Portugall

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Repubblika Portugiża
República Portuguesa
República Portuguesa – Bandiera República Portuguesa – Emblema
Innu nazzjonali: A Portuguesa
Il-Portugiż
noicon

Belt kapitali
(u l-ikbar belt)
Liżbona
38°46′N 9°9′W / 38.767°N 9.15°W / 38.767; -9.15

Lingwi uffiċjali Portugiż
Gvern Repubblika kostituzzjonali semi-presidenzjali unitarja
 -  President Aníbal Cavaco Silva
 -  Prim Ministru Pedro Passos Coelho
 -  President tal-Assemblea Assunção Esteves
Formazzjoni
 -  Fondazzjoni 868 
 -  Re-fondazzjoni 1095 
 -  Sovranità 24 ta' Ġunju 1128 
 -  Renju 25 ta' Lulju 1139 
 -  Rikonoxxuta 5 ta' Ottubru 1143 
 -  Rikonoxximent papali 23 ta' Mejju 1179 
 -  Repubblika 5 ta' Ottubru 1910 
 -  Demokrazija 25 ta' April 1974 
Sħubija fl-UE 1 ta' Jannar 1981
Erja
 -  Total 92,212 km2 (111)
35,603 mil kwadru 
 -  Ilma (%) 0.5
Popolazzjoni
 -  stima tal-2012 10,581,949[1] (77)
 -  ċensiment tal-2011 10,562,178 
 -  Densità 115/km2 (96)
298/mili kwadri
PGD (PSX) stima tal-2012
 -  Total $246.523 biljun[2] 
 -  Per capita $23,385[2] 
PGD (nominali) stima tal-2012
 -  Total $212.720 biljun[2] 
 -  Per capita $20,178[2] 
IŻU (2013) Increase 0.816[3] (għoli ħafna) (43)
Valuta Ewro (EUR)
Żona tal-ħin WET (UTC+0)
Kodiċi telefoniku +351
TLD tal-internet .pt
Organizzazzjoni territorjali
Mappa Topografika tal-Portugall
Passaport Portugiż (Portugiż: Passaporte português) verżjoni attwali mill-2017
Il-kwartieri ġenerali tal-Istitut Camões, f'Lisbona.
Mappa tad-djaletti tad-dominju lingwistiku Galizjan-Portugiż.
Ċentru tal-Kungress f'Taguspark - Park tax-Xjenza u t-Teknoloġija, ir-Reġjun ta' Lisbona (Parque de Ciência e Tecnologia de Taguspark/Parque de Ciencias y Tecnología de Taguspark/Taguspark Science and Tecnologhic Park)
Bandiera ta' Lisboa
Tarka ta' Lisboa
Il-Forti tal-Madonna tal-Grazzja (bil-Portugiż Forte de Nossa Senhora da Graça u bl-Ispanjol Fuerte de Nuestra Señora de Gracia), imsejjaħ ukoll Forti tal-Konti ta' Lippe, jinsab fil-quċċata ta' għolja wieqfa bl-istess isem, fi km fit-tramuntana tal-fortizza ta' Elvas, fir-reġjun ta' Alentejo, fil-parroċċa ta' Alcáçova, distrett ta' Portalegre, fil-Portugall. Mit-30 ta' Ġunju 2012, ilha meqjusa bħala Sit ta' Wirt Dinji mill-UNESCO.
Il-Forti ta' Santa Luzia jinsab fuq il-quċċata ta' għolja bl-istess isem, 500 m fin-nofsinhar tal-fortizza ta' Elvas, fir-reġjun ta' Alentejo, fil-parroċċa ta' Assumçao, id-distrett ta' Portalegre, fil-Portugall. Sa mit-30 ta' Ġunju 2012, kien meqjus bħala Sit ta' Wirt Dinji mill-UNESCO, fih "Mużew Militari", mibni fl-1641 b'erja ta' 19.71 ettaru u stil Rinaxximentali.
Il-Muntanja Pico (bil-Portugiż, Montanha do Pico, Ponta do Pico jew Serra do Pico) hija l-ogħla punt tal-vulkan tal-istess isem, li jinsab fil-gżira ta’ Pico, fl-arċipelagu tal-Azores. Is-samit tal-muntanja tinsab f'2,351 m 'l fuq mil-livell tal-baħar, u hija l-ogħla punt fir-Reġjun Awtonomu tal-Azores u fil-Portugall kollu. Imkejjel miż-żona abissali li jmissu magħha, l-edifiċju vulkaniku huwa għoli kważi 5,000 m, kważi nofsu mgħaddas fl-Oċean Atlantiku.
Il-Muntanja Pico (bil-Portugiż, Montanha do Pico, Ponta do Pico jew Serra do Pico) hija l-ogħla punt tal-vulkan tal-istess isem, li jinsab fil-gżira ta’ Pico, fl-arċipelagu tal-Azores. Is-samit tal-muntanja tinsab f'2,351 m 'l fuq mil-livell tal-baħar, u hija l-ogħla punt fir-Reġjun Awtonomu tal-Azores u fil-Portugall kollu. Imkejjel miż-żona abissali li jmissu magħha, l-edifiċju vulkaniku huwa għoli kważi 5,000 m, kważi nofsu mgħaddas fl-Oċean Atlantiku.
It-Torri huwa monument li jimmarka l-ogħla punt fil-Portugall Kontinentali u t-tieni l-ogħla fir-Repubblika Portugiża (il-Muntanja Pico biss, fl-Azores, hija ogħla). Dan il-punt mhuwiex summit tal-muntanji tas-soltu, iżda l-ogħla punt f'firxa ta 'muntanji. It-Torri għandu l-karatteristika mhux tas-soltu li jkun summit aċċessibbli minn triq asfaltata. Altitudni: 1,993 metru 'l fuq mil-livell tal-baħar, Prominenza: 1,204 metru.
Chairlifts fl-iski resort ħdejn it-Torri, Jannar 2007.
Is-Sierra de la Estrella (bl-Ispanjol: Sierra de la Estrella, bil-Portugiż: Serra da Estrela) hija l-firxa tal-muntanji l-aktar fil-punent tas-sistema Ċentrali, fil-Portugall. Din is-sistema muntanjuża tinsab fiċ-ċentru tal-pajjiż imsemmi u fil-park naturali tal-istess isem. L-għoli massimu tiegħu huwa 1993 metru, fit-Torri, dan huwa l-għoli massimu fil-Portugall kontinentali.

