Premju Nobel għall-Fiżika
Dehra
Il-Premju Nobel għall-Fiżika huwa wieħed mill-ħames Premjijiet Nobel li jingħata kull sena mill-Akkademja Rjali Żvediża tax-Xjenzi. L-ewwel rebbieħ ta' dan l-unur kien il-Ġermaniż Wilhelm Conrad Röntgen fl-1901. Dan il-premju jiġi mogħti f'ċerimonja annwali ġewwa Stokkolma nhar l-10 ta' Diċembru, l-anniversarju tal-mewt ta' Alfred Nobel, li għalih huma msemmijin dawn il-premjijiet.
Rebbieħa
[immodifika | immodifika s-sors]Sena | Rebbieħ | Pajjiż | Raġuni | |
---|---|---|---|---|
1901 | Wilhelm Conrad Röntgen | Ġermanja | "bħala rikonoxximent għas-servizz straordinarju li ta għall-iskoperta tar-raġġi importanti li wara ħadu ismu" | |
1902 | Hendrik Lorentz | Pajjiżi l-Baxxi | "bħala rikonoxximent tas-servizz straordinarju li taw bir-riċerki tagħhom fuq l-influwenza tal-manjetiżmu fuq fenomeni radjoattivi" | |
Pieter Zeeman | Pajjiżi l-Baxxi | |||
1903 | Antoine Henri Becquerel | Franza | "bħala rikonoxximent tas-servizz straordinarju li ta bl-iskopera tar-radjoattività spontanja" | |
Pierre Curie | Franza | "bħala rikoxximent tas-servizz staordinarju li taw fir-riċerki flimkien fuq il-fenomeni radjoattivi skoperti mill-Professur Henri Becquerel" | ||
Marie Curie | Polonja Franza | |||
1904 | John William Strutt | Renju Unit | "għall-investigazzjonijiet tiegħu fuq id-densità tal-gassijiet l-aktar importanti u għall-iskopera tiegħu tal-argon, b'konnessjoni ma' dawn l-istess studji" | |
1905 | Philipp Eduard Anton von Lenard | Awstrija-Ungerija Ġermanja |
"għar-riċerki tiegħu fuq ir-raġġi katodiċi" | |
1906 | Joseph John Thomson | Renju Unit | "bħala rikonoxximent għall-investigazzjonijiet teoriċi u sperimentali fuq il-konduzzjoni tal-enerġija elettrika fil-gassijiet" | |
1907 | Albert Abraham Michelson | Stati Uniti Polonja |
"għall-istrumenti ottiċi ta' preċiżjoni u għall-investigazzjonijiet spettroskopiċi u metroloġiċi li saru bl-għajnuna tagħhom" | |
1908 | Gabriel Lippmann | Franza | "għall-metodu tiegħu li jirriproduċi l-kuluri b'mod fotografiku bbażat fuq il-fenomenu tal-interferenza" | |
1909 | Guglielmo Marconi | Italja | "bħala rikonoxximent għall-kontribut tagħhom fl-iżvilupp tat-telgrafija mingħajr wajers" | |
Karl Ferdinand Braun | Ġermanja | |||
1910 | Johannes Diderik van der Waals | Pajjiżi l-Baxxi | "għall-ħidma tiegħu fuq l-ekwazzjoni tal-istat għall-gassijiet u l-likwidi" | |
1911 | Wilhelm Wien | Ġermanja | "għall-iskoperti tiegħu dwar il-liġijiet li jirregolaw ir-radjazzjoni tas-sħana" | |
1912 | Nils Gustaf Dalén | Żvezja | "għall-invenzjoni tiegħu ta' regolaturi awtomatiċi ddisinjati sabiex jiġu wżati f'kombinazzjoni ma' akkumulaturi tal-gass għal fanali u bagi" | |
1913 | Heike Kamerlingh-Onnes | Pajjiżi l-Baxxi | "għall-investigazzjonijiet tiegħu fuq il-propjetajiet tal-materja f'temperaturi baxxi li wasslu, fost oħrajn, għall-produzzjoni tal-elju likwidu" | |
1914 | Max von Laue | Ġermanja | "għall-iskoperta tiegħu fuq id-diffrazzjoni tar-raġġi X mill-kristalli, pass importanti fl-iżvilupp tal-ispektroskopija tar-raġġi X" | |
