Mont-Saint-Michel
| Mont-Saint-Michel | ||
|---|---|---|
 Franza | ||
 | ||
| ||
| Amministrazzjoni | ||
| Stat sovran | Franza | |
| Administrative territorial entity of France | Franza Metropolitana | |
| Region of France | Normandija | |
| Dipartimenti ta' Franza | Manche | |
| Kap tal-Gvern |
Jacques Bono (en)  | |
| Isem uffiċjali |
Le Mont-Saint-Michel Mont-Libre Mont-Michel | |
| Ismijiet oriġinali | Le Mont-Saint-Michel | |
| Kodiċi postali |
50170 | |
| Ġeografija | ||
| Koordinati | 48°38′09″N 1°30′37″W / 48.6358°N 1.5103°WKoordinati: 48°38′09″N 1°30′37″W / 48.6358°N 1.5103°W | |
  Mont-Saint-Michel Mont-Saint-Michel (France) | ||
 | ||
| Superfiċjenti | 3.97 kilometru kwadru | |
| Fruntieri ma' |
Beauvoir (en) , Pontorson (en) u Pontorson (en) | |
| Demografija | ||
| Popolazzjoni | 25 abitanti (1 Jannar 2021) | |
| Informazzjoni oħra | ||
| Żona tal-Ħin | UTC+1u UTC+2 | |
| bliet ġemellati |
Monte Sant'Angelo (en) u Hatsukaichi (en) | |
| mairie-lemontsaintmichel.fr | ||
.svg)
Mont-Saint-Michel (ippronunzjata bil-Franċiż: [lə mɔ̃ sɛ̃ miʃɛl]; bin-Normann: Mont Saint Miché; bil-Breton: Menez Mikael ar Mor) hija gżira tal-mareat u komun tal-art kontinentali fin-Normandija, Franza.
Il-gżira tinsab bejn wieħed u ieħor kilometru (nofs mil nawtiku) 'il barra mill-kosta tal-Majjistral tal-pajjiż, fil-bokka tax-xmara Couesnon qrib Avranches u għandha erja ta' seba' ettari (17-il akru). Il-parti kontinentali tal-komun għandha erja ta' 393 ettaru (971 akru) u b'hekk is-superfiċe totali tal-komun hija ta' 400 ettaru (990 akru).[1][2] Sal-2019, il-gżira kellha popolazzjoni ta' 29 ruħ.[3]
Il-pożizzjoni tal-komun — fuq gżira ftit metri 'l bogħod mill-art kontinentali — kienet tagħmilha aċċessibbli fil-marea baxxa biex bosta pellegrini jaslu sal-abbazija, iżda fl-istess ħin difendibbli meta l-marea terġa' lura u kienet tnaffar jew tgħerreq lil xi attakkanti potenzjali, jew taqbadhom fuq sieq waħda. Il-gżira baqgħet ma nħakmitx matul il-Gwerra tal-Mitt Sena; ġwarniġjon żgħir irreżista attakk sħiħ mill-Ingliżi fl-1433.[4] Lwiġi XI ta' Franza rrikonoxxa l-benefiċċji inversi tad-difiża naturali tagħha u għamilha ħabs. L-abbazija ntużat bħala ħabs matul l-Ancien Régime.
Mont-Saint-Michel u l-bajja tal-madwar tniżżlu fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979 għall-estetika u għall-importanza uniċi bħala sit Kristjan Medjevali.[5] Kull sena jżuruha iktar minn tliet miljun ruħ. Iżjed minn 60 binja fi ħdan il-komun huma protetti fi Franza bħala monumenti storiċi.[6]
Ġeografija[immodifika | immodifika s-sors]
Formazzjoni[immodifika | immodifika s-sors]
Issa hija gżira tal-mareat magħmula mill-blat, iżda l-għolja kienet tokkupa art niexfa fil-preistorja. Meta l-livell tal-baħar għola, l-erożjoni sawret mill-ġdid il-pajsaġġ kostali, u diversi rqajja' tal-granit tfaċċaw fil-bajja, wara li rreżistew iktar l-erożjoni tal-oċean mill-blat tal-madwar. Dawn kienu jinkludu lil Lillemer, Mont Dol, Tombelaine (il-gżira lejn it-Tramuntana), u Mont Tombe, li iktar 'il quddiem issejħet Mont Saint-Michel (mingħajr is-sing wara "Mont", l-isem jirreferi għall-għolja fiżika u mhux għall-post kollu).