Il-Portugall (en-us-Portugal.ogg ˈpɔrtʃʉɡəl , (Portugiż: Portugal), uffiċjalment ir-Repubblika Portugiża (Portugiż: República Portuguesa), huwa pajjiż li jinsab fil-Lbiċ tal-Ewropa, fil-Peninżula Iberjana. Il-pajjiż huwa mdawwar mill-Oċean Atlantiku mill-Punent u n-Nofsinhar u minn Spanja fit-Tramuntana u l-Lvant. Apparti mill-Portugall kontinentali, ir-Repubblika Portugiża għandha sovranità fuq l-arċipelagi Atlantiċi tal-Azores u Madeira, li huma reġjuni awtonomi tal-Portugall. Il-pajjiż huwa msemmi wara t-tieni l-akbar belt tiegħu, Porto, mill-isem Latin li kien Portus Cale.[4]

Ġeografija[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Portugall huwa stat li jinsab fl-Ewropa tal-Punent. Iż-żona kontinentali tagħha tinsab fil-Peniżola Iberika. Il-pajjiż imiss fin-nofsinhar u fil-punent mal-Oċean Atlantiku tat-Tramuntana għal 1,793 km ta' kosta u lejn il-lvant u t-tramuntana ma' Spanja, għal 1,214 km. Minkejja d-daqs ta' din il-fruntiera, il-Portugall ma jagħrafx is-sezzjoni tal-fruntiera bejn il-bokka tax-xmajjar Caya u Cuncos mill-annessjoni tat-territorju ta' Olivenza mir-Renju ta' Spanja, fl-1801. Din iż-żona hija mitluba mill-Portugall, iżda uffiċjalment Hija hija parti integrali mill-provinċja Spanjola ta' Badajoz.

Il-Portugall jaqsam 1,224 km ta' fruntiera ma' Spanja.

Organizzazzjoni territorjali[immodifika | immodifika s-sors]

Forma ta' Stat: Repubblika Parlamentari. Diviżjoni amministrattiva: 18-il distrett (Aveiro, Beja, Braga, Bragança, Castelo Branco, Coimbra, Evora, Faro, Guarda, Leiria, Lisbona, Portalegre, Porto, Santarém, Setúbal, Viana do Castelo, Vila Real, Viseu) u 2 Reġjuni Awtonomi (Azores u Madeira).

Bliet[immodifika | immodifika s-sors]

Gallerija[immodifika | immodifika s-sors]

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ (PT) Pordata, "Base de Dados Portugal Contemporâneo". Miġjuba fis-16 ta' Diċembru 2011.
  2. ^ a b ċ d "Portugal" (bl-Ingliż). Fond Monetarju Internazzjonali. Miġbur 2013-04-01.
  3. ^ "Human Development Report 2013" (PDF) (bl-Ingliż). Nazzjonijiet Uniti. 2013. Miġbur 2013-04-14.
  4. ^ "Leite de Vasconcelos, José. Cale e Portucale. Opúsculos Vol. V – Etnologia (Parte I) Lisboa, Imprensa Nacional, 1938" (PDF) (bil-Portugiż). Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2008-03-01. Miġbur 2013-07-02.