1915 | William Henry Bragg | Renju Unit | "għas-servizz tagħhom fl-analiżi tal-istruttura kristallina permezz tar-raġġi X" | |
William Lawrence Bragg | Awstralja Renju Unit | |||
1916 | Ma ngħatax | |||
1917 | Charles Glover Barkla | Renju Unit | "għall-iskopera tiegħu tar-radjazzjoni X karatteristika tal-elementi" | |
1918 | Max Planck | Ġermanja | "bħala rikonoxximent għas-servizzi li ta għall-progress tal-fiżika bl-iskopera tal-kwantifikazzjoni tal-enerġija " | |
1919 | Johannes Stark | Ġermanja | "għall-iskopera tiegħu tal-effett Doppler fir-raġġi kanali u l-qsim tal-linji spettrali f'kampijiet elettriċi" | |
1920 | Charles Édouard Guillaume | Żvizzera | "bħala rikonoxximent għas-servizz li ta fil-kejl ta' preċiżjoni fil-fiżika bl-iskoperta tiegħu tal-anomaliji fil-legi tan-nikil u l-azzar" | |
1921 | Albert Einstein | Ġermanja Żvizzera |
"għas-servizzi tiegħu lejn il-Fiżika Teorika, u speċjalment għall-iskopera tal-liġi tal-effett fotoelettriku" | |
1922 | Niels Bohr | Danimarka | "għas-servizzi tiegħu fl-investigazzjoni tal-istruttura tal-atomi u tar-radjazzjoni li toħroġ minnhom" | |
1923 | Robert Andrews Millikan | Stati Uniti | "għall-ħidma tiegħu fuq iċ-ċarġ elementari tal-elettriċità u fuq l-effett fotoelettriku" | |
1924 | Manne Siegbahn | Żvezja | "għall-iskoperti u riċerki tiegħu fil-kamp tal-ispettroskopija tar-raġġi X" | |
1925 | James Franck | Ġermanja | "għall-iskopera tagħhom tal-liġijiet li jirregolaw l-impatt ta' elettron fuq atomu" | |
Gustav Hertz | Ġermanja | |||
1926 | Jean Baptiste Perrin | Franza | "għall-ħidma tiegħu fuq l-istruttura diskontinwa tal-materjal, u speċjalment għall-iskoperta tiegħu tal-ekwilibriju ta' sedimentazzjoni" | |
1927 | Arthur Holly Compton | Stati Uniti | "għall-iskoperta tiegħu tal-effett imsemmi warajh" | |
Charles Thomson Rees Wilson | Renju Unit | "għall-metodu tiegħu li jagħmel viżibbli l-mgħodija ta' partiċelli ċċarġjati elettrikament permezz tal-kondensazzjoni tal-fwar" | ||
1928 | Owen Willans Richardson | Renju Unit | "għall-ħidma tiegħu fuq il-fenomenu termijoniku u speċjalment għall-iskoperta tal-liġi mmsemmija warajh" | |
1929 | Prince Louis-Victor Pierre Raymond de Broglie | Franza | "għall-iskoperta tiegħu tan-natura ta' mewġa tal-elettroni" | |
1930 | Chandrasekhara Venkata Raman | Indja | "għall-ħidma tiegħu fuq id-diffużjoni tad-dawl u għall-iskoperta tal-effett imsemmi warajh" | |
1931 | Ma ngħatax | |||
1932 | Werner Heisenberg | Ġermanja | "għall-ħolqien tal-mekkanika kwantistika, liema applikazzjoni tiegħu, fost oħrajn, ġabet l-iskoperta tal-forom allotropiċi tal-idroġenu" | |
1933 | Erwin Schrödinger | Awstrija | "għall-iskoperta ta' forom produttivi ġodda ta' teorija atomika" | |
Paul Dirac | Renju Unit | |||
1934 | Ma ngħatax | |||
1935 | James Chadwick | Renju Unit | "għall-iskoperta tan-newtron" | |
1936 | Victor Francis Hess | Awstrija | "għall-iskoperta tiegħu tar-radjazzjoni kożmika" | |
Carl David Anderson | Stati Uniti | "għall-iskoperta tiegħu tal-pożitron" | ||
1937 | Clinton Joseph Davisson | Stati Uniti | "għall-iskoperta sperimentali tagħhom tad-diffrazzjoni tal-elettroni permezz tal-kristalli" | |