Mont-Saint-Michel tikkonsisti mil-lewkogranit li ssolidifika mill-intrużjoni taħt l-art tal-magma mdewba madwar 525 miljun sena ilu, matul il-perjodu Kambrijan, bħala waħda mill-iżgħar partijiet tal-batolit granitiku Manċelljan.[7] Studji bikrin ta' Mont Saint-Michel mill-ġeologi Franċiżi xi kultant jiddeskrivu l-lewkogranit tal-għolja bħala "granulit", iżda dan it-terminu issa sar antikwat.[8]
L-għolja kellha ċirkonferenza ta' madwar 960 metru (3,150 pied) u l-ogħla punt tagħha kien 92 metru (302 piedi) 'il fuq mil-livell tal-baħar.[9]
Mareat[immodifika | immodifika s-sors]
Il-mareat ivarjaw ħafna, b'medja ta' 14-il metru (46 pied) bejn l-ogħla marea u l-iktar waħda baxxa. Il-pellegrini Medjevali li kienu jgħaddu mill-artijiet ċatti fil-marea baxxa kienu laqqmu l-gżira bħala "San Mikiel fil-periklu tal-baħar". L-għolja xorta waħda għadha perikoluża għall-viżitaturi li jevitaw it-triq olzata u jippruvaw il-mixja perikoluża fuq ir-ramel mill-kosta tal-madwar.
Is-sedimentazzjoni u l-għargħar okkażjonali ħolqu mergħat b'imraġ tal-ilma baħar li jitqiesu bħala ideali għar-ragħa tan-nagħaġ. Il-laħam b'togħma tajba li jirriżulta mir-ragħa tan-nagħaġ f'dawn il-mergħat, twassal għal speċjalità lokali tal-ikel, l-agneau de pré-salé (il-ħaruf tal-mergħa tal-ilma baħar), u tinstab fil-menus tar-ristoranti lokali li jaqdu lill-bosta viżitaturi tal-għolja.
Gżira tal-mareat[immodifika | immodifika s-sors]
Il-kollegament bejn l-għolja ta' Mont Saint-Michel u l-art kontinentali nbidlet matul is-sekli. Fl-imgħoddi kienet ikkollegata permezz ta' triq fil-marea baxxa biss. Din ġiet ikkonvertita fi triq olzata fl-1879, u b'hekk il-marea ma setgħetx twassal iktar sedimenti madwar l-għolja. L-artijiet kostali ċatti ġew reklamati wkoll u nħolqu mergħat, li naqqsu d-distanza bejn il-kosta u l-gżira, u x-xmara Couesnon ġiet kanalizzata, sabiex titnaqqas il-qawwa tal-fluss tal-ilma. Dawn il-fatturi kollha ħeġġew is-sedimentazzjoni tal-bajja.
Fis-16 ta' Ġunju 2006, il-Prim Ministru Franċiż u l-awtoritajiet reġjonali ħabbru proġett ta' €200 miljun (Projet Mont-Saint-Michel) biex tinbena diga idrawlika li tuża l-ilmijiet tax-xmara Couesnon u l-mareat għat-tneħħija tas-sedimenti akkumulati, sabiex Mont Saint-Michel terġa' tiġi gżira. Il-kostruzzjoni tad-diga bdiet fl-2009.[10] Il-proġett jinkludi wkoll it-tneħħija tat-triq u l-parkeġġ għall-viżitaturi. Mit-28 ta' April 2012, il-parkeġġ il-ġdid għall-karozzi fuq l-art kontinentali jinsab 2.5 kilometri (1.5 mil) 'il bogħod mill-gżira. Il-viżitaturi jistgħu jimxu jew inkella jużaw trasport pubbliku biex jaslu sal-gżira.
