Ċetta Chevalier
| Ċetta Chevalier | |
|---|---|
| Ħajja | |
| Isem propju | Henrietta Scerri |
| Twelid | Tas-Sliema, 2 April 1901 |
| Nazzjonalità | Renju Unit |
| Mewt | Malta, 9 Lulju 1973 |
| Edukazzjoni | |
| Lingwi | Ingliż |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni | ġellied tar-reżistenza |
| Premjijiet | |
.png){kind=small}
Henrietta Chetta Chevalier jew Ċetta Chevalier BEM (twieldet fit-2 ta' April 1901 – mietet fid-9 ta' Lulju 1973), kienet Maltija ta' nazzjonalità Brittanika li kienet residenti f'Ruma, l-Italja, u kienet kuntatt kritiku fin-network "Rome Escape Line" tal-Monsinjur Hugh O'Flaherty operattiv fil-Vatikan matul it-Tieni Gwerra Dinjija. L-appartament tagħha fit-tielet sular ta' binja f'Via Imperia ntuża bħala maħżen għall-provvisti, u bħala post fejn kienu jinħbew dawk li kienu jaħarbu mir-reġimi Faxxisti tal-Ewropa. Hija kienet magħrufa fi ħdan l-organizzazzjoni bħala s-"Sinjura M.". L-oriġini ta' dan il-laqam tal-gwerra — jekk kienx referenza għall-gżira ta' Malta fejn twieldet, għall-kunjom ta' ommha meta kienet xebba, jew għal fattur ieħor — mhijiex magħrufa.
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Chevalier twieldet bħala Henrietta Scerri. Missierha kien Emmanuel Scerri u ommha kienet Maria Scerri (kunjomha xebba Mamo) u l-familja tagħha kienet tgħix f'Tas-Sliema. Hija żżewġet lil Thomas Chevalier fil-15 ta' Mejju 1920 fil-Knisja tal-Madonna tas-Sacro Cuor f'Tas-Sliema. Il-koppja kienet tgħix f'Ruma u kellhom bosta tfal. Is-Sur Chevalier ħadem bħala aġent għall-kumpanija Brittanika tal-ivvjaġġar. Wara l-mewt tar-raġel tagħha u wara li wieħed minn uliedha ntefa' l-ħabs fl-1939, Ċetta sabet ruħha fil-morsa tal-istat Faxxist ta' Mussolini u ħassitha responsabbli għall-benessri tat-tfal tagħha u ta' ommha li kienet anzjana. Ġiet irreklutata fin-network ta' O'Flaherty, Chevalier essenzjalment tat carte blanche lil O'Flaherty biex juża l-appartament tagħha bħala maħżen u post sikur biex jinħbew in-nies li kienu qed jaħarbu mill-Faxxiżmu. Minkejja diversi drabi fejn ħelsitha ħafif — inkluż darba meta waħda minn uliedha, Gemma, inħbiet minn Chevalier — u minkejja li kienet taħt is-sorveljanza kostanti tas-Sicherheitsdienst ta' Hitler, Chevalier u familtha komplew l-attivitajiet klandestini tagħhom taħt sogru kostanti għal ħajjithom sa ma ġew evakwati min-network ta' O'Flaherty wieħed b'wieħed u ttieħdu lejn razzett fil-periferiji tal-belt fejn baqgħu jgħixu għall-bqija tal-gwerra moħbijin huma stess.[1][2][3][4]
Fl-1945, Chevalier ingħatat Medalja tal-Imperu Brittaniku (British Empire Medal - BEM) għall-isforzi straordinarja tagħha biex tagħti kenn lil dawk li kienu fil-bżonn.[5] L-isforzi tagħha biex toffri direttament l-assistenza lil madwar 4,000 persuna matul il-gwerra ġew imfaħħra.[1][4][6]
Chevalier mietet f'Malta fid-9 ta' Lulju 1973, u ndifnet fiċ-Ċimiterju ta' Santa Marija Addolorata. Ġnien ta' mafkar ġie ddedikat lilha fil-Mużew tal-Avjazzjoni ta' Malta u nfetaħ fl-24 ta' Novembru 2012.[1][2][4][7]
Ħoloq esterni
[immodifika | immodifika s-sors]- Ċetta Chevalier f'Find a Grave – tinkludi ritratt tal-qabar u tal-lapida tagħha[8]
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ a b ċ "Maltese escape committees and the Dodecanese setback". Times of Malta (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-06.
- ^ a b "Henrietta Chetta Chevalier B.E.M. - Spy, Nurse, Housewife - A Tribute". WW2Talk (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-06.
- ^ "Vatican Intrigue: Priest Outwits Nazis". Historynet (bl-Ingliż). 2019-07-26. Miġbur 2022-03-06.
- ^ a b ċ "An unsung hero of wartime". Times of Malta (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-06.
- ^ "Page 2165 | Supplement 37047, 20 April 1945 | London Gazette | The Gazette". www.thegazette.co.uk. Miġbur 2022-03-06.
- ^ [httpss://www.independent.com.mt/articles/2013-02-03/arts-and-culture/henrietta-chevalier-the-unsung-maltese-heroine-786628611/ "Henrietta Chevalier: the unsung Maltese heroine - The Malta Independent"].
- ^ "Malta Aviation Museum - Memorial Garden". maltaaviatmaster (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-06.
- ^ "Henrietta Chetta "Chetta" Scerri Chevalier..." www.findagrave.com (bl-Ingliż). Miġbur 2022-03-06.