George Paget Thomson | Renju Unit | |||
1938 | Enrico Fermi | Italja | "għad-dimostrazzjonijiet tiegħu tal-eżistenza ta' elementi radjoattivi ġodda prodotti minn irradjazzjoni newtronika, u għall-iskoperta relatata tar-reazzjonijiet nukleari miksuba min-newtroni li jivvjaġaw bil-mod" | |
1939 | Ernest Lawrence | Stati Uniti | "għall-invenzjoni u l-iżvilupp tal-ċiklotron u għar-riżultati miksuba bih, speċjalment f'dak li għandu x'jaqsam ma' elementi radjoattivi artifiċjali" | |
1940 | Ma ngħatax | |||
1941 | Ma ngħatax | |||
1942 | Ma ngħatax | |||
1943 | Otto Stern | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjoni tiegħu fl-iżvilupp tal-metodu tar-raġġ molekulari u l-iskoperta tiegħu tal-momentu manjetiku tal-proton" | |
1944 | Isidor Isaac Rabi | Stati Uniti Polonja |
"għall-metodu tiegħu tar-reżonanza sabiex jirreġistra l-propjetajiet manjetiċi tan-nukleji atomiċi" | |
1945 | Wolfgang Pauli | Awstrija | "għall-iskoperta tiegħu tal-Prinċipju ta' Esklużjoni, imsejjaħ ukoll il-prinċipju ta' esklużjoni ta' Pauli" | |
1946 | Percy Williams Bridgman | Stati Uniti | "għall-invenzjoni ta' apparat li jipproduċi pressjonijiet għolja ħafna, u għall-iskoperti li jagħmel fil-kamp tal-fiżika ta' pressjoni għolja" | |
1947 | Edward Victor Appleton | Renju Unit | "għall-investigazzjonijiet tiegħu tal-fiżika tal-atmosfera ta' fuq speċjalment għall-iskoperta tal-hekk imsejjaħ saff ta' Appleton" | |
1948 | Patrick Maynard Stuart Blackett | Renju Unit | "għall-iżvilupp tiegħu tal-metodu ta' kamra taċ-ċpar ta' Wilson, u l-iskoperti tiegħu fil-kamp tal-fiżika nukleari u r-radjazzjoni kożmika" | |
1949 | Hideki Yukawa | Ġappun | "għat-tbassira tiegħu tal-eżistenza ta' meżoni abbażi tal-ħidma teoretika fuq il-forzi nukleari" | |
1950 | Cecil Frank Powell | Renju Unit | "għall-iżvilupp tiegħu tal-metodu fotografiku għall-istudju ta' proċessi nukleari u l-iskoperti tiegħu rigward meżoni magħmula b'dan il-metodu" | |
1951 | John Douglas Cockcroft | Renju Unit | "għall-ħidma fuq it-transmutazzjni ta' nukleji atomiċi permezz ta' partiċelli atomiċi mgħaġġlin b'mod artifiċjali" | |
Ernest Thomas Sinton Walton | Irlanda | |||
1952 | Felix Bloch | Żvizzera Stati Uniti |
"għall-iżvilupp tagħhom ta' metodi ġodda għal kejl ta' preċiżjoni manjetika nukleari u l-iskoperti relatati" | |
Edward Mills Purcell | Stati Uniti | |||
1953 | Frits Zernike | Pajjiżi l-Baxxi | "għad-dimostrazzjoni tiegħu tal-metodu tal-kuntrast tal-fażijiet, speċjalment għall-invenzjoni tiegħu tal-mikroskopju tal-kuntrast tal-fażijiet." | |
1954 | Max Born | Renju Unit | "għar-riċerka fundamentali fil-mekkanika kwantistika, speċjalment għall-interpretazzjoni statistika tal-funzjoni tal-mewġa" | |
Walther Bothe | Ġermanja tal-Punent | "għall-metodu ta' koinċidenza u l-iskoperti tiegħu li saru f'dak l-ambitu" | ||
1955 | Willis Eugene Lamb | Stati Uniti | "għall-iskoperti tiegħu relatati mal-istruttura fina tal-ispettru tal-idroġenu" | |
Polykarp Kusch | Stati Uniti Ġermanja |
"għad-determinazzjoni preċiża tal-momentu manjetiku tal-elettron" | ||