Fit-22 ta' Lulju 2014, il-pont il-ġdid tal-arkitett Dietmar Feichtinger infetaħ għall-pubbliku. Il-pont ħafif jippermetti l-fluss ħieles tal-ilma madwar il-gżira u jtejjeb l-effiċjenza tad-diga li issa saret operattiva. Il-proġett, li sewa €209 miljun, infetaħ uffiċjalment mill-President François Hollande.[11]
F'okkażjonijiet rari, ċirkostanzi tal-marea jipproduċu "supermarea" tassew għolja. Il-pont il-ġdid għereq għalkollox fil-21 ta' Marzu 2015 fl-ogħla livell tal-baħar, xi ħaġa li tiġri darba kull 18-il sena.[12]
Storja[immodifika | immodifika s-sors]
.jpg)
Mont-Saint-Michel intużat fis-sekli 6 u 7 bħala fortizza Armorikana ta' kultura u qawwa Gallo-Rumana sakemm insterqet mill-Franki, u ntemmet il-kultura trasversali fuq iż-żewġ naħat tal-fliegu li kienet żviluppat hemm mit-tluq tar-Rumani fl-460. Bejn wieħed u ieħor mis-seklu 5 sas-seklu 8, Mont Saint-Michel kienet tagħmel parti mit-territorju ta' Neustria u, fil-bidu tas-seklu 9, kienet post importanti għall-marċi ta' Neustria.[13]
Qabel il-kostruzzjoni tal-ewwel stabbiliment monastiku fis-seklu 8, il-gżira kienet tissejjaħ Mont Tombe (bil-Latin: tumba). Skont leġġenda, l-arkanġlu Mikiel deher fis-708 lil Aubert ta' Avranches, l-isqof ta' Avranches, u qallu biex jibni knisja fuq din il-gżejra tal-blat.[13]
Meta ma kienx kapaċi jiddefendi r-renju tiegħu iktar mill-assedji tal-Vikingi, ir-re tal-Franki qabel li jagħti l-peniżola ta' Cotentin u Avranchin, inkluż Mont Saint-Michel li tradizzjonalment kellha rabta mal-belt ta' Avranches, lill-Bretoni fit-Trattat ta' Compiègne (867). Dan immarka l-bidu ta' perjodu qasir ta' dominju tal-gżira min-naħa tal-Bretoni. Fil-fatt, dawn l-artijiet u Mont Saint-Michel qatt ma ġew inklużi tassew fid-Dukat tal-Brittanja u baqgħu veskovati indipendenti mill-arċiveskovat il-ġdid ta' Dol maħluq mill-Bretoni. Meta Rollo kkonferma lil Franco bħala arċisqof ta' Rouen, dawn id-dipendenzi tradizzjonali tal-arċiveskovat ta' Rouen saru parti minnu.[14]
L-għolja reġgħet kisbet importanza strateġika fid-933 meta William I Longsword annetta l-peniżola ta' Cotentin mid-Dukat imdgħajjef tal-Brittanja. B'hekk l-għolja saret parti definittiva min-Normandija, u tidher fit-Tapizzerija ta' Bayeux, li tfakkar il-konkwista Normanna tal-Ingilterra fl-1066. Harold Godwinson jidher fit-tapizzerija waqt li qed isalva żewġ kavallieri Normanni mill-għarqa fir-ramel waqt battalja ma' Conan II, id-Duka tal-Brittanja. Il-patroċinju dukali tan-Normanni ffinanzja l-arkitettura Normanna spettakolari tal-abbazija fis-sekli ta' wara.[14]
