Lista ta' Siti ta' Wirt Dinji fil-Messiku

L-Osservatorju f'Chichen Itza.

Is-Siti ta' Wirt Dinji tal-Organizzazzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti għall-Edukazzjoni, ix-Xjenza u l-Kultura (UNESCO) huma postijiet b'importanza kulturali jew naturali, kif deskritt fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO, li ġiet stabbilita fl-1972. Il-wirt kulturali jikkonsisti minn monumenti (bħal xogħlijiet arkitettoniċi, skulturi monumentali, jew inċiżjonijiet), gruppi ta' binjiet, u siti (fosthom siti arkeoloġiċi). Il-wirt naturali jinkludi karatteristiċi naturali (li jikkonsistu minn formazzjonijiet fiżiċi u bijoloġiċi), ġeoloġiċi u fiżjografiċi (inkluż il-ħabitats ta' speċijiet mhedda ta' annimali u pjanti), u siti naturali li huma importanti mill-puntdivista tax-xjenza, tal-konservazzjoni jew tas-sbuħija naturali. Il-Messiku aċċetta l-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO fit-23 ta' Frar 1984, u b'hekk is-siti storiċi u naturali tagħha saru eliġibbli biex jiżdiedu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

Mill-2018, hemm 35 Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fil-Messiku, fosthom 27 sit kulturali, 6 siti naturali u żewġ siti mħallta. Il-pajjiż jikklassifika fl-ewwel post fl-Amerki u s-seba' post fid-dinja bħala għadd ta' Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.

L-ewwel sitt siti tal-Messiku, Sian Ka'an, il-Belt Pre-Ispanika u l-Park Nazzjonali ta' Palenque, iċ-Ċentru Storiku tal-Belt tal-Messiku u Xochimilco, il-Belt Pre-Ispanika ta' Teotihuacan, iċ-Ċentru Storiku ta' Oaxaca u s-Sit Arkeoloġiku ta' Monte Albán, u ċ-Ċentru Storiku ta' Puebla, tniżżlu fil-lista fil-11-il Sessjoni tal-Kumitat tal-Wirt Dinji, li kien sar fil-kwartieri ġenerali tal-UNESCO fil-Pariġi, Franza fl-1987.

Siti ta' Wirt Dinji

It-tabella tista' titranġa skont il-kolonna billi wieħed jikklikkja fuq il-vleġeġ fuq nett fil-kolonna kkonċernata; alfanumerikament għall-kolonni tas-sit, tal-erja u tas-sena; skont il-pajjiż għall-kolonna tal-post; u skont it-tip ta' kriterji għall-kolonna tal-kriterji. Is-siti transfruntiera jiġu rranġati lejn in-naħa t'isfel tal-kolonni.

Sit; skont id-deżinjazzjoni uffiċjali tal-Kumitat tal-Wirt Dinji

Post; fil-livell tal-belt, reġjonali jew provinċjali u l-ġeokoordinati

Kriterji; skont kif ġie definit mill-Kumitat tal-Wirt Dinji

Erja; f'ettari u f'akri.

Sena; meta s-sit ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO

Deskrizzjoni; informazzjoni fil-qosor dwar is-sit, inkluż ir-raġunijiet għaliex ikkwalifika bħala sit fil-periklu, jekk dan ikun applikabbli

 † Fil-periklu

Sit	Ritratt	Post	Kriterji	Erja ettari (akri)	Sena	Deskrizzjoni
Ċentru Storiku tal-Belt tal-Messiku u Xochimilco		Belt tal-Messiku 19°25′6″N 99°7′58″W	Kulturali: (ii)(iii)(iv)(v)	—	1987	Mibnija fis-seklu 16 mill-Ispanjoli fuq il-fdalijiet ta' Tenochtitlan, il-belt kapitali antika tal-Azteki, il-Belt tal-Messiku issa hija waħda mill-ikbar bliet fid-dinja u waħda mill-iżjed popolati densament. Fiha ħames tempji tal-Azteki, u l-fdalijiet tagħhom ġew identifikati: katidral (l-ikbar fil-kontinent) u xi binjiet mill-ifjen tas-sekli 19 u 20 bħall-Palacio de las Bellas Artes. Xochimilco tinsab 28 kilometru fin-Nofsinhar tal-Belt tal-Messiku. Bin-network ta' kanali u gżejjer artifiċjali tagħha, tirrappreżenta l-isforzi tal-poplu tal-Azteki biex jibnu ħabitat fil-qalba ta' ambjent mhux favorevoli. L-istrutturi urbani u rurali karatteristiċi tagħha, li nbnew fis-seklu 16 u matul il-perjodu kolonjali; ġew ippreservati b'mod eċċezzjonali.
Ċentru Storiku ta' Oaxaca u s-Sit Arkeoloġiku ta' Monte Albán		Oaxaca 17°3′43″N 96°43′18″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)(iv)	7006375000000000000♠375 (930)	1987	Abitati tul perjodu ta' iktar minn 1,500 sena minn għadd ta' popli – l-Olmeki, iz-Zapoteki u l-Miksteki – ir-raba' mtarraġ, id-digi, il-kanali, il-piramidi u t-tumbati artifiċjali ta' Monte Albán ġew imnaqqxa litteralment mill-muntanja u huma s-simboli ta' topografija sagra. Il-belt fil-qrib ta' Oaxaca, li hija mibnija b'mudell ta' grilja, hija eżempju tajjeb ta' ppjanar tal-bliet Spanjoli. Is-solidità u l-volum tal-binjiet tal-belt juru li ġew adattati għar-reġjun fejn spiss kien ikun hemm it-terremoti.
