ICOMOS

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Il-logo tal-ICOMOS.

Il-Kunsill Internazzjonali għall-Monumenti u s-Siti (ICOMOS; bil-Franċiż: Conseil international des monuments et des sites) huwa assoċjazzjoni professjonali li taħdem għall-konservazzjoni u għall-protezzjoni tas-Siti ta' Wirt Dinji kulturali madwar id-dinja. Is-sede tal-ICOMOS issa tinsab f'Charenton-le-Pont, Franza. L-ICOMOS ġie stabbilit fl-1965 f'Varsavja, il-Polonja, bħala riżultat tal-Karta ta' Venezja tal-1964 u joffri konsulenza lill-UNESCO rigward is-Siti ta' Wirt Dinji.

L-idea wara l-ICOMOS tmur lura għall-Konferenza ta' Ateni dwar ir-restawr tal-binjiet storiċi fl-1931, li kienet ġiet organizzata mill-Uffiċċju Internazzjonali tal-Mużewijiet. Il-Karta ta' Ateni tal-1931 introduċiet il-kunċett ta' wirt internazzjonali. Fl-1964, it-Tieni Kungress tal-Arkitetti u tal-Ispeċjalisti tal-Binjiet Storiċi, li sar f'Venezja, adotta 13-il riżoluzzjoni. L-ewwel waħda ħolqot il-Karta Internazzjonali dwar il-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Monumenti u s-Siti, magħrufa iktar bħala l-Karta ta' Venezja; it-tieni, li tressqet mill-UNESCO, ħolqot lill-ICOMOS sabiex iwettaq l-għanijiet ta' din il-karta.

Attwalment l-ICOMOS għandu iktar minn 10,100 membru individwali f'153 pajjiż, 110 kumitat nazzjonali, u 28 kumitat xjentifiku internazzjonali. B'eċċezzjonijiet rari, kull membru jrid ikun kwalifikat fil-qasam tal-konservazzjoni u jkun arkitett prattikant tal-pajsaġġ, arkitett, arkeologu, antropologu, pjanifikatur tal-bliet, inġinier, amministratur tal-wirt, storiku, storiku tal-arti, paleontologu jew arkivista.

L-ICOMOS hija sħab u membru fundatur tat-Tarka Blu, li taħdem biex tipproteġi l-wirt kulturali dinji li jkun mhedded mill-gwerer u mid-diżastri naturali.

Struttura tal-ICOMOS[immodifika | immodifika s-sors]

L-ICOMOS huwa magħmul mill-kumitati nazzjonali tiegħu, li l-individwi u l-istituzzjonijiet japplikaw magħhom biex isiru membri. Minbarra l-kumitati nazzjonali, l-ICOMOS għandu sensiela ta' kumitati xjentifiċi internazzjonali, li fihom l-esperti f'qasam partikolari fi ħdan il-kuntest tal-konservazzjoni tal-wirt jaqsmu l-fehmiet u jagħmlu dibattiti.

L-organizzazzjoni hija mmexxija minn President, ħames Viċi Presidenti, Segretarju Ġenerali u Teżorier li kollha kemm huma jiġu eletti direttament mill-assemblea ġenerali tal-organizzazzjoni. 12-il membru addizzjonali jiġu eletti wkoll mill-Assemblea Ġenerali fil-Kumitat Eżekuttiv u ħames membri oħra jinħatru wkoll fil-Bord Eżekuttiv sabiex jirrappreżentaw lir-reġjuni tad-dinja jew l-oqsma ta' għarfien espert li ma jkunux parti mill-Kumitat Eżekuttiv. Il-ħaddiem ex officio tal-Kumitat Eżekuttiv huma l-President tal-kumitat konsultattiv u l-Presidenti preċedenti tal-ICOMOS, li jattendu b'kapaċità konsultattiva. Il-Kumitat Eżekuttiv huwa l-korp eżekuttiv tal-ICOMOS.

Il-kumitat konsultattiv huwa magħmul mill-Presidenti tal-kumitat nazzjonali, mill-Presidenti tal-kumitati xjentifiċi internazzjonali u mill-President tal-ICOMOS bħala membru ex officio. Il-kumitat konsultattiv jingħata l-kompitu li jagħti pariri u jagħmel rakkomandazzjonijiet lill-Assemblea Ġenerali u lill-Kumitat Eżekuttiv rigward kwistjonijiet li huma prijoritarji għall-politiki u għall-programmi.

