Irlanda ta' Fuq

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa

L-Irlanda ta' Fuq tagħmel parti mill-gżira ta' l-Irlanda, li fiha hemm ukoll ir-Repubblika ta' l-Irlanda. Il-belt kapitali hija Belfast u t-tieni l-akbar belt hija Derry, magħrufa wkoll bħala Londonderry mill-Protestanti.

Mappa ta' l-Irlanda ta' Fuq
Organizzazzjoni territorjali (l-Irlanda ta’ Fuq)

Storja[immodifika | immodifika s-sors]

Mappa li turi d-distribuzzjoni tal-lingwa Irlandiża fl-1871

Politikalment l-Irlanda ta' Fuq hija parti ntegrali tar-Renju Unit u ilha hekk sa' mill-1920 meta Lloyd George qatagħha li jkun hemm żewġ parlamenti fl-Irlanda, wieħed għal dak ta' fuq u ieħor għal dawk t'ifsel.

F'Ġunju ta' l-1921 l-Irlanda ta' Fuq ħatret l-ewwel prim ministru, James Craig. Bejn dik is-sena u l-1972 l-maġġoranza Protestanta warbet għal kollox id-drittijiet tal-Kattoliċi u ħallithom jittewbu fejn jidħlu x-xogħol, id-djar u s-servizzi soċjali.

Lejn tmiem is-Snin Sittin, id-diskriminazzjoni kienet tant kbira li bdew iqumu ħafna rvellijiet, tant li kellha tindaħal l-armata Ingliża. Din kienet tati appoġġ lill-Ulster Defence Force u lil Royal Ulster Constabulary. Beda l-inkwiet, magħrufa bħala The Troubles. Tidher għall-kattoliċi kien hemm tfajla żagħżugħa, Bernadette Devlin.

Feġġew l-Armata Repubblikana Irlandiża, l-Irish Republican Army (IRA fil-qasir), għall-Ingliżi terroristi, li imma għal parti l-kbira tal-Irlandiżi kattoliċi dehru bħal ġellieda tal-ħelsien.