Ċentru Storiku ta' Puebla		Puebla 19°2′50″N 98°12′13″W	Kulturali: (ii)(iv)	7006690000000000000♠690 (1,700)	1987	Puebla, li ġiet stabbilita ex nihilo fl-1531, tinsab madwar 100 kilometru fil-Lvant tal-Belt tal-Messiku, taħt il-vulkan ta' Popocatepetl. Ippreservat l-istrutturi reliġjużi grandjużi tagħha bħall-katidral tas-sekli 16-17 u binjiet oħra bħall-palazz l-antik tal-arċisqof, kif ukoll sensiela ta' djar miksija bil-madum (azulejos). Il-kunċetti estetiċi ġodda li rriżultaw mill-fużjoni ta' stili Ewropej u Amerikani ġew adottati lokalment u huma partikolari għad-distrett Barokk ta' Puebla.
Belt Pre-Ispanika u Park Nazzjonali ta' Palenque		Chiapas 17°29′0″N 92°3′0″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)(iv)	7007177200000000000♠1,772 (4,380)	1987	Eżempju mill-aqwa ta' santwarju tal-Maja tal-perjodu klassiku, Palenque kien fl-aqwa tiegħu bejn il-500 u s-700 W.K., meta l-influwenza tiegħu kienet estiża fil-baċir kollu tax-xmara Usumacinta. L-eleganza u s-sengħa tal-kostruzzjoni tal-binjiet, kif ukoll ir-reqqa tar-riljievi skolpiti b'temi mitoloġiċi tal-Maja, huma xhieda tal-kreattività ta' din iċ-ċivilizzazzjoni.
Pre-Ispanika tal-Belt ta' Teotihuacán		Stat tal-Messiku 19°41′30″N 98°50′30″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)(iv)	7007338171000000000♠3,381.71 (8,356.4)	1987	Il-belt sagra ta' Teotihuacan ("il-post fejn inħolqu l-allat") tinsab xi 50 kilometru fil-Grigal tal-Belt tal-Messiku. Mibnija bejn is-sekli 1 u 7 W.K., hija kkaratterizzata mid-daqs enormi tal-monumenti tagħha – b'mod partikolari, it-Tempju ta' Quetzalcoatl u l-Piramidi tax-Xemx u tal-Qamar, stabbiliti skont prinċipji ġeometriċi u simboliċi. Bħala wieħed mill-iżjed ċentri kulturali setgħana fil-Mesoamerka, Teotihuacan estendiet l-influwenza kulturali u artistika tagħha fir-reġjun tal-madwar kollu u saħansitra lil hinn.
Sian Ka'an		Quintana Roo 19°23′0″N 87°47′30″W	Naturali: (vii)(x)	7009528000000000000♠528,000 (1,300,000)	1987	Bil-lingwa tal-popli Maja li fl-imgħoddi kienu jgħixu f'dan ir-reġjun, Sian Ka'an tfisser "Oriġini tas-Sema". Din ir-riżerva ta' bijosfera tinsab tul il-kosta tal-Lvant tal-Peniżola ta' Yucatán u fiha foresti tropikali, mangrovji u mraġ, kif ukoll sezzjoni marina kbira bi skoll tal-qroll. Tipprovdi ħabitat għal flora u fawna tassew rikki li jinkludu iktar minn 300 speċi ta' għasafar, kif ukoll għadd kbir ta' vertebrati terrestri karatteristiċi tar-reġjun, li jgħixu flimkien f'dan l-ambjent b'diversità ffurmat mis-sistema idroloġika kumplessa tiegħu.
Belt Storika ta' Guanajuato u l-Minjieri tal-Madwar		Guanajuato 21°1′1″N 101°15′20″W	Kulturali: (ii)(iv)	7007216750000000000♠2,167.5 (5,356)	1988	Stabbilita mill-Ispanjoli fil-bidu tas-seklu 16, Guanajuato saret iċ-ċentru ewlieni dinji tal-estrazzjoni tal-fidda fis-seklu 18. Dan l-imgħoddi jista' jiġi apprezzat mit-"toroq ta' taħt l-art" tal-belt u mill-"Boca del Inferno", xaft ta' minjiera fonda saħansitra 600 metru. Il-binjiet Barokki u Neoklassiċi tal-belt, li rriżultaw mill-prosperità tal-minjieri, influwenzaw binjiet oħra madwar il-Messiku ċentrali. Il-knejjes ta' La Compañía u ta' La Valenciana jitqiesu li huma fost l-isbaħ eżempji ta' arkitettura Barokka fl-Amerka Ċentrali u fl-Amerka t'Isfel. F'Guanajuato seħħew ukoll avvenimenti li biddlu l-istorja tal-pajjiż.
