess sesswalment
- Puplesija
- Tuberkolożi
- Dijabete
- Virus
Ħlejjaq
[immodifika s-sors]- Kimika
- Element kimiku
- Bijokimika
- Kimika organika
- Tavla perjodika
- Aluminju
- Karbonju
- Deheb
- Ħadid
- Elju
- Idroġenu
- Neon
- Ossiġenu
- Fidda
- Żingu