ICOMOS
Il-Kunsill Internazzjonali għall-Monumenti u s-Siti (ICOMOS; bil-Franċiż: Conseil international des monuments et des sites) huwa assoċjazzjoni professjonali li taħdem għall-konservazzjoni u għall-protezzjoni tas-Siti ta' Wirt Dinji kulturali madwar id-dinja. Is-sede tal-ICOMOS issa tinsab f'Charenton-le-Pont, Franza. L-ICOMOS ġie stabbilit fl-1965 f'Varsavja, il-Polonja, bħala riżultat tal-Karta ta' Venezja tal-1964 u joffri konsulenza lill-UNESCO rigward is-Siti ta' Wirt Dinji.
L-idea wara l-ICOMOS tmur lura għall-Konferenza ta' Ateni dwar ir-restawr tal-binjiet storiċi fl-1931, li kienet ġiet organizzata mill-Uffiċċju Internazzjonali tal-Mużewijiet. Il-Karta ta' Ateni tal-1931 introduċiet il-kunċett ta' wirt internazzjonali. Fl-1964, it-Tieni Kungress tal-Arkitetti u tal-Ispeċjalisti tal-Binjiet Storiċi, li sar f'Venezja, adotta 13-il riżoluzzjoni. L-ewwel waħda ħolqot il-Karta Internazzjonali dwar il-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Monumenti u s-Siti, magħrufa iktar bħala l-Karta ta' Venezja; it-tieni, li tressqet mill-UNESCO, ħolqot lill-ICOMOS sabiex iwettaq l-għanijiet ta' din il-karta.
Attwalment l-ICOMOS għandu iktar minn 10,100 membru individwali f'153 pajjiż, 110 kumitat nazzjonali, u 28 kumitat xjentifiku internazzjonali. B'eċċezzjonijiet rari, kull membru jrid ikun kwalifikat fil-qasam tal-konservazzjoni u jkun arkitett prattikant tal-pajsaġġ, arkitett, arkeologu, antropologu, pjanifikatur tal-bliet, inġinier, amministratur tal-wirt, storiku, storiku tal-arti, paleontologu jew arkivista.
L-ICOMOS hija sħab u membru fundatur tat-Tarka Blu, li taħdem biex tipproteġi l-wirt kulturali dinji li jkun mhedded mill-gwerer u mid-diżastri naturali.
Struttura tal-ICOMOS
[immodifika | immodifika s-sors]L-ICOMOS huwa magħmul mill-kumitati nazzjonali tiegħu, li l-individwi u l-istituzzjonijiet japplikaw magħhom biex isiru membri. Minbarra l-kumitati nazzjonali, l-ICOMOS għandu sensiela ta' kumitati xjentifiċi internazzjonali, li fihom l-esperti f'qasam partikolari fi ħdan il-kuntest tal-konservazzjoni tal-wirt jaqsmu l-fehmiet u jagħmlu dibattiti.
L-organizzazzjoni hija mmexxija minn President, ħames Viċi Presidenti, Segretarju Ġenerali u Teżorier li kollha kemm huma jiġu eletti direttament mill-assemblea ġenerali tal-organizzazzjoni. 12-il membru addizzjonali jiġu eletti wkoll mill-Assemblea Ġenerali fil-Kumitat Eżekuttiv u ħames membri oħra jinħatru wkoll fil-Bord Eżekuttiv sabiex jirrappreżentaw lir-reġjuni tad-dinja jew l-oqsma ta' għarfien espert li ma jkunux parti mill-Kumitat Eżekuttiv. Il-ħaddiem ex officio tal-Kumitat Eżekuttiv huma l-President tal-kumitat konsultattiv u l-Presidenti preċedenti tal-ICOMOS, li jattendu b'kapaċità konsultattiva. Il-Kumitat Eżekuttiv huwa l-korp eżekuttiv tal-ICOMOS.
Il-kumitat konsultattiv huwa magħmul mill-Presidenti tal-kumitat nazzjonali, mill-Presidenti tal-kumitati xjentifiċi internazzjonali u mill-President tal-ICOMOS bħala membru ex officio. Il-kumitat konsultattiv jingħata l-kompitu li jagħti pariri u jagħmel rakkomandazzjonijiet lill-Assemblea Ġenerali u lill-Kumitat Eżekuttiv rigward kwistjonijiet li huma prijoritarji għall-politiki u għall-programmi.