Belt Pre-Ispanika ta' Chichen-Itza		Yucatán 20°40′0″N 88°36′0″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)	—	1988	Dan is-sit sagru kien wieħed mill-ikbar ċentri tal-Maja fil-Peniżola ta' Yucatán. Matul l-istorja tal-belt ta' kważi 1,000 sena, popli differenti ħallew l-impatt tagħhom fuq il-belt. Il-viżjoni tad-dinja u tal-univers min-naħa tal-Maja u tat-Tolteki tiġi żvelata permezz tal-monumenti u x-xogħlijiet artistiċi tal-ġebel tagħhom. Il-fużjoni tat-tekniki tal-kostruzzjoni tal-Maja ma' elementi ġodda mill-Messiku ċentrali twassal biex Chichen-Itza hija wieħed mill-iżjed eżempji importanti taċ-ċivilizzazzjoni tal-Maja u tat-Tolteki fil-Yucatán. Diversi binjiet għadhom jeżistu, fosthom it-Tempju tal-Ġellieda, El Castillo u l-osservatorju ċirkolari magħruf bħala El Caracol.
Ċentru Storiku ta' Morelia		Michoacán 19°42′16″N 101°11′30″W	Kulturali: (ii)(iv)(vi)	7006390000000000000♠390 (960)	1991	Mibnija fis-seklu 16, Morelia hija eżempju straordinarju ta' ppjanar urban li jżewweġ l-ideat tar-Rinaxximent Spanjol mal-esperjenza Mesoamerikana. Adattati sew għax-xaqlibiet tal-għolja li l-belt nbniet fuqha, it-toroq tagħha għadhom isegwu l-pjanta oriġinali. Iżjed minn 200 binja storika, kollha kemm huma bil-ġebla roża karatteristika tar-reġjun, jirriflettu l-istorja arkitettonika tal-belt, u joħorġu fid-dieher taħlita eklettika u tas-sengħa tal-ispirtu Medjevali flimkien ma' elementi Rinaxximentali, Barokki u Neoklassiċi. F'Morelia twieldu diversi personalitajiet importanti tal-Messiku indipendenti u kellha rwol ewlieni fl-istorja tal-pajjiż.
Belt Pre-Ispanika ta' El Tajin		Papantla, Veracruz 20°26′47″N 97°22′38″W	Kulturali: (i)(ii)(iv)	7006176500000000000♠176.5 (436)	1992	Is-sit ta' El Tajin jinsab fl-istat ta' Veracruz, u kien fl-aqwa tiegħu mill-bidu tas-seklu 9 sal-bidu tas-seklu 13. Sar l-iżjed ċentru importanti fil-Grigal tal-Mesoamerka wara l-waqgħa tal-Imperu ta' Teotihuacan. L-influwenza kulturali tiegħu kienet estiża tul il-Golf kollu u ppenetrat fir-reġjun tal-Maja u fil-promontorju għoli tal-Messiku ċentrali. L-arkitettura tas-sit, li hija unika fil-Mesoamerka, hija kkaratterizzata minn riljievi mnaqqxa u freġji elaborati fuq il-kolonni. Il-"Piramida tan-Niċeċ", kapulavur tal-arkitettura Messikana u Amerikana tal-qedem, toħroġ fid-dieher l-importanza astronomika u simbolika tal-binjiet. Is-sit ta' El Tajin baqa' jeżisti bħala eżempju straordinarju tal-kobor u tal-importanza tal-kulturi Pre-Ispaniċi tal-Messiku.
Tpittir fuq il-Blat ta' Sierra de San Francisco		Baja California Sur 27°39′20″N 112°54′58″W	Kulturali: (i)(iii)	7009182600000000000♠182,600 (451,000)	1993	Minn madwar il-100 Q.K. sal-1300 W.K., is-Sierra de San Francisco (fir-riżerva ta' El Vizcaino, f'Baja California) kienet tospita poplu li issa għeb iżda li ħalla warajh waħda mill-iżjed kollezzjonijiet straordinarji ta' tpittir fuq il-blat fid-dinja. It-tpittir baqa' ppreservat b'mod notevoli minħabba l-klima niexfa u n-nuqqas ta' aċċessibbiltà tas-sit. It-tpittir juri figuri umani u bosta figuri ta' speċijiet ta' annimali, u juri r-relazzjoni bejn il-bnedmin u l-ambjent tiegħu. It-tpittir jiżvela kultura tassew sofistikata. Il-kompożizzjoni u d-daqs tat-tpittir, kif ukoll il-preċiżjoni tal-kontorn u l-varjetà ta' kuluri tiegħu, iżda speċjalment l-għadd ta' siti, jixhed tradizzjoni artistika unika u impressjonanti.
Santwarju tal-Balieni ta' El Vizcaino		Baja California Sur 27°47′32″N 114°13′40″W	Naturali: (x)	7009369631000000000♠369,631 (913,380)	1993	Is-santwarju, li jinsab fil-parti ċentrali tal-peniżola ta' Baja California, fih ekosistemi tassew interessanti. Il-laguni kostali ta' Ojo de Liebre u ta' San Ignacio huma siti importanti għar-riproduzzjoni u għall-mistrieħ fix-xitwa tal-balieni griżi, tal-foki tal-port, tal-iljun tal-baħar ta' California, tal-foki iljunfant tat-Tramuntana u tal-balieni blu. Il-laguni jospitaw ukoll erba' speċijiet ta' fkieren tal-baħar fil-periklu.
