Hans Geiger
Johannes Wilhelm "Hans" Geiger (/ˈɡaɪɡər/; pronunzja bil-Ġermaniż: [ˈɡaɪɡɐ]; twieled fit-30 ta' Settembru 1882 – miet fl-24 ta' Settembru 1945) kien fiżiku Ġermaniż. Huwa magħruf l-iktar bħala l-koinventur tal-komponent tad-detezzjoni tat-tagħmir tal-għadd ta' Geiger u għall-esperiment ta' Geiger-Marsden li bih ġie skopert in-nukleu atomiku. Huwa kien ħu l-meteorologu u l-klimatologu Rudolf Geiger.
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Geiger twieled f'Neustadt an der Haardt, il-Ġermanja. Huwa kien wieħed minn ħames ulied tal-Indologu Wilhelm Ludwig Geiger, li kien professur fl-Università ta' Erlangen. Fl-1902, Geiger beda jistudja l-fiżika u l-matematika fl-Università ta' Erlangen u kiseb dottorat fl-1906.[1] It-teżi tiegħu dwar l-iskariki elettriċi mill-gassijiet.[2] Huwa sar sħab fl-Università ta' Manchester u ħadem bħala assistent ta' Arthur Schuster. Fl-1907, wara li Schuster irtira, Geiger beda jaħdem mas-suċċessur tiegħu, Ernest Rutherford, u fl-1908, flimkien ma' Ernest Marsden, wettaq l-esperiment famuż ta' Geiger-Marsden (magħruf ukoll bħala l-"esperiment tal-fojl tad-deheb"). Dan il-proċess ippermettielhom jgħoddu l-partiċelli alfa u wassal biex Rutherford jibda jaħseb dwar l-istruttura tal-atomu.[3][4][5][6]
Fl-1911 Geiger u John Mitchell Nuttall skoprew il-liġi (jew ir-regola) ta' Geiger-Nuttall u wettqu esperimenti li wasslu għall-mudell atomiku ta' Rutherford.[7]
Fl-1912, Geiger sar kap tar-riċerka dwar ir-radjazzjoni fl-Istitut Nazzjonali Ġermaniż tax-Xjenza u t-Teknoloġija f'Berlin. Hemmhekk huwa ħadem ma' Walter Bothe (rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Fiżika fl-1954) u ma' James Chadwick (rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Fiżika fl-1935).[8] Ix-xogħol waqaf ħesrem meta Geiger daħal mal-militar Ġermaniż matul l-Ewwel Gwerra Dinjija bħala uffiċjal tal-artillerija mill-1914 sal-1918.
Fl-1924, Geiger uża t-tagħmir tiegħu biex jikkonferma l-effett ta' Compton li għen biex Arthur Compton jirbaħ il-Premju Nobel għall-Fiżika fl-1927.[9]
Fl-1925, huwa beda jaħdem bħala għalliem fl-Università ta' Kiel, fejn fl-1928 Geiger u l-istudent tiegħu Walther Müller ħolqu verżjoni mtejba tat-tubu ta' Geiger, it-tubu ta' Geiger-Müller. Dan l-apparat ġdid mhux biss wassal għad-detezzjoni tal-partiċelli alfa, talli anke għad-detezzjoni tal-partiċelli beta u gamma, u huwa l-bażi għat-tagħmir tal-għadd ta' Geiger.[10][11]
Fl-1929 Geiger sar professur tal-fiżika u direttur tar-riċerka fl-Università ta' Tübingen fejn għamel l-ewwel osservazzjonijiet tiegħu ta' "xita" ta' raġġi kożmiċi. Fl-1936 huwa beda jaħdem fit-Technische Universität Berlin (l-Università Teknika ta' Berlin) fejn kompla bir-riċerka dwar ir-raġġi kożmiċi, il-fissjoni nukleari, u r-radjazzjoni artifiċjali sa mewtu fl-1945.[12]
Mill-bidu tal-1939 sa wara l-iskoperta tal-fissjoni atomika, Geiger kien membru tal-Klabb tal-Uranju, il-grupp ta' investigazzjoni Ġermaniż tal-armi nukleari matul it-Tieni Gwerra Dinjija. Il-grupp sfaxxa fl-1942 wara li l-membri tiegħu bdew jemmnu (b'mod żbaljat, kif ħareġ iktar 'il quddiem) li l-armi nukleari ma kienx se jkollhom rwol sinifikanti biex tintemm il-gwerra.[8]
Għalkemm Geiger iffirma petizzjoni kontra l-interferenza tal-gvern Nażista fl-universitajiet, huwa ma pprovda l-ebda appoġġ lill-kollega Hans Bethe (rebbieħ tal-Premju Nobel għall-Fiżika fl-1967) meta tkeċċa għaliex kien Lhudi.[13][14]
Geiger għadda mill-Battalja ta' Berlin u l-okkupazzjoni Sovjetika sussegwenti f'April/Mejju 1945. Xahrejn wara huwa ttrasferixxa ruħu f'Potsdam, u miet hemmhekk xahrejn wara l-attakki atomiċi fuq Hiroshima u Nagasaki fil-Ġappun.
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Krebs, AT (July 1956). "Hans Geiger: Fiftieth Anniversary of the Publication of His Doctoral Thesis, 23 July 1906". Science. 124 (3213): 166.
- ^ Shampo, M. A.; Kyle, R. A.; Steensma, D. P. (2011). "Hans Geiger—German Physicist and the Geiger Counter". Mayo Clinic Proceedings. 86 (12): e54.
- ^ Rutherford E.; Geiger H. (1908). "An electrical method of counting the number of α particles from radioactive substances". Proceedings of the Royal Society of London, Series A. 81 (546): 141–161.
- ^ Geiger H. (1913). "Über eine einfache Methode zur Zählung von α- und β-Strahlen (On a simple method for counting α- and β-rays)". Verhandlungen der Deutschen Physikalischen Gesellschaft. 15: 534–539.
- ^ Campbell John (1999). Rutherford Scientist Supreme, AAS Publications.
- ^ Shampo, M. A.; Kyle, R. A.; Steensma, D. P. (2011). "Hans Geiger—German Physicist and the Geiger Counter". Mayo Clinic Proceedings. 86 (12): e54.
- ^ H. Geiger and J.M. Nuttall (1911) "The ranges of the α particles from various radioactive substances and a relation between range and period of transformation," Philosophical Magazine, series 6, vol. 22, no. 130, pages 613-621. See also: H. Geiger and J.M. Nuttall (1912) "The ranges of α particles from uranium," Philosophical Magazine, series 6, vol. 23, no. 135, pp. 439-445.
- ^ a b "June 1911: Invention of the Geiger Counter". www.aps.org (bl-Ingliż). Miġbur 2021-09-30.
- ^ Shampo, M. A.; Kyle, R. A.; Steensma, D. P. (2011). "Hans Geiger—German Physicist and the Geiger Counter". Mayo Clinic Proceedings. 86 (12).
- ^ Geiger; Müller W. (1928). "Elektronenzählrohr zur Messung schwächster Aktivitäten (Electron counting tube for the measurement of the weakest radioactivities)". Die Naturwissenschaften (The Sciences). 16 (31): 617–618.
- ^ Geiger, H. and Müller, W. (1928) "Das Elektronenzählrohr" (The electron counting tube), Physikalische Zeitschrift, 29: 839-841.
- ^ Shampo, M. A.; Kyle, R. A.; Steensma, D. P. (2011). "Hans Geiger—German Physicist and the Geiger Counter". Mayo Clinic Proceedings.
- ^ "Scientific Exodus". Atomic Heritage Foundation (bl-Ingliż). Miġbur 2021-09-30.
- ^ Ball, Philip. "How 2 Pro-Nazi Nobelists Attacked Einstein's "Jewish Science" [Excerpt]". Scientific American (bl-Ingliż). Miġbur 2021-09-30.