Kumitati nazzjonali
[immodifika | immodifika s-sors]Il-kumitati nazzjonali huma organizzazzjoni sussidjarji li jinħolqu fil-pajjiżi li huma membri tal-UNESCO. Huma jkunu magħmula minn membri individwali u istituzzjonali u jservu bħala qafas għad-diskussjoni u għal skambju ta' informazzjoni. Kull kumitat nazzjonali jadotta r-regoli ta' proċedura tiegħu stess u jfassal il-programm tiegħu skont l-għanijiet u l-miri tal-ICOMOS. Fl-2021, l-ICOMOS kellu 107 kumitati nazzjonali. Is-sit web tal-ICOMOS jinkludi lista li tiġi aġġornata regolarment.
Kumitat xjentifiċi internazzjonali
[immodifika | immodifika s-sors]Il-kumitati xjentifiċi internazzjonali huma entitajiet li jiffukaw fuq oqsma speċjalizzati tal-konservazzjoni tal-wirt u huma magħmula minn membri tal-organizzazzjoni misluta minn dawk l-oqsma speċjalizzati. Il-programmi xjentifiċi tal-organizzazzjoni jiġu kkoordinati mill-"kunsill xjentifiku" li jkun magħmul mill-Presidenti tal-kumitati xjentifiċi internazzjonali. Illum il-ġuranta, l-ICOMOS għandu 28 kumitat xjentifiku internazzjonali. Is-sit web tal-ICOMOS jinkludi lista li tiġi aġġornata regolarment.
Gruppi ta' ħidma
[immodifika | immodifika s-sors]L-ICOMOS iwettaq proċess ta' riflessjoni dottrinali u dwar il-prassi tajba fir-rigward ta' kwistjonijiet attwali li jinvolvu l-konservazzjoni tal-wirt kulturali. Għal dan l-għan, jistabbilixxi gruppi ta' ħidma magħmula minn membri tal-ICOMOS li jkunu professjonisti tal-wirt: arkitetti, arkeologi, professuri u riċerkaturi, kuraturi u xjenzati. L-għan ta' dawn il-gruppi jista' jkun it-tfassil ta' karta jew l-implimentazzjoni ta' attivitajiet konkreti (sessjonijiet ta' ħidma, workshops). Attwalment hemm 6 gruppi ta' ħidma, u l-lista tagħhom tinsab fuq is-sit web tal-ICOMOS. Fihom, l-esperti jirriflettu fuq varjetà wiesgħa ta' suġġetti marbuta mal-konservazzjoni tal-wirt: il-wirt indiġenu, l-iżvilupp sostenibbli, is-Sirja/l-Iraq, it-tibdil fil-klima u l-professjonisti emerġenti.
Segretarjat Internazzjonali tal-ICOMOS
[immodifika | immodifika s-sors]Ċentru tad-Dokumentazzjoni
[immodifika | immodifika s-sors]Iċ-Ċentru tad-Dokumentazzjoni jinsab fis-sede tal-ICOMOS f'Pariġi, u jiġbor, janalizza u jxerred l-informazzjoni dwar il-metodi kollha ta' konservazzjoni, b'mod partikolari permezz tal-bażi tad-data biblijografika tiegħu (14,000 referenza dwar il-wirt arkitettoniku dinji) u librerija kbira tar-ritratti li fiha iktar minn 8,000 ritratt. Iċ-ċentru huwa miftuħ għall-konsultazzjoni mir-riċerkaturi, kemm jekk huma membri tal-ICOMOS kif ukoll jekk mhumiex membri tal-ICOMOS.
Pubblikazzjonijiet
[immodifika | immodifika s-sors]Il-pubblikazzjonijiet internazzjonali regolari tal-ICOMOS huma: ICOMOS News, bullettin tal-aħbarijiet għall-membri li jagħti aġġornament dwar l-attivitajiet tal-assoċjazzjoni (kull trimestru bil-Franċiż, bl-Ingliż u bl-Ispanjol); u l-Ġurnal Xjentifiku tal-ICOMOS, ippubblikat darbtejn fis-sena, li huwa ġurnal tematiku.
Il-pubblikazzjonijiet regolari tas-Sezzjoni Franċiża tal-ICOMOS huma: Le Bulletin d’information d’Icomos France; Les Cahiers de la Section Française de l’ICOMOS; Les Dossiers techniques; Les Mémentos techniques; les Bulletins (dossiers des colloques); u Les Enquêtes de la section française.
