Giovanni Arduino
| Giovanni Arduino | |
|---|---|
 | |
| Ħajja | |
| Twelid | Caprino Veronese, 16 Ottubru 1713, 16 Ottubru 1714, 17 Ottubru 1714 |
| Nazzjonalità | Repubblika ta' Venezja |
| Mewt | Venezja, 21 Marzu 1795 |
| Familja | |
| Aħwa |
uri |
| Edukazzjoni | |
| Lingwi | Taljan |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni | ġeologu |
| Sħubija |
Accademia Nazionale delle Scienze detta dei XL Akkademja tax-Xjenzi ta’ Torino |
Giovanni Arduino (twieled fis-16 ta' Ottubru 1714 – miet fil-21 ta' Marzu 1795) kien ġeologu Taljan li huwa magħruf bħala l-"Missier tal-Ġeoloġija Taljana".
Bijografija[immodifika | immodifika s-sors]
Arduino twieled f'Caprino Veronese, fil-provinċja ta' Verona, fir-reġjun ta' Veneto, l-Italja. Huwa kien speċjalista tax-xogħol tal-minjieri li x'aktarx żviluppa l-ewwel klassifikazzjoni tal-eri ġeoloġiċi, abbażi tal-istudju tal-ġeoloġija tat-Tramuntana tal-Italja. Huwa qasam l-istorja tad-Dinja f'erba' eri: Primarja jew Primitiva, Sekondarja, Terzjarja u Vulkanika jew Kwaternarja.
L-iskema proposta minn Arduino fl-1759[1][2], li kienet ibbażata fuq bosta studji tal-blat tan-Nofsinhar tal-Alpi, raggruppat il-blat f'erba' serje. Dawn kienu (minbarra s-serje Vulkanika jew Kwaternarja) kif ġej: is-serje Primarja, li kienet tikkonsisti mill-iskisti mill-qalba tal-muntanji; is-serje Sekondarja, li kienet tikkonsisti mill-blat sedimentarju iebes fuq il-ġnub tal-muntanji; u s-serje Terzjarja, li kienet tikkonsisti mill-blat sedimentarju inqas iebes tal-għoljiet ta' taħt il-muntanji. Minħabba li dan l-arranġament mhux dejjem kien japplika għall-ktajjen muntanjużi għajr l-Alpi, is-serje Primarja u Sekondarja tneħħew fil-każijiet inġenerali. Madankollu, it-terminu "Terzjarja" ppersistiet fil-letteratura ġeoloġika sas-sostituzzjoni reċenti tagħha mill-epoki Paleoġeniċi u Neoġeniċi. L-aħħar perjodu tal-Era Ċenożojka, magħruf bħala l-Epoka tal-Plejstoċenika, xi kultant ma tiġix inkluża fis-serje Terzjarja. L-Era Ċenożojka ġiet studjata u ddeterminata b'mod ulterjuri minn, fost l-oħrajn, il-ġeologu Ingliż (u mentor ta' Charles Darwin) Charles Lyell.[1]
Giovanni Arduino miet f'Venezja fl-1795. Il-katina muntanjuża tal-Qamar Dorsum Arduino ssemmiet għalih.
Iktar qari[immodifika | immodifika s-sors]
- Rodolico, Francesco (1970). "Giovanni Arduino". Dictionary of Scientific Biography. Vol. 1. New York: Charles Scribner's Sons. pp. 233–234. ISBN 0-684-10114-9.
- Ell, Theodore (2011). "Two Letters of Signor Giovanni Arduino, Concerning his Natural Observations: First Full English Translation. Part 1". Earth Sciences History. 30 (2): 267–286.