Unuri tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol
Fi tmiem ta' kull edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-Futbol, diversi unuri jiġu mogħtija lil plejers u timijiet li jkunu ddistingwixxew ruħhom f'dan it-turnew, ibbażat fuq diversi aspetti tal-logħba.
Attwalment hemm sitt unuri:
- Il-Ballun tad-Deheb għall-aqwa plejer matul il-kompetizzjoni, li jingħata mill-membri tal-istampa wara li ssir votazzjoni. Bejn l-1982 u l-2006 ingħataw ukoll Il-Ballun tal-Fidda u Il-Ballun tal-Bronż għat-tieni u t-tielet plejer ikklassifikat.
- Iż-Żarbuna tad-Deheb għall-aqwa skorer fil-kompetizzjoni. Bejn l-1982 u l-2006 ingħataw ukoll Iż-Żarbuna tal-Fidda u Iż-Żarbuna tal-Bronż għat-tieni u t-tielet plejer ikklassifikat.
- Il-Premju Yashin għall-aqwa gowlkiper. Beda jingħata mill-1994.
- L-Aqwa Plejer Żagħżugħ għall-aqwa plejer taħt il-21 sena. Beda jingħata mill-2006.
- L-Unur FIFA Fair Play għat-tim li jkun wera l-aktar logħob rett (magħrufha aktar bħala fair play). Beda jingħata mill-1978.
- L-Aktar Tim Divertenti għat-tim li jkun iddeverta l-aktar lill-pubbliku matul it-turnew tat-Tazza tad-Dinja, kif jiġi determinat minn sondaġġ magħmul fost il-pubbliku ġenerali. Beda jingħata mill-1994.
Barra minn hekk, mill-1990 beda jiġi formulat it-tim ideali fi tmiem kull edizzjoni. Din il-lista hi magħrufha bħala l-All-Star Team.
Ballun tad-Deheb[immodifika | immodifika s-sors]
L-unur tal-Ballun tad-Deheb huwa ppreżentat lill-aqwa plejer f'kull fażi finali tat-Tazza tad-Dinja, b'lista ta' nominati tkun formulata mill-kumitat tekniku tal-FIFA qabel ma r-rebbieħ jiġi deċiż minn votazzjoni mir-rappreżentanti tal-istampa. Dawk li jispiċċaw fit-tieni u t-tielet post jirċievu l-Ballun tal-Fidda u l-Ballun tal-Bronż rispettivament.
Dan l-unur ingħata għall-ewwel darba fl-edizzjoni tal-1982.[1]
Żarbuna tad-Deheb[immodifika | immodifika s-sors]
Iż-Żarbuna tad-Deheb tingħata lill-aqwa skorer tat-Tazza tad-Dinja.
Dan l-unur ġie introdott fit-Tazza tad-Dinja 1930. Fl-edizzjoni tal-1994 li saret ġewwa l-Istati Uniti rat iż-żieda taż-żewġ unuri oħra: iż-Żarbuna tal-Fidda u ż-Żarbuna tal-Bronż li bdew jingħataw lit-tieni u t-tielet l-aqwa skorers fit-turnew, rispettivament. Mill-1994, jekk ikun hemm iktar minn plejer wieħed bl-istess numru ta' gowls, l-ispareġġ jiġi deċiż billi jingħadd in-numru ta' assists li saru (bil-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA jiddeċiedi jekk inhux assist jew le). Jekk xorta waħda jkun hemm aktar minn tim wieħed, ikun l-iktar plejer li lagħab l-inqas numru ta' minuti li jieħu l-vantaġġ fuq il-plejer jew plejers l-oħra fil-kwistjoni.
| Edizzjoni | L-aqwa skorer | Gowls |
|---|---|---|
| Urugwaj 1930 |  Guillermo Stábile
|
8 |
| Italja 1934 |  Oldřich Nejedlý
|
5[a] |
| Franza 1938 |  Leônidas da Silva
|
7[b] |
| Brażil 1950 | Ademir
|
9[ċ] |
| Żvizzera 1954 |  Sándor Kocsis
|
11 |
| Żvezja 1958 |  Just Fontaine
|
13 |
| Ċili 1962 | Garrincha Vavá Leonel Sánchez Dražan Jerković Valentin Ivanov Flórián Albert
|
4 |
| Edizzjoni | Żarbuna tad-Deheb | Gowls |
|---|---|---|
| Ingilterra 1966 |  Eusébio
|
9 |
| Messiku 1970 |  Gerd Müller
|
10 |
| Ġermanja tal-Punent 1974 |  Grzegorz Lato
|
7 |
| Arġentina 1978 | Mario Kempes
|
6 |
- Mill-1982, flimkien mal-unur taż-Żarbuna tad-Deheb, ġie introdott l-unur għaż-Żarbuna tal-Fidda u ż-Żarbuna tal-Bronż.
