Tempju taʼ Ġove, Split

It-Tempju taʼ Ġove (Kroat: Jupiterov Hram) huwa tempju fi Split, fil-Kroazja ddedikat lill-alla Rumana Antika ta' Ġove. Jinsab fil-parti tal-punent tal-Palazz ta' Djoċlezzjan ħdejn il-Peristilju, il-pjazza ċentrali tal-kumpless imperjali. Inbniet bejn l-295 u l-305, waqt il-kostruzzjoni tal-Palazz, u probabilment ġiet mibdula fil-Battisteru ta’ San Ġwann Battista fis-6 seklu, fl-istess ħin meta nbniet il-kripta ddedikata lil San Tumas. Qabel id-daħla tat-Tempju hemm waħda mit-tnax-il sfinx miġjuba mill-Eġittu mill-Imperatur Djoċletjan. Il-perit Skoċċiż Robert Adam ikkunsidra dan it-tempju bħala wieħed mill-isbaħ monumenti tal-Ewropa.

Tempju ta Ġove

Deskrizzjoni

It-Tempju ta’ Ġove kien inbena bejn 295 u 305 bħala parti mill-Palazz ta’ Djoċletjan. Kien iddedikat lill-alla Rumana suprema u lill- "missier divin" ta' Djoċletjan, Ġove. It-tempju jinsab fil-parti tal-punent u reliġjuża tal-palazz. Peress li l-Imperatur bla mistenni abdika mit-tron fl-305 u wasal fil-palazz minn Nicomedia aktar kmieni, ix-xogħol tal-irfinar fuq il-kostruzzjoni tal-Palazz twaqqaf u għalhekk partijiet mit-Tempju baqgħu mhux mitmuma.

Tnaqqiex skultulari li juru allat u diversi eroj, bħal Victoria, Tritun, Helios, Herkuli, Ġove u Apollo, huma mqiegħda quddiem it-Tempju, fuq id-daħla. Bibien huma mżejna ħafna, speċjalment il-kannierja tat-Tempju hija impressjonanti.

Sarkofagi, li fihom il-fdalijiet ta' żewġ Arċisqofi ta' Split, Ivan ta' Ravenna (miet ċ. 10) u Lovre (miet ċ. 1099), huma mqiegħda ġewwa t-Tempju. Barra minn hekk, hemm statwa tal-bronż kbira ta’ San Ġwann Battista magħmula minn Ivan Meštrović. Sarkofagu Rinaxximentali ta’ Jakov Selembrije mis-seklu 16 huma imqiegħed quddiem il-battisterju.

Fis-seklu 11, inbena kampnar tal-istil Rumaniku fuq il-kannierja . Huwa simili għal dak fil-Knisja tal-Madonna tat-Torri 'l fuq mill-Bieb tal-Ħadid tal-palazz tad-Djoċlezzjan, li twaqqa' madwar l-1840 skond l-aspirazzjonijiet klassiċi ta' dak iż-żmien, li argumentaw għat-tisfija ta' monumenti u bini antiki.

San Ġwann Battista

Il-barmil tat-Tempju tal-kannierja influwenzat l-arti tar-Rinaxximent bikrija tad-Dalmatja li tidher l-iktar bl-eżempju tal-baptisteru ta’ Andrea Alessi u l-Kappella tal-Beatu Ġwanni fi Trogir.

Fl-1907, ftit djar minn fuq in-naħa tal-punent u tan-nofsinhar tat-Tempju ġew imwaqqa', u għalhekk it-Tempju ġie meħlus minn tagħmir, ħlief dawk fil-kantuniera tal-majjistral li għadhom jegħlbu kontrih.