Karti u testi dottrinali tal-ICOMOS
[immodifika | immodifika s-sors]Skont it-tradizzjoni tal-Karti ta' Ateni u ta' Venezja, matul is-snin minn mindu nħoloq l-ICOMOS żviluppa u adotta għadd ta' karti u testi dottrinali oħra li joffru gwida lill-professjonisti tal-konservazzjoni tal-wirt f'xogħolhom. Il-biċċa l-kbira ta' dawn id-dokumenti nħolqu mill-kumitati internazzjonali tal-organizzazzjoni u mbagħad ġew adottati mill-Assemblea Ġenerali li ssir kull tliet snin. It-testi jindirizzaw qasam speċifiku ta' prattika professjonali fost il-professjonijiet tal-konservazzjoni tal-wirt. Wara s-17-il Assemblea Ġenerali tal-ICOMOS li saret f'Pariġi f'Novembru 2011, il-lista ta' karti tinkludi:[1]
- il-Karta Internazzjonali għall-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Monumenti u s-Siti (il-Karta ta' Venezja), 1964;
- il-Karta għall-Ġonna Storiċi (il-Karta ta' Firenze), 1981;
- il-Karta għall-Konservazzjoni tal-Bliet Storiċi u taż-Żoni Urbani (il-Karta ta' Washington), 1987;
- il-Karta għall-Protezzjoni u l-Ġestjoni tal-Wirt Arkeoloġiku, 1990;
- il-Karta għall-Protezzjoni u l-Ġestjoni tal-Wirt Kulturali ta' Taħt l-Ilma, 1996;
- il-Karta Internazzjonali għat-Turiżmu Kulturali – il-Ġestjoni tat-Turiżmu f'Siti li Jkollhom Wirt Sinifikanti, 1999;
- il-Prinċipji għall-Preservazzjoni tal-Istrutturi tal-Injam, 1999;
- il-Karta dwar il-Wirt Vernakolari Mibni, 1999;
- il-Karta tal-ICOMOS – Prinċipji għall-Analiżi, il-Konservazzjoni u r-Restawr Strutturali tal-Wirt Arkitettoniku, 2003;
- il-Prinċipji tal-ICOMOS għall-Preservazzjoni, il-Konservazzjoni u r-Restawr tal-Pitturi u tal-Affreski, 2003;
- il-Karta tal-ICOMOS dwar ir-Rotot Kulturali, 2008;[2]
- il-Karta tal-ICOMOS għall-Interpretazzjoni u l-Preżentazzjoni tas-Siti ta' Wirt Kulturali (magħrufa wkoll bħala l-Karta ta' Ename), 2008;
- il-Prinċipji Konġunti tal-ICOMOS u tat-TICCIH għall-Konservazzjoni tas-Siti, tal-Istrutturi, taż-Żoni u tal-Pajsaġġi ta' Wirt Industrijali, 2011;
- il-Prinċipji ta' Valletta għas-Salvagwardja u l-Ġestjoni tal-Bliet u l-Irħula Storiċi u taż-Żoni Urbani, 2011 (ħadet post il-Karta ta' Washington);
- il-Prinċipji Konġunti tal-ICOMOS u tal-IFLA li jikkonċernaw il-pajsaġġi rurali bħala wirt, 2017;
- id-Dokument dwar il-parks pubbliċi urbani storiċi, 2017;
- il-Linji Gwida ta' Salalah għall-ġestjoni tas-siti arkeoloġiċi pubbliċi, 2017;
- il-Prinċipji għall-Konservazzjoni tal-Wirt Mibni tal-Injam, 2017.
