Tequila (Belt)
| Tequila (Belt) | ||
|---|---|---|
 Messiku | ||
 | ||
| ||
| Amministrazzjoni | ||
| Stat sovran | Messiku | |
| State of Mexico | Jalisco | |
| Municipality of Mexico | Tequila (en)  | |
| Isem uffiċjali | Tequila | |
| Ismijiet oriġinali | Tequila | |
| Kodiċi postali |
46400−46404 | |
| Ġeografija | ||
| Koordinati | 20°52′46″N 103°50′08″W / 20.8794394°N 103.8356467°WKoordinati: 20°52′46″N 103°50′08″W / 20.8794394°N 103.8356467°W | |
  Tequila (Belt) Tequila (Belt) (Mexico) | ||
| Superfiċjenti | 8 kilometru kwadru | |
| Għoli | 1,201 m | |
| Demografija | ||
| Popolazzjoni | 31,115 abitanti (2020) | |
| Informazzjoni oħra | ||
| Fondazzjoni | It-TlietaambUTCIt-Tlieta | |
| Kodiċi tat-telefon |
374 | |
| Żona tal-Ħin | UTC−6 | |
| bliet ġemellati | Piscou Jelenia Góra | |
| tequilajalisco.gob.mx | ||
Tequila jew Santiago de Tequila (pronunzja: [teˈkila]; bil-lingwi Nahuatl: Tequillan, Tecuila jiġifieri "post ta' ġieħ") hija belt u muniċipalità Messikana fl-istat ta' Jalisco, u tinsab madwar 60 km mill-belt ta' Guadalajara. Il-belt ta' Tequila hija magħrufa l-iktar bħala l-post fejn twieldet ix-xarba tat-"tequila", li ssir mill-pjanta tal-agave l-blu li tikber fl-inħawi. Il-qalba tal-pjanta fiha z-zokkor u ilha tintuża min-nies tal-lokalità biex tiġi prodotta xarba ffermentata. Wara l-wasla tagħhom, l-Ispanjoli ffermentaw din ix-xarba u ddistillawha, u b'hekk ipproduċew ix-xarba tat-tequila kif inhi magħrufa llum il-ġurnata. Il-popolarità tax-xarba u l-istorja warajha wasslu biex il-belt u l-inħawi tal-madwar isiru Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO.[1][2] Il-gvern federali Messikan elenka lil Tequila bħala "Pueblo Mágico" (Raħal Maġiku) fl-2003.[3]
L-istemma tal-muniċipalità ġiet adottata uffiċjalment fil-31 ta' Diċembru 1983 mill-kunsill muniċipali. Fiha hemm il-frażi bil-Latin ALMA LAETA NOBILIS, li tfisser "ruħ ferrieħija u nobbli". Is-simboli rappreżentattivi jinkludu t-torri tal-knisja prinċipali ta' Tequila, iċ-ċmieni tad-distilleriji, il-pjanta tal-agave u l-Vulkan ta' Tequila.
Storja[immodifika | immodifika s-sors]
L-ewwel popli li għexu f'din iż-żona x'aktarx li kienu popli tal-kultura tal-oqbra-xaftijiet ta' matul il-Perjodu Formattiv Nofsani. Sal-Perjodu Formattiv Aħħari u Klassiku, it-tradizzjoni ta' Teuchitlan daħlet fir-reġjun. Diversi kumplessi ta' guachimonton inbnew fil-qrib bħal Huitzilapa fil-Punent u Amatitan fil-Lvant. Fil-Perjodu Epiklassiku waslu popli mir-reġjun ta' Bajio matul perjodu ta' nixfa kbira u magħhom ġabu bosta karatteristiċi tal-Messiku Ċentrali. Sal-Perjodu Postklassiku fir-reġjun kien hemm varjetà ta' identitajiet etniċi, fosthom Caxcan, Cora u Huichol. L-insedjament pre-Ispaniku maġġuri ma kienx jinsab fejn hemm il-belt moderna ta' Tequila, iżda iktar f'post imsejjaħ Teochtinchán. Wara l-Konkwista Spanjola tal-Imperu tal-Azteki, l-Ispanjoli marru lejn il-Punent u dan ir-reġjun sar parti min-Nueva Galicia matul il-perjodu kolonjali. Ir-reżistenza inizjali għad-dominju Spanjol ma tantx damet wisq. In-nies lokali ffortifikaw il-belt tagħhom, iżda fl-aħħar mill-aħħar iddeċidew li jarrendu b'mod paċifiku.
