Ivan Turgenev
Ivan Sergeyevich Turgenev (/tʊərˈɡɛnjɛf, -ˈɡeɪn-/[1]; bir-Russu: Иван Сергеевич Тургенев, IPA: [ɪˈvan sʲɪrˈɡʲe(j)ɪvʲɪtɕ tʊrˈɡʲenʲɪf]; twieled ir-Russja fid-9 ta' Novembru [O.S. it-28 ta' Ottubru] 1818 – miet fit-3 ta' Settembru 1883) kien rumanzier, kittieb tal-istejjer qosra, poeta, drammaturgu, traduttur u popolarizzatur tal-letteratura Russa fil-Punent.
L-ewwel pubblikazzjoni maġġuri tiegħu, kollezzjoni ta' stejjer qosra msejħa Tħażżiż ta' Sportiv (1852; bl-Ingliż: A Sportsman's Sketches), kienet pubblikazzjoni storika tar-realiżmu Russu. Ir-rumanz tiegħu Missirijiet u Ulied Subien (1862; bl-Ingliż: Fathers and Sons) huwa meqjus bħala wieħed mill-iktar xogħlijiet maġġuri tal-fizzjoni tas-seklu 19.
Ħajja[immodifika | immodifika s-sors]
Ivan Sergeyevich Turgenev twieled f'Oryol (illum l-Oblast ta' Oryol, ir-Russja) f'familja nobbli Russa. Il-ġenituri tiegħu kienu Sergei Nikolaevich Turgenev (1793-1834), kurunell fil-kavallerija Russa li ħadet sehem fil-Gwerra Patrijottika tal-1812, u Varvara Petrovna Turgeneva (kunjomha xebba Lutovinova; 1787-1850). Missieru oriġina mill-familja antika iżda mfaqqra ta' Turgenev tal-aristokrazija Tula li tmur lura sas-seklu 15 meta t-Tatar Mirza Lev Turgen (li sar Ivan Turgenev wara l-magħmudija) telaq mill-Ġemgħa tad-Deheb biex iservi lil Vasily II ta' Moska.[2] Omm Ivan oriġinat mill-familja nobbli u sinjura ta' Lutovinov tal-Governorat ta' Oryol.[3] Hija kellha tfulija xejn pjaċevoli minħabba missierha tar-rispett li kien tiranniku fil-konfront tagħha, u telqet mid-dar tiegħu wara li mietet ommha u marret tgħix ma' zijuwha. Meta kellha 26 sena kienet l-eredi ta' wirt kbir mingħandu. Fl-1816, hija żżewġet lil Sergei Turgenev.
Ivan, u l-aħwa tiegħu Nikolai u Sergei trabbew minn ommhom, mara edukata ħafna iżda awtoritarja, fil-proprjetà tal-familja Spasskoe-Lutovinovo li ngħatat lill-antenat tagħhom Ivan Ivanovich Lutovinov mingħand Ivan it-Terribli. Varvara Turgeneva iktar 'il quddiem kienet ispirazzjoni għalih għas-sid tal-art f'Mumu ta' Turgenev. Hija impjegat diversi nisa barranin biex jieħdu ħsieb l-edukazzjoni ta' wliedha; b'hekk Ivan kellu ħakma tajba tal-Franċiż, tal-Ġermaniż u tal-Ingliż. Il-membri tal-familja kienu jużaw il-Franċiż fil-ħajja ta' kuljum, saħansitra t-talb kien jingħad b'dik il-lingwa. Missierhom qatta' ftit ħin mal-familja, u għalkemm ma kienx ostili fil-konfront tagħhom, l-assenza tiegħu weġġgħet is-sentimenti ta' Ivan (ir-relazzjonijiet tagħhom jiġu deskritti fir-rumanz awtobijografiku L-ewwel Imħabba). Meta kellu erba' snin, il-familja għamlet vjaġġ fil-Ġermanja u fi Franza. Fl-1827, il-familja Turgenev marret tgħix f'Moska biex it-tfal jingħataw edukazzjoni tajba.[4]
Wara t-tagħlim standard li kien jingħata iben ġentlom, Turgenev studja għal sena fl-Università ta' Moska u mbagħad mar jistudja fl-Università ta' San Pietruburgu mill-1834 sal-1837[5], u ffoka fuq il-lingwi klassiċi, il-letteratura Russa, u l-filoloġija. Matul dak iż-żmien missieru miet bil-marda tal-ġebla fil-kliewi, u ħuh iż-żgħir Sergei miet bl-epilessija.[4] Mill-1838 sal-1841 huwa studja l-filosofija, b'mod partikolari lil Hegel, u l-istorja tal-Università ta' Berlin. Huwa rritorna f'San Pietruburgu biex jagħmel l-eżami tal-Masters tiegħu.