Minn barra dawn ta' fuq, hemm lista ta' 17-il test dottrinali ieħor, li tinkludi riżoluzzjonijiet u dikjarazzjonijiet, bħad-Dokument ta' Nara dwar l-Awtentiċità. F'Novembru 1994, fil-Konferenza ta' Nara dwar l-Awtentiċità, l-ICOMOS ippubblika d-Dokument ta' Nara dwar l-Awtentiċità, li jindirizza l-ħtieġa għal fehim usa' dwar id-diversità u l-wirt kulturali fl-isforzi ta' konservazzjoni li jinvolvu s-siti ta' wirt kulturali.[3][4]
Ħafna mill-kumitati nazzjonali tal-ICOMOS adottaw il-karti tagħhom stess li jistabbilixxu standards għall-prassi tal-konservazzjoni tal-wirt fil-livell nazzjonali.[5]
ICOMOS u l-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji
[immodifika | immodifika s-sors]Fl-1972, l-ICOMOS ġiet indikata mill-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji tal-UNESCO bħala wieħed mit-tliet korpi konsultattivi formali tal-Kumitat tal-Wirt Dinji, flimkien mal-Unjoni Internazzjonali għall-Konservazzjoni tan-Natura (IUCN) u ċ-Ċentru Internazzjonali għall-Istudju tal-Preservazzjoni u r-Restawr tal-Proprjetà Kulturali (ICCROM). Bħala l-konsulent professjonali u xjentifiku tal-kumitat rigward l-aspetti kollha tal-wirt kulturali, l-ICOMOS huwa responsabbli għall-evalwazzjoni tan-nominazzjonijiet kollha tas-siti kulturali biex jitniżżlu fuq il-Lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO skont il-kriterji tal-għażla stabbiliti mill-Kumitat tal-Wirt Dinji. Minbarra l-kriterju bażiku ta' "valur universali straordinarju", l-ICOMOS jevalwa n-nominazzjonijiet għal aspetti marbuta mal-awtentiċità, mal-ġestjoni u mal-konservazzjoni kif speċifikat fil-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji.
L-evalwazzjoni tan-nominazzjonijiet tinvolvi konsultazzjoni bejn diversi esperti rrappreżentati mis-sħubija tal-organizzazzjoni u l-kumitati nazzjonali u xjentifiċi tagħha. Il-membri jintbagħtu wkoll fuq missjonijiet tal-esperti biex iwettqu evalwazzjonijiet fil-post tas-siti indikattivi nominati. Din il-konsultazzjoni estensiva tirriżulta fit-tħejjija ta' rakkomandazzjonijiet dettaljati li jintbagħtu lill-Kumitat tal-Wirt Dinji fil-laqgħat annwali tiegħu.
L-ICOMOS huwa involut ukoll, permezz tas-Segretarjat Internazzjonali u l-kumitati nazzjonali u xjentifiċi tiegħu, fit-tħejjija ta' rapporti dwar l-istat ta' konservazzjoni tas-siti mniżżlin fil-Lista tas-Siti ta' Wirt Dinji. Jagħti pariri liċ-Ċentru tal-Wirt Dinji tal-UNESCO dwar talbiet għal assistenza teknika mingħand stati li jkunu rratifikaw il-Konvenzjoni tal-Wirt Dinji. L-ICOMOS għandu arkivju sħiħ tan-nominazzjonijiet u tar-rapporti fiċ-ċentru tad-dokumentazzjoni fis-sede tiegħu ta' Pariġi.
Premju Piero Gazzola
[immodifika | immodifika s-sors]Il-Premju Piero Gazzola ġie stabbilit fl-1979 f'ġieħ Piero Gazzola, wieħed mill-ikbar difensuri tal-konservazzjoni u tar-restawr tal-monumenti u tas-siti storiċi, u fundatur tal-ICOMOS. Il-premju jingħata kull tliet snin fl-Assemblea Ġenerali tal-ICOMOS lil individwu jew grupp ta' nies li ħadmu flimkien u li spikkaw fil-kontribut tagħhom għall-għanijiet u għall-objettivi tal-ICOMOS. Il-benefiċjarju jrid ikun membru tal-ICOMOS u jintgħażel mill-Kumitat tal-Għażla stess li jiġi elett mill-Bord tal-ICOMOS. Il-Premju huwa medalja kommemorattiva u diploma.[6]
Lista ta' rebbieħa
[immodifika | immodifika s-sors]- 1981 – Jean Trouvelot
- 1984 – Stanislaw Lorentz
- 1987 – Masuru Sekino[7]
- 1990 – Gertrud Tripp
- 1993 – Bernard Feilden[8]
- 1996 – Ernest Allan Connally
- 1999 – Roland Silva
- 2002 – Cevat Erder[9]
- 2005 – Ann Webster Smith[10]
- 2008 – Carmen Añón Feliu
- 2011 – Nobuo Ito
- 2014 – Henry Cleere
- 2017 – Saleh Lamei Mostafa[11]
- 2020 – Amund Sinding-Larsen
Lista ta' Assemblej Ġenerali, Presidenti u Segretarji Ġenerali tal-ICOMOS