Kumitati nazzjonali[immodifika | immodifika s-sors]

Il-kumitati nazzjonali huma organizzazzjoni sussidjarji li jinħolqu fil-pajjiżi li huma membri tal-UNESCO. Huma jkunu magħmula minn membri individwali u istituzzjonali u jservu bħala qafas għad-diskussjoni u għal skambju ta' informazzjoni. Kull kumitat nazzjonali jadotta r-regoli ta' proċedura tiegħu stess u jfassal il-programm tiegħu skont l-għanijiet u l-miri tal-ICOMOS. Fl-2021, l-ICOMOS kellu 107 kumitati nazzjonali. Is-sit web tal-ICOMOS jinkludi lista li tiġi aġġornata regolarment.

Kumitat xjentifiċi internazzjonali[immodifika | immodifika s-sors]

Il-kumitati xjentifiċi internazzjonali huma entitajiet li jiffukaw fuq oqsma speċjalizzati tal-konservazzjoni tal-wirt u huma magħmula minn membri tal-organizzazzjoni misluta minn dawk l-oqsma speċjalizzati. Il-programmi xjentifiċi tal-organizzazzjoni jiġu kkoordinati mill-"kunsill xjentifiku" li jkun magħmul mill-Presidenti tal-kumitati xjentifiċi internazzjonali. Illum il-ġuranta, l-ICOMOS għandu 28 kumitat xjentifiku internazzjonali. Is-sit web tal-ICOMOS jinkludi lista li tiġi aġġornata regolarment.

Gruppi ta' ħidma[immodifika | immodifika s-sors]

L-ICOMOS iwettaq proċess ta' riflessjoni dottrinali u dwar il-prassi tajba fir-rigward ta' kwistjonijiet attwali li jinvolvu l-konservazzjoni tal-wirt kulturali. Għal dan l-għan, jistabbilixxi gruppi ta' ħidma magħmula minn membri tal-ICOMOS li jkunu professjonisti tal-wirt: arkitetti, arkeologi, professuri u riċerkaturi, kuraturi u xjenzati. L-għan ta' dawn il-gruppi jista' jkun it-tfassil ta' karta jew l-implimentazzjoni ta' attivitajiet konkreti (sessjonijiet ta' ħidma, workshops). Attwalment hemm 6 gruppi ta' ħidma, u l-lista tagħhom tinsab fuq is-sit web tal-ICOMOS. Fihom, l-esperti jirriflettu fuq varjetà wiesgħa ta' suġġetti marbuta mal-konservazzjoni tal-wirt: il-wirt indiġenu, l-iżvilupp sostenibbli, is-Sirja/l-Iraq, it-tibdil fil-klima u l-professjonisti emerġenti.

Segretarjat Internazzjonali tal-ICOMOS[immodifika | immodifika s-sors]

Ċentru tad-Dokumentazzjoni[immodifika | immodifika s-sors]

Iċ-Ċentru tad-Dokumentazzjoni jinsab fis-sede tal-ICOMOS f'Pariġi, u jiġbor, janalizza u jxerred l-informazzjoni dwar il-metodi kollha ta' konservazzjoni, b'mod partikolari permezz tal-bażi tad-data biblijografika tiegħu (14,000 referenza dwar il-wirt arkitettoniku dinji) u librerija kbira tar-ritratti li fiha iktar minn 8,000 ritratt. Iċ-ċentru huwa miftuħ għall-konsultazzjoni mir-riċerkaturi, kemm jekk huma membri tal-ICOMOS kif ukoll jekk mhumiex membri tal-ICOMOS.

Pubblikazzjonijiet[immodifika | immodifika s-sors]

Il-pubblikazzjonijiet internazzjonali regolari tal-ICOMOS huma: ICOMOS News, bullettin tal-aħbarijiet għall-membri li jagħti aġġornament dwar l-attivitajiet tal-assoċjazzjoni (kull trimestru bil-Franċiż, bl-Ingliż u bl-Ispanjol); u l-Ġurnal Xjentifiku tal-ICOMOS, ippubblikat darbtejn fis-sena, li huwa ġurnal tematiku.

Il-pubblikazzjonijiet regolari tas-Sezzjoni Franċiża tal-ICOMOS huma: Le Bulletin d’information d’Icomos France; Les Cahiers de la Section Française de l’ICOMOS; Les Dossiers techniques; Les Mémentos techniques; les Bulletins (dossiers des colloques); u Les Enquêtes de la section française.

