Kolugo

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Kolugi
Tpinġija ta' kolugo
Klassifikazzjoni xjentifika
Renju: Animalia
Phylum: Chordata
Sottodiviżjoni: * Cynocephalus
Klassi: Mammalia
Sottoklassi: Theria
Infraklassi: Eutheria
Superordni: Euarchontoglires
Ordni: Dermoptera
Illiger, 1811
Familja: Cynocephalidae
Simpson, 1945
Firxa tal-kolugi. Il-kolugo tal-Filippini bl-aħmar u l-kolugo ta' Sunda bl-iswed.

Il-kolugi, imsejħa bħala kobegi jew lemuri li jtiru (għalkemm, dawn la huma lemuri u l-anqas itiru), huma mammiferi erbivori notturni ta' daqs żgħir mifruxin mal-foresti tropikali fin-naħa tax-Xlokk tal-Asja. Jeżistu biss żewġ speċi f'żewġ ġeneri, li jiffurmaw il-familja Cynocephalidae u l-ordni Dermoptera. Għalkemm huma l-aktar mammiferi kapaċi mill-mammiferi li jipplanaw, dawn xorta ma jistgħux itiru ta' vera.

Il-kolugi, għalkemm ta' daqs żgħir, huma pjuttost kbar bħala mammiferi tas-siġar: b'daqs ta' bejn 35 u 40 ċentimetru fit-tul u minn 1 sa 2 kilogrammi fil-piż. Is-saqajn u l-idejn huma rqaq, ta' tul moderat bl-istess qies, denb ta' daqs medju u korporatura ħafifa. Ir-ras hi ċkejkna, b'par għajnejn kbar iħarsu 'l quddiem b'viżjoni binokulari u b'par widnejn żgħar u tondi.

Dawn il-mammiferi għandhom membrana ta' ġilda mifruxa bejn il-vojt tal-appendiċi kollha li fl-ebda mammiferu ieħor ma laħqet din il-firxa. Din il-membrana, jew pataġjum, hi mifruxa wkoll bejn is-swaba' tal-idejn u tas-saqajn, bejn id-denb u s-saqajn u saħansitra bejn l-idejn u l-għonq. Ġeometrikament, din il-membrana mhijiex possibli tkun akbar jew aktar mifruxa minn hekk.

Klassifikazzjoni[immodifika | immodifika s-sors]

Il-Mixodectidae jidher li hu fossilu tal-ordni Dermoptera. Madanakollu, għalkemm hemm mammiferi oħra tal-Paleogene li ġew interpretati bħala relatati mad-dermopteri, l-evidenza turi li hemm inċertezzi u ħafna minn dawn il-fossili m'għadhomx interpretati aktar bħala mammiferi planarji.

Il-kolugi darba kienu jagħmlu parti mal-ordni Insectivora, madanakollu, l-aħħar studji tal-filoġenija molekulari wrew li l-kolugi għandhom jiġu kklassifikati f'ordni għalihom — id-Dermoptera — u flimkien mal-ordnijiet Primates u Scandentia jiffurmaw il-klad Euarchonta. Il-klad Euarchonta jiġi ħu l-klad Glires li huwa ffurmat mill-ordnijiet Lagomorpha u Rodentia, u ż-żewġ kladi flimkien jiffurmaw is-superordni Euarchontoglires.

Euarchontoglires
Glires

Rodentia



Lagomorpha



Euarchonta

Scandentia




Dermoptera




Plesiadapiformes



Primates






Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]

  • Wilson, D. E.; Reeder, D. M. Mammal Species of the World (bl-Ingliż) (3 ed.). Johns Hopkins University Press. ISBN 0-8018-8221-4.

Ħoloq esterni[immodifika | immodifika s-sors]