Ossezja t'Isfel

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Ossezja t'Isfel
 Georgia, Ossezja t'Isfel
Amministrazzjoni
Kap tal-Gvern Konstantin Dzhussoev
Isem uffiċjali Republic of South Ossetia-State of Alania
Ismijiet oriġinali Хуссар Ирыстон
Республика Южная Осетия
სამხრეთ ოსეთის რესპუბლიკა
Государство Алания
Ġeografija
Koordinati 42°13′30″N 43°58′12″E / 42.225°N 43.97°E / 42.225; 43.97Koordinati: 42°13′30″N 43°58′12″E / 42.225°N 43.97°E / 42.225; 43.97
Ossezja t'Isfel is located in Georgia
Ossezja t'Isfel
Ossezja t'Isfel
Ossezja t'Isfel (Georgia)
Superfiċjenti 3,900 kilometru kwadru
Fruntieri ma' Russja
Demografija
Popolazzjoni 53,532 abitanti (2015)
Informazzjoni oħra
Fondazzjoni Il-ĦamisambUTCIl-Ħamis
Żona tal-Ħin UTC+3

L-Ossezja t'Isfel (/ɒˈsɛtiə/ o-SET-ee-ə),[1] uffiċjalment ir-Repubblika tal-Ossezja tan-Nofsinhar – l-Istat ta' Alanja,[2][3] hija kolonja ta' okkupazzjoni u pupazzi tar- Russja f'territorju li jappartjeni lir-Repubblika tal-Ġeorġja[4] fin-Nofsinhar tal-Kawkasu.[5] Għandha popolazzjoni ta' ftit aktar minn 56,500 ruħ (fl-2022), li jgħixu f'żona ta' 3,900 km2, bi 33,000 ruħ jgħixu fil-belt kapitali, Tskhinvali.

Fl-2023 kienu biss ir-Russja, il-Venezwela, in-Nikaragwa, in-Nauru u s-Sirja li jirrikonoxxu l-Ossezja tan-Nofsinhar bħala stat sovran.[6] Il-gvern Ġeorġjan u kważi l-istati membri kollha tan-Nazzjonijiet Uniti jqisu l-Ossezja t'Isfel bħala territorju sovran tal-Ġeorġja okkupat temporanjament mir-Russja.[7]

L-istatus politiku tal-Ossezja t'Isfel huwa kwistjoni ċentrali tal- kunflitt bejn il-Ġeorġja u l-Ossezja u r-relazzjonijiet bejn il-Ġeorġja u r-Russja. Il-kostituzzjoni Ġorġjana tindika ż-żona bħala "l-ex distrett awtonomu ta' l-Ossezja tan-Nofsinhar", b'referenza għall- Oblast Awtonomu ta' l-Ossezja tan-Nofsinhar xolt fl-1990.[8] Il- gvern Ġeorġjan jirreferi informalment għaż-żona bħala r-reġjun ta' Tskhinvali u jqisha bħala parti mir-reġjun ta' Shida Kartli tal-Ġeorġja. Mingħajr kontroll effettiv fuq it-territorju, il-Ġeorġja għandha korp amministrattiv imsejjaħ Amministrazzjoni Proviżorja tal-Ossezja t'Isfel.

L-Oblast Awtonomu tal-Ossetja tan-Nofsinhar, stabbilita mill-awtoritajiet Sovjetiċi fl-1922, iddikjarat l-indipendenza mir- Repubblika Soċjalista Sovjetika tal-Ġeorġja fl-1991. B'riżultat ta' dan, il-gvern Ġorġjan abolixxa l-awtonomija tal-Ossezja t'Isfel u pprova jerġa' jistabbilixxi l-kontroll tiegħu fuq ir-reġjun bil-forza. Il-kriżi li qed teskala wasslet għall-Gwerra tal-Ossezja t'Isfel tal-1991–1992.[9] Il-Ġeorġjani ġġieldu kontra l-Ossezjani t'Isfel f'żewġ okkażjonijiet oħra: fl-2004 u fl-2008. Dan l-aħħar konflitt wassal għall-Gwerra Russo-Ġeorġjana ta' Awwissu 2008, li matulha l-forzi Ossezjani u Russi kisbu kontroll sħiħ de facto tat-territorju ta' dik li kienet l-Oblast Awtonoma ta' l-Ossetja tan-Nofsinhar. Mill-gwerra tal-2008, il-Ġeorġja u parti sinifikanti tal- komunità internazzjonali qiesu l-Ossezja t'Isfel bħala okkupata mill-militar Russu.