1956 | John Bardeen | Stati Uniti | "għar-riċerki tagħhom fuq is-semikondutturi u l-iskoperta tagħhom tal-effett transister" | |
Walter Houser Brattain | Stati Uniti | |||
William Bradford Shockley | Stati Uniti | |||
1957 | Tsung-Dao Lee (李政道) | Ċina Stati Uniti |
"għall-investigazzjoni penetranti tagħhom tal-hekk imsejħa liġijiet tal-parità li wasslu għal skoperti importanti dwar il-partiċelli elementari" | |
Chen Ning Yang (楊振寧) | Ċina Stati Uniti | |||
1958 | Pavel Alekseyevich Cherenkov | Unjoni Sovjetika | "għall-iskoperta u l-interpretazzjoni tal-effett Čerenkov" | |
Il'ya Frank | Unjoni Sovjetika | |||
Igor Yevgenyevich Tamm | Unjoni Sovjetika | |||
1959 | Owen Chamberlain | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-antiproton" | |
Emilio Gino Segrè | Italja | |||
1960 | Donald Arthur Glaser | Stati Uniti | "għall-invenzjoni tal-kamra tal-bżieżaq" | |
1961 | Robert Hofstadter | Stati Uniti | "għall-istudji tiegħu fuq it-tifrix tal-elettron fin-nukleji atomiċi u għall-iskoperti li għamel wara dwar l-istruttura tan-nukleji" | |
Rudolf Ludwig Mössbauer | Ġermanja tal-Punent | "għar-riċerki tiegħu dwar l-assorbiment tar-riżonanza tar-raġġi gamma u l-iskopera tiegħu tal-effett li jġib ismu" | ||
1962 | Lev Davidovich Landau | Unjoni Sovjetika | "għat-teoriji tiegħu fuq il-materjal kondensat, speċjalment l-elju likwudu" | |
1963 | Eugene Paul Wigner | Ungerija Stati Uniti |
"għall-kontribuzzjonijiet tiegħu lejn it-teorja tan-nukleji atomiċi u l-partiċelli elementari, partikularment permezz tal-iskoperta u l-applikazzjoni tal-prinċipji fundamentali ta' simetrija" | |
Maria Goeppert-Mayer | Stati Uniti | "għall-iskoperti tagħhom dwar l-istruttura nukleari" | ||
J. Hans D. Jensen | Ġermanja tal-Punent | |||
1964 | Nicolay Gennadiyevich Basov | Unjoni Sovjetika | "għall-ħidma fundamentali fil-kamp tal-elettronika kwantistika, li wasslet għall-bini ta' oxxillaturi u amplifikaturi bbażati fuq il-prinċipju maser-lażer" | |
Aleksandr Prokhorov | Unjoni Sovjetika | |||
Charles Hard Townes | Stati Uniti | |||
1965 | Richard Phillips Feynman | Stati Uniti | "għall-ħidma fundamentali tagħhom fl-elettrondinamika kwantistika, b'konsegwenzi profondi għall-fiżika tal-partiċelli elementari" | |
Julian Schwinger | Stati Uniti | |||
Sin-Itiro Tomonaga | Ġappun | |||
1966 | Alfred Kastler | Franza | "għall-iskoperta u l-iżvilupp ta' metodi ottiċi għall-istudju tar-riżonanza Hertzjajn fl-atomi" | |
1967 | Hans Albrecht Bethe | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet tiegħu fit-teorija tar-reazzjonijiet nukleari, speċjalment l-iskoperti tiegħu dwar il-produzzjoni tal-enerġija fil-kwiekeb" | |
1968 | Luis Walter Alvarez | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet determinanti tiegħu fil-fiżika tal-partiċelli elementari, partikularment fl-iskoperta ta' numru kbir ta' stati riżonanti magħmulin possibbli mill-iżvilupp tat-teknika tal-kamra tal-bżieżaq bl-idroġenu u l-analiżi tad-dati" | |
1969 | Murray Gell-Mann | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet u l-iskoperti tiegħu dwar il-klassifikazzjoni tal-partiċelli elementari u l-interazzjonijiet tagħhom" | |
