Muħammed bin Għali l-Għimrani l-Ġuti
| Muħammed bin Għali l-Għimrani l-Ġuti | |
|---|---|
| Ħajja | |
| Nazzjonalità | Marokk |
| Mewt | 1471 |
| Familja | |
| Familja |
uri |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni | sultan tal-Marokk |
Abu Għabdalla Muħammed bin Għali l-Idrisi l-Għimrani l-Ġuti hu l-ħakkiem tal-Marokk magħżula min-nies ta' Fes li wegħdu lealtà lilu bħala Sultan tal-Marokk fir-Ramadan 869 WH (Mejju–Ġunju 1465 WK), wara l-waqgħa ta' l-aħħar re tal-Bni Marin.[1] Huwa kompla jaħkem bejn l-1465 sa l-1471 WK. L-oriġini tagħha tmur lura għad-dinastija ta' Bni Għimran, fergħa tal-Idrisin ta' Fes u l-mexxej ta' Ahl il-Bejt (familja tal-Profeta Muħammed) hemmhekk. Il-laqam il-Ġuti hu msemmi għar-raħal ta' Ġuta, li sparixxa fil-bidu tal-ħakma tal-Marinin.
Lealtà mwiegħed u ħakma tal-Marokk[immodifika | immodifika s-sors]
Wara li l-kundizzjonijiet tal-istat Marini saru mqallba matul ir-renju tas-Sultan Għabd il-Ħaqq bin Abi Sagħid, l-aħħar re mill-Bni Marin, minħabba l-attakk kbir tiegħu fuq Bni Wattas, li kontrih huwa massakrat fis-sena 1458 WK, u l-Lhudi Harun bin Battax ħatru bħala l-ważir kbir (prim ministru) tiegħu, li kien tiraniku bl-awtorità tiegħu, in-nies sar aġitat u ħabbar it-tneħħija tas-Sultan Għabd il-Ħaqq II u wegħdu lealtà lill-mexxej tax-xorfa (sharifs) f'Fes, Muħammed l-Għimrani l-Ġuti, li arresta Għabd il-Ħaqq II, ħataflu ċ-ċurkett tar-re, u wassluh għall-mewt tiegħu, inqatgħu rasu, u b’hekk tefa s-Saltna Marinija. Il-ktieb “Pariri lir-Rejiet tal-Islam bit-tagħrif magħmula obbligatorja għalihom minn drittijiet tal-onorevoli Ahl il-Bejt” ta' Iben is-Sakak il-Miknasi kellu impatt kbir f'tisħiħ tal-influwenza politika tal-Ahl il-Bejt f’dak il-perjodu l-aħħar tas-Saltna Marinija.[2]
Madankollu, l-emirat tal-Ġuti ma damx twil, peress li Abu l-Ħaġġieġ Jusuf bin Mansur il-Wattasi malajr iddepożitu, u Fes baqa' f'idejn oħt Abu l-Ħaġġieġ, Żhur il-Wattasija, ma' kmandant tiegħu s-Saġiri, sakemm Muħammed ix-Xiħ il-Wattasi ħa f’idejh.[3]
Ħajtu wara s-sentenza[immodifika | immodifika s-sors]
Ftit wara t-tneħħija tiegħu mill-poter, il-Ġuti telaq mill-Marokk u għażel l-eżilju fit-Tuneżija.[4]
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ Chaqour, Abdessalam (Lulju 2002). "المحمدون من ملوك المغرب" [Il-Muħammadin minn Rejiet tal-Marokk]. Habous (bl-Għarbi).
- ^ bin Ħalid in-Nasiri, Aħmad (1895). الاستقصا لأخبار دول المغرب الأقصى [L-Investigazzjoni lil aħbarijiet pajjiżi tal-Magħrib l-Ibgħad] (bl-Għarbi). Kajr. p. 809. OCLC 744554284. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2018-12-09.
- ^ Għutmani, Samira (2013-08-02). "نساء الدّولة الوطاسية" [Nisa tal-Istat