Fl-1067 il-monasteru ta' Mont Saint-Michel appoġġa lil William il-Konkwistatur biex jikseb it-tron tal-Ingilterra. Huwa ppremja dan l-appoġġ bi proprjetajiet u artijiet fuq in-naħa Ingliż tal-fliegu, inkluż gżira żgħira lil hinn mill-kosta tal-Lbiċ ta' Cornwall li mmudella fuq Mont Saint-Michel u saret prijurat Normann imsejjaħ l-Għolja ta' Penzance ta' San Mikiel.[14]
Matul il-Gwerra tal-Mitt Sena, ir-Renju tal-Ingilterra wettaq bosta assedji wara xulxin fuq il-gżira iżda ma rnexxilux jaħtafha minħabba l-fortifikazzjonijiet imsaħħa tal-abbazija. L-Ingliżi inizjalment assedjaw l-għolja fl-1423-1424, u mill-ġdid fl-1433-1434, bil-forzi Ingliżi taħt il-kmand ta' Thomas de Scales, is-seba' Baruni Scales. Żewġ kanuni tal-ħadid ferrobattut li Scales abbanduna matul l-assedju għadhom fil-post u huma magħrufa bħala les Michelettes. Ir-reżistenza qalbiena ta' Mont Saint-Michel ispirat lill-Franċiżi, speċjalment lil Joan ta' Arc.[14]
Meta Lwiġi XI ta' Franza stabbilixxa l-Ordni ta' San Mikiel fl-1469, kellu f'moħħu li l-knisja tal-abbazija ta' Mont Saint-Michel issir il-kappella tal-Ordni, iżda minħabba d-distanza kbira minn Pariġi, l-intenzjoni tiegħu qatt ma twettqet.
Il-ġid u l-influwenza tal-abbazija ġiet estiża għal diversi fondazzjonijiet li nibtu mill-Ordni, inkluż l-Għolja ta' San Mikiel f'Cornwall, ir-Renju Unit. Madankollu, il-popolarità u l-prestiġju tal-abbazija bħala ċentru ta' pellegrinaġġ batta fir-Riformazzjoni, u sa żmien ir-Rivoluzzjoni Franċiża ma tantx kien għad fadal patrijiet jirresjedu hemmhekk. L-abbazija ngħalqet u ġiet ikkonvertita f'ħabs, inizjalment biex jinżammu fih il-membri tal-kleru li kienu rivali tar-reġim repubblikan. Kien hemm ukoll priġunieri politiċi ta' profil għol, iżda sal-1836, figuri influwenti — inkluż Victor Hugo — varaw kampanja ta' restawr ta' dak li huma qiesu bħala teżor arkitettoniku nazzjonali. Il-ħabs finalment ingħalaq fl-1863.[15]
Fl-1872, l-arkitett rinomat Franċiż tal-monumenti storiċi, Édouard Corroyer, kien responsabbli għall-valutazzjoni tal-kundizzjoni tal-għolja. Dam kważi sentejn biex jikkonvinċi lill-ministru tiegħu biex jikklassifika lil Mont Saint-Michel bħala monument storiku, u fl-aħħar ġiet iddikjarata monument storiku fl-1874. Minn hemm 'il quddiem, dan l-arkitett ikkwalifikat u membru tal-Akkademja tal-Belle Arti ħadem qatigħ fuq ir-restawr. Taħt it-tmexxija tiegħu, saru xogħlijiet kbar, u beda bl-iktar urġenti fil-ħmistax-il sena minn ħajtu li ddedika għar-restawr. Huwa kiteb erba' xogħlijiet fuq il-binji u ismu baqa' magħruf mar-"rinaxximent" ta' Mont Saint-Michel.