1970 | Hannes Olof Gösta Alfvén | Żvezja | "għall-ħidma u l-iskoperti fundamentali fil-manjetoidrodinamika b'applikazzjonijiet produttivi f'diversi partijiet tal-fiżika tal-plażma" | |
Louis Néel | Franza | "għall-ħidma u l-iskoperti fundamentali tiegħu dwar l-antiferromanjetiżmu u l-ferrimanjetiżmu li wasslu għal applikazzjonijiet importanti fil-fiżika tal-istat solidu" | ||
1971 | Dennis Gabor | Renju Unit | "għall-invenzjoni u l-iżvilupp tal-metodu olografiku" | |
1972 | John Bardeen | Stati Uniti | "għall-iżvilupp flimkien tat-teorija tas-superkonduttività, spiss imsejħa t-teorija BCS" | |
Leon Neil Cooper | Stati Uniti | |||
John Robert Schrieffer | Stati Uniti | |||
1973 | Leo Esaki | Ġappun | "għall-iskoperti sperimentali tagħhom dwar fenomeni ta' tunneling fis-semikondutturi u superkondutturi, rispettivament" | |
Ivar Giaever | Stati Uniti Norveġja | |||
Brian David Josephson | Renju Unit | "għall-previżjonijiet teoritiċi tal-proprjetajiet ta' superkurrent f'barriera forma ta' mina, partikularment dawk il-fenomeni li ġeneralment huma magħrufa bħala l-effett Josephson" | ||
1974 | Martin Ryle | Renju Unit | "għar-riċerka tagħhom fl-astrofiżika radju: Ryle għall-osservazzjonijiet u l-invenzjonijiet tiegħu, partikularment fit-teknika ta' sintesi t'apertura, u Hewish għar-rwol deċiżiv fl-iskoperta tal-pulsars" | |
Antony Hewish | Renju Unit | |||
1975 | Aage Bohr | Danimarka | "għall-iskoperta tal-konnessjoni bejn iċ-ċaqlieq kollettiv u ċ-ċaqlieq tal-partiella fin-nuklei atomiċi u l-iżvilupp tat-teorija tal-istruttura tal-nukleu atomiku bbażat fuq din il-konnessjoni" | |
Ben Roy Mottelson | Danimarka | |||
Leo James Rainwater | Stati Uniti | |||
1976 | Burton Richter | Stati Uniti | "għax-xogħol tagħhom fl-iskoperta ta' partiċella elementari tqila ta' tip ġdid" | |
Samuel Chao Chung Ting | Stati Uniti | |||
1977 | Philip Warren Anderson | Stati Uniti | "għall-investigazzjonijiet teoretiċi fundamentali tal-istruttura elettronika ta' sistemi manjetiċi u disturbati" | |
Nevill Francis Mott | Renju Unit | |||
John Hasbrouck Van Vleck | Stati Uniti | |||
1978 | Pyotr Leonidovich Kapitsa | Unjoni Sovjetika | "għall-invenzjonijiet u skoperti bażiċi fil-qasam tal-fiżika tat-temperaturi baxxi" | |
Arno Allan Penzias | Stati Uniti | "għall-iskoperta tagħhom tar-radjazzjoni kożmika tal-isfond" | ||
Robert Woodrow Wilson | Stati Uniti | |||
1979 | Sheldon Lee Glashow | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet tagħhom lit-teorija tal-interazzjoni dgħajfa u elettromanjetika bejn partiċelli elementari, inkluża fost oħrajn, il-previżjoni tal-kurrent newtrali" | |
Abdus Salam | Pakistan | |||
Steven Weinberg | Stati Uniti | |||
1980 | James Watson Cronin | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-vjolazzjonijiet tal-prinċipji fundamentali ta' simmetrija fid-dekadenza tal-meżuni K-newtrali" | |
Val Logsdon Fitch | Stati Uniti | |||
1981 | Nicolaas Bloembergen | Pajjiżi l-Baxxi Stati Uniti |
"għall-kontribuzzjoni tagħhom fl-iżvilupp tal-ispettroskopija tal-lażer" | |
