Alfredo Casella
Alfredo Casella | |
---|---|
Ħajja | |
Twelid | Torino, 25 Lulju 1883 |
Nazzjonalità |
Italja Renju tal-Italja |
Mewt | Ruma, 5 Marzu 1947 |
Post tad-dfin | Campo Verano |
Familja | |
Omm | Yvonne Casella |
Familja |
uri |
Edukazzjoni | |
Alma mater | Conservatoire de Paris |
Lingwi |
Taljan Franċiż |
Għalliema |
Gabriel Fauré (en) Louis Diémer (en) |
Studenti |
uri
|
Okkupazzjoni | |
Okkupazzjoni |
kompożitur surmast tal-orkestra pjanist mużikologu |
Post tax-xogħol | Ruma |
Impjegaturi |
Accademia Nazionale di Santa Cecilia (en) Conservatoire de Paris |
Premjijiet | |
Sħubija | Akkademja Amerikana tal-Arti u tax-Xjenzi |
Moviment artistiku |
opra sinfonija |
Strument/i tal-mużika | pjanu |
Alfredo Casella (twieled fil-25 ta' Lulju 1883 – miet fil-5 ta' Marzu 1947) kien kompożitur, pjanista u surmast Taljan.
Ħajja u karriera
[immodifika | immodifika s-sors]Casella twieled f'Torino, u kien iben Maria (kunjomha xebba Bordino) u Carlo Casella.[1] Il-familja tiegħu kien fiha bosta mużiċisti: nannuh, ħabib ta' Paganini, kien il-prim vjolinċellista fit-Teatru ta' San Karlu f'Lisbona u eventwalment sar solista fil-Kappella Rjali f'Torino. Missier Alfredo, Carlo, kien ukoll vjolinċellista professjonali, l-istess bħall-aħwa ta' Carlo, Cesare u Gioacchino; ommu kienet pjanista, u tatu l-ewwel lezzjonijiet tal-mużika tiegħu.
Alfredo daħal fil-Konservatorju ta' Pariġi fl-1896 biex jistudja l-pjanu taħt Louis Diémer u l-kompożizzjoni taħt Gabriel Fauré; f'dawn il-klassijiet, George Enescu u Maurice Ravel kienu fost l-istudenti sħabu. Matul il-perjodu li qatta' f'Pariġi, huwa ltaqa' ma' Claude Debussy, ma' Igor Stravinsky u ma' Manuel de Falla, u kien ukoll f'kuntatt ma' Ferruccio Busoni, ma' Gustav Mahler u ma' Richard Strauss.
Casella żviluppa ammirazzjoni kbira għax-xogħol ta' Debussy wara li sema' l-Prélude à l'après-midi d'un faune fl-1898, iżda kompla f'vena iktar romantika (li nibtet minn Strauss u minn Mahler) fil-kitba tiegħu stess ta' dak il-perjodu, iktar milli dar għall-Impressjoniżmu. L-ewwel sinfonija tiegħu tal-1905 hija ta' dan il-perjodu, u b'dan ix-xogħol ukoll Casella għamel id-debutt tiegħu bħala surmast meta dderieġa l-premiere tas-sinfonija f'Monte Carlo fl-1908.
Meta reġa' lura fl-Italja matul l-Ewwel Gwerra Dinjija, huwa beda jgħallem il-pjanu fil-Konservatorju ta' Santa Cecilia f'Ruma. Mill-1927 sal-1929, Casella kien is-surmast prinċipali tal-Boston Pops, fejn imbagħad is-suċċessur tiegħu kien Arthur Fiedler.[2] Huwa kien wieħed mill-iktar virtuosi Taljani bil-pjanu magħrufa tal-ġenerazzjoni tiegħu u flimkien ma' Arturo Bonucci (vjolinċell) u Alberto Poltronieri (vjolin) huwa fforuma t-Trio Italiano fl-1930. Dan il-grupp sar magħruf ħafna fl-Ewropa u fl-Amerka. Il-kapaċità tiegħu bħala pjanista u x-xogħol tiegħu mal-grupp ta' tlieta wasslu għal uħud mill-iktar kompożizzjonijiet magħrufin tiegħu, fosthom A Notte Alta, is-Sonatina, Nove Pezzi, u s-Sitt Studji, Op. 70, għall-pjanu. Sabiex il-grupp ta' tlieta jdoqq f'tour, huwa kiteb is-Sonata a Tre u l-Kunċert Triplu.
