Żimbabwe

Iż-Żimbabwe hu nazzjon fl-Afrika. Il-belt kapitali hi Harare.

Iż-Żimbabwe, uffiċjalment ir-Repubblika taż-Żimbabwe, huwa pajjiż bla baħar li jinsab fix-Xlokk tal-Afrika, bejn ix-Xmara Zambezi, Victoria Falls, u x-Xmara Limpopo. Tmiss mal-Botswana fil-punent, maż-Żambja fit-tramuntana, l-Afrika t'Isfel fin-nofsinhar, u l-Możambik fil-lvant. Il-kapitali u l-akbar belt hija Harare. It-tieni l-akbar belt hija Bulawayo. Iż-Żimbabwe, pajjiż ta' madwar 15-il miljun ruħ, għandu 16-il lingwa uffiċjali, bl-Ingliż, ix-Xona u n-Ndebele huma l-aktar mitkellma.

Il-bandiera taż-Żimbabwe
Il-tarka taż-Żimbabwe
Mappa
Mappa
Provinces
Harare
koBulawayo
Mutare
Masvingo
Gweru
Torrijiet tal-Kbir taż-Żimbabwe

Mis-seklu 11, ir-reġjun li llum huwa ż-Żimbabwe kien is-sit ta' diversi stati, inklużi r-renji ta' Butua, Rozvi u Monomotapa, kif ukoll rotta importanti għall-migrazzjoni u l-kummerċ.11 Il-Kumpanija Brittanika tal-Afrika t'Isfel iddemarkat it-territorju preżenti tagħha. meta rebaħ Mashonaland fl-1890 u Matabeleland fl-1893 matul l-ewwel gwerra Matabele. Il-ħakma tal-kumpanija ntemmet fl-1923 bit-twaqqif tar-Rhodesia tan-Nofsinhar bħala kolonja Brittanika awtonoma. Fl-1965, gvern konservattiv ta' minoranza bajda ddikjara unilateralment l-indipendenza tiegħu bħala Rhodesia.

Rhodesia iffaċċjat iżolament internazzjonali, u wara gwerra ċivili ta’ ħmistax-il sena bejn forzi nazzjonalisti suwed u gvern ta' minoranza bajda, l-emanċipazzjoni universali taż-Żimbabwe u s-sovranità de jure ġew stabbiliti f’April 1980.13 Robert Mugabe sar l-ewwel ministru fl-1980, meta l-partit tal-Unjoni Nazzjonali Afrikana taż-Żimbabwe rebaħ l-elezzjonijiet; kien president taż-Żimbabwe mill-1987 sa r-riżenja tiegħu fl-2017. Il-pajjiż għadda minn perjodu ta’ tnaqqis ekonomiku fis-snin 2000, u esperjenza bosta kriżijiet u iperinflazzjoni.141516 Fil-15 ta’ Novembru, 2017, wara aktar minn sena ta' protesti kontra l-gvern tieg[u, Mugabe tpo;;a ta[t arrest domestiku mill-armata waqt kolp ta’ stat u rri]enja sitt ijiem wara. Minn dakinhar Emmerson Mnangagwa serva bħala President taż-Żimbabwe.

Fl-2010 l-Indiċi tal-Iżvilupp Uman (HDI) taż-Żimbabwe kien l-aktar baxx fid-dinja,18 iżda minn dak iż-żmien 'l hawn is-sitwazzjoni tal-pajjiż tjiebet. Fl-2020, kien ikklassifikat fil-150 post minn 189 pajjiż.19 Iż-Żimbabwe huwa affettwat regolarment minn nixfiet u għargħar.

Motto: Għaqda, Libertà, Xogħol (Ingliż: "Unità, Libertà, Xogħol"); Innu: Ngaikomborerwe nyika yeZimbabwe (Shona: "Imbierka l-art taż-Żimbabwe"); Kapitali (u l-aktar belt popolata): Harare 17°49′45″S 31°03′08″E; Lingwi uffiċjali: Ingliż, Shona u Ndebele, Chichewa Ko-uffiċjali u 5 lingwi oħra; Demonimu taż-Żimbabwe; Forma tar-Repubblika Presidenzjali tal-Gvern; President: Emmerson Mnangagwa; Viċi President: Constantino Chiwenga; Fergħa leġiżlattiva: Il-Parlament taż-Żimbabwe; Fruntieri: 3066 km; L-Ogħla Punt: Mount Nyangani; Popolazzjoni: (it-88 pożizzjoni) Stima (2018) 14,438,802 ab., Ċensiment (2012) 13,061,239 ab., Densità (est.) 33 ab./km²; PGD (PPP): (129th Rank) (2018) US $ 35,565 miljun, Per capita: US $ 2,330, PGD (nominali) (115th Rank) (2018) US $ 19,395 miljun, Per capita US $ 1,270 dollaru; HDI (2021): Tnaqqis 0.5936 (147th)–Medju; Munita: Dollaru taż-Żimbabwe (ZWL), dollaru Amerikan; Żona tal-Ħin: UTC + 2; Kodiċi ISO: 716 / ZWE / ZW; Dominju tal-Internet: .zw; Kodiċi tat-telefon: +263; Prefiss tar-Radju: Z2A-Z2Z; Akronimi għall-Ajruplani: Z; Akronimu tal-pajjiż għal Automobiles ZW; Kodiċi IOC: ZIM; Sħubija: NU, UA, COMESA

Renju taż-Żimbabwe 1220-1450; Renju ta' Butua 1450-1683; Imperu Rozvi 1660-1889; Rodesja 1890-1923; Rodesja tan-Nofsinhar 1923-1953; Federazzjoni 1953-1963; Indipendenza mir-Renju Unit: Iddikjarata fil-11 ta' Novembru, 1965; Ir-Repubblika tar-Rhodesia 2 ta' Marzu 1970, ir-Repubblika taż-Żimbabwe-Rhodesia l-1 ta' Ġunju 1979; Rikonoxxuta bħala r-Repubblika taż-Żimbabwe fit-18 ta' April, 1980.

Bandiera tar-Rhodesia (1886-1924)