Arthur Leonard Schawlow | Stati Uniti | |||
Kai Manne Börje Siegbahn | Żvezja | "għall-kontribuzzjoni tiegħu fl-iżvilupp ta' spettroskopija tal-elettroni b'riżoluzzjoni għolja" | ||
1982 | Kenneth G. Wilson | Stati Uniti | "għat-teorija tiegħu tal-fenomeni kritiċi b'relazzjoni mal-fażi ta' tranżizzjoni" | |
1983 | Subrahmanyan Chandrasekhar | Indja Stati Uniti |
"għall-istudji teoretiċi tiegħu tal-proċessi fiżiċi li jagħtu bidu għall-istruttura u l-evoluzzjoni tal-istilel" | |
William Alfred Fowler | Stati Uniti | "għall-istudji teoritiċi u sperimentali tar-reazzjonijiet nukleari li jagħtu bidu għall-formazzjoni tal-elementi kimiċi fl-univers" | ||
1984 | Carlo Rubbia | Italja | "għall-kontribuzzjonijiet deċiżivi tagħhom għall-proġett il-kbir, li wassal għall-iskoperta tal-partiċelli W u Ż, komunikaturi ta' interazzjoni dgħajfa" | |
Simon van der Meer | Pajjiżi l-Baxxi | |||
1985 | Klaus von Klitzing | Ġermanja tal-Punent | "għall-iskoperta tal-effett Hall kwantistiku" | |
1986 | Ernst Ruska | Ġermanja tal-Punent | "għax-xogħol fundamentali tiegħu fl-ottika elettronika, u għad-disinn tal-ewwel mikroskopju elettroniku" | |
Gerd Binnig | Ġermanja tal-Punent | "għad-disinn tagħhom tal-mikroskopju b'effett ta' mina" | ||
Heinrich Rohrer | Żvizzera | |||
1987 | Johannes Georg Bednorz | Ġermanja tal-Punent | "għall-pass importanti 'l quddiem fl-iskoperta tas-superkonduttività f'materjali ċeramiċi" | |
Karl Alexander Müller | Żvizzera | |||
1988 | Leon Max Lederman | Stati Uniti | "għall-metodu tar-raġġ ta' newtrini u d-dimostrazzjoni tal-istruttura doppja tal-leptoni permezz tal-iskoperta tan-newtrino mwon" | |
Melvin Schwartz | Stati Uniti | |||
Jack Steinberger | Stati Uniti | |||
1989 | Norman Foster Ramsey | Stati Uniti | "għall-invenzjoni tal-metodu tal-kampi oxxillanti u l-użu tiegħu tal-maser idroġenu u arloġġi atomiċi oħra" | |
Hans Georg Dehmelt | Stati Uniti Ġermanja |
"għall-iżvilupp tat-teknika tan-nassa jonika" | ||
Wolfgang Paul | Ġermanja tal-Punent | |||
1990 | Jerome I. Friedman | Stati Uniti | "għall-investigazzjonijiet fuq id-diffużjoni inelastika profonda tal-elettroni fi protoni u newtroni mwaħħda, li saru ta' importanza essenzjali għall-iżvilupp tal-mudell tal-quark u l-fiżika tal-partiċelli" | |
Henry Way Kendall | Stati Uniti | |||
Richard E. Taylor | Kanada | |||
1991 | Pierre-Gilles de Gennes | Franza | "għall-iskoperta li l-metodi żviluppati għall-istudji ta' fenomeni ordinarji f'sistemi sempliċi jistgħu jiġu ġeneralizzati f'forom iktar kumplessi ta' materja, partikularment għall-kristalli likwidi u polimeri" | |
1992 | Georges Charpak | Franza Polonja |
"għall-invenzjoni tiegħu u l-iżvilupp ta' strument ta' sejbien tal-partiċelli, partikularment il-kamra proporzjonali b'wajers multipli" | |
1993 | Russell Alan Hulse | Stati Uniti | "għall-iskoperta ta' tip ġdid (PSR B1913+16) ta' pulsar, skoperta li fetħet possibilitajiet ġodda għall-istudju ta' gravitazzjoni" | |
Joseph Hooton Taylor | Stati Uniti | |||