[immodifika | immodifika s-sors]| Nru | Sena | Assemblea Ġenerali | Mandat | President | Segretarju Ġenerali u Pajjiż | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 20. | 2020 | Online (minħabba l-pandemija tal-COVID-19) | 2020–2023 | Teresa Patricio | Belġju | Mario Santana | Kanada | |
| 19. | 2017 | Delhi | Indja | 2017–2020 | Toshiyuki Kono | Ġappun | Peter Phillips | Awstralja |
| 18. | 2014 | Firenze | Italja | 2014–2017 | Gustavo Araoz | Stati Uniti | Kirsti Kovanen | Finlandja |
| 17. | 2011 | Pariġi | Franza | 2011–2014 | Gustavo Araoz | Stati Uniti | Kirsti Kovanen | Finlandja |
| 16. | 2008 | Québec | Kanada | 2008–2011 | Gustavo Araoz | Stati Uniti | Bénédicte Selfslagh | Belġju |
| 15. | 2005 | Xi'an | Ċina | 2005–2008 | Michael Petzet | Ġermanja | Dinu Bumbaru | Kanada |
| 14. | 2003 | Victoria Falls | Żimbabwe | |||||
| 13. | 2002 | Madrid | Spanja | 2002–2005 | Michael Petzet | Ġermanja | Dinu Bumbaru | Kanada |
| 12. | 1999 | Mexico City | Messiku | 1999–2002 | Michael Petzet | Ġermanja | Jean-Louis Luxen | Belġju |
| 11. | 1996 | Sofia | Bulgarija | 1996–1999 | Roland Silva | Sri Lanka | Jean-Louis Luxen | Belġju |
| 10. | 1993 | Colombo | Sri Lanka | 1993–1996 | Roland Silva | Sri Lanka | Jean-Louis Luxen | Belġju |
| 9. | 1990 | Lausanne | Żvizzera | 1990–1993 | Roland Silva | Sri Lanka | Herb Stovel | Kanada |
| 8. | 1987 | Washington D.C. | Stati Uniti | 1987–1990 | Roberto di Stefano | Italja | Helmut Stelzer | Ġermanja tal-Lvant |
| 7. | 1984 | Rostock | Ġermanja tal-Lvant | 1984–1987 | Michel Parent | Franza | Abdelaziz Daoulatli | Tuneżija |
| 6. | 1981 | Ruma | Italja | 1981–1984 | Michel Parent | Franza | Abdelaziz Daoulatli | Tuneżija |
| 5. | 1978 | Moska | Unjoni Sovjetika | 1978–1981 | Raymond M. Lemaire | Belġju | Ernest Allen Connaly | Stati Uniti |
| 4. | 1975 | Rothenburg ob der Tauber | Ġermanja | 1975–1978 | Raymond M. Lemaire | Belġju | Ernest Allen Connaly | Stati Uniti |
| 3. | 1972 | Budapest | Ungerija | 1972–1975 | Piero Gazzola | Italja | Raymond M. Lemaire | Belġju |
| 2. | 1969 | Oxford | Renju Unit | 1969–1972 | Piero Gazzola | Italja | Raymond M. Lemaire | Belġju |
| 1. | 1965 | Krakovja | Polonja | 1965–1969 | Piero Gazzola | Italja | Raymond M. Lemaire | Belġju |
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "Standard Setting - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Charter on Cultural Routes" (PDF).
- ^ "Abstract: The Nara Document on Authenticity (1994)". www.getty.edu. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2023-08-27. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Nara Document on Authenticity, Report of the Experts Meeting, November 1994". whc.unesco.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Charters and other doctrinal texts - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ Awards, honors & prizes: International and foreign. Vol. 2. Gale Group. 2001. p. 312. ISBN 978-0-7876-3405-6.
- ^ Sacré, Dirk; Tournoy, Gilbert, eds. (2000). Myricae: Essays on Neo-Latin Literature in Memory of Josef IJsewijn. Leuven University. p. 98. ISBN 978-90-5867-054-0.
- ^ Rössler, Mechtild; Cameron, Christina (2013). Many Voices, One Vision: The Early Years of the World Heritage Convention. Ashgate. ISBN 978-1-4094-8477-6.
- ^ Madeleine, Regan, ed. (2005). "US/ICOMOS advises World's Top Heritage Preservation Prize Awarded In China". World Archaeological Congress e-Newsletter. World Archaeological Council. 7: 47.
- ^ "Ann W. Smith, 81; World-Renowned Preservationist" (bl-Ingliż). 2006-04-28. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Honors and Awards - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Past Presidents - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "List of previous General Assemblies - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.
- ^ "Board - International Council on Monuments and Sites". www.icomos.org. Miġbur 2023-08-27.