Casella kellu l-ikbar suċċess bil-mużika għaż-żfin klassiku La Giara, irranġata għal xenarju minn Luigi Pirandello; xogħlijiet notevoli oħra tiegħu jinkludu Italia, il-Concerto Romano (ikkummissjonat minn Rodman Wanamaker u ndaqq għall-ewwel darba fil-Wanamaker Auditorium f'New York bl-orgni u l-kollezzjoni Wanamaker ta' strumenti rari tal-korda), Partita u Scarlattiana għall-pjanu u għall-orkestra, il-Kunċerti għall-vjolin u għall-vjolinċell, Paganiniana, u l-Kunċert għall-pjanu, għall-istrumenti tal-korda, għat-timpani u għall-istrumenti tal-perkussjoni. Fost ix-xogħlijiet mużikali tiegħu tal-kamra, iż-żewġ Sonati għall-vjolinċell jindaqqu b'mod pjuttost frekwenti, u l-istess is-Sonata għall-arpa, u l-mużika għall-flawt u għall-pjanu. Casella wettaq ukoll reġistrazzjonijiet f'ħin reali bil-pjanu għas-sistema tal-Gżejjer Eolji Duo-Art, li għadhom jeżistu sa llum u jistgħu jinstemgħu. Fl-1923, flimkien ma' Gabriele D'Annunzio u Gian Francesco Malipiero minn Venezja, huwa stabbilixxa assoċjazzjoni biex jippromwovi t-tifrix tal-mużika Taljana moderna, il-"Korporazzjoni tal-Mużika l-Ġdida".
Ix-xogħlijiet ta' Antonio Vivaldi reġgħu ngħataw il-ħajja fis-seklu 20 bis-saħħa l-iktar tal-isforzi ta' Casella, li fl-1939 organizza l-Ġimgħa ta' Vivaldi (li issa saret storika), fejn il-poeta Ezra Pound kien involut ukoll. Minn dak iż-żmien, il-kompożizzjonijiet ta' Vivaldi gawdew minn suċċess kważi universali u l-wasla ta' spettakli ta' mużika storika kompliet issaħħaħ din il-pożizzjoni. Fl-1947, in-negozjant Venezjan Antonio Fanna stabbilixxa l-Istitut Taljan Antonio Vivaldi, flimkien mal-kompożitur Malipiero bħala d-direttur artistiku tiegħu, bl-iskop li tiġi promossa l-mużika ta' Vivaldi u joħorġu edizzjonijiet ġodda tax-xogħlijiet tiegħu. Ix-xogħol ta' Casella f'isem l-antenati mużikali Barokki Taljani tiegħu wasslu fil-qalba tat-twelid Neoklassiku mill-ġdid tal-bidu tas-seklu 20 fil-mużika u influwenza ferm il-kompożizzjonijiet tiegħu stess. L-edizzjonijiet tiegħu tax-xogħlijiet bil-pjanu ta' Johann Sebastian Bach u ta' Ludwig van Beethoven, flimkien ma' ħafna oħrajn, kienu influwenti ferm fuq il-gosti mużikali u l-istil tal-ispettakli tal-mużiċisti Taljani fil-ġenerazzjonijiet ta' wara.[3]
Il-generazione dell'ottanta ("il-ġenerazzjoni tas-snin 80 tas-seklu 19"), li kienet tinkludi lil Casella nnifsu, Malipiero, Respighi, Pizzetti, u Alfano — li kollha kienu kompożituri li twieldu għall-ħabta tal-1880, jiġifieri l-ġenerazzjoni ta' wara Puccini — ikkonċentrat fuq il-kitba ta' xogħlijiet strumentali, iktar milli opri, li Puccini u mużiċisti oħra ta' żmienu kienu speċjalizzaw fihom. Membri ta' din il-ġenerazzjoni kienu figuri dominanti fil-mużika Taljana wara l-mewt ta' Puccini fl-1924; u kellhom il-kontropartijiet tagħhom fil-letteratura u l-pittura Taljana. Casella, li kellu għall-qalbu ħafna l-pittura, akkumula kollezzjoni importanti ta' arti u skulturi. X'aktarx li kellu l-iktar perspettiva u influwenzi stilistiċi "internazzjonali" mill-generazione dell'ottanta, u dan, mill-inqas parzjalment, minħabba t-taħriġ mużikali bikri tiegħu f'Pariġi u n-nies li kien midħla tagħhom meta kien jgħixu jaħdem hemmhekk. Huwa miet f'Ruma fil-5 ta' Marzu 1947.