Il-villaġġ ta' Santiago de Tequila ġie stabbilit fl-1530 mill-patrijiet Franġiskani, li ttrasferew ħafna min-nies lokali hawnhekk mill-Muntanja ta' Chiquihuitillo (issa magħrufa bħala l-Vulkan ta' Tequila). Fl-1541, il-popli indiġeni f'diversi partijiet tan-Nueva Galicia rvellaw kontra t-tmexxija Spanjola. Lokalment, it-Tekoksini u l-Caxcanes fl-irħula ta' Tlaltenango, Xochipila, Nochictlán u Teocaltech kienu l-ewwel li rribellaw, u iktar 'il quddiem ingħaqdu magħhom dawk li kienu f'Tequila. Dawn ir-ribelli rsistew fl-inħawi tal-Vulkan ta' Tequila. Il-patri Juan Calero mill-monasteru ta' ħdejn Tequila mar biex jipprova jikkalma s-sitwazzjoni u jġib il-paċi, iżda nqatel bil-vleġeġ u bit-tħaġġir. Ġismu tneżża mill-ħwejjeġ li kien liebes u twaħħal mal-idolu lokali tal-ġebel. Patri ieħor li miet waqt li kien qed jipprova jinnegozja t-tpaċija kien il-patri Antonio de Cuellar mill-monasteru ta' Etzatlan. F'Ottubru 1541, is-sitwazzjoni fin-Nueva Galicia tant kienet waħda serja li l-Viċirè Antonio de Mendoza wasal mill-Belt tal-Messiku. Il-kap tar-ribelli Diego Zacatecas mar biex jiltaqa' mal-Viċirè, iżda minnufih ittieħed bħala priġunier mill-Ispanjoli. Il-prezz għall-ħelsien tiegħu kien it-tmiem tar-ribelljoni u l-konverżjoni tal-kap għall-Kristjaneżmu.
Fl-1600, Pedro Sánchez de Tagle ddeċieda li jibni impjant tad-distillazzjoni fuq skala kbira bbażata fuq xarba ffermentata lokali magħmula mill-pjanta lokali tal-agave. Huwa introduċa wkoll l-idea tal-kultivazzjoni ta' din il-pjanta, li kienet nattiva għar-reġjun, fuq skala kbira.[4]
Fil-bidu tas-seklu 19 kien hemm ribelljoni oħra fl-inħawi ta' Tequila, din id-darba mmexxija minn raġel magħruf biss bħala "l-Maskra tad-Deheb". Din ir-ribelljoni ġiet mgħakksa mill-gvernatur tan-Nueva Galicia, José Fernando de Abascal y Sousa, li sussegwentement ġie promoss għal Viċirè tal-Perù.
Ftit wara faqqgħet il-Gwerra Messikana tal-Indipendenza. Rafael Pérez, fuq l-ordnijiet ta' José María Mercado, wasal f'Tequila b'200 raġel biex jaħtaf il-belt mill-forzi rjalisti. Wara l-Indipendenza, il-belt ta' Tequila saret is-sede ta' wieħed mid-dipartimenti tal-istat il-ġdid ta' Jalisco. Meta dawn id-dipartimenti ġew organizzati mill-ġdid, il-belt ta' Tequila saret is-sede tal-muniċipalità bl-istess isem. Fl-1874, il-belt ta' Tequila ngħatat l-istatus uffiċjali ta' belt. Dan sar b'rikonoxximent ta' avveniment li seħħ fl-1873, meta Sixto Gorjón, madwar 50 pulizija u ċ-ċittadini ta' Tequila rreżistew grupp ta' banditi mmexxija minn Manuel Lozada, li kien magħruf bħala t-"Tigra ta' Alicia".[5]
Belt[immodifika | immodifika s-sors]
Il-belt ta' Tequila għandha popolazzjoni ta' 26,809 ruħ, jiġifieri madwar 73 % tal-abitanti tal-muniċipalità. Fiha hemm il-knisja parrokkjali prinċipali ddedikata lill-Madonna tal-Kunċizzjoni Purissima, li nbniet fis-seklu 18 minn Martín Casillas. Il-knisja għandha faċċata tal-ġebel, kampnar u pilastri b'għamla ta' piramidi maqtugħa invertiti (estipiti) mal-koxox tal-portal prinċipali. Il-portal fih żewġ sulari u kuruna. L-ewwel sular fih il-ħnejja tal-bieb prinċipali b'forma u b'siġill u huwa mirfud b'żewġ kolonni Doriċi. Is-sular ta' fuq fih tieqa b'forma bil-kolonni Doriċi fuq kull naħa, imżejna bil-kurvaturi u bil-motivi veġetali. Il-kuruna fuq nett fiha skultura tal-Arkanġlu Mikiel f'niċċa b'kolonni Doriċi fuq kull naħa wkoll. Il-portal laterali għandu daħla bl-arkata, b'kolonni Toskani u gwarniċ, kif ukoll riljiev ta' salib lejn nofsu. Fuq ġewwa hemm navata waħda u artal prinċipali Neoklassiku. Barra minn hekk fuq ġewwa hemm ukoll statwa tal-Madonna tal-Kunċizzjoni li tmur lura għall-1865.
