Zsuzsanna Lorántffy
| Zsuzsanna Lorántffy | |
|---|---|
 | |
| Ħajja | |
| Twelid | Ónod, 1602 |
| Nazzjonalità | Ungerija |
| Mewt | Sárospatak, 1660 |
| Familja | |
| Konjuga/i | Ġorġ I Rákóczi |
| Ulied |
uri
|
| Tribù | familja Lorántffy |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni |
sid tal-artijiet aristokratiku |
Zsuzsanna Lorántffy jew Susanna Lorantffy (twieldet fl-1602 f'Ónod, l-Ungerija – mietet fl-1660 f'Sárospatak, l-Ungerija) kienet Prinċipessa Konsorti tat-Transilvanja, wara li żżewġet lil Ġorġ Rákóczi I, Prinċep tat-Transilvanja.
Ħajja bikrija
[immodifika | immodifika s-sors]Hija kienet waħda minn tlett ibniet ta' Mihály Lorántffy, wieħed mill-ikbar sinjuri tal-Ungerija rjali, u tal-ewwel mara tiegħu Barbara Kamarás de Zelemér (li mietet fl-1609). Wara l-mewt ta' ommha, missierha reġa' żżewweġ lil Zsuzsanna Andrássy u magħha kellu żewġt ibniet oħra. Zsuzsanna u ħutha trabbew f'Sárospatak, fil-proprjetà tal-familja.
Bijografija
[immodifika | immodifika s-sors]Zsuzsanna kienet Kalvinista konvinta, u għenet lir-raġel tagħha fit-taqbida ta' suċċess tiegħu biex jintroduċi riformi Protestanti fil-knisja tat-Transilvanja.[1][2]
Taħt l-influwenza tagħha, John Amos Comenius, għalliem Kalvinist prominenti, beda jirresjedi f'Sárospatak.[3]
Binha l-kbir, Ġorġ II Rákóczi, sar il-Prinċep tat-Transilvanja. Binha ż-żgħir, Sigismund Rákóczi, Prinċep ta' Siebenbürgen (1622–1652), iżżewweġ lil Henriette Marie tal-Palatinat, bint Eliżabetta tal-Boemja.
Hija stabbiliet jew sponsorjat diversi stabbilimenti edukattivi, b'mod partikolari l-Kulleġġ Riformat ta' Sárospatak.
It-twemmin reliġjuż Protestant tagħha wassalha biex tiċħad il-ħajja ta' lussu ta' aristokrata u minflok tesprimi r-reliġjon tagħha permezz ta' azzjoni, speċjalment permezz tal-iżvilupp tal-edukazzjoni tal-bniet. Waqt li kienet tgħix f'Nagyvárad hija żgurat li l-bniet jiġu mgħallma mhux biss il-ħiliet meħtieġa biex jieħdu ħsieb id-dar u jrabbu familja, iżda anke biex jaqraw, jiktbu u jifhmu l-matematika. Barra minn hekk, kienu jkunu midħla wkoll tal-Bibbja.[4]
Hija sponsorjat il-Bibbja ta' Várad, traduzzjoni ġdida għalkollox (u mhux riproduzzjoni tal-Bibbja ta' Vizsoly).
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ Fest, Sándor. ANGLO-HUNGARIAN HISTORICAL AND CULTURAL RELATIONS, Angol Filológiai Tanulmányok / Hungarian Studies in English, Vol. 4, (1969), pp. 5–44.
- ^ "Susanna Lorantffy". www.brooklynmuseum.org (bl-Ingliż). Miġbur 2024-06-05.
- ^ "STEPHEN GÁL: HUNGARY AND THE ANGLO-SAXON WORLD". mek.oszk.hu. Miġbur 2024-06-05.
- ^ Erna Hennicot - Schoepges (2008). "Women and Spirituality Conference Report". THE EUROPEAN YEAR OF INTERCULTURAL DIALOGUE. p. 28.