Karti u testi dottrinali tal-ICOMOS[immodifika | immodifika s-sors]

Skont it-tradizzjoni tal-Karti ta' Ateni u ta' Venezja, matul is-snin minn mindu nħoloq l-ICOMOS żviluppa u adotta għadd ta' karti u testi dottrinali oħra li joffru gwida lill-professjonisti tal-konservazzjoni tal-wirt f'xogħolhom. Il-biċċa l-kbira ta' dawn id-dokumenti nħolqu mill-kumitati internazzjonali tal-organizzazzjoni u mbagħad ġew adottati mill-Assemblea Ġenerali li ssir kull tliet snin. It-testi jindirizzaw qasam speċifiku ta' prattika professjonali fost il-professjonijiet tal-konservazzjoni tal-wirt. Wara s-17-il Assemblea Ġenerali tal-ICOMOS li saret f'Pariġi f'Novembru 2011, il-lista ta' karti tinkludi:[1]

  • il-Karta Internazzjonali għall-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Monumenti u s-Siti (il-Karta ta' Venezja), 1964;
  • il-Karta għall-Ġonna Storiċi (il-Karta ta' Firenze), 1981;
  • il-Karta għall-Konservazzjoni tal-Bliet Storiċi u taż-Żoni Urbani (il-Karta ta' Washington), 1987;
  • il-Karta għall-Protezzjoni u l-Ġestjoni tal-Wirt Arkeoloġiku, 1990;
  • il-Karta għall-Protezzjoni u l-Ġestjoni tal-Wirt Kulturali ta' Taħt l-Ilma, 1996;
  • il-Karta Internazzjonali għat-Turiżmu Kulturali – il-Ġestjoni tat-Turiżmu f'Siti li Jkollhom Wirt Sinifikanti, 1999;
  • il-Prinċipji għall-Preservazzjoni tal-Istrutturi tal-Injam, 1999;
  • il-Karta dwar il-Wirt Vernakolari Mibni, 1999;
  • il-Karta tal-ICOMOS – Prinċipji għall-Analiżi, il-Konservazzjoni u r-Restawr Strutturali tal-Wirt Arkitettoniku, 2003;
  • il-Prinċipji tal-ICOMOS għall-Preservazzjoni, il-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Pitturi u tal-Affreski, 2003;
  • il-Karta tal-ICOMOS dwar ir-Rotot Kulturali, 2008;[2]
  • il-Karta tal-ICOMOS għall-Interpretazzjoni u l-Preżentazzjoni tas-Siti ta' Wirt Kulturali (magħrufa wkoll bħala l-Karta ta' Ename), 2008;
  • il-Prinċipji Konġunti tal-ICOMOS u tat-TICCIH għall-Konservazzjoni tas-Siti, tal-Istrutturi, taż-Żoni u tal-Pajsaġġi ta' Wirt Industrijali, 2011;
  • il-Prinċipji ta' Valletta għas-Salvagwardja u l-Ġestjoni tal-Bliet u l-Irħula Storiċi u taż-Żoni Urbani, 2011 (ħadet post il-Karta ta' Washington);
  • il-Prinċipji Konġunti tal-ICOMOS u tal-IFLA li jikkonċernaw il-pajsaġġi rurali bħala wirt, 2017;
  • id-Dokument dwar il-parks pubbliċi urbani storiċi, 2017;
  • il-Linji Gwida ta' Salalah għall-ġestjoni tas-siti arkeoloġiċi pubbliċi, 2017;
  • il-Prinċipji għall-Konservazzjoni tal-Wirt Mibni tal-Injam, 2017.

Minn barra dawn ta' fuq, hemm lista ta' 17-il test dottrinali ieħor, li tinkludi riżoluzzjonijiet u dikjarazzjonijiet, bħad-Dokument ta' Nara dwar l-Awtentiċità. F'Novembru 1994, fil-Konferenza ta' Nara dwar l-Awtentiċità, l-ICOMOS ippubblika d-Dokument ta' Nara dwar l-Awtentiċità, li jindirizza l-ħtieġa għal fehim usa' dwar id-diversità u l-wirt kulturali fl-isforzi ta' konservazzjoni li jinvolvu s-siti ta' wirt kulturali.[3][4]