Strutturi lajċi notevoli jinkludu l-Quinta Sauza li nbniet fis-snin 30 tas-seklu 19 u d-distillerija ta' La Perserverancia li nbniet fl-1873. Il-Quinta Sauza għandha ġnien kbir fuq barra b'funtani elaborati tal-ġebel. Fl-atriju hemm tinqix b'xeni mill-passjoni ta' Kristu. Il-faċċata tad-dar għandha riljievi ta' pjanti u fiha diversi daħliet. Fuq ġewwa hemm bitħa b'funtana mżejna fiċ-ċentru u hemm daħla għall-kappella fuq wara, li hija mżejna b'motivi ta' pjanti u ta' sriep. F'La Perseverancisa hemm pittura enormi ta' Gabriel Flores tal-1969 li turi l-produzzjoni u x-xorb tat-tequila. Id-distillerija toffri żjarat iggwidati. Din id-distillerija għandha wkoll mużew quddiem il-palazz muniċipali, b'pitturi, ritratti, skulturi u l-makkinarju tad-distillerija ta' La Perservancia għall-wiri, kif ukoll kamra ddedikata għall-artiġjanat reġjonali.
Il-Mużew Nazzjonali tat-Tequila (MUNAT) jinsab fil-belt ta' Tequila fuq art li kienet inxtrat u twarrbet minn Cipriano Rosales fil-bidu tas-seklu 20 għal attivitajiet kulturali u/jew edukattivi. L-Iskola Primarja ta' Eduardo González ġiet stabbilita fl-1933, u din saret skola vokazzjonali fl-1979. Fis-snin 80 tas-seklu 20 din ingħalqet minħabba d-deterjorament tal-binja. Wara mmudellar estensiv mill-ġdid, il-binja reġgħet infetħet bħala l-Casa de Cultura Tequilense (iċ-Ċentru Kulturali ta' Tequila) sas-sena 2000, meta mbagħad ġiet ikkonvertita fil-Mużew Nazzjonali tat-Tequila. Dan huwa l-ewwel mużew fid-dinja ddedikat lil dan il-liker.
Madwar 10 kilometru 'l barra mill-belt ta' Tequila stess hemm is-Santwarju ta' San Toribio Romo González fit-triq li twassal għall-Balneario La Toma, f'komunità msejħa Agua Caliente. Toribio Romo ġie kkanonizzat mill-Papa Ġwanni Pawlu II. Is-Santwarju jinsab fil-post fejn San Toribio nqabad u sparawlu fil-Gwerra ta' Cristero.
Il-Festival Nazzjonali tat-Tequila jsir kull sena mill-aħħar ta' Novembru sa nofs Diċembru. Matul dan l-avveniment, tiġi inkurunata r-Reġina tat-Tequila għal dik is-sena partikolari u d-distilleriji prinċipali tal-inħawi kollha jkunu preżenti b'kampjuni tat-tequila tagħhom. Isiru wkoll avvenimenti ta' charreada u parata bil-karrijiet, bil-ġlied tas-sriedaq, bil-mariachis, u bil-logħob tan-nar. Dan il-festival jaħbat mal-festa tal-qaddisa patruna ta' Tequila, il-Madonna tal-Kunċizzjoni Purissima.