1994 | Bertram Brockhouse | Kanada | "għall-iżvilupp ta' spettroskopija ta' newtroni" u "għall-kontributi pijuniera tagħhom għall-iżvilupp ta' tat-tekniċi ta' scattering tan-newtroni għall-istudju tal-materja kondensata" | |
Clifford Glenwood Shull | Stati Uniti | "għall-iżvilupp tat-teknika tad-difrazzjoni tan-newtroni" u "għall-kontribuzzjonijiet pijuniera ta' tekniċi ta' diffużjoni ottika tan-newtroni għall-istudju tal-materja kondensata" | ||
1995 | Martin Lewis Perl | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-lepton tau u "għall-kontribuzzjonijiet pijuniera sperimentali għall-fiżika tal-leptoni." | |
Frederick Reines | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-lepton tau u "għall-kontribuzzjonijiet pijuniera sperimentali għall-fiżika tal-leptoni." | ||
1996 | David Morris Lee | Stati Uniti | "għall-iskoperta tagħhom tas-superfluwidità fl-elju-3" | |
Douglas D. Osheroff | Stati Uniti | |||
Robert Coleman Richardson | Stati Uniti | |||
1997 | Steven Chu | Stati Uniti | "għall-iżvilupp ta' metodi sabiex ikessħu u jaqbdu l-atomi permezz ta' dawl lażer" | |
Claude Cohen-Tannoudji | Franza | |||
William Daniel Phillips | Stati Uniti | |||
1998 | Robert B. Laughlin | Stati Uniti | "għall-iskoperta tagħhom ta' forma ġdida ta' fluwidu kwantistiku permezz ta' eċċitazzjonijiet iċċarġjati ftit" | |
Horst Ludwig Störmer | Ġermanja | |||
Daniel Chee Tsui | Ċina Stati Uniti | |||
1999 | Gerardus 't Hooft | Pajjiżi l-Baxxi | "għall-iċċarar tal-istruttura kwantistika tal-interazzjoni elettrodgħajfa fil-fiżika" | |
Martinus J. G. Veltman | Pajjiżi l-Baxxi | |||
2000 | Zhores Ivanovich Alferov | Russja | "għall-iżvilupp tal-eterostrutturi tas-semikondutturi wżati fl-elettronika f'veloċijiet għolja u fl-optoelettronika" | |
Herbert Kroemer | Ġermanja | |||
Jack St. Clair Kilby | Stati Uniti | "għas-sehem tiegħu fl-invenzjoni taċ-ċirkwit integrat" | ||
2001 | Eric Allin Cornell | Stati Uniti | "għar-realizzazzjoni tal-kondensazzjoni ta' Bose-Einstein f'gassijiet dilwiti ta' atomi alkali, u għar-riċerki fundamentali bikrin tal-proprjetatijiet tal-kondensati" | |
Carl Edwin Wieman | Stati Uniti | |||
Wolfgang Ketterle | Ġermanja | |||
2002 | Raymond Davis, Jr. | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet fl-astrofiżika, partikularment għall-kxif ta' newtroni kożmiċi" | |
Masatoshi Koshiba | Ġappun | |||
Riccardo Giacconi | Italja Stati Uniti |
"għall-kontribuzzjonijiet fl-astrofiżika, li wasslu għall-iskoperta ta' sorsi kożmiċi ta' raġġi X" | ||
2003 | Alexei Alexeyevich Abrikosov | Russja Stati Uniti |
"għall-kontribuzzjonijiet fit-teorija tas-superkondutturi u superfluwidi" | |
Vitaly Lazarevich Ginzburg | Russja | |||
Anthony James Leggett | Renju Unit Stati Uniti | |||
2004 | David J. Gross | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-libertà asintotika fit-teorija tal-interazzjoni qawwija" | |
Hugh David Politzer | Stati Uniti | |||
Frank Wilczek | Stati Uniti | |||
2005 | Roy J. Glauber | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjoni tiegħu fit-teorija kwantistika tal-koerenza ottika" | |
