Antonio Annetto Caruana
| Antonio Annetto Caruana | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ħajja | |
| Twelid | Valletta, 14 Mejju 1830 |
| Nazzjonalità | Malta |
| Mewt | 3 Marzu 1905 |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni |
antropologu arkeologu |
Antonio Annetto Caruana (14 ta’ Mejju 1830 – 3 ta’ Marzu 1905), magħruf ukoll bħala A.A. Caruana, kien arkeologu u awtur Malti.
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Imwieled il-Belt Valletta, Malta, Caruana wera profiċjenza mhux tas-soltu fl-għarfien tal-letteratura klassika hekk kif sar adult. Gradwat b’dottorat fit-Teoloġija mill-Università ta’ Malta, Caruana beda karriera twila fl-Università ta’ Malta li kienet tinkludi t-tħaddin r-rwol ta' segretarju u rettur ta’ dik l-istituzzjoni għal bosta snin.[1]
Aktar tard inħatar Librar u Kuratur tal-Antikitajiet fil-Librerija Nazzjonali ta’ Malta (1880–1896) u diversi bidliet fi ħdan din l-istituzzjoni huma akkreditat llu.[2] Kien ukoll Direttur tal-Edukazzjoni fl-amministrazzjoni imperjali ta' Malta (1887–1896).[1]
Caruana huwa probabbli l-aktar magħruf għall-attivitajiet tiegħu bħala arkeologu, fejn ippubblika bosta kotba u artikli fosthom Report on the Phoenician and Roman Antiquities in the group of the islands of Malta, ippubblikat għall-ewwel darba fl-1882.[1] Ħadem fuq it-tħaffir tal-kumpless tat-tempji neolitiċi ta' Ħaġar Qim u d- Domvs Romana fir-Rabat, Malta.[3] Huwa għamel l-ewwel skavi tiegħu ta’ katakombi fl-1860 mal-Kaptan Strickland u, mill-1871, kien attiv għat-tletin sena ta’ wara fl-esplorazzjoni ta’ numru kbir ta’ oqbra u katakombi madwar il-gżejjer Maltin, li rari kienu faċli biex tasal għalihom.[4] Ħadem ukoll fuq it-tindif u l-istħarriġ tal-Katakombi ta’ San Pawl fl-1894.[2]
Għalkemm ħafna mill-ideat tiegħu ġew ikkontestati fis-snin ta' wara ħajtu, Caruana huwa meqjus bħala pijunier fil-qasam tal -ġestjoni tal-patrimonju kulturali fil-Gżejjer Maltin.
Ħajja personali
[immodifika | immodifika s-sors]Caruana rrifjutat li jiġi ordnata saċerdot biex tiżżewweġ lil Maria Metropoli, waħda minn tliet ibniet ta’ Giuseppe Metropoli, nutar tal-Kurja Rumana f’Malta, li ż-żewġt ibniet l-oħra tiegħu żżewġu lis-sitt Konti Preziosi u lil Salvatore dei Duchi Mattei.[5] L-uniku iben tagħhom, John Caruana, kien filosofu u avukat kostituzzjonali Malti tas-seklu 20 u li bħala kunjatu kellu lill-perit Vittorjan Emanuele Luigi Galizia.
Wieħed mid-dixxendenti diretti ta’ Caruana żżewġet lill-ġurnalista investigattiva Maltija Daphne Caruana Galizia, li kitbet teżi dwar ħajtu u x-xogħol għall-lawrja tagħha fl-arkeoloġija fl-Università ta’ Malta.[bżonn referenza]
Caruana kien toqgħod f’266, Triq San Pawl, il-Belt Valletta.
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ a b ċ Schiavone, Michael J. (2009). Dictionary of Maltese Biographies Vol. 1 A-F. Pietà: Pubblikazzjonijiet Indipendenza. p. 473. ISBN 9789993291329.
- ^ a b "Report On The Phoenician And Roman Antiquities In The Group Of The Islands Of Malta. - CARUANA A. A. - First Edition". www.maggs.com (bl-Ingliż). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2018-02-09. Miġbur 2018-02-08.
- ^ Sagona, Claudia (2015-08-25). The Archaeology of Malta: From the Neolithic through the Roman Period (bl-Ingliż). Cambridge University Press. ISBN 9781316395288.
- ^ Ltd, Allied Newspapers. "Heritage Malta and Din l-Art Ħelwa to open two historical sites on Sunday". Times of Malta (bl-Ingliż). Miġbur 2018-02-08.
- ^ "Maria Caruana". geni_family_tree (bl-Ingliż). Miġbur 2018-02-08.