Tradizzjoni pjuttost sorprendenti għal min mhuwiex minn Tequila hija t-tberik billejl tal-belt mill-kappillan tal-belt. Fid-9 ta' filgħaxija kull lejl, il-kappillan jagħti t-tberik tiegħu billi jdoqq il-qniepen tliet darbiet, u jiddirezzjona l-eqdes kurċifiss bis-sagrament lejn l-erba' punti kardinali. F'dak il-mument, kulħadd fil-belt jieqaf jagħmel li kien qed jagħmel, u saħansitra jitfi l-affarijiet moderni bħat-televiżjoni jew ir-radju u jinġabar biex jilqa' t-tberik.
Xorb[immodifika | immodifika s-sors]
Ix-xarba msejħa tequila fil-verità hija varjetà ta' mezcal, magħmula kollha jew il-biċċa l-kbira minnha bil-pjanta tal-agave blu. Din il-pjanta hija nattiva għall-inħawi ta' Tequila u b'hekk din il-verżjoni tal-mezcal ingħatat isem il-belt. L-użu tal-pjanta tal-agave jmur lura saħansitra għall-perjodu pre-Ispaniku. Il-"piña" (litteralment l-ananas) jew il-qalba tal-pjanta kienet tintuża mill-popli indiġeni u kienet tissajjar bħala ħelu, kif ukoll bħala l-bażi għal xarba alkoħolika ffermentata. Din ix-xarba kienet tissejjaħ mezcal mill-popli nattivi u kienet tixbah il-pulque tal-lum il-ġurnata. Mal-wasla tal-Ispanjoli, in-nattivi kienu diġà qed jikkultivaw il-pjanta. L-Ispanjoli għall-ewwel kienu qed jikkunsidraw li jieħdu din il-pjanta magħhom lejn Spanja iżda ddeċidew li jiżviluppaw lilha u l-prodott ewlieni tagħha fil-Messiku.
L-Ispanjoli introduċew id-distillazzjoni biex mill-mezcal iffermentat nattiv jipproduċu t-tequila. L-ewwel distillerija fuq skala kbira nħolqot fl-1600 u matul il-perjodu kolonjali d-domanda għax-xarba wasslet f'uħud mill-eqdem impriżi li għadhom joperaw f'dawn l-inħawi, fosthom: "La Rojeña", li ġiet stabbilita fl-1795; "El Tigre" (issa La Constancia) li ġiet stabbilita fl-1823; Destiladora de Occidente (issa "Tequila D’Reyes") li ġiet stabbilita fl-1840; La Perseverancia (issa Tequila Sauza) li ġiet stabbilita fl-1873; El Llano (issa Tequila Azteca) li ġiet stabbilita fl-1876; u La Mexicana (issa Tequila Orendain) li ġiet stabbilita fl-1879.[5]
Fl-1873, l-"inbid Mezcal" (isem antik li kien jintuża meta kienet issir referenza għax-xarba tat-tequila) mir-reġjun ta' Jalisco ġie uffiċjalment imsejjaħ "Tequila", sabiex jiġi distint mill-ispirti tal-Mezcal prodotti fin-Nofsinhar tal-Messiku, bħal dawk prodotti f'Oaxaca.
L-isem "tequila" ġie protett mill-gvern Messikan mill-1974, u l-użu tiegħu huwa limitat għall-prodotti distillati mill-agave mkabbra f'ċerti reġjuni tal-Messiku. Dawn ir-reġjuni jinsabu fl-istati ta' Jalisco, Michoacán, Nayarit u Guanajuato, u f'partijiet mill-Istat ta' Tamaulipas. L-artijiet f'Tamaulipas żdiedu wara peress li kibret il-ħtieġa li jiġu kkultivati l-pjanti tal-agave blu, u dawn l-artijiet u l-agave mkabbra fihom ġew iċċertifikati mill-gvern Messikan għall-kwalità tagħhom. L-isem huwa limitat ukoll għal ħmistax-il faċilità tal-produzzjoni, fosthom Tequila Sauza, Tequila Orendaín u Jorge Salles Cuervo.