| Edizzjoni | Żarbuna tad-Deheb | Gowls | Żarbuna tal-Fidda | Gowls | Żarbuna tal-Bronż | Gowls |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Spanja 1982 |  Paolo Rossi
|
6 | Karl-Heinz Rummenigge
|
5 | Zico
|
4 |
| Messiku 1986 |  Gary Lineker
|
6 | Diego Maradona Careca Emilio Butragueño
|
5 | Jorge Valdano Preben Elkjaer Larsen Alessandro Altobelli Igor Belanov
|
4 |
| Italja 1990 | Salvatore Schillaci
|
6 | Tomáš Skuhravý
|
5 |  Roger Milla Gary Lineker Lothar Matthäus Míchel
|
4 |
| Stati Uniti 1994 |  Hristo Stoichkov Oleg Salenko
|
6 | Romário Jürgen Klinsmann Roberto Baggio Kennet Andersson
|
5 | Gabriel Batistuta Florin Răducioiu Martin Dahlin
|
4 |
| Franza 1998 |  Davor Šuker
|
6 | Gabriel Batistuta Christian Vieri
|
5 | Ronaldo Marcelo Salas Luis Hernández
|
4 |
| Korea t'Isfel/Ġappun2002 | Ronaldo
|
8 | Rivaldo Miroslav Klose
|
5 | Jon Dahl Tomasson Christian Vieri
|
4 |
| Ġermanja 2006 | Miroslav Klose
|
5 | Hernán Crespo
|
3 | Ronaldo
|
3 |
| Afrika t'Isfel 2010 | Thomas Müller
|
5 | David Villa
|
5 |  Wesley Sneijder
|
5 |
Premju Yashin[immodifika | immodifika s-sors]
Il-Premju Yashin hu għall-aqwa gowlkiper li ġie msemmi ad unur il-gowlkiper leġġendarju Lev Yashin tal-Unjoni Sovjetika. Il-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA jirrikonoxxi l-aqwa gowlkiper tat-turnew ibbażat skont il-prestazzjoni tal-plejer matul il-kompetizzjoni. Minkejja li l-gowlkipers għandhom dan l-unur speċifiku, huma huma xorta waħda eleġibbli għall-Ballun tad-Deheb, kif irnexxielu jagħmel Oliver Kahn fl-2002. Minkejja li l-Premju Yashin beda jingħata għall-ewwel darba mill-1994, kull Tim All-Star tat-Tazza tad-Dinja qabel l-1998 kien jinkludi gowlkiper wieħed.
| Edizzjoni | Premju Yashin |
|---|---|
| Stati Uniti 1994 |  Michel Preud'homme
|
| Franza 1998 | Fabien Barthez
|
| Korea t'Isfel/Ġappun 2002 | Oliver Kahn
|
| Ġermanja 2006 | Gianluigi Buffon
|
L-ewwel unur għal Premju tal-Ingwanta tad-Deheb ingħata fl-2010.
| Edizzjoni | Premju tal-Ingwanta tad-Deheb |
|---|---|
| Afrika t'Isfel 2010 | ker Casillas
|
L-Aqwa Plejer Żagħżugħ[immodifika | immodifika s-sors]
L-unur ta' L-Aqwa Plejer Żagħżugħ (magħruf aħjar bħala L-Aqwa Plejer Żagħżugħ Gillette għal raġunijiet ta' sponsorizzazzjoni) ingħata għall-ewwel darba fl-edizzjoni tal-2006 tat-Tazza tad-Dinja ġewwa l-Ġermanja u ngħata lill-Ġermaniż Lukas Podolski.[4] Dan l-unur jingħata lill-aqwa plejer matul it-turnew li ma jaqbiżx il-21 sena. L-elezzjoni ssir fuq is-sit uffiċjali tat-Tazza tad-Dinja tal-FIFA bl-għajnuna tal-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA.
Barra minn hekk il-FIFA, fl-okkażjoni tal-ewwel premjazzjoni ta' dan l-unur, organizzat sondaġġ permezz tal-internet biex tagħżel l-aqwa plejer żagħżugħ ta' bejn l-edizzjonijiet tal-1958 u l-2002, li ġie mirbuħ minn Pelé.[5]
| Edizzjoni | Plejer Żagħżugħ | Età |
|---|---|---|
| Żvezja 1958 | Pelé
|
17 |
| Ċili 1962e | Florian Albert
|
20 |
| Ingilterra 1966 | Franz Beckenbauer
|
20 |
| Messiku 1970 |  Teofilo Cubillas
|
21 |
| Ġermanja tal-Punent 1974 | Władysław Żmuda
|
20 |
| Arġentina 1978 | Antonio Cabrini
|
20 |
| Spanja 1982 | Manuel Amoros
|
21 |
| Messiku 1986 | Enzo Scifo
|
20 |
| Italja 1990 | Robert Prosinečki
|
21 |
| Stati Uniti 1994 | Marc Overmars
|
21 |
| Franza 1998 | Michael Owen
|
18 |
| Korea t'Isfel/Ġappun 2002 |  Landon Donovan
|
20 |
L-ewwel unur għal L-Aqwa Plejer Żagħżugħ ingħata fl-2006.