Matul l-okkupazzjoni ta' Franza fit-Tieni Gwerra Dinjija, is-suldati Ġermaniżi okkupaw lil Mont Saint-Michel, fejn użaw il-Knisja ta' San Auburn bħala post tal-għassa. Il-gżira kienet attrazzjoni ewlenija għat-turisti u għas-suldati Ġermaniżi b'madwar 325,000 viżitatur Ġermaniż mit-18 ta' Lulju 1940 sa tmiem l-okkupazzjoni ta' Franza. Wara l-invażjoni inizjali mill-alleati, bosta suldati Ġermaniżi mifnija rtiraw lejn postijiet ta' difiża bħal Mont Saint-Michel. Fl-1 ta' Awwissu 1944, it-truppi alleati daħlu f'Mont Saint-Michel u kienu akkumpanjati minn żewġ ġurnalisti Brittaniċi, Gault MacGowan tas-Sun tal-Belt ta' New York u Paul Holt tad-Daily Express ta' Londra, flimkien ma' folol ta' ċittadini lokali Franċiżi f'ġublew.[15]
Disinn tal-abbazija[immodifika | immodifika s-sors]
Fis-seklu 11, Guglielmo da Volpiano, l-arkitett Taljan li kien bena l-Abbazija ta' Fécamp fin-Normandija, intgħażel minn Rikkardu II, id-Duka tan-Normandija, biex ikun il-kuntrattur tal-binja. Huwa ddisinja l-knisja Rumaneska tal-abbazija, u azzarda li jqiegħed it-transett b'għamla ta' salib fil-quċċata tal-għolja. Bosta kripti u kappelli taħt l-art kellhom jinbnew biex jikkumpensaw għal dan il-piż; dawn iffurmaw il-bażi għall-istruttura ta' riffieda. Illum il-ġurnata Mont Saint-Michel titqies bħala binja b'arkitettura Rumaneska.
Robert de Thorigny, li kien jappoġġa ferm lil Enriku II tal-Ingilterra (li kien ukoll id-Duka tan-Normandija), saħħaħ mill-ġdid l-istruttura tal-binjiet u bena l-faċċata prinċipali tal-knisja fis-seklu 12. Fl-1204, Guy ta' Thouars, reġġent tad-Dukessa tal-Brittanja, bħala vassall tar-Re ta' Franza, assedja l-għolja. Wara li ta n-nar lill-villaġġ u mmassakra l-popolazzjoni, ġie mġiegħel jirtira quddiem is-swar b'saħħithom tal-abbazija. B'xorti ħażina, in-nar li hu stess qabbad infirex lejn il-kumplament tal-binjiet, u s-soqfa nħakmu min-nirien. Imwaħħax mill-krudeltà ta' għemil l-alleat Breton tiegħu, Filippu Awgustu offra għotja finanzjarja lis-Superjur tal-patrijiet Jordan għar-rikostruzzjoni tal-abbazija bi stil arkitettoniku Gotiku ġdid.[16]
Karlu VI ġie akkreditat li żied bosta fortifikazzjonijiet ewlenin mal-abbazija, u bena torrijiet, bitħa wara l-oħra, u saħħaħ is-swar difensivi.
Żvilupp[immodifika | immodifika s-sors]
-
Seklu 10 -
Sekli 11-12 -
Sekli 17-18 -
Sekli 19-21
Sit ta' Wirt Dinji[immodifika | immodifika s-sors]
Mont-Saint-Michel u l-Bajja tagħha ġew iddeżinjati bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979. Iż-żona ta' lqugħ tas-sit ġiet immodifikata darbtejn fl-2007 u fl-2018.[5]
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (i) "Rappreżentazzjoni ta' kapulavur frott il-kreattività tal-bniedem"; il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet"; u l-kriterju (vi) "Assoċjazzjoni diretta jew tanġibbli ma' avvenimenti jew ma' tradizzjonijiet ħajjin, ma' ideat jew ma' twemmin, jew ma' xogħlijiet artistiċi jew letterarji ta' valur universali straordinarju".[5]
Amministrazzjoni[immodifika | immodifika s-sors]
Il-gżejra tagħmel parti mill-komun Franċiż ta' Le Mont-Saint-Michel, fid-dipartiment ta' Manche, fin-Normandija.[17] L-eqreb raħal sinifikanti, bi stazzjon ferrovjarju tal-SNCF, huwa Pontorson, b'popolazzjoni ta' kemxejn iktar minn 4,000 ruħ. Il-komun ta' Le Mont-Saint-Michel jagħmel parti mill-Organizzazzjoni tal-Bliet ta' Wirt Dinji.