Diversi distilleriji antiki fl-inħawi jipproduċu bejn 500 u 1,000 litru kuljum iżda dan mhux biżżejjed biex tiġi ssodisfata d-domanda internazzjonali għall-prodott li żdiedet ferm mis-snin 80 tas-seklu 20 'l hawn. Il-belt u l-inħawi tal-madwar jattiraw eluf ta' viżitaturi kull sena biex jaraw l-għelieqi, id-distilleriji, il-Mużew Nazzjonali tat-Tequila, il-Barraca de Tequila u biex jikrbu t-Tequila Express, li hija ferrovija li topera minn Guadalajara sa Tequila. Il-ferrovija għandha erba' vaguni u tesa' massimu ta' 68 ruħ u normalment wieħed irid jixtri l-biljetti għaliha mill-inqas minn xi xahar qabel.[6]
Sit ta' Wirt Dinji[immodifika | immodifika s-sors]
L-istorja u l-kultura tal-produzzjoni tat-tequila wasslu biex il-belt ta' Tequila u l-għelieqi enormi tal-agave madwar il-belt jitniżżlu bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO. Is-sit jinkludi 35,019-il ettaru bejn l-għoljiet ta' taħt il-Vulkan ta' Tequila u l-wied tar-Rio Grande de Santiago, li huma miksija bil-pjanti tal-agave blu. Għal iktar minn 2,000 sena, din il-pjanta ntużat għall-produzzjoni tax-xarbiet iffermentati u tad-drapp, u mis-seklu 16 intużat għall-produzzjoni tal-liker distillat imsejjaħ tequila. Kemm ix-xarba kif ukoll il-kultura assoċjata mal-produzzjoni tagħha ġew assorbiti fl-identità Messikana. Fi ħdan l-għelieqi ta' dan is-Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO hemm il-bliet u l-irħula ta' Tequila, Arenal, Amatitan u Teuchitlán fejn hemm diversi faċilitajiet kbar tal-produzzjoni tat-tequila.[1]
Dan is-sit fih inventarju ta' għelieqi, distilleriji u fabbriki (attivi u mhux attivi), kif ukoll "tabernas" (faċilitajiet illegali tal-produzzjoni tat-tequila matul il-perjodu kolonjali), il-bliet u l-irħula, u s-siti arkeoloġiċi ta' Teuchitlán. Ħafna mill-faċilitajiet tal-produzzjoni tat-tequila jinsabu f'haciendas kbar li jmorru lura saħansitra sas-seklu 18. Il-biċċa l-kbira tad-distilleriji u tal-haciendas huma magħmula bil-brikks u bit-tajn, b'ħitan tal-istukko b'passata tkaħħil okra tal-ġebla tal-ġir, ħnejjiet tal-ġebel, kantunieri tal-ġebel u gwarniċi tat-twieqi. Il-biċċa l-kbira minnhom huma mżejna b'tiżjin Neoklassiku jew Barokk. Il-produzzjoni tat-tequila tirrappreżenta l-fużjoni tat-tradizzjoni pre-Ispanika tal-produzzjoni tal-alkoħol bl-agave mat-tekniki Ewropej tad-distillazzjoni. Is-sit arkeoloġiku ta' Teuchitlán huwa ta' wieħed mill-ewwel kulturi b'soċjetà agrikola.
Il-Pajsaġġ tal-Agave u l-Faċilitajiet Industrijali Antiki ta' Tequila ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-2006.[2]
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' erba' kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; il-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem"; il-kriterju (v) "Eżempju straordinarju ta' insedjament uman tradizzjonali, ta' użu tal-art jew ta' użu tal-baħar, li jirrappreżenta kultura (jew kulturi), jew interazzjoni umana mal-ambjent, speċjalment meta jkun sar vulnerabbli minħabba l-impatt ta' bidla irreversibbli"; u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".[2]
Turiżmu[immodifika | immodifika s-sors]