Fost l-istudenti ta' Casella kien hemm Clotilde Coulombe, Stefan Bardas, Maria Curcio, Francesco Mander, Branka Musulin, Maurice Ohana, Robin Orr, Primož Ramovš, Nino Rota, Maria Tipo, Gaetano Giuffrè, Camillo Togni, u Bruna Monestiroli.
Huwa żżewweġ lil Yvonne Müller (twieldet f'Pariġi fl-1892 – mietet f'Ruma fl-1977) f'Pariġi fl-1921. In-neputija tagħhom hija l-attriċi Daria Nicolodi u l-proneputi tagħhom hija l-attriċi Asia Argento.[4][5]
Xogħlijiet
[immodifika | immodifika s-sors]Tal-orkestra
[immodifika | immodifika s-sors]- Sinfonija Nru 1 f'B minuri, Op. 5 (1905–6)
- Italia, Rapsodia per Orchestra, op. 11 (1909)
- Symphony Nru 2 f'C minuri, Op. 12 (1908–9)
- Suite f'C maġġuri, Op. 13 (1909–10)
- Suite mill-mużika għaż-żfin klassiku Le Couvent sur l'Eau (Il Convento Veneziano), Op. 19 (1912–3)
- Pagine di Guerra, Op. 25bis (1918)
- Pupazzetti, Op. 27bis (1920)
- Elegia Eroica, Op. 29 (1916)
- Concerto per Archi, Op. 40bis (1923–4)
- La Giara, Suite sinfonika, Op. 41bis (1924)
- Serenata għal orkestra żgħira, Op. 46bis (1930)
- Marcia Rustica, Op. 49 (1929)
- La Donna Serpente, Frammenti Sinfoniċi Serje I, Op. 50bis (1928–31)
- La Donna Serpente, Frammenti Sinfoniċi Serje II, Op. 50ter (1928–31)
- Introduzione, Aria e Toccata per Orchestra, Op. 55 (1933)
- Introduzione, Corale e Marcia, Op. 57 (1931–5)
- Kunċert għall-Orkestra, Op. 61 (1937)
- Sinfonija Nru 3, Op. 63 (1939–40)
- Divertimento per Fulvia, Op. 64 (1940)
- Paganiniana: Divertimento per Orchestra, Op. 65 (1942)
- Kunċert għall-Istrumenti tal-Korda, għall-Pjanu, għat-Timpani u għall-Istrumenti tal-Perkussjoni, Op. 69 (1943)
Concertante
[immodifika | immodifika s-sors]- A notte alta, għall-pjanu u għall-orkestra, Op. 30bis (1921)
- Partita għall-Pjanu u għall-Orkestra, Op. 42 (1924–5)
- Concerto Romano għall-Orgni, għall-Istrumenti tar-Ram Isfar, għat-Timpani, u għall-Istrumenti tal-Korda, Op. 43 (1926)
- Scarlattiana, għall-Pjanu u għal Orkestra Żgħira, Op. 44 (1926)
- Kunċert għall-Vjolin f'A minuri, Op. 48 (1928)
- Notturno u Tarantella għall-Vjolinċell u għall-Orkestra, Op. 54 (1934)
- Kunċert Triplu, Op. 56 (1933)
- Kunċert għall-Vjolinċell, Op. 58 (1934–5)
Tal-kamra u strumentali
[immodifika | immodifika s-sors]- Barcarola u Scherzo għall-Flawt u għall-Pjanu, Op. 4 (1903)
- Sonata Nru 1 għall-Vjolinċell, Op. 8 (1906)
- Sicilienne et Burlesque għall-Flawt u għall-Pjanu, Op. 23 (1914)
- Pagine di Guerra, Op. 25 (1915), erba' 'films' mużikali għall-pjanu li jindaqq minn tnejn min-nies
- Pupazzetti, Op. 27, ħames biċċiet mużikali faċli għall-pjanu li jindaqq minn tnejn min-nies (1915)
- Ħames Biċċiet Mużikali għal Kwartett tal-Istrumenti bl-Ark, Op. 34 (1920)