Ċentru Storiku ta' Zacatecas		Zacatecas 22°46′0″N 102°33′20″W	Kulturali: (ii)(iv)	7006207720000000000♠207.72 (513.3)	1993	Stabbilita fl-1546 wara l-iskoperta ta' vina rikka tal-fidda, Zacatecas kienet fl-aqwa tagħha bħala prosperità fis-sekli 16 u 17. Mibnija fuq xaqlibiet weqfin ta' wied dejjaq, il-belt għandha veduti mill-isbaħ u fiha bosta binjiet antiki, kemm reliġjużi kif ukoll ċivili. Il-katidral, li nbena bejn l-1730 u l-1760, jiddomina ċ-ċentru tal-belt. Huwa notevoli għad-disinn armonjuż tiegħu u għall-faċċati Barokki tiegħu, fejn wieħed jista' jara elementi dekorattivi Ewropej maġenb oħrajn indiġeni.
L-Iżjed Monasteri Bikrin tas-seklu 16 fuq ix-xaqlibiet ta' Popocatepetl		Morelos u Puebla 18°56′5″N 98°53′52″W	Kulturali: (ii)(iv)	—	1994	Dawn l-14-il monasteru jinsabu fix-xaqlibiet tal-vulkan ta' Popocatepetl, lejn ix-Xlokk tal-Belt tal-Messiku. Jinsabu f'kundizzjoni eċċellenti ta' konservazzjoni u huma eżempji tajbin tal-istil arkitettoniku adottat mill-ewwel missjunarji – Franġiskani, Dumnikani u Wistinjani – li kkonvertew il-popolazzjonijiet indiġeni għall-Kristjaneżmu fil-bidu tas-seklu 16. Dawn jirrappreżentaw ukoll eżempju ta' kunċett arkitettoniku ġdid fejn l-ispazji miftuħa reġgħu ngħatw importanza. L-influwenza ta' dan l-istil tinħass fit-territorju Messikan kollu u saħansitra lil hinn mill-fruntieri tal-pajjiż.
Żona tal-Monumenti Storiċi ta' Querétaro		Querétaro 20°35′0″N 100°22′0″W	Kulturali: (ii)(iv)	—	1996	Il-belt kolonjali antika ta' Querétaro mhix tas-soltu peress li kkonservat il-pjanta ġeometrika tat-toroq tal-konkwistaturi Spanjoli flimkien mat-toroq u mas-sqaqien iserrpu tal-kwartieri Indjani. L-Otomi, it-Tarasco, iċ-Chichimeca u l-Ispanjoli kienu jgħixu flimkien fil-paċi. Il-belt hija notevoli għall-bosta monumenti Barokki ċivili u reliġjużi mill-epoka tad-deheb tagħha fis-sekli 17 u 18.
Raħal Pre-Ispaniku ta' Uxmal		Yucatán 20°21′42″N 89°46′13″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)	—	1996	Ir-raħal tal-Maja ta' Uxmal, fil-Yucatán, ġie stabbilit għall-ħabta tas-700 W.K. u kellu xi 25,000 abitant. Il-konfigurazzjoni tal-binjiet, li jmorru lura għal bejn is-700 u l-1000, toħroġ fid-dieher l-għarfien li l-Maja kellhom dwar l-astronomija. Il-Piramida tal-Qarrej tax-Xorti, kif kienu jsejħulha l-Ispanjoli, tiddomina ċ-ċentru ċerimonjali, b'binjiet iddisinjati u mżejna sew b'firxa ta' motivi simboliċi u skulturi ta' Chaac, id-divinità tax-xita. Is-siti ċerimonjali ta' Uxmal, ta' Kabah, ta' Labna u ta' Sayil jitqiesu bħala uħud mill-aqwa tal-arti u tal-arkitettura tal-Maja.
Hospicio Cabañas, Guadalajara		Jalisco 20°40′26″N 103°20′23″W	Kulturali: (i)(ii)(iii)(iv)	—	1997	Il-Hospicio Cabañas inbena fil-bidu tas-seklu 19 biex jipprovdi l-kura u l-kenn għal dawk li kienu inqas ixxurtjati – l-orfni, l-anzjani, in-nies b'diżabbiltà u dawk b'invalidità kronika. Dan il-kumpless notevoli, li jinkorpora diversi karatteristiċi mhux tas-soltu ddisinjati b'mod speċifiku biex jiġu ssodisfati l-ħtiġijiet tal-okkupanti tiegħu, kien uniku għaż-żmien meta nbena. Huwa notevoli wkoll għar-relazzjoni armonjuża bejn l-ispazji miftuħa u mibnija, is-sempliċità tad-disinn tiegħu, u d-daqs. Fil-bidu tas-seklu 20, il-kappella ġiet imżejna b'sensiela mill-isbaħ ta' affreski, li issa jitqiesu bħala wħud mill-kapulavuri tal-arti Messikana. Huma frott ix-xogħol ta' José Clemente Orozco, wieħed mill-ikbar artisti Messikani ta' dak iż-żmien.