Popolazzjoni[immodifika | immodifika s-sors]
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mill-1962 'il quddiem: l-ebda għadd doppju — ir-residenti ta' iktar minn komun wieħed (eż. l-istudenti u l-persunal militari) jingħaddu darba biss. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1956–1962 | 1962–1968 | 1968–1975 | 1975–1982 | 1982–1990 | 1990–1999 |
|---|---|---|---|---|---|
| xx | 13 | 16 | 8 | 6 | 4 |
| 1956–1962 | 1962–1968 | 1968–1975 | 1975–1982 | 1982–1990 | 1990–1999 |
|---|---|---|---|---|---|
| xx | 6 | 6 | 4 | 5 | 3 |
Sa 20,000 ruħ iżuru l-belt kuljum matul ix-xhur tas-sajf. Fost it-43 abitant fl-2006, ħamsa kienu patrijiet u seba' kienu sorijiet.
Fratellanzi Monastiċi ta' Ġerusalemm[immodifika | immodifika s-sors]
Mill-24 ta' Ġunju 2001, wara l-appell indirizzat lilhom fis-sena 2000 mill-Isqof Jacques Fihey, l-Isqof ta' Coutances u ta' Avranches, komunità ta' patrijiet u ta' sorijiet tal-Fratellanzi Monastiċi ta' Ġerusalemm, mibgħuta mis-sede fi Franza ta' St-Gervais-et-St-Protais f'Pariġi, bdew jgħixu bħala komunità f'Mont Saint-Michel. Huma ssostitwew il-patrijiet Benedittini li kienu reġgħu ġew lura fl-1966. Huma jieħdu ħsieb iċ-ċentru għall-monumenti nazzjonali u mhumiex involuti fil-ġestjoni tal-abbazija.[20]
Il-komunità għandha seba' sorijiet u erba' patrijiet. Huma jgħixu l-missjoni li fdatilhom il-Knisja fil-kariżma tagħhom li jkunu "fil-qalba tad-dinja" sabiex ikunu "fil-qalb ta' Alla". Il-ħajja tagħhom tinvolvi t-talb, ix-xogħol u l-ħajja ta' fratellanza. Il-komunità tiltaqa' erba' darbiet kuljum sabiex taqra jew tkanta l-liturġija fl-abbazija stess (jew fil-kripta tal-Knisja ta' Notre-Dame des Trente Cierge fix-xitwa). B'dan il-mod, il-binja taqdi l-iskop oriġinali tagħha bħala post għat-talb u għall-kant tal-glorja ta' Alla. Il-preżenza tal-komunità tattira bosta viżitaturi u pellegrini li jingħaqdu magħhom fid-diversi ċelebrazzjonijiet liturġiċi.[20]
Fl-2012, il-komunità bdiet tieħu ħsieb ir-rinnovazzjoni ta' dar fuq l-għolja, il-Logis Saint-Abraham, li tintuża bħala akkomodazzjoni ta' rtir għall-pellegrini.
Nies u postijiet notevoli[immodifika | immodifika s-sors]
- Robert ta' Torigni, superjur famuż tal-patrijiet tal-għolja;
- Id-Duka ta' Chartres (iktar 'il quddiem Louis-Philippe I) li ġie biex ineħħi l-"gaġġa tal-ħadid";
- Louis Auguste Blanqui, priġunier politiku fl-għolja;
- Armand Barbès, priġunier politiku fl-għolja;
- La Mère Poulard, ristorant Franċiż famuż tal-omelet;
- Anne Boutiaut Poulard, il-ħallieqa tal-omelet de la mère Poulard.