- Kunċert għal Kwartett tal-Istrumenti bl-Ark, Op. 40 (1923–4)
- Sonata Nru 2 f'C maġġuri għall-Vjolinċell, Op. 45 (1926)
- Minuet minn `Scarlattiana' (1926) għall-Vjolin u għall-Pjanu
- Serenata għal Ħames Strumenti, Op. 46 (1927)
- Cavatina u Gavotte mis-"Serenata Italiana" (1927) għall-Vjolin u għall-Pjanu
- Preludju u Danza Siciliana minn "La Giara" (1928) għall-Vjolin u għall-Pjanu
- Sinfonija għall-Pjanu, għall-Vjolinċell, għall-Klarinett u għat-Trumbetta, Op. 53 (1932)
- Notturno għall-Vjolinċell u għall-Pjanu (1934)
- Tarantella għall-Vjolinċell u għall-Pjanu (1934)
- Sonata għal Grupp ta' Tlieta, Op. 62 (1938)
- Sonata għall-Arpa, Op. 68 (1943)
Pjanu
[immodifika | immodifika s-sors]- Pavane, Op. 1 (1902)
- Variations sur une Chaconne, Op. 3 (1903)
- Toccata, Op. 6 (1904)
- Sarabande, Op. 10 (1908)
- Notturnino (1909)
- Berceuse triste, Op. 14 (1909)
- Barcarola, Op. 15 (1910)
- À la Manière de..., L-ewwel serje, Op. 17 (1911)
- À la Manière de..., It-tieni serje, Op. 17bis (1914)
- Nove Pezzi, Op. 24 (1914)
- Sonatina, Op. 28 (1916)
- A Notte Alta, Poema Musicale, Op. 30 (1917)
- Deux Contrastes, Op. 31 (1916–8)
- Inezie, Op. 32 (1918)
- Cocktail Dance (1918)
- Undici Pezzi Infantili, Op. 35 (1920)
- Due Canzoni Popolari Italiane, Op. 47 (1928)
- Due Ricercari sul nome B-A-C-H, Op. 52 (1932)
- Sinfonija, Arioso u Toccata, Op. 59 (1936)
- Ricercare sul Nome Guido M. Gatti (1942)
- Studio Sulle Terze Maggiori (1942)
- Sei Studi, Op. 70 (1942–44)
- Trois Pieces pour Pianola, qabel l-1921
Kant
[immodifika | immodifika s-sors]- Nuageries (1903) [Jean Richepin]
- Five Songs, Op. 2 (1902)
- La Cloche Felee, Op. 7 (1904) [Baudelaire]
- Trois Lyriques, Op. 9 (1905) [Albert Samain, Baudelaire, Verlaine]
- Sonnet, Op. 16 (1910) [Ronsard]
- Ħames Frammenti Sinfoniċi għal Soprano u għall-Orkestra minn Le Convent sur l'Eau (Il Convento Veneziano), Op. 19 (1912–4)
- Notte di Maggio, għall-Kant u għall-Orkestra, Op. 20 (1913)
- Due Canti, Op. 21 (1913)
- Deux Chansons Anciennes, Op. 22 (1912)
- L'Adieu à la Vie, Op. 26 (1915) għall-Kant u għall-Orkestra
- L'Adieu à la Vie, Op. 26bis (1915/26) Erba' Liriki Funebri għal Soprano u għall-Orkestra tal-Kamra minn "Gitanjali" ta' R. Tagore [Trans. A. Gide]
- Tre Canzoni Trecentesche, Op. 36 (1923) [Cino da Pistoia]
- La Sera Fiesolana, Op. 37 (1923) għall-Kant u għall-Pjanu [D'Annunzio]
- Quattro Favole Romanesche, Op. 38 (1923) [Trilusso]
- Due Liriche, Op. 39 (1923) għall-Kant u għall-Pjanu
- Tre Vocalizzi għall-Kant u għall-Pjanu (1929)
- Tre Canti Sacri għal Bariton u għall-Orgni, Op. 66 (1943)