Ħafna mill-kumitati nazzjonali tal-ICOMOS adottaw il-karti tagħhom stess li jistabbilixxu standards għall-prassi tal-konservazzjoni tal-wirt fil-livell nazzjonali.[5]

ICOMOS u l-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji[immodifika | immodifika s-sors]

Fl-1972, l-ICOMOS ġiet indikata mill-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO bħala wieħed mit-tliet korpi konsultattivi formali tal-Kumitat tal-Wirt Dinji, flimkien mal-Unjoni Internazzjonali għall-Konservazzjoni tan-Natura (IUCN) u ċ-Ċentru Internazzjonali għall-Istudju tal-Preservazzjoni u r-Restawr tal-Proprjetà Kulturali (ICCROM). Bħala l-konsulent professjonali u xjentifiku tal-kumitat rigward l-aspetti kollha tal-wirt kulturali, l-ICOMOS huwa responsabbli għall-evalwazzjoni tan-nominazzjonijiet kollha tas-siti kulturali biex jitniżżlu fuq il-Lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO skont il-kriterji tal-għażla stabbiliti mill-Kumitat tal-Wirt Dinji. Minbarra l-kriterju bażiku ta' "valur universali straordinarju", l-ICOMOS jevalwa n-nominazzjonijiet għal aspetti marbuta mal-awtentiċità, mal-ġestjoni u mal-konservazzjoni kif speċifikat fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji.

L-evalwazzjoni tan-nominazzjonijiet tinvolvi konsultazzjoni bejn diversi esperti rrappreżentati mis-sħubija tal-organizzazzjoni u l-kumitati nazzjonali u xjentifiċi tagħha. Il-membri jintbagħtu wkoll fuq missjonijiet tal-esperti biex iwettqu evalwazzjonijiet fil-post tas-siti indikattivi nominati. Din il-konsultazzjoni estensiva tirriżulta fit-tħejjija ta' rakkomandazzjonijiet dettaljati li jintbagħtu lill-Kumitat tal-Wirt Dinji fil-laqgħat annwali tiegħu.

L-ICOMOS huwa involut ukoll, permezz tas-Segretarjat Internazzjonali u l-kumitati nazzjonali u xjentifiċi tiegħu, fit-tħejjija ta' rapporti dwar l-istat ta' konservazzjoni tas-siti mniżżlin fil-Lista tas-Siti ta' Wirt Dinji. Jagħti pariri liċ-Ċentru tal-Wirt Dinji tal-UNESCO dwar talbiet għal assistenza teknika mingħand stati li jkunu rratifikaw il-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji. L-ICOMOS għandu arkivju sħiħ tan-nominazzjonijiet u tar-rapporti fiċ-ċentru tad-dokumentazzjoni fis-sede tiegħu ta' Pariġi.

Premju Piero Gazzola[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Premju Piero Gazzola ġie stabbilit fl-1979 f'ġieħ Piero Gazzola, wieħed mill-ikbar difensuri tal-konservazzjoni u tar-restawr tal-monumenti u tas-siti storiċi, u fundatur tal-ICOMOS. Il-premju jingħata kull tliet snin fl-Assemblea Ġenerali tal-ICOMOS lil individwu jew grupp ta' nies li ħadmu flimkien u li spikkaw fil-kontribut tagħhom għall-għanijiet u għall-objettivi tal-ICOMOS. Il-benefiċjarju jrid ikun membru tal-ICOMOS u jintgħażel mill-Kumitat tal-Għażla stess li jiġi elett mill-Bord tal-ICOMOS. Il-Premju huwa medalja kommemorattiva u diploma.[6]

Lista ta' rebbieħa[immodifika | immodifika s-sors]

  • 1981 – Jean Trouvelot
  • 1984 – Stanislaw Lorentz
  • 1987 – Masuru Sekino[7]
  • 1990 – Gertrud Tripp
  • 1993 – Bernard Feilden[8]
  • 1996 – Ernest Allan Connally
  • 1999 – Roland Silva
  • 2002 – Cevat Erder[9]
  • 2005 – Ann Webster Smith[10]
  • 2008 – Carmen Añón Feliu
  • 2011 – Nobuo Ito
  • 2014 – Henry Cleere
  • 2017 – Saleh Lamei Mostafa[11]
  • 2020 – Amund Sinding-Larsen

Lista ta' Assemblej Ġenerali, Presidenti u Segretarji Ġenerali tal-ICOMOS[immodifika | immodifika s-sors]