Ekonomija[immodifika | immodifika s-sors]
Mont-Saint-Michel ilha fis-"sjieda" ta' xi familji li kellhom negozju konġunt fir-raħal u rnexxielhom jidħlu fl-amministrazzjoni tar-raħal. It-turiżmu huwa kważi l-unika sors ta' introjtu tal-komun u jwassal madwar $ 63 miljun f'introjtu.[21] Hemm madwar ħamsin ħanut għal tliet miljun viżitatur. Xi 25 ruħ biss jorqdu kuljum fl-għolja (inkluż il-patrijiet), għajr għall-viżitaturi fil-lukandi. L-istituzzjonijiet prinċipali huma kondiviżi bejn:
- Eric Vannier, is-sid tal-grupp tal-Mère Poulard (is-sid ta' nofs ir-ristoranti, il-ħwienet, il-lukandi u tliet mużewijiet);
- Jean-Yves Vételé, is-CEO ta' Sodetour (is-sid ta' ħames lukandi, supermarket u xi ħwienet — kollha 'l barra mill-qalba tar-raħal — inkluż Mercury Barracks);
- Patrick Gaul, eks uffiċjal elett, lukandier u s-sid ta' xi ristoranti fil-qalba tar-raħal;
- merkanti indipendenti.
Ġemellaġġ[immodifika | immodifika s-sors]
- Hatsukaichi, Hiroshima, il-Ġappun, fejn hemm is-Santwarju ta' Itsukushima, Sit ta' Wirt Dinji ieħor tal-UNESCO.[22][23][24]
Storikament, Mont Saint-Michel kienet il-kontroparti Normanna tal-Għolja ta' San Mikiel f'Cornwall, ir-Renju Unit, li ngħatat lill-Benedittini, l-ordni reliġjuża ta' Mont-Saint-Michel, minn Edward il-Konfessur fis-seklu 11. Iż-żewġ għoljiet għandhom l-istess karatteristiċi ta' gżira tal-mareat u għamla konika simili, għalkemm Mont-Saint-Michel hija ferm ogħla.[25]
Pellegrinaġġ modern[immodifika | immodifika s-sors]
Matul il-Medju Evu, il-pellegrini kienu jimxu mill-Italja, mill-Ġermanja u mill-Ingilterra, kif ukoll minn inħawi oħra ta' Franza. Dawn id-devoti kienu magħrufa bħala Miquelots. Il-pellegrini moderni jistgħu jgħaddu mill-istess rotot. Inħolqu għaxar mogħdijiet tal-mixi li l-pellegrini minn pajjiżi Ewropej differenti jistgħu jimxu minnhom bħalma kienu jagħmlu l-pellegrini tal-imgħoddi li kienu jagħmlu pellegrinaġġ Medjevali.[26]
Kultura popolari[immodifika | immodifika s-sors]
Mont-Saint-Michel serviet bħala ispirazzjoni artistika għal għadd ta' xogħlijiet. Fil-film tal-2003 ta' Peter Jackson The Lord of the Rings: The Return of the King, il-belt kapitali ta' Gondor, Minas Tirith, ġiet immudellata fuq Mont Saint-Michel.[27] Bl-istess mod, ir-raħal u l-kastell fil-film ta' Disney Tangled kienu bbażati fuq Mont-Saint-Michel[28], kif kien id-disinn tal-post fejn ġie ambjentat Dark Souls, New Londo Ruins.[29]
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "Géoportail". www.geoportail.gouv.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Relation: Le Mont-Saint-Michel (376823)". OpenStreetMap (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Populations légales 2019 − Commune du Mont-Saint-Michel (50353) | Insee". www.insee.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Mont Saint-Michel". web.archive.org. 2015-05-19. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-05-19. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ a b ċ "Mont-Saint-Michel and its Bay - UNESCO World Heritage Centre". web.archive.org. 2011-05-24. Arkivjat mill-oriġinal fl-2011-05-24. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Recherche - POP". www.pop.culture.gouv.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "L'Homer, A.; et al. (1999). Notice explicative, Carte géologique de la France (1/50 000), feuille Baie du mont-Saint-Michel (208) (PDF) (bil-Franċiż). Orléans: BRGM. ISBN 2-7159-1208-0" (PDF). Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-10-06. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Carnets géologiques de Philippe Glangeaud | Glossaire". web.archive.org. 2015-11-14. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-11-14. Miġbur 2022-08-22.