John L. Hall | Stati Uniti | "għall-kontribuzzjonijiet tagħhom fl-iżvilupp tal-ispettroskopija ta' preċiżjoni bbażata fuq il-lażer, partikularment għat-teknika tal-moxt tal-frekwenza ottika" | ||
Theodor W. Hänsch | Ġermanja | |||
2006 | John C. Mather | Stati Uniti | "għall-iskoperta tagħhom tal-anistropija tal-ġisem iswed fir-radjazjoni kożmika tal-isfond" | |
George F. Smoot | Stati Uniti | |||
2007 | Albert Fert | Franza | "għall-iskoperta tal-manjetireżistenza ġganta" | |
Peter Grünberg | Ġermanja | |||
2008 | Makoto Kobayashi | Ġappun | "għall-iskoperta tal-oriġini tas-simetrija mkissra li tbassar l-eżistenza ta' mill-inqas tliet familja ta' quark fin-natura" | |
Toshihide Maskawa | Ġappun | |||
Yoichiro Nambu | Ġappun Stati Uniti |
"għall-iskoperta tal-mekkaniżmu tat-tkissir spontanju tas-simetrija fil-fiżika sottoatomika" | ||
2009 | Charles K. Kao | Ħong Kong Renju Unit Stati Uniti |
"għall-kisbiet li saru rigward it-trażmissjoni tad-dwal fil-fibra ottika għall-komunikazzjoni" | |
Willard S. Boyle | Kanada Stati Uniti |
"għall-invenzjoni ta' ċirkwit semikonduttur għall-ġbir ta immaġini – is-sensur CCD" | ||
George E. Smith | Stati Uniti | |||
2010 | Andre Geim | Russja Renju Unit Pajjiżi l-Baxxi |
"għall-esperimenti rivoluzzjonarji dwar il-materjal bi-dimensjonali grafen" | |
Konstantin Novoselov | Russja Renju Unit | |||
2011 | Saul Perlmutter | Stati Uniti | "għall-iskoperta tal-espansjoni aċċelerata tal-univers permezz tal-istudju ta' supernovas imbiegħdin" | |
Brian P. Schmidt | Awstralja Stati Uniti | |||
Adam G. Riess | Stati Uniti | |||
2012 | Serge Haroche | Franza | "għall-metodi rivoluzzjonarji li jippermettu l-miżurar tal-manipulazzjoni ta' sistemi kwantistiċi individwali" | |
David J. Wineland | Stati Uniti | |||
2013 | François Englert | Belġju | "għall-iskoperta teoretika ta' mekkaniżu li jikkontribwixxi għall-fehim tagħna fuq l-oriġini tal-massa tal-partiċelli subatomiċi, u li riċentament ġie kkonfermat permezz tal-iskoperta tal-partiċella fundamentali mbassra, min-naħa tal-espermenti ATLAS u CMS fil-Large Hadron Collider ta' CERN | |
Peter Higgs | Renju Unit | |||
2014 | Isamu Akasaki | Ġappun | "għall-invenzjoni tal-LED blu effiċjenti li ppermetta l-produzzjoni ta' fonti ta' dawl abjad qawwi u dak li jiffranka l-enerġija" | |
Hiroshi Amano | Ġappun | |||
Shuji Nakamura | Ġappun Stati Uniti | |||
2015 | Takaaki Kajita | Ġappun | "għall-iskoperta ta' oxxillazzjonijiet tan-newtron li juru li n-newtron għandu l-massa" | |
Arthur B. McDonald | Kanada | |||
2016 | David J. Thouless | Renju Unit Stati Uniti |
"għall-iskoperti teoretiċi ta' tranżizzjonijiet ta' fażi topoloġika u fażijiet topoloġiċi tal-materja" | |
F. Duncan M. Haldane | Renju Unit Stati Uniti | |||
John M. Kosterlitz | Renju Unit Stati Uniti | |||
2017 | Rainer Weiss | Ġermanja Stati Uniti |
"għall-kontribuzzjonijiet deċiżivi għad-ditekter LIGO u l-osservazzjonijiet tal-mewġ gravitazzjonali" | |
Kip Thorne | Stati Uniti | |||
Barry Barish | Stati Uniti |
Ħoloq esterni
[immodifika | immodifika s-sors]Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Premju Nobel għall-Fiżika |