Żona tal-Monumenti Storiċi ta' Tlacotalpan		Veracruz 18°36′30″N 95°39′30″W	Kulturali: (ii)(iv)	7005750000000000000♠75 (190)	1998	Tlacotalpan, belt portwali kolonjali Spanjola mal-kosta tal-Golf tal-Messiku, ġiet stabbilita f'nofs is-seklu 16. Ippreservat in-nisġa urbana oriġinali b'mod notevoli, b'toroq wesgħin, djar bil-kolonni b'diversi stili u kuluri, u bosta siġar antiki fil-ġonna pubbliċi u privati tal-belt.
Żona Arkeoloġika ta' Paquimé, Casas Grandes		Chihuahua 30°22′33″N 107°57′20″W	Kulturali: (iii)(iv)	7006146720000000000♠146.72 (362.6)	1998	Paquimé, Casas Grandes, li laħqet l-apoġew tagħha fis-sekli 14 u 15, kellha rwol ewlieni fil-kuntatti kummerċjali u kulturali bejn il-kultura ta' Pueblo tal-Lbiċ tal-Istati Uniti u t-Tramuntana tal-Messiku u ċ-ċivilizzazzjonijiet iktar avvanzati tal-Mesoamerka. Il-fdalijiet estensivi, li parti minnhom biss ġew skavati, huma evidenza ċara tal-vitalità ta' kultura li ġiet adattata perfettament għall-ambjent fiżiku u ekonomiku, iżda li għebet ħesrem mal-wasla tal-konkwistaturi Spanjoli.
Raħal Iffortifikat Storiku ta' Campeche		Campeche 19°50′47″N 90°32′14″W	Kulturali: (ii)(iv)	7006181000000000000♠181 (450)	1999	Campeche hija eżempju tipika ta' belt portwali mill-perjodu kolonjali Spanjol fid-Dinja l-Ġdida. Iċ-ċentru storiku ppreserva s-swar esterni u s-sistema ta' fortifikazzjonijiet tiegħu, iddisinjati biex jiddefendu dan il-port tal-Karibew mill-attakki mill-baħar.
Żona tal-Monumenti Arkeoloġiċi ta' Xochicalcoi		Morelos 18°48′37″N 99°16′30″W	Kulturali: (iii)(iv)	7006707650000000000♠707.65 (1,748.6)	1999	Xochicalco hija eżempju ppreservat b'mod eċċellenti ta' ċentru politiku, reliġjuż u kummerċjali ffortifikat mill-perjodu tal-għawġ ta' bejn is-650 u d-900, wara l-waqgħa tal-istati l-kbar Mesoamerikani bħal Teotihuacan, Monte Albán, Palenque u Tikal.
Missjonijiet Franġiskani fis-Sierra Gorda ta' Querétaro		Querétaro de Arteaga 21°12′16″N 99°27′51″W	Kulturali: (ii)(iii)	7006103700000000000♠103.7 (256)	2003	Il-ħames missjonijiet Franġiskani ta' Sierra Gorda nbnew matul l-aħħar fażi tal-konverżjoni għall-Kristjaneżmu tal-partijiet interni tal-Messiku f'nofs is-seklu 18 u saru referenza importanti għall-kontinwazzjoni tal-evanġelizzazzjoni ta' California, ta' Arizona u ta' Texas. Il-faċċati mżejna b'mod rikk tal-knejjes huma ta' interess speċjali peress li jirrappreżentaw eżempju tal-isforzi kreattivi konġunti tal-missjunarji u tal-Indios. L-insedjamenti rurali li kibru madwar il-missjonijiet żammew il-karattru vernakolari tagħhom.
Dar u Studjo ta' Luis Barragán		Belt tal-Messiku 19°25′6″N 99°11′54″W	Kulturali: (i)(ii)	7003116100000000000♠0.1161 (0.287)	2004	Mibnija fl-1948, id-Dar u l-Istudjo tal-arkitett Luis Barragán fis-subborgi tal-Belt tal-Messiku jirrappreżentaw eżempju straordinarju tax-xogħol kreattiv tal-arkitett fil-perjodu ta' wara t-Tieni Gwerra Dinjija. Il-binja tal-konkos, b'erja ta' 1,161 m2, tikkonsisti minn pjan terran u żewġ sulari oħra, kif ukoll ġnien privat żgħir. Ix-xogħol ta' Barragán integra x-xejriet u l-elementi artistiċi u vernakolari tradizzjonali f'sinteżi ġdida, li kien tassew influwenti, speċjalment fid-disinn kontemporanju tal-ġonna, tal-pjazez u tal-pajsaġġ.
Gżejjer u Żoni Protetti tal-Golf ta' California†		Baja California, Baja California Sur, Sonora, Sinaloa u Nayarit 27°37′36″N 112°32′45″W	Naturali: (vii)(ix)(x)	7009688558000000000♠688,558 (1,701,460)	2005	Is-sit jinkludi 244 gżira, gżejra u żona kostali li jinsabu fil-Golf ta' California fil-Grigal tal-Messiku. Il-Baħar ta' Cortez u l-gżejjer ta' ġo fih jitqiesu bħala laboratorju naturali għall-investigazzjoni tal-ispeċijiet differenti. Barra minn hekk, kważi l-proċessi oċeanografiċi ewlenin kollha jseħħu fis-sit, u b'hekk għandu importanza straordinarja għall-istudju.
