Kolera

Vibrio cholerae: Il-batterju li jikkawża l-kolera (stampa meħuda b'SEM)

Kolera (magħrufa wkoll bħala Kolera Ażjatika) hija marda ikkawżata mill-batterju Vibrio cholerae, li normalment jispiċċa fil-ġisem wara li persuna tixrob ilma kontaminat, jew inkella tiekol ħut jew frott tal-baħar li ma jkunx imsajjar tajjeb. Din il-marda ġiet deskritta għall-ewwel darba b'mod xjentifiku minn tabib Portugiż Garcia de Orta fis-Seklu XVI.

Sintomi

Is-sintomi jinkludu dawk is-sintomi ta' infezzjoni tat-tratt GI: dijarea akuta (eż. 1 L feċi/siegħa), uġiegħ fiż-żaqq, deni, nawżja u rremetar. Apparti dawn, hemm sintomi oħra relatati mad-diżidratazzjoni, kawża tat-telf kbir ta' likwidi mill-ġisem: għatx, bukgħawwieġ fil-muskoli, għajja u nuqqas ta' saħħa, tikmix tal-ġilda, metabolic acidosis severa flimkien ma' potassium depletion, anurja, circulatory collapse u cyanosis. Dawn kollha jwasslu għall-xokk ipovolemiku (telf massiv ta' fluwidi u electrolytes mill-ġisem), li jista' jwassal għall-mewt fi ftit sigħat.

Riċerka

Ix-xjenzjati li taw l-akbar kontribuzzjonijiet fil-ġlieda kontra l-kolera kienu John Snow, li skopra l-ħolqa bejn il-marda tal-kolera u x-xorb ta' l-ilma fl-1854, u Robert Koch, li identifika l-V. cholerae bħala l-baċillu li jikkawża l-marda. Il-batterju kien ġie iżolat xi 30 sena qabel mill-anatomiku Taljan Filippo Pacini, iżda r-riżultati tiegħu ma kienux wisq magħrufa madwar id-dinja.