Elena Ceaușescu
Elena Ceaușescu | |||
---|---|---|---|
| |||
Ħajja | |||
Isem propju | Lenuta Petrescu | ||
Twelid | Petrești, 7 Jannar 1916 | ||
Nazzjonalità | Rumanija | ||
L-ewwel lingwa | Rumen | ||
Mewt | Târgoviște (en) , 25 Diċembru 1989 | ||
Post tad-dfin | Ċimiterju ta' Ghencea | ||
Kawża tal-mewt | piena kapitali (ferita b'tir ta' arma tan-nar) | ||
Familja | |||
Konjuga/i | Nicolae Ceaușescu | ||
Ulied |
uri
| ||
Tribù | Ceaușescu family (en) | ||
Edukazzjoni | |||
Alma mater | University of Bucharest (en) | ||
Lingwi | Rumen | ||
Okkupazzjoni | |||
Okkupazzjoni | Strigoi (en) | ||
Premjijiet |
List
|
Elena Ceaușescu (imwielda bħala Lenuța Petrescu; twieldet fis-7 ta' Jannar 1916 – mietet fil-25 ta' Diċembru 1989) kienet il-mara ta' Nicolae Ceaușescu, il-kap Komunista tar-Rumanija. Hi serviet ukoll bħala Viċi-Prim Ministru tar-Rumanija.
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Lenuța Petrescu twieldet f'familja ta' bdiewa fir-raħal ta' Petrești, fid-distrett ta' Dâmbovița. Rekords skolastiċi juru li l-unika marka tajba li ġabet kien fix-xogħol tal-labar fl-iskola primarja. Wara l-iskola primarja marret tgħix flimkien ma' ħuha fil-belt ta' Bukarest fejn għall-bidu kienet taħdem bħala assistenta f'laboratorju qabel ma sabet xogħol f'fabbrika tat-tessuti. Fl-1939 issiebħet mal-Partit Komunista Rumen u hemmhekk iltaqgħet maż-żagħżugħ Nicolae Ceaușescu. Ceaușescu mal-ewwel laqtitu lil Elena, u għalkemm ir-relazzjoni tagħhom kienet waħda imħarbta minħabba li Ceaușescu kien dieħel u ħiereġ il-ħabs, huma żżewġu fit-23 ta' Diċembru 1947.
Karriera fil-gvern
[immodifika | immodifika s-sors]Wara li l-Komunisti ħadu l-poter, Elena ħadmet bħala segretarja fil-Ministeru tal-Affarijiet Barranin. Meta r-raġel tagħha sar segretarju ġenerali tal-partit, Elena ngħatat diversi uffiċċji fil-Partit Komunista Rumen. F'Ġunju tal-1973 hi saret membru tal-Politburo tal-Partit Komunista, biex b'hekk laħqet bħala t-tieni l-ogħla u l-iktar figura influwenti wara Ceaușescu innifsu. Hi kienet involuta ħafna fl-amministrazzjoni tal-partit flimkien ma' żewġha, u kienet fost il-ftit min-nisa miżżewġa ta' kapijiet tal-Partit Komunista li kellha profil politiku għoli.
Elena kienet takkumpanja lil żewġha f'diversi żjarat uffiċjali barra mill-pajjiż. Waqt żjara statali lir-Repubblika Popolari taċ-Ċina f'Ġunju tal-1971, hi nnutat kif Jiang Qing, il-mara tal-President Mao Zedong, kellha pożizzjoni ta' poter. B'riżultat t'hekk bdiet taħdem biex tikseb iktar poter politiku fir-Rumanija. F'Ġunju tal-1971, ġiet eletta bħala membru tal-Kummissjoni Ċentrali fuq it-Tbassir Soċjo-Ekonomiku, u f'Lulju tas-sena ta' wara, saret membru sħiħ tal-Kumitat Ċentrali tal-Partit Komunista. F'Ġunju tal-1973, wara li ġiet nominata minn Emil Bodnăraș, ġiet eletta fil-Kumitat Eżekuttiv tal-partit. F'Novembru tal-1974, matul il-ħdax-il Kungress tal-Partit, saret membru tal-kumitat eżekuttiv politiku, u f'Jannar tal-1977, saret membru tal-ogħla korp fi ħdan il-partit, l-Uffiċċju Permanenti tal-Kumitat Eżekuttiv Politiku. F'Marzu tal-1975, ġiet eletta fil-Gran Assemblea Nazzjonali, il-leġiżlatura nazzjonali tal-pajjiż, fejn ħadet is-siġġu ta' Pitești (fid-disrett ta' Arges), l-iktar reġjun industrijali importanti fil-pajjiż. Din il-kariga baqgħet iżżommha sa mewtha. F'Marzu tal-1980, saret Viċi-Prim Ministru, titlu statali li wkoll żammitu sar-Rivoluzzjoni Rumena.