Assemblej Ġenerali, Presidenti u Segretarji Ġenerali tal-ICOMOS[12][13][14]
Nru Sena Assemblea Ġenerali Mandat President Segretarju Ġenerali u Pajjiż
20. 2020 Online (minħabba l-pandemija tal-COVID-19) 2020–2023 Teresa Patricio Belġju Mario Santana Kanada
19. 2017 Delhi Indja 2017–2020 Toshiyuki Kono Ġappun Peter Phillips Awstralja
18. 2014 Firenze Italja 2014–2017 Gustavo Araoz Stati Uniti Kirsti Kovanen Finlandja
17. 2011 Pariġi Franza 2011–2014 Gustavo Araoz Stati Uniti Kirsti Kovanen Finlandja
16. 2008 Québec Kanada 2008–2011 Gustavo Araoz Stati Uniti Bénédicte Selfslagh Belġju
15. 2005 Xi'an Ċina 2005–2008 Michael Petzet Ġermanja Dinu Bumbaru Kanada
14. 2003 Victoria Falls Żimbabwe
13. 2002 Madrid Spanja 2002–2005 Michael Petzet Ġermanja Dinu Bumbaru Kanada
12. 1999 Mexico City Messiku 1999–2002 Michael Petzet Ġermanja Jean-Louis Luxen Belġju
11. 1996 Sofia Bulgarija 1996–1999 Roland Silva Sri Lanka Jean-Louis Luxen Belġju
10. 1993 Colombo Sri Lanka 1993–1996 Roland Silva Sri Lanka Jean-Louis Luxen Belġju
9. 1990 Lausanne Żvizzera 1990–1993 Roland Silva Sri Lanka Herb Stovel Kanada
8. 1987 Washington D.C. Stati Uniti 1987–1990 Roberto di Stefano Italja Helmut Stelzer Ġermanja tal-Lvant
7. 1984 Rostock Ġermanja tal-Lvant 1984–1987 Michel Parent Franza Abdelaziz Daoulatli Tuneżija
6. 1981 Ruma Italja 1981–1984 Michel Parent Franza Abdelaziz Daoulatli Tuneżija
5. 1978 Moska Unjoni Sovjetika 1978–1981 Raymond M. Lemaire Belġju Ernest Allen Connaly Stati Uniti
4. 1975 Rothenburg ob der Tauber Ġermanja 1975–1978 Raymond M. Lemaire Belġju Ernest Allen Connaly Stati Uniti
3. 1972 Budapest Ungerija 1972–1975 Piero Gazzola Italja Raymond M. Lemaire Belġju
2. 1969 Oxford Renju Unit 1969–1972 Piero Gazzola Italja Raymond M. Lemaire Belġju
1. 1965 Krakovja Polonja 1965–1969 Piero Gazzola Italja Raymond M. Lemaire Belġju

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ "Standard Setting - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
  2. ^ "Charter on Cultural Routes" (PDF).
  3. ^ "Abstract: The Nara Document on Authenticity (1994)". www.getty.edu. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2023-08-27. Miġbur 2023-08-27.
  4. ^ "Nara Document on Authenticity, Report of the Experts Meeting, November 1994". whc.unesco.org. Miġbur 2023-08-27.
  5. ^ "Charters and other doctrinal texts - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
  6. ^ Awards, honors & prizes: International and foreign. Vol. 2. Gale Group. 2001. p. 312. ISBN 978-0-7876-3405-6.
  7. ^ Sacré, Dirk; Tournoy, Gilbert, eds. (2000). Myricae: Essays on Neo-Latin Literature in Memory of Josef IJsewijn. Leuven University. p. 98. ISBN 978-90-5867-054-0.
  8. ^ Rössler, Mechtild; Cameron, Christina (2013). Many Voices, One Vision: The Early Years of the World Heritage Convention. Ashgate. ISBN 978-1-4094-8477-6.
  9. ^ Madeleine, Regan, ed. (2005). "US/ICOMOS advises World's Top Heritage Preservation Prize Awarded In China". World Archaeological Congress e-Newsletter. World Archaeological Council. 7: 47.
  10. ^ "Ann W. Smith, 81; World-Renowned Preservationist" (bl-Ingliż). 2006-04-28. Miġbur 2023-08-27.
  11. ^ "Honors and Awards - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
  12. ^ "Past Presidents - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
  13. ^ "List of previous General Assemblies - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
  14. ^ "Board - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=ICOMOS&oldid=298789"