L-Ossezja t'Isfel tiddependi sew fuq għajnuna militari, politika u finanzjarja mir-Russja.[10][11] Mill-2008 'l hawn, il-gvern ta' l-Ossezja t'Isfel esprima l-intenzjoni tiegħu li jingħaqad mal-Federazzjoni Russa; jekk tirnexxi, din ittemm l-indipendenza proklamata tagħha. Il-prospett ta’ referendum dwar din il-kwistjoni tqajjem diversi drabi fil-politika domestika, iżda qatt ma ġara xejn aktar.

Din l-organizzazzjoni tiddependi ekonomikament u politikament fuq il-Gvern Russu.

Kemm l-Ossezja t'Isfel kif ukoll l-Abkażja jaqsmu karatteristiċi ta' stat fallut u stat pupazzi u anke bħala kolonji Russi.

Il-pajjiżi li jirrikonoxxu lil Ossezja t'Isfel jaqsmu sistema politika de facto ta' dittatorjat awtoritarju komunista soċjalista tax-xellug (nazzjonalisti fir-Russja), jsofru kriżijiet ekonomiċi u umanitarji, flimkien mal-pajjiżi kollha li jirrikonoxxu lil Absakhy prattikament m'għandhom l-ebda relazzjonijiet diplomatiċi ma' ir-Repubblika tal-Ġeorġja, u għandhom relazzjonijiet ħżiena mal-Stati Uniti, ir-Renju Unit u l-Unjoni Ewropea u l-maġġoranza tal-pajjiżi demokratiċi madwar id-dinja, minbarra li għandhom relazzjonijiet tajbin ħafna mar-Russja

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ [https:/web.archive.org/web/20181023120304/https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/ossetia "Ossetia definition and meaning | Collins English Dictionary"] Iċċekkja l-valur ta' |url= (għajnuna). web.archive.org. 2018-10-23. Miġbur 2023-06-18.
  2. ^ Fuller, Liz (9 February 2017). "South Ossetia Referendum on Name Change Steers Clear of Thornier Unification Issue". Radio Free Europe/Radio Liberty (bl-Ingliż). Arkivjat mill-orġinal fl-14 September 2017. Miġbur 23 July 2018.
  3. ^ "Referendum to rename South Ossetia 'Alania' set for April". OC Media (bl-Ingliż). 7 February 2017. Arkivjat mill-orġinal fl-24 July 2018. Miġbur 23 July 2018.
  4. ^ "South Ossetia profile". BBC. 8 March 2023. Miġbur 31 May 2023.
  5. ^ Foltz, Richard (2022). The Ossetes: Modern-Day Scythians of the Caucasus. London: Bloomsbury. pp. 123–144. ISBN 9780755618453.
  6. ^ "Syria Recognizes Abkhazia, South Ossetia". Civil Georgia. 2018-05-29. Miġbur 2022-03-26.
  7. ^ Robinson, Matt; Mchedlishvili, Niko (24 October 2008). "Georgia seeks to isolate Russian-backed regions". Reuters (bl-Ingliż).
  8. ^ "Occupied Territories of Georgia. Tskhinvali region". Arkivjat mill-orġinal fl-23 August 2017. Miġbur 23 August 2017.
  9. ^ Robert H. Donaldson; Joseph L. Nogee (2005). The Foreign Policy of Russia: Changing Systems, Enduring Interests. M.E. Sharpe. p. 199. ISBN 9780765615688.
  10. ^ "South Ossetia Looking Much Like a Failed State". Associated Press. Arkivjat mill-orġinal fl-8 July 2010. Miġbur 12 July 2010.
  11. ^ Smolar, Piotr (8 October 2013). "Georgia wary of Russian encroachment". The Guardian. Arkivjat mill-orġinal fl-6 March 2017. Miġbur 16 December 2016.