Mis-snin tmenin 'il quddiem, Elena kienet iċ-ċentru ta' kult tal-personalità li kien jilħaq lil dak ta' Nicolae. Hi kienet magħrufha bħala "Omm in-Nazzjon". Bħal żewġha, it-Televiżjoni Rumena kienet taħt ordnijiet stretti sabiex tinkwadraha bl-aħjar mod possibbli, fosthom li ma kellhiex tintwera fil-profil minħabba mneħirha kbir u d-dehra sempliċi tagħha.[1]
It-tmiem
[immodifika | immodifika s-sors]Nhar is-16 ta' Diċembru 1989, f'Timișoara nġabret ġemgħa biex tappoġġja lill-qassis Ungeriż Laszlo Tokes li kien arrestat wara li attakka t-tmexxija ta' Ceaușescu. Din kibret aktar minn mistenni għal protesta kbira kontra l-gvern. L-armata sparat fuq il-folla u mijiet sfaw vittmi. Fl-20 ta' Diċembru saret it-tieni protesta fejn fiha ħadu sehem 50,000 ruħ, bl-uniku għan kien li jipprotestaw kontra l-gvern u Nicolae Ceaușescu. Nicolae, fuq parir ta' Elena, ordna li l-għada kellha ssir attività fil-pjazza ċentrali ta' Bukarest. Hemmhekk inġabru mat-80,000 ruħ li malli Nicolae tfaċċa fil-parapett flimkien ma' martu u d-diversi uffiċjali tal-Partit, qabdu jgħajtu għajat kontra ż-żewġ dittaturi.
Bis-sitwazzjoni teskala, Elena ħarbet ma' żewġha fit-22 ta' Diċembru, però nqabdu fil-belt ta' Târgoviște. Fil-proċess hi wieġbet għal ftit mistoqsijiet minħabba li Nicolae ħa rwol protettiv, saqsiha sabiex tikkalma u xengel rasu kull darba li kienet titkellem b'rabja. Nhar il-Milied, fil-25 ta' Diċembru, ġew sentenzjanti għall-mewt. Huma ntrabtu b'idejhom wara darhom u ttieħdu barra fejn skwadra tal-isparar sparat fuq it-tnejn. Hi kellha 73 sena. Hi kienet l-unika mara li qatt ingħatat il-piena kapitali fl-istat modern tar-Rumanija.[2]
Unuri
[immodifika | immodifika s-sors]- Imperu tal-Iran: Midalja kommemorattiva tal-2,500 sena anniversarju mit-twaqqif tal-Imperu Persjan (14 ta' Ottubru 1971)[3]
- Repubblika Taljana: Kavallier tas-Salib il-Kbir tal-Ordni għall-Mertu tar-Repubblika Taljana (21 ta' Mejju 1973)[4]
- Repubblika Arġentina: Kavallier tas-Salib il-Kbir tal-Ordni tal-Ġeneral Liberatur San Martín (1974)
- Repubblika Portugiża: Gran Kullar tal-Ordni tal-Infanti Dom Henrique (12 ta' Ġunju 1975)[5]
- Filippini: Ordni ta' Gabriela Silang (9 ta' April 1975)
- Malażja: Gran Kmandat Onorarju tal-Ordni tad-Difensur tar-Renju (1984)[6]
Aqra iktar
[immodifika | immodifika s-sors]- Sweeney, John (1991). The Life and Evil Times of Nicolae Ceauşescu (bl-Ingliż).
- Behr, Edward (1991). Kiss The Hand You Cannot Bite (bl-Ingliż). ISBN 0-679-40128-8.
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]Wikimedia Commons għandha fajls multimedjali li għandhom x'jaqsmu ma': Elena Ceaușescu |
- ^ Sebetsyen, Victor (2009). Pantheon Books (ed.). Revolution 1989: The Fall of the Soviet Empire (bl-Ingliż). New York City. ISBN 0-375-42532-2.
- ^ Duduciuc, Alina; Ţiu, Ilarion. "Evoluţia constituţională a României" (bir-Rumen). Sfera Politicii. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2015-09-24. Miġbur 2018-02-12.
- ^ "Grand State Banquet" (bl-Ingliż). Badraie. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2016-03-05.
- ^ "CEAUSESCU ra Elena" (bit-Taljan). Quirinale.
- ^ "Ordens Honoríficas Portuguesas" (bil-Portugiż).
- ^ "Senarai Penuh Penerima Darjah Kebesaran, Bintang dan Pingat Persekutuan Tahun 1984" (PDF) .Manutenzjoni CS1: lingwa mhix magħrufa (link)