Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani
Staġun jew kompetizzjoni attwali:
Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani 2013
Sport Futbol
Fundazzjoni 1957
Nru. ta' timijiet 16
Reġjun Afrika (CAF)
Ċampjin attwali  Niġerja (3 titli)
L-aktar rebħiet  Eġittu (7 titli)

It-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani hi l-kompetizzjoni prinċipali għat-timijiet nazzjonali tal-futbol tal-Afrika. Din hi sanzjonata mill-Konfederazzjoni Afrikana tal-Futbol (CAF), u saret għall-ewwel darb afl-1957. Mill-1968, din il-kompetizzjoni ilha ssir darba kull sentejn. Ir-rebbieħa fi żmien it-Tazza tal-Konfederazzjonijiet tal-FIFA jikkwalifikaw għal din il-kompetizzjoni.

Trofew[immodifika | immodifika s-sors]

Matul l-istorja tal-kompetizzjonijiet, tliet trofej differenti ġew mogħtija lir-rebbieħa. It-trofew oriġinali, magħmul mill-fidda, kien l-"Abdelaziz Abdallah Salem Trophy", ġiet imsemmiha wara l-ewwel president tal-CAF, l-Eġizzjan Abdelaziz Abdallah Salem. Fl-1978, bħala l-ewwel tim li rebaħ tliet edizzjonijiet tat-Tazza tan-Nazzjonijiet, il-Gana kisbet id-dritt li żżomm dan it-trofew.

Bejn l-1980 u s-sena 2000, beda jingħata t-tieni trofew bl-isem ta' "Trophy of African Unity" jew "African Unity Cup". Dan ġie mogħti mill-Kunsill Suprem tal-Isport fl-Afrika lill-CAF qabel l-edizzjoni tal-1980 u dan kien jikkonsisti minn biċċa ċilindrika biċ-ċrieki Olimpiki fuq inċiżjoni tal-mappa tal-kontinent. Din kienet iżżomm fuq bażi kwadra u kellha widnejn fuq stil trijangulari. Il-Kamerun kisbu dan it-trofew b'mod definittiv wara r-rebħ tat-tielet titlu tagħhom f'din il-kompetizzjoni fl-2000.

Fl-2001, ġie mħabbar it-tieni trofew li kien jikkonsisti minn tazza indurata bid-deheb, iddisinjata u magħmula ġewwa l-Italja. Il-Kamerun, li kienu rebbieħa tal-aħħar trofew, refgħu dan it-trofew il-ġdid wara r-rebħa finali fl-edizzjoni tal-2002. L-Eġittu rebħu dan it-trofew b'mod permanenti wara li saru tliet darbiet ċampjins tal-Afrika fl-2010, rebħa li kienet it-tielet waħda konsekuttiva.

Riżultati[immodifika | immodifika s-sors]

Sena Pajjiż ospitu Finali It-tielet post
Rebbieħ Riżultat It-tieni post
1957  Sudan
Eġittu

4 – 0


Etjopja

Sudan[1]
1959  Repubblika Għarbija Magħquda
Eġittu
n/a[2]
Sudan

Etjopja
Sena Pajjiż ospitu Finali Finali għat-tielet post
Rebbieħ Riżultat It-tieni post It-tielet post Riżultat Ir-raba' post
1962  Etjopja
Etjopja
4 – 2
ħb

Eġittu

Tuneżija
3 – 0
Uganda
1963  Gana
Gana
3 – 0
Sudan

Eġittu
3 – 0
Etjopja
1965  Tuneżija
Gana
3 – 2
ħb

Tuneżija

Kosta tal-Avorju
1 – 0
Senegal
1968  Etjopja
RD tal-Kongo
1 – 0
Gana

Kosta tal-Avorju
1 – 0
Etjopja
1970  Sudan
Sudan
3 – 2
Gana

Eġittu
3 – 1
Kosta tal-Avorju
1972  Kamerun
Kongo
3 – 2
Mali

Kamerun
5 – 2
Żajr
1974  Eġittu
Żajr
2 – 2 ħb
2 – 0 replay

Żambja

Eġittu
4 – 0
Kongo
1976  Etjopja
Marokk
n/a[3]
Ginea

Niġerja
n/a[3]
Eġittu
1978  Gana
Gana
2 – 0
Uganda

Niġerja
2 – 0[4]
Tuneżija
1980  Niġerja
Niġerja
3 – 0
Alġerija

Marokk
2 – 0
Eġittu
1982  Libja
Gana
1 – 1 ħb
(7 – 6) penalties

Libja

Żambja
2 – 0
Alġerija
1984 Kosta tal-Avorju Kosta tal-Avorju
Kamerun
3 – 1
Niġerja