Ir-Rotta tat-Tequila bħala destinazzjoni turistika nħolqot fl-2006. Flimkien mat-Tequila Express, dawn inħolqu bl-għan li t-turiżmu jiġi promoss f'Tequila u fil-muniċipalitajiet ġirien ta' El Arenal, Amatitán, Magdalena u Teuchitlan, li fihom ukoll faċilitajiet importanti tal-produzzjoni tat-tequila, kif ukoll attrazzjonijiet kulturali u arkeoloġiċi. It-tnejn li huma jgħaddu qalb l-għelieqi enormi tal-agave blu. Ir-Rotta tat-Tequila nħolqot u hija ssorveljata mill-Consejo Regulador del Tequila, li jirregola l-produzzjoni u l-awtentiċità tal-liker li jiġi prodott hemmhekk. Attrazzjonijiet oħra tul ir-rotta jinkludu s-siti arkeoloġiċi, il-vilel antiki u l-minjieri tal-opal u tal-ossidjana. Is-siti arkeoloġiċi primarjament huma ta' kultura magħrufa bħala l-Guachimontones u tinsab fil-muniċipalitajiet ta' Teuchitlan u Magdalena. F'għadd ta' haciendas/distilleriji antiki, il-viżitaturi jiġu mistiedna jippruvaw imiddu jdejhom f'xi aspetti tal-produzzjoni tat-tequila, bħat-tqattigħ tal-friegħi bix-xewk mill-qalba tal-pjanta tal-agave. Il-biċċa l-kbira tal-haciendas għandhom ukoll postijiet apposta biex wieħed ikun jista' jduq it-tequila kif ukoll ristoranti. Tul ir-rotta hemm ukoll il-Vulkan ta' Tequila.[7]
It-Tequila Express hija ferrovija għat-turisti li ilha topera mill-1997. Nhar ta' Sib u nhar ta' Ħadd din il-ferrovija tieħu lill-passiġġieri qalb l-għelieqi u l-pajsaġġ tat-tequila, li jkunu akkumpanjati minn mużika mariachi f'ħin reali u gwidi bilingwi sal-Hacienda San José del Refugio. Żjara ggwidata oħra hija msejħa l-Avventura tat-Tequila, li twassal lin-nies fuq vannijiet lejn id-distilleriji ta' la Cofradía u ta' Mundo Cuervo.
Il-Fiera Nazzjonali Messikana tat-Tequila ssir kull sena mit-30 ta' Novembru sat-12 ta' Diċembru. Fiha jkun hemm parati, charreadas (rodeos Messikani), ġlied tas-sriedaq, serenati bil-mariachis u logħob tan-nar.
Tequila hija famuża wkoll għaliex intużat bħala l-post fejn inġibdet is-sensiela televiżiva Destilando Amor, bil-protagonisti Angélica Rivera u Eduardo Yáñez.
Ġeografija[immodifika | immodifika s-sors]
Tequila hija waħda mill-124 muniċipalità ta' Jalisco, u tinsab kemm kemm fil-Punent taċ-ċentru tal-istat. It-territorju huwa estiż fuq 1,689.11-il kilometru kwadru, b'elevazzjoni li tvarja bejn 700 u 2,900 metru 'l fuq mil-livell tal-baħar. Il-muniċipalità tmiss mar-reġjun metropolitan prinċipali ta' Guadalajara lejn il-Lvant (Zapopan), u mal-Istat ta' Zacatecas lejn it-Tramuntana. Il-muniċipalitajiet ġirien kollha madwar il-Vulkan ta' Tequila jiffurmaw ir-reġjun ikbar ta' Tequila. Dawn jinkludu l-muniċipalitajiet biswit ta' Amatitlán, Magdalena, San Juanito de Escobedo, San Martín de Bolaños, San Cristóbal de la Barranca, Hostotipaquillo u, fin-Nofsinhar tal-Vuljan ta' Tequila: Teuchtilán u Ahualulco de Mercado. Is-suddiviżjoni oriġinali tal-artijiet tar-reġjun ġiet delinjata mill-haciendas tat-tkabbir tal-agave fir-reġjun kollu.
Wara l-indipendenza, l-istat ta' Jalisco oriġinarjament ġie maqsum f'26 dipartiment, u Tequila kienet waħda mis-sedi tad-dipartimenti. Wara li nħolqu l-muniċipalitajiet moderni, il-belt ta' Tequila baqgħet sede tal-muniċipalità ta' Tequila. Din il-muniċipalità fiha 207 komunitajiet u l-iżjed popolati (apparti l-belt ta' Tequila stess) huma El Salvador, San Martín de las Cañas, Santa Teresa u Potrero de la Rivera. Il-popolazzjoni totali tal-muniċipalità tlaħħaq 38,534 ruħ, u 73 % minnhom jgħixu fis-sede muniċipali ta' Tequila.