Biblijografija[immodifika | immodifika s-sors]
Rumanzi[immodifika | immodifika s-sors]
- 1857 – Rudin
- 1859 – Home of the Gentry (Дворянское гнездо), tradott ukoll bl-Ingliż bħala A Nest of Gentlefolk, A House of Gentlefolk u Liza
- 1860 – On the Eve (Накануне)
- 1862 – Fathers and Sons (Отцы и дети), tradott ukoll bl-Ingliż bħala Fathers and Children
- 1867 – Smoke (Дым)
- 1877 – Virgin Soil (Новь)
Għażla ta' fizzjoni iqsar[immodifika | immodifika s-sors]
- 1850 – Dnevnik lishnevo cheloveka (Дневник лишнего человека); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: The Diary of a Superfluous Man
- 1852 – Zapiski okhotnika (Записки охотника); ġabra ta' stejjer, traduzzjonijiet bl-Ingliż: A Sportsman's Sketches, The Hunter's Sketches, A Sportsman's Notebook
- 1854 – Mumu (Муму); storja qasira, traduzzjoni bl-Ingliż: Mumu
- 1855 – Yakov Pasynkov (Яков Пасынков); novella
- 1855 – Faust (Фауст); novella
- 1858 – Asya (Ася); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: Asya or Annouchka
- 1860 – Pervaya lyubov (Первая любовь); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: First Love
- 1870 – Stepnoy korol Lir (Степной король Лир); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: King Lear of the Steppes
- 1872 – Veshniye vody (Вешние воды); novella,traduzzjoni bl-Ingliż: Torrents of Spring
- 1881 – Pesn torzhestvuyushchey lyubvi (Песнь торжествующей любви); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: The Song of Triumphant Love
- 1883 – Klara Milich (Клара Милич); novella, traduzzjoni bl-Ingliż: The Mysterious Tales
Reċti[immodifika | immodifika s-sors]
- 1843 – A Rash Thing to Do (Неосторожность)
- 1847 – It Tears Where It is Thin (Где тонко, там и рвётся)
- 1849/1856 –Breakfast at the Chief's (Завтрак у предводителя)
- 1850/1851 – A Conversation on the Highway (Разговор на большой дороге)
- 1846/1852 – Lack of Money (Безденежье)
- 1851 – A Provincial Lady (Провинциалка)
- 1857/1862 – Fortune's Fool (Нахлебник), also translated as The Hanger-On and The Family Charge
- 1855/1872 – A Month in the Country (Месяц в деревне)
- 1882 – An Evening in Sorrento (Вечер в Сорренто)
Oħrajn[immodifika | immodifika s-sors]
- 1877—1882 – Poems in Prose (Стихотворения в прозе)
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "Definition of Turgenev | Dictionary.com". www.dictionary.com (bl-Ingliż). Miġbur 2021-09-03.
- ^ Richard Pipes, U.S.–Soviet Relations in the Era of Détente: a Tragedy of Errors, Westview Press (1981), p. 17.
- ^ Richard Pipes, U.S.–Soviet Relations in the Era of Détente: a Tragedy of Errors, Westview Press (1981), p. 17.
- ^ a b Yuri Lebedev (1990). Turgenev. Moscow: Molodaya Gvardiya, 608 pages, pp. 8–103, ISBN 5-235-00789-1.
- ^ Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. 27 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 417.