Alġerija
3 – 1
Eġittu
1986  Eġittu
Eġittu
0 – 0 ħb
(5 – 4) penalties

Kamerun

Kosta tal-Avorju
3 – 2
Marokk
1988  Marokk
Kamerun
1 – 0
Niġerja

Alġerija
1 – 1 ħb
(4 – 3) penalties

Marokk
1990  Alġerija
Alġerija
1 – 0
Niġerja

Żambja
1 – 0
Senegal
1992  Senegal
Kosta tal-Avorju
0 – 0 ħb
(11 – 10) penalties

Gana

Niġerja
2 – 1
Kamerun
1994  Tuneżija
Niġerja
2 – 1
Żambja

Kosta tal-Avorju
3 – 1
Mali
1996  Afrika t'Isfel
Afrika t'Isfel
2 – 0
Tuneżija

Żambja
1 – 0
Gana
1998  Burkina Faso
Eġittu
2 – 0
Afrika t'Isfel

RD tal-Kongo
4 – 4[5]
(4 – 1) penalties

Burkina Faso
2000  Gana u
 Niġerja

Kamerun
2 – 2 ħb
(4 – 3) penalties

Niġerja

Afrika t'Isfel
2 – 2 ħb
(4 – 3) penalties

Tuneżija
2002  Mali
Kamerun
0 – 0 ħb
(3 – 2) penalties

Senegal

Niġerja
1 – 0
Mali
2004  Tuneżija
Tuneżija
2 – 1
Marokk

Niġerja
2 – 1
Mali
2006  Eġittu
Eġittu
0 – 0 ħb
(4 – 2) penalties

Kosta tal-Avorju

Niġerja
1 – 0
Senegal
2008  Gana
Eġittu
1 – 0
Kamerun

Gana
4 – 2
Kosta tal-Avorju
2010  Angola
Eġittu
1 – 0
Gana

Niġerja
1 – 0
Alġerija
2012  Gabon u
 Gwinea Ekwatorjali

Żambja
0 - 0 ħb
(8 – 7) penalties

Kosta tal-Avorju

Mali
2 - 0
Gana
2013  Afrika t'Isfel
Niġerja
1 – 0
Burkina Faso

Mali
3 - 1
Gana
2015  Marokk
2017  Libja

Statistika[immodifika | immodifika s-sors]

Rebbieħa[immodifika | immodifika s-sors]

Mappa li turi n-numru ta' rebħiet ta' din il-kompetizzjoni għal kull pajjiż Afrikan
Rebħiet Tim Sena/Snin
7 darbiet  Eġittu 1957, 1959, 1986, 1998, 2006, 2008, 2010
4 darbiet  Gana 1963, 1965, 1978, 1982
4 darbiet  Kamerun 1984, 1988, 2000, 2002
darbtejn  Niġerja 1980, 1994
darbtejn  RD tal-Kongo 1968, 1974
darba  Kosta tal-Avorju 1992
darba  Alġerija 1990
darba  Tuneżija 2004
darba  Marokk 1976
darba  Afrika t'Isfel 1996
darba  Sudan 1970
darba  Etjopja 1962
darba  Kongo 1972

Ospiti[immodifika | immodifika s-sors]

Drabi Pajjiż Sena/Snin
4 darbiet  Eġittu 1959, 1974, 1986, 2006
4 darbiet  Gana 1963, 1978, 2000, 2008
3 darbiet  Etjopja 1962, 1968, 1976
3 darbiet  Tuneżija 1965, 1994, 2004
3 darbiet  Niġerja 1980, 2000, 2013
darbtejn  Sudan 1957, 1970
darba  Alġerija 1990
darba  Burkina Faso 1998
darba  Kamerun 1972
darba  Libja 1982
darba  Kosta tal-Avorju 1984
darba  Mali 2002
darba  Marokk 1988
darba  Senegal 1992
darba  Afrika t'Isfel 1996
darba  Angola 2010

L-aqwa skorers[immodifika | immodifika s-sors]

Gowls Skorers
18 Kamerun Samuel Eto'o
14 Kosta tal-Avorju Laurent Pokou
13 Niġerja Rashidi Yekini
12 Eġittu Hassan El-Shazly
11 Eġittu Hossam Hassan, Kamerun Patrick Mboma
10 Żambja Kalusha Bwalya, Żajr Mulamba Ndaye, Tuneżija Francileudo Santos, Kosta tal-Avorju Joel Tiéhi, Etjopja Mengistu Worku, Eġittu Ahmed Hassan
9 Kosta tal-Avorju Abdoulaye Traoré
8 Ginea Pascal Feindouno, Gana Wilberforce Kwadwo Mfum, Eġittu Ahmed Hassan
7 Kosta tal-Avorju Didier Drogba, Eġittu Taher Abouzaid, Eġittu Ali Abugreisha, Afrika t'Isfel Benni McCarthy, Kamerun Roger Milla, Niġerja Jay-Jay Okocha,
Mali Frédéric Kanouté

Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ Fl-1957, it-tim nazzjonali tal-Afrika t'Isfel ġie skwalifikat mill-kompetizzjoni minħabba l-politika tal-apartheid.
  2. ^ Fl-1959, it-tliet timijiet lagħbu kollha kontra xulxin. Fl-aħħar logħba, ir-rebħa tal-Eġittu fuq is-Sudan bl-iskor ta' 2–1 eleġġa lit-tim Eġizzjan bħala rebbieħ tat-turnew.
  3. ^ a b Fl-1976, ma kien hemm l-ebda finali proprja; ir-rebbieħ ġie deċiż minn turnew magħmul minn erba' timijiet.
  4. ^ Fl-1978, fil-logħba għat-tielet post in-Niġerja ngħatat rebħa ta' 2–0 wara li t-Tuneżija abbandunaw il-grawnd wara 42 minuta logħba (bl-iskor parzjali ta' 1–1) bi protesta għall-irrefjar.
  5. ^ Ma ntgħalabx il-ħin barrani.

Ħoloq esterni[immodifika | immodifika s-sors]