Il-muniċipalità tinsab fuq art imħarbta bi ftit li xejn spazju ċatt għajr f'xi widien. Ix-xmara Santiago y Chico tikkostitwixxi l-punti bl-iktar elevazzjoni baxxa tal-muniċipalità, b'700 metru, filwaqt li l-ogħla elevazzjoni tinsab fin-Nofsinhar. L-ogħla muntanja hija l-Muntanja jew il-Vulkan ta' Tequila, b'2,900 metru. Dan il-vulkan mhuwiex attiv, u l-aħħar żbroffar seħħ iktar minn 220,000 sena ilu. Il-vulkan jiddomina l-pajsaġġ fiċ-ċentru tal-muniċipalità. Hawnhekk isiru diversi attivitajiet tal-mixi jew tipi oħra ta' ekoturiżmu, iżda l-infrastruttura bħat-toroq, is-sigurtà u s-sinjali huma minimi. Il-parti tal-Lvant tal-muniċipalità hija ddominata mis-Sierra de los Balcones.
Klima[immodifika | immodifika s-sors]
Tequila għandha klima ta' savana tropikali b'xi influwenzi semiaridi. Ikollha staġun tan-nixfa fix-xitwa u fir-rebbiegħa u staġun tax-xita fis-sajf u fil-ħarifa. It-temperaturi ma tantx ivarjaw wisq bejn is-sajf u x-xitwa, b'medja ta' madwar 22.5°C. Fl-ogħla elevazzjonijiet hemm foresti tas-siġar taż-żnuber u tal-ballut, filwaqt li fl-elevazzjonijiet iktar baxxi hemm il-mesquite, in-nopal, u veġetazzjoni oħra. Il-muniċipalità għandha 28,430 ettaru ta' foresti l-iktar bis-siġar taż-żnuber fiż-żona muntanjużi iktar għoljin. Ix-xmajjar ewlenin tal-muniċipalità huma Santiago, El Chico u Bolaños. Barra minn hekk hemm għadd kbir ta' nixxigħat żgħar.
| Data klimatika għal Tequila, Jalisco | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Xahar | Jan | Fra | Mar | Apr | Mej | Ġun | Lul | Aww | Set | Ott | Nov | Diċ | Sena |
| Temp. għolja rekord f'°C (°F) | 34.0
(93.2) |
37.0
(98.6) |
40.0
(104.0) |
40.0
(104.0) |
41.0
(105.8) |
45.0
(113.0) |
36.5
(97.7) |
37.5
(99.5) |
35.0
(95.0) |
36.0
(96.8) |
34.0
(93.2) |
34.0
(93.2) |
45.0
(113.0) |
| Temp. għolja medja f'°C (°F) | 26.9
(80.4) |
28.8
(83.8) |
31.6
(88.9) |
33.7
(92.7) |
35.0
(95.0) |
33.9
(93.0) |
30.5
(86.9) |
30.2
(86.4) |
29.9
(85.8) |
29.8
(85.6) |
28.8
(83.8) |
27.2
(81.0) |
30.5
(86.9) |
| Temp. medja ta' kuljum f'°C (°F) | 18.4
(65.1) |
19.7
(67.5) |
21.8
(71.2) |
23.9
(75.0) |
25.8
(78.4) |
26.0
(78.8) |
24.1
(75.4) |
23.9
(75.0) |
23.8
(74.8) |
22.8
(73.0) |
20.8
(69.4) |
18.8
(65.8) |
22.5
(72.5) |
| Temp. baxxa medja f'°C (°F) | 9.9
(49.8) |
10.5
(50.9) |
12.0
(53.6) |
14.2
(57.6) |
16.7
(62.1) |
18.2
(64.8) |
17.7
(63.9) |
17.5
(63.5) |
17.7
(63.9) |
15.9
(60.6) |
12.7
(54.9) |
10.4
(50.7) |
14.5
(58.1) |
| Temp. baxxa rekord f'°C (°F) | 1.0
(33.8) |
3.0
(37.4) |
4.0
(39.2) |
9.0
(48.2) |
9.0
(48.2) |
9.0
(48.2) |
12.0
(53.6) |
11.0
(51.8) |
11.0
(51.8) |
7.0
(44.6) |
6.0
(42.8) |
−1.0
(30.2) |
1.0
(33.8) |
| Preċipitazzjoni medja f'mm (pulzieri) | 18.9
(0.74) |
9.1
(0.36) |
3.3
(0.13) |
6.6
(0.26) |
26.1
(1.03) |
160.7
(6.33) |
260.6
(10.26) |
227.4
(8.95) |
161.2
(6.35) |
52.0
(2.05) |
9.3
(0.37) |
9.5
(0.37) |
944.7
(37.19) |
| Medja ta' jiem bil-preċipitazzjoni (≥ 0.1 mm) | 1.7 | 0.9 | 0.4 | 0.8 | 1.7 | 10.3 | 17.3 | 16.3 | 12.2 | 4.0 | 1.1 | 1.1 | 67.8 |
| Sors: Weather Atlas[8] | |||||||||||||