- Tre Canti Sacri għal Bariton u għal Orkestra Żgħira, Op. 66bis (1943)
- Missa Solemnis Pro Pace, Op. 71 (1944) għal Solisti, għal Kor u għall-Orkestra
Palk
[immodifika | immodifika s-sors]- Le Couvent sur l'Eau (Il Convento Veneziano), Op. 18 (1912–3), Mużika għaż-żfin klassiku [J.-L. Vaudoyer]
- La Giara, Op. 41 (1924), Mużika għaż-żfin klassiku [Pirandello]
- La Donna Serpente, Op. 50 (1928–31), Opra, Librett ta' C.V. Ludovici wara C. Gozzi
- La Favola d'Orfeo, Op. 51 (1932), Opra tal-Kamra, Librett ta' C. Pavolini wara A. Poliziano
- Il Deserto Tentato, Op. 60 (1937), Mistero in Un Atto, Libretto ta' Pavolini
- La Camera dei Disegni (Balletto per Fulvia), Op. 64 (1940), Mużika għaż-żfin klassiku
- La Rosa del Sogno, Op. 67 (1943), Mużika għaż-żfin klassiku, parzjalment wara Paganiniana, Op. 65
Kitbiet
[immodifika | immodifika s-sors]- The Evolution of Music Throughout the History of the Perfect Cadence (Londra, 1924)
- Igor Strawinsky (Ruma, 1926; Alfredo Casella, Strawinski, edizzjoni ġdida ta' Benedetta Saglietti u Giangiorgio Satragni, prefazju ta' Quirino Principe, Ruma, Castelvecchi, 2016)
- ...21 + 26, awtobijografija (Ruma, 1931)
- Il Pianoforte (Ruma u Milan, 1937)
- La Tecnica dell'Orchestra Contemporanea (Ruma u New York, 1950)
- I Segreti della Giara, Edizzjoni Oriġinali Taljana tal-Awtobijografija ta' Casella (Firenze, 1941)
- Music in My Time, Awtobijografija, edizzjoni bl-Ingliż ta' Spencer Norton (Norman, Oklahoma, 1955)
- Diversi artikli f'ġurnali mużikali
Reġistrazzjonijiet
[immodifika | immodifika s-sors]- Piano Rolls (The Reproducing Piano Roll Foundation)[6]
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Key, Pierre V. R.; Haynes, Irene E. (1931). "Alfredo Casella". Pierre Key's musical who's who : a biographical survey of contemporary musicians. p. 116.
- ^ "A History of the Boston Pops on the Occasion of its 125th Anniversary Season" (PDF). web.archive.org. 2010-09-25. Arkivjat minn l-oriġinal (PDF) fl-2010-09-25. Miġbur 2021-07-25.
- ^ Bertoglio, Chiara (2012). Instructive Editions and Piano Performance Practice: A Case Study. Saarbrücken: Lambert Academic Publishing. ISBN 978-3-8473-2151-4.
- ^ "CASELLA, A.: Symphony No. 3 / Elegia eroica (Rome Symphony, La Vecchia)". www.naxos.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2018-07-09. Miġbur 2021-07-25.
- ^ "Daria Nicolodi | ČSFD.cz". web.archive.org. 2014-02-21. Arkivjat mill-oriġinal fl-2014-02-21. Miġbur 2021-07-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Piano Rolls". web.archive.org. 2005-03-06. Arkivjat mill-oriġinal fl-2005-03-06. Miġbur 2021-07-25.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)