Aqbeż għall-kontentut

Split

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Split
 Kroazja
Amministrazzjoni
Stat sovranKroazja
County of CroatiaKontea ta' Split-Dalmazja
Kap tal-Gvern Ivica Puljak (en) Translate
Isem uffiċjali Split
Ismijiet oriġinali Split
Kodiċi postali 21000
Ġeografija
Koordinati 43°31′N 16°26′E / 43.51°N 16.44°E / 43.51; 16.44Koordinati: 43°31′N 16°26′E / 43.51°N 16.44°E / 43.51; 16.44
Split is located in Croatia
Split
Split
Split (Croatia)
Superfiċjenti 79.4 kilometru kwadru, 23.1 kilometru kwadru
Għoli 0 m
Demografija
Popolazzjoni 160,577 abitanti (31 Awwissu 2021)
Informazzjoni oħra
Kodiċi tat-telefon 021
bliet ġemellati Ancona, Charlottenburg-Wilmersdorf (en) Translate, Dover, Antofagasta, Beit Shemesh (en) Translate, City of Cockburn (en) Translate, Ostrava (en) Translate, Trondheim, Benevento, Pescara, Agrigento, Cagli (en) Translate, Province of Ascoli Piceno (en) Translate, Gladsaxe Municipality (en) Translate, Los Angeles, Mostar, Odessa, Štip Municipality (en) Translate, Velenje (en) Translate, Krakovja, Punta Arenas, Kermanshah (en) Translate, Pernik, Wilmersdorf (en) Translate, Antalya, İzmir, Patrasu Rzeszów (en) Translate
split.hr

Split (/ˈsplɪt/;[1][2] pronunzja bil-Kroat: [splît]) hija t-tieni l-akbar belt tal-Kroazja u l-ikbar belt tar-reġjun tad-Dalmazja, b'madwar 250,000 persuna jgħixu fiż-żona urbana tagħha. Tinsab fuq ix-xatt tal-Lvant tal-Baħar Adrijatiku u hija mifruxa fuq peniżola ċentrali u l-inħawi tagħha. Il-belt hija ċentru tat-trasport intrareġjonali u hija destinazzjoni turistika popolari. Il-belt hija marbuta mal-gżejjer Adrijatiċi u mal-peniżola Apennina.

Permezz ta' teorija popolari, il-belt kisbet isimha mill-pjanta xewkija Calicotome spinosa (ασπάλαθος bil-Grieg), li għaliha ġiet msemmija l-kolonja Griega ta' Aspálathos (Aσπάλαθος) jew Spálathos (Σπάλαθος). It-teorija hija dubjuża peress li hemm pjanta xewkija Spanjola (Spartium junceum, Brnistra jew žuka bil-Kroat) li hija pjanta iktar frekwenti fiż-żona. Madankollu, minħabba li huma pjanti simili, wieħed jista' jifhem kif inqalgħet il-konfużjoni.

Sit ta' Wirt Dinji

[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Kumpless Storiku ta' Split bil-Palazz ta' Djoklezjanu ġie ddeżinjat bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1979.[3]

Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' tliet kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; il-kriterju (iii) "Xhieda unika jew minn tal-inqas eċċezzjonali ta' tradizzjoni kulturali jew ta' ċivilizzazzjoni li għadha ħajja jew li għebet"; u l-kriterju (iv) "Eżempju straordinarju ta' tip ta' bini, ta' grupp ta' siti jew ta' pajsaġġ arkitettoniku jew teknoloġiku li joħroġ fid-dieher stadju/i sinifikanti fl-istorja tal-bniedem".[3]

Rikostruzzjoni tal-Palazz tal-Imperatur Ruman Dijoklezjanu fid-dehra oriġinali tiegħu meta tlesta fit-305, ta' Ernest Hébrard.
  1. ^ Wells, John C. (2008). Longman Pronunciation Dictionary (bl-Ingliż) (3 ed.). Longman. ISBN 978-1-4058-8118-0.
  2. ^ Roach, Peter (2011). Cambridge English Pronouncing Dictionary (bl-Ingliż) (18 ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-15253-2.
  3. ^ a b Centre, UNESCO World Heritage. "Historical Complex of Split with the Palace of Diocletian". UNESCO World Heritage Centre (bl-Ingliż). Miġbur 2021-05-13.