Il-biċċa l-kbira tal-ekonomija tal-muniċipalità għadha bbażata fuq l-agrikoltura li timpjega madwar 47 % tal-popolazzjoni. Minkejja t-tkabbir viżibbli ħafna tal-pjanta tal-agave blu, il-biċċa l-kbira tat-territorju għadu ddedikat lit-tkabbir tal-qamħirrum. Għelejjel oħra jinkludu s-sorgum, il-fażola, il-mango, il-larinġ, l-avokado u l-qargħa aħmar. Fost il-bhejjem li jitrabbew hemm il-bhejjem tal-ifrat għaċ-ċanga, il-baqar tal-ħalib, il-ħnieżer, il-mogħoż, iż-żwiemel, il-ħmir u n-naħal. Il-produzzjoni tat-tequila timpjega madwar 25 % tal-popolazzjoni tal-muniċipalità, iżda trendi l-iktar flus. Tirrappreżenta l-biċċa l-kbira tal-bażi industrijali tal-muniċipalità. It-turiżmu, bħal dak marbut mat-tequila u s-siti tal-ekoturiżmu, huwa parti li qed tikber tal-ekonomija. Eżempju ta' ekoturiżmu huwa l-Balneario La Toma, li jinsab fuq art imħarbta ħafna bl-irdumijiet, fejn isiru r-rappelling, il-paragliding u sports simili oħra. Isir ukoll xogħol tal-estrazzjoni, l-iktar tal-opal, tad-deheb u tal-fidda.
Ġemellaġġ[immodifika | immodifika s-sors]
Tequila għandha ġemellaġġi ma' Cathedral City, California, li tinsab fil-Wied ta' Coachella fin-Nofsinhar ta' California, l-Istati Uniti. Membri tal-Kunsill ta' Tequila, promoturi tan-negozju u uffiċjali tar-Rotary Club attendew bosta ċelebrazzjonijiet ospitati mill-belt ta' California, inkluż il-Festival ta' Tequila, li sar fl-1998 u enfasizza l-arti, il-kultura u l-prodotti ta' Tequila, Jalisco. Minn dak iż-żmien 'l hawn, Cathedral City ġeddet tradizzjoni ta' ċelebrazzjoni tal-għoxrin anniversarju tal-ġemellaġġ li fl-2016 inzerta ħabat mal-35 anniversarju tal-inkorporazzjoni ta' Cathedral City. It-Taste of Jalisco Festival sar fiċ-ċentru tal-belt u enfasizza l-kultura, il-mużika u l-ikel Messikan tal-belt ta' Tequila.
Bliet oħra ġemellati ma' Tequila huma Pisco, il-Perù, u Jelenia Góra, il-Polonja.
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ a b Centre, UNESCO World Heritage. "Giant panda sanctuaries and Tequila-producing area of Mexico among the eight new sites added to World Heritage List". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-11-03.
- ^ a b ċ Centre, UNESCO World Heritage. "Agave Landscape and Ancient Industrial Facilities of Tequila". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2022-11-03.
- ^ "GOBIERNO MUNICIPAL DE TEQUILA 2007-2009". web.archive.org. 2009-03-14. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2009-03-14. Miġbur 2022-11-03.
- ^ "The History of Tequila" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-11-03.
- ^ a b Bali, Jaime (February 2008). "El paisaje agavero: esencia de la tradición". Guía México Desconocido. 372: 25–33.
- ^ "Cooking with Tequila". web.archive.org. 2010-06-11. Arkivjat mill-oriġinal fl-2010-06-11. Miġbur 2022-11-03.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Tequila route | Travel Mexico". mexicanroutes.com. Miġbur 2022-11-03.
- ^ Aladin. "Tequila, Mexico - Climate & Monthly weather forecast". Weather Atlas (bl-Ingliż). Miġbur 2022-11-03.