Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fl-Etjopja

Il-Knejjes Imħaffrin fil-Blat ta' Lalibela.

Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972. Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali. L-Etjopja kienet minn tal-ewwel li rratifikat il-Konvenzjoni fis-6 ta' Lulju 1977, u b'hekk is-siti indikattivi tagħha setgħu jitqiesu biex jiżdiedu mal-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

L-ewwel Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO li tniżżlu mill-Etjopja kienu l-Knejjes Imħaffrin fil-Blat ta' Lalibela u l-Park Nazzjonali ta' Simien fl-1978. L-iżjed siti li żdiedu reċentement mill-Etjopja huma l-Park Nazzjonali tal-Muntanji ta' Bale u l-Pajsaġġ Kulturali ta' Gedeo, fl-2023, u Melka Kunture u Balchit: Siti Arkeoloġiċi u Paleontoloġiċi fl-Artijiet Għoljin tal-Etjopja. L-Etjopja b'kollox għandha tnax-il Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO, għaxra kulturali u tnejn naturali.

Siti ta' Wirt Dinji

L-UNESCO tiddeżinja s-siti abbażi ta' għaxar kriterji tal-għażla; kull sit irid jissodisfa mill-inqas wieħed mill-għaxar kriterji. Il-kriterji (i) sa (vi) huma kulturali, filwaqt li l-kriterji (vii) sa (x) huma naturali.

NB: * Siti transnazzjonali (bl-ikħal)

Sit	Ritratt	Post	Kriterji tal-Għażla	Erja f'ettari (akri)	Sena tad-deżinjazzjoni	Deskrizzjoni
Aksum		Reġjun ta' Tigray	kulturali: (i), (iv)	0 !—	1980	Il-fdalijiet tal-belt ta' Aksum, li jmorru lura għas-seklu 13, jimmarkaw il-qalba tal-Etjopja tal-qedem u dak li kien "l-iżjed stat setgħan bejn l-Imperu Ruman tal-Lvant u l-Persja". Fost il-fdalijiet hemm obeliski monolitiċi, steli ġganteski, oqbra rjali u fdalijiet ta' kastelli tal-qedem.
Fasil Ghebbi, ir-Reġjun ta' Gondar		Reġjun ta' Amhara	kulturali: (ii), (iii)	0 !—	1979	Il-fortizza kienet ir-residenza tal-imperaturi Etjopjani matul is-sekli 16 u 17. Il-fdalijiet tal-belt, b'binjiet b'influwenzi Induisti u Għarab, iktar 'il quddiem ġew immudellati mill-ġdid bi stil arkitettoniku Barokk mill-missjunarji Ġiżwiti.
Harar Jugol, ir-Raħal Storiku Ffortifikat		Reġjun ta' Harari	kulturali: (iv), (v)	7005480000000000000♠48 (120)	2006	Il-belt tinsab fuq promontorju u hija mdawra bi fniedaq u bis-savanna. Fiha 82 moskea, 102 santwarju, u disinn uniku fuq ġewwa tad-djar. Jingħad li Harar hija r-raba' l-eqdes belt tal-Iżlam.
Pajsaġġ Kulturali ta' Konso		Reġjun tan-Nazzjonijiet tan-Nofsinhar	kulturali: (iii), (v)	7008140000000000000♠14,000 (35,000)	2011	Is-sit fih 55 kilometru (34 mil) ta' raba' mtarraġ bil-ħitan tas-sejjieħ u insedjamenti ffortifikati fl-artijiet għoljin ta' Konso fl-Etjopja.
Wied t'Isfel tal-Awash		Reġjun ta' Afar	kulturali: (ii), (iii), (iv)	0 !—	1980	Il-fdalijiet Paleontoloġiċi li nstabu ta' mill-inqas erba' miljun sena ilu, bħal dawk ta' Lucy, huma evidenza tal-evoluzzjoni umana.
Wied t'Isfel tal-Omo		Reġjun tan-Nazzjonijiet tan-Nofsinhar	kulturali: (iii), (iv)	0 !—	1980	Fis-sit preistoriku qrib il-Lag ta' Turkana nstabu bosta fossili, fost l-oħrajn tal-Homo gracilis.
Knejjes Imħaffrin fil-Blat ta' Lalibela		Reġjun ta' Amhara	0 !—	1978 !18; 1978; i, ii, iii		Is-sit jinkludi tnax-il knisja Medjevali mħaffra fil-blat tas-seklu 13.
Park Nazzjonali ta' Simien		Reġjun ta' Amhara	naturali: (vii), (x)	7008220000000000000♠22,000 (54,000)	1978	Il-promontorju Etjopjan imnawwar fih qċaċet muntanjużi ppuntati, widien fondi u rdumijiet weqfin li jibqgħu neżlin sa madwar 1,500 metru (4,900 pied). It-tnaqqis fil-popolazzjonijiet tal-mogħża tal-barr ta' Walia, tal-għażżiela żgħar, u taċ-ċingjali Afrikani, kif ukoll iż-żieda tal-popolazzjoni umana fil-park wasslu biex il-Kumitat tal-Wirt Dinji jniżżel is-sit fil-lista tas-siti fil-periklu fl-1996.
Tiya		Reġjun tan-Nazzjonijiet tan-Nofsinhar	kulturali: (i), (iv)	0 !—	1980	Is-sit arkeoloġiku jinkludi 36 monument, fosthom 32 stela mnaqqxa mimlijin simboli li diffiċli biex jiġu dekodifikati.
Park Nazzjonali tal-Muntanji ta' Bale		0 !—	naturali: (vii), (x)	0 !—	2023
Pajsaġġ Kulturali ta' Gedeo		0 !—	kulturali: (iii), (v)	0 !—	2023
Melka Kunture u Balchit: Siti Arkeoloġiċi u Paleontoloġiċi fl-Artijiet Għoljin tal-Etjopja		0 !—	kulturali: (iii), (iv), (v)	0 !—	2024