Pajsaġġ tal-Agave u l-Faċilitajiet Industrijali Antiki ta' Tequila		Jalisco 20°51′47″N 103°46′43″W	Kulturali: (ii)(iv)(v)(vi)	7008350188520000000♠35,018.852 (86,533.47)	2006	Is-sit ta' 34,658 ettaru, bejn l-għoljiet ta' taħt il-Vulkan ta' Tequila u l-wied fond tax-xmara Rio Grande, huwa parti minn pajsaġġ estiż tal-agave blu, imsawwar mill-kultivazzjoni tal-pjanta li ilha tintuża mis-seklu 16 għall-produzzjoni tat-tequila u għal mill-inqas 2,000 sena għall-produzzjoni tax-xarbiet iffermentati u tad-drapp. Fil-pajsaġġ hemm distilleriji operattivi li jirriflettu t-tkabbir fil-konsum internazzjonali tat-tequila fis-sekli 19 u 20. Illum il-ġurnata, il-kultivazzjoni tal-agave titqies bħala parti mill-identità nazzjonali. Iż-żona tinkludi pajsaġġ abitabbli u operattiv ta' għelieqi tal-agave blu u ta' insedjamenti urbani bħal Tequila, Arenal u Amatitan, b'distilleriji kbar fejn il-qalba tal-agave tiġi ffermentata u distillata. Is-sit huwa wkoll xhieda tal-kulturi ta' Teuchitlan li sawru ż-żona ta' Tequila mill-200 sad-900, l-iktar permezz tal-ħolqien ta' raba' mtarraġ għall-agrikoltura, għall-abitazzjonijiet, għat-tempji, għat-tumbati ċerimonjali u għal-logħba antika tal-Maja tal-ballun.
Kampus Ċentrali tal-Università tal-Belt tal-Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM)		Belt tal-Messiku 19°19′56″N 99°11′17″W	Kulturali: (i)(ii)(iv)	7006176500000000000♠176.5 (436)	2007	Il-kumpless ta' binjiet, faċilitajiet sportivi u spazji miftuħa tal-Kampus Ċentrali tal-Belt Universitarja tal-Universidad Nacional Autónoma de México (UNAM), inbena mill-1949 sal-1952 minn iktar minn 60 arkitett, inġinier u artist li kienu involuti fil-proġett. B'riżultat ta' dan, il-kampus jikkostitwixxi eżempju uniku tal-Moderniżmu tas-seklu 20 li jintegra l-urbaniżmu, l-arkitettura, l-inġinerija, id-disinn tal-pajsaġġ u l-belle arti b'referenzi għat-tradizzjonijiet lokali, speċjalment mill-imgħoddi Pre-Ispaniku tal-Messiku. Il-kumpless jintegra valuri soċjali u kulturali ta' importanza universali u huwa wieħed mill-iżjed ikoni sinifikanti tal-Moderniżmu tal-Amerka Latina.
Riżerva ta' Bijosfera tal-Friefet Monarki		Michoacán u l-Istat tal-Messiku 19°36′23″N 100°14′30″W	Naturali: (vii)	7008135515520000000♠13,551.552 (33,486.61)	2008	Il-bijosfera ta' 56,259 ettaru tinsab fil-muntanji bil-foresti bejn l-istati ta' Michoacán u tal-Messiku. Kull ħarifa, miljuni, x'aktarx biljuni, ta' friefet minn żoni mifruxa tal-Amerka ta' Fuq li jirritornaw lejn is-sit u jinġemgħu f'żoni żgħar tar-riżerva forestali, fejn is-siġar isiru oranġjo bil-friefet u l-friegħi litteralment jitgħawġu bil-piż kollettiv tagħhom. Fir-rebbiegħa, dawn il-friefet jibdew migrazzjoni ta' tmien xhur saħansitra sal-Lvant tal-Kanada u lura. Matul dan iż-żmien erba' ġenerazzjonijiet suċċessivi jitwieldu u jmutu. Kif dawn il-friefet jirnexxielhom jerġgħu lura għas-sit tal-mistrieħ fix-xitwa għadu misteru.