| Edizzjoni | Plejer Żagħżugħ | Età |
|---|---|---|
| Ġermanja 2006 | Lukas Podolski
|
21 |
| Afrika t'Isfel 2010 | Thomas Müller
|
20 |
Trofew FIFA Fair Play[immodifika | immodifika s-sors]
It-Trofew tal-FIFA Fair Play jingħata lit-tim bl-aqwa rekord ta' logħob rett matul it-Tazza tad-Dinja. Huma biss dawk it-timijiet li jikkwalifikaw għat-tieni rawnd li huma eleġibbli għal dan il-premju. Ir-rebbieħa ta' dan l-unur jiksbu t-Trofew FIFA Fair Play, diploma, midalja għal kull plejer u diriġent, u $50,000 biex bihom jiġu akkwistati tagħmir sportiv għall-iżvilupp tas-settur ġovanili.[6]
L-ewwel premjazzjoni ta' dan l-unur saret fl-edizzjoni tal-1978.[7]
L-Aktar Tim Divertenti[immodifika | immodifika s-sors]
L-unur tal-FIFA għal L-Aqwa Tim Divertenti hu premju suġġettiv li jiġi attribwit lill-iskwadra li turi l-approċċ l-aktar attiv u pożittiv għall-partita u li jirnexxielha tiddeverti lill-pubbliku. Dan l-unur jiġi organizzat permezz tal-parteċipazzjoni tal-pubbliku f'sondaġġ.
| Edizzjoni | L-Aktar Tim Divertenti |
|---|---|
| Stati Uniti 1994 | Brażil
|
| Franza 1998 | Franza
|
| Korea t'Isfel/Ġappun2002 |  Korea t'Isfel
|
| Ġermanja 2006 | Portugall
|
Tim All-Star[immodifika | immodifika s-sors]
It-Tim All-Star (magħruf aħjar bħala MasterCard All-Star Team) huwa tim tal-aqwa 23 plejer, magħżula mill-Grupp tal-Istudju Tekniku tal-FIFA, matul il-fażi finali tat-Tazza tad-Dinja. In-numru ta' plejers ġie miżjud minn 11 għal 16 fl-edizzjoni tal-1998,[8] u aktar tard għal 23 (il-verżjoni attwali). Qabel l-1998, il-ġurnalisti u l-esperti (prinċiparjament Ewropej u Sud-Amerikani) kienu jagħżlu "It-Tim tal-Ħolm" tagħhom bi plejers minn kull pożizzjoni.
Noti[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ Għall-bidu l-FIFA tat kreditu lil Nejedlý għal erba' gowls biss, fejn minkejja li xorta kien jibqa' bħala l-aqwa skorer tal-edizzjoni dan it-titlu kien jaqsmu ma' Angelo Schiavio tal-Italja u Edmund Conen tal-Ġermanja. Madanakollu, f'Novembru 2006 il-gowl taċ-Ċekoslovak ġew ikkunsidrati bħala ħamsa biex b'hekk sar l-aqwa skorer indiskuss.[2]
- ^ Għall-bidu lil Léônidas tawh kreditu ta' 8 gowls. Imma f'Novembru tal-2006, il-FIFA iddikjarat li fil-kwarti tal-finali kontra ċ-Ċekoslovakkja huwa kien skorja gowl wieħed biss u mhux tnejn kif kien magħruf qabel.[2]
- ^ Hemm kontroversja fuq in-numru ta' gowls li l-Brażiljan Ademir Menezes skorja fl-1950 minħabba dati mhux kompluti fuq il-partita mill-aħħar rawnd bejn il-Brażil u Spanja (6–1). L-ewwel gowl kien kreditat bħala awtogowl mid-difensur Spanjol Parra, u l-gowl tal-5–0 kien kreditat lil Jair. Madanakollu, riċentament il-FIFA tat kreditu lil Ademir biż-żewġ gowls li huma. L-eqreb rivali tiegħu fil-klassifika tal-aqwa skorer kien fuq kwota ħames gowls.[3]
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "adidas Golden Ball - FIFA World Cup™ Final" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-11-13.
- ^ a b "American Bert Patenaude credited with first hat trick in FIFA World Cup™ history" (bl-Ingliż). FIFA. 2006-11-10. Miġbur 2008-11-12.
- ^ "World Cup 1950" (bl-Ingliż). RSSSF. Miġbur 2008-11-12.
- ^ "Previous FIFA World Cups" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-07-17.
- ^ "Pele voted best ever Young Player". newagebd.com (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2008-01-16. Miġbur 2009-03-11.
- ^ "XXI. Special awards and protocol" (PDF) (bl-Ingliż). FIFA. p. 52. Miġbur 2008-10-19.
- ^ "FIFA Fair play award - FIFA World Cup™ Final" (bl-Ingliż). FIFA. Miġbur 2008-11-13.
- ^ "Summary of special FIFA awards" (bl-Ingliż). FIFA. 2006-06-30. Miġbur 2008-11-13.
- ^ "World Cup 2010: FIFA All-Star Team Announced" (bl-Ingliż). Goal.com. 2010-07-15. Miġbur 2011-10-20.