- ^ Chantal Bonnot-Courtois, La Baie du Mont-Saint-Michel et l'estuaire de la Rance: environnements sédimentaires, aménagements et évolution récente. Editor Technip. 2002. pp. 15-20.
- ^ "Official website of the restoring operation of the Mont-saint-Michel's maritime character". web.archive.org. 2015-10-17. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-10-17. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Mont-Saint-Michel reclaims its island status". RFI (bl-Ingliż). 2015-11-01. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "PHOTOS: Supertide Turns Mont Saint-Michel Into Island in a Once in 18-Year Spectacle - AccuWeather.com". web.archive.org. 2015-10-17. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-10-17. Miġbur 2022-08-22.
- ^ a b "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Mont-St-Michel". web.archive.org. 2013-01-16. Arkivjat mill-oriġinal fl-2013-01-16. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ a b ċ d James, David (2017-10-06). "10 Fascinating Facts About Mont Saint-Michel — the Medieval City on a Rock" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-22.
- ^ a b "Freeing Mont Saint Michel" (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-22.
- ^ Adams, Henry (1913). Mont-Saint-Michel and Chartres: A Study of Thirteenth-Century Unity. Boston: Houghton Mifflin. pp. 37–38.
- ^ "Commune du Mont-Saint-Michel (50353) − COG | Insee". www.insee.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Le Mont-Saint-Michel - Notice Communale". cassini.ehess.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Évolution et structure de la population en 2017 − Recensement de la population – Résultats pour toutes les communes, départements, régions, intercommunalités... | Insee". www.insee.fr. Miġbur 2022-08-22.
- ^ a b "Mont Saint-Michel facts. Fun facts". Paris Digest (bl-Ingliż). 2019-12-26. Miġbur 2022-08-22.
- ^ Magazine, Smithsonian; Stille, Alexander. "The Massive and Controversial Attempt to Preserve One of the World's Most Iconic Islands". Smithsonian Magazine (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-22.
- ^ "Le Mont-Saint-Michel - Wikimanche". web.archive.org. 2011-07-21. Arkivjat mill-oriġinal fl-2011-07-21. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Nishihiroshima Times". web.archive.org. 2010-01-13. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2010-01-13. Miġbur 2022-08-22.
- ^ "廿日市市とモン・サン＝ミッシェル (宮島グランドホテル 有もと｜インフォメーション)". web.archive.org. 2012-03-06. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2012-03-06. Miġbur 2022-08-22.
- ^ Henderson, Charles (1925). Cornish Church Guide. Truro: Oscar Blackford. pp. 160–61.
- ^ "The ways of holy Michel mount". www.lescheminsdumontsaintmichel.com. Miġbur 2022-08-22.
- ^ Morrison, Geoffrey. "Take a photo tour of Mont Saint-Michel, inspiration for Jackson's Minas Tirith". CNET (bl-Ingliż). Miġbur 2022-08-22.
- ^ "9 Real Life Locations That Inspired Disney Films". web.archive.org. 2017-04-29. Arkivjat mill-oriġinal fl-2017-04-29. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Dark Souls Design Works Translation: Creating the world Part 2/2 - Dark Souls - Giant Bomb". web.archive.org. 2015-06-30. Arkivjat mill-oriġinal fl-2015-06-30. Miġbur 2022-08-22.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)