Raħal Protettiv ta' San Miguel de Allende u s-Santwarju ta' Jesús Nazareno de Atotonilco		Guanajuato 20°54′52″N 100°44′47″W	Kulturali: (ii)(iv)	7005469500000000000♠46.95 (116.0)	2008	Il-belt iffortifikata, li ġiet stabbilita għall-ewwel darba fis-seklu 16 sabiex tiġi protetta l-Mogħdija Rjali interna, laħqet l-apoġew tagħha fis-seklu 18 meta bosta mill-binjiet reliġjużi u ċiviċi straordinarji tagħha nbnew bl-istil Barokk Messikan. Uħud minn dawn il-binjiet huma kapulavuri tal-istil li evolva fit-tranżizzjoni mill-Barokk għan-Neoklassiku. Is-santwarju tal-Ġiżwiti, li jinsab 14-il kilometru mill-belt, huwa wieħed mill-ifjen eżempji tal-arti u tal-arkitettura Barokka fi Spanja l-Ġdida. Jikkonsisti minn knisja kbira, u diversi kappelli iżgħar, imżejna kollha kemm huma b'pitturi biż-żejt ta' Rodriguez Juárez u b'affreski ta' Miguel Antonio Martínez de Pocasangre. Minħabba l-pożizzjoni tagħha, San Miguel de Allende serviet bħala post fejn ġew attirati l-Ispanjoli, il-Creole u l-Amerindjani li skambjaw l-influwenzi kulturali filwaqt li s-Santwarju ta' Jesús Nazareno de Atotonilco jikkostitwixxi eżempju eċċezzjonali tal-iskambju bejn il-kulturi Ewropej u u tal-Amerka Latina. L-arkitettura u tiżjin intern tiegħu huma xhieda tal-influwenza tad-duttrina ta' San Injazju ta' Loyola.
Camino Real de Tierra Adentro		Diversi stati 22°36′29″N 102°22′45″W	Kulturali: (ii)(iv)	7007310191000000000♠3,101.91 (7,665.0)	2010	Il-Camino Real de Tierra Adentro kien mogħdija rjali interna, magħrufa wkoll bħala r-Rotta tal-Fidda. Is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO jikkonsisti minn 55 sit u ħames Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO eżistenti tul sezzjoni ta' 1,400 kilometru mir-rotta sħiħa ta' 2,600 kilometru, li hija estiża lejn it-Tramuntana mill-Belt tal-Messiku sa Texas u New Mexico, l-Istati Uniti. Ir-rotta kienet tintuża b'mod attiv bħala rotta kummerċjali għal 300 sena, minn nofs is-seklu 16 sas-seklu 19, l-iktar għat-trasport tal-fidda estratt mill-minjieri ta' Zacatecas, Guanajuato u San Luis Potosí, u tal-merkurju importati mill-Ewropa. Għalkemm hija rotta li kienet motivata u kkonsolidata mill-industrija tal-estrazzjoni, xprunat ukoll il-ħolqien ta' rabtiet soċjali, kulturali u reliġjużi, b'mod partikolari bejn il-kulturi Spanjoli u Amerindjani.
Għerien Preistoriċi ta' Yagul u ta' Mitla fil-Wied Ċentrali ta' Oaxaca		Oaxaca 16°57′3″N 96°25′16″W	Kulturali: (iii)	7007151517000000000♠1,515.17 (3,744.1)	2010	Dan is-sit jinsab fix-xaqlibiet tat-Tramuntana tal-wied ta' Tlacolula f'Oaxaca ċentrali u subtropikali u jikkonsisti minn żewġ kumplessi arkeoloġiċi Pre-Ispaniċi u sensiela ta' għerien preistoriċi u postijiet imkennija fil-blat. Uħud minn dawn tal-aħħar jipprovdu evidenza arkeoloġika u tpittir fuq il-blat għall-progress tal-kaċċaturi u tal-bdiewa nomadiċi . Iż-żrieragħ Cucurbitaceae ta' 10,000 sena ilu li nstabu f'għar partikolari, Guilá Naquitz, jitqiesu bħala l-iżjed evidenza bikrija ta' pjanti ddomestikati fil-kontinent, filwaqt li l-frammenti taċ-ċifċiegħ tal-qamħirrum mill-istess għar jingħad li huma l-iżjed evidenza bikrija ddokumentata għad-domestikazzjoni tal-qamħirrum. Il-pajsaġġ kulturali tal-Għerien Preistoriċi ta' Yagul u ta' Mitla juri r-rabta bejn il-bniedem u n-natura li wasslet għad-domestikazzjoni tal-pjanti fl-Amerka ta' Fuq, li ppermettiet iż-żieda taċ-ċivilizzazzjonijiet Mesoamerikani.
Riżerva ta' Bijosfera ta' El Pinacate u Gran Desierto de Altar		Sonora 32°0′0″N 113°55′0″W	Naturali: (vii)(viii)(x)	7009714566000000000♠714,566 (1,765,730)	2013	Is-sit ta' 714,566 ettaru (2,758.95 mil kwadru) huwa magħmul minn żewġ partijiet distinti: il-medda vulkanika rieqda ta' Pinacate ta' flussi tal-lava ħomor u suwed u l-meded ta' deżert fil-Lvant, u fil-Punent, id-Deżert ta' Gran Altar bl-għaram varjati u dejjem jevolvu u li jistgħu jilħqu għoli ta' 200 metru. Dan il-pajsaġġ ta' kuntrast drammatiku fih għaram lineari, ta' għamla ta' still u ta' koppla, kif ukoll diversi muntanji aridi tal-granit, uħud għoljin sa 650 metru. L-għaram jitfaċċaw qishom gżejjer minn baħar ta' ramel u fihom diversità kbira u distinta ta' komunitajiet ta' pjanti u ta' organiżmi selvaġġi, inkluż speċijiet ta' ħut tal-ilma ħelu u l-pjanta endemika ta' Antilocapra americana sonoriensis, li tinstab biss fil-Majjistral ta' Sonora u fil-Lbiċ ta' Arizona, l-Istati Uniti. Għaxar krateri enormi, fondi u kważi ċirkolari għalkollox, huwa maħsub li ġew iffurmati minn kombinament ta' żbroffar u ċedimenti, jikkontribwixxu wkoll għall-isbuħija drammatika tas-sit b'karatteristiċi eċċezzjonali ta' interess xjentifiku kbir.
Belt Antika tal-Maja u Foresti Tropikali Protetti ta' Calakmul, Campeche		Campeche 18°3′11″N 89°44′14″W	Imħallat: (i)(ii)(iii)(iv)(ix)(x)	7009331397000000000♠331,397 (818,900)	2014	Is-sit jinsab fil-parti ċentrali u tan-Nofsinhar tal-Peniżola ta' Yucatán, fin-Nofsinhar tal-Messiku u jinkludi l-fdalijiet tal-belt importanti tal-Maja ta' Calakmul, stabbilita fil-qalba tal-foresta tropikali tat-Tierras Bajas. Il-belt kellha rwol ewlieni fl-istorja ta' dan ir-reġjun għal iktar minn tnax-il seklu u hija kkaratterizzata minn strutturi ppreservati sew li jipprovdu stampa ċara tal-ħajja fil-belt kapitali antika tal-Maja. Is-sit jinsab ukoll f'hotspot ta' bijodiversità tal-Mesoamerka, it-tielet l-ikbar fid-dinja, u jinkludi l-ekosistemi subtropikali u tropikali kollha mill-Messiku ċentrali sal-Kanal tal-Panama.
Sistema Idrawlika tal-Akkwedott ta' Padre Tembleque		Stat tal-Messiku u Hidalgo 19°50′7″N 98°39′45″W	Kulturali: (i)(ii)(iv)	7007654000000000000♠6,540 (16,200)	2015	Dan l-akkwedott tas-seklu 16 jinsab bejn l-istati tal-Messiku u ta' Hidalgo, fuq il-Promontorju tal-Messiku Ċentrali. Din is-sistema ta' kanali storiċi tinkludi maqbad tal-ilma, fawwariet, kanali, tankijiet tad-distribuzzjoni u pontijiet bl-arkati tal-akkwedott. Is-sit jinkorpora l-ogħla arkata unika li qatt inbniet f'akkwedott. Mibdija mill-patri Franġiskan, Padre Tembleque, u mibnija bl-appoġġ mill-komunitajiet indiġeni lokali, din is-sistema idrawlika hija eżempju tal-iskambju ta' influwenzi bejn it-tradizzjoni Ewropea tal-idrawlika Rumana u t-tekniki tradizzjonali tal-kostruzzjoni Mesoamerikani, inkluż l-użu tal-brikks u tat-tajn.
Arċipelagu ta' Revillagigedo		Colima 18°47′17″N 110°58′31″W	Naturali: (vii)(ix)(x)	7009636685375000000♠636,685.375 (1,573,283.82)	2016	Dan l-arċipelagu jinsab fil-Lvant tal-Oċean Paċifiku u huwa magħmul minn erba' gżejjer remoti u mill-ilmijiet ta' madwarhom: San Benedicto, Socorro, Roca Partida u Clarión. Dan l-arċipelagu huwa parti minn katina muntanjuża taħt l-ilma, u l-erba' gżejjer jirrappreżentaw il-qċaċet ta' vulkani fuq wiċċ il-baħar. Il-gżejjer jipprovdu ħabitat kritiku għal firxa ta' organiżmi selvaġġi u huma ta' importanza partikolari għall-għasafar tal-baħar. L-ilmijiet tal-madwar fihom abbundanza notevoli ta' speċijiet pelaġiċi, bħar-rgħajja ġganteski, il-balieni, id-dniefel u l-klieb il-baħar.
Wied ta' Tehuacán-Cuicatlán: ħabitat oriġinarju tal-Mesoamerka		Puebla u Oaxaca 17°59′24″N 97°11′14″W	Imħallat: (iv)(x)	7009145255200000000♠145,255.2 (358,933)	2018	Il-Wied ta' Tehuacán-Cuicatlán, li huwa parti mir-reġjun Mesoamerikan, huwa żona arid jew semiarida bl-iżjed bijodiversità rikka fl-Amerka ta' Fuq kollha. Is-sit huwa magħmul minn tliet komponenti, Zapotitlán-Cuicatlán, San Juan Raya u Purrón, u huwa wieħed miċ-ċentri prinċipali ta' diversifikazzjoni għall-familja ta' kakti, li madwar id-dinja tinsab f'periklu kritiku. Il-wied fih l-iżjed foresti densi b'kakti b'għamla ta' kolonni fid-dinja, li jsawru pajsaġġ uniku li jinkludi wkoll l-agave, il-jukka u l-ballut. Il-fdalijiet arkeoloġiċi juru l-iżviluppi teknoloġiċi u d-domestikazzjoni bikrija tal-għelejjel. Il-wied fih sistema eċċezzjonali ta' ġestjoni tal-ilma magħmula minn kanali, bjar, akkwedotti u digi, l-eqdem fil-kontinent, li ppermetta l-iżvilupp tal-insedjamenti agrikoli.