Batterija ta' Santa Marija
| Data meta nħoloq | 1715  |
|---|---|
| Pajjiż | Malta |
| Entità amministrattiva territorjali fejn tinstab | Għajnsielem |
| Located in/on physical feature | Kemmuna |
| Koordinati | 36°0′24″N 14°20′47″E |
| Propjetarju | Gvern ta' Malta |
| Ikkummissjonat minn | Ordni tal-Kavallieri Ospitalieri ta' San Ġwann |
| Deżinjazzjoni bħala wirt | Grad 1 |
Il-Batterija ta' Santa Marija Battery, magħrufa wkoll bħala l-Batterija ta' Kemmuna, hija batterija tal-artillerija fuq il-gżira ta’ Kemmuna f’Malta. Inbniet mill-Ordni ta’ San Ġwann bejn l-1715 u l-1716 bħala waħda minn sensiela ta’ fortifikazzjonijiet madwar il-kosti tal-Gżejjer Maltin.
Storja
[immodifika | immodifika s-sors]Il-Batterija ta' Santa Marija nbniet bejn l-1715 u l-1716 biex tipproteġi l-fliegu t'isfel ta' Kemmuna , flimkien mal-Batterija ta' Wied Musa fuq il-gżira prinċipali ta' Malta. Il-kostruzzjoni tal-batterija swiet 1,018-il skud. Għandha pjattaforma tal-kanuni semi-ċirkolari mdawra b’parapett bi tmien imbrazz li jħarsu lejn il-baħar. Il-batterija għandha blockhouse waħda, fejn kien jinħażen il-munizzjon. Dan kien imqiegħed dijagonalment tul tal-art quddiem il-faċċata sabiex iż-żewġ uċuħ ta' barra tiegħu jiffunzjonaw bħala redent. Il-faċċata tal-art fiha wkoll lakuni tal-musketterija.
Il-batterija oriġinarjament kienet armata b'żewġ kanuni tal-ħadid ta' 24 libbra u erba' ta' sitt libbri, iżda kienet abbandunata sal-1770.[1]
Qabel it-Tieni Gwerra Dinjija, fil-batterija kienet tgħix familja Għawdxija. Eventwalment ġiet abbandunata, u siġra tat-tin kibret fuq l-entratura prinċipali.
Uħud mill-kanuni tal-batterija tkaxkru fil-foss ta’ taħt il-batterija, f’tentattiv biex jieħduhom f’funderija għat-tidwib. Iż-żewġ kanuni ta' 24 libbra tħallew ġewwa l-batterija peress li dawn kienu tqal wisq biex jittieħdu.
Fil-preżent
[immodifika | immodifika s-sors]
B'differenza minn ħafna fortifikazzjonijiet kostali simili, il-batterija baqgħet fi stat tajjeb ta' preservazzjoni, prinċipalment minħabba l-lokazzjoni remota tagħha. Ġiet restawrata minn Din l-Art Ħelwa bejn l-1996 u l-1997, u għal darb’oħra bejn l-2003 u l-2004. Waqt ir-restawr, issewwa s-saqaf tal-blockhouse, li kien fil-periklu li jiġġarraf.
Fil-21 ta’ Awwissu 1997, saret operazzjoni konġunta mill-Forzi Armati ta’ Malta u r-Royal Navy, li fiha ħelikopter mill-HMS Illustrious u suldati Maltin ħadu l-kanuni mill-foss ta’ taħt il-batterija u ġarrhom lura lejn il-batterija.[2] Saru riproduzzjonijiet ta' karrijiet tal-kanuni, u l-kanuni ġew immuntati fuqhom mill-ġdid.[3]
Il-batterija issa hija miftuħa għall-pubbliku s-sena kollha.[4]
Ara wkoll
[immodifika | immodifika s-sors]Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ "Santa Marija Battery, Comino". Din l-Art Ħelwa. 6 October 2011. Miġbur 21 January 2015.
- ^ Borg, Steve. "The 1715 Santa Marija Battery". my-malta.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-22 June 2015. Miġbur 21 January 2015.
- ^ "Our Heritage saved... Santa Marija Tower and Battery in Comino". The Malta Independent. 25 February 2007. Miġbur 21 January 2015.
- ^ "St. Mary's Gun Battery (aka Trunciera)". United Comino Ferries. Arkivjat minn l-oriġinal fl-19 April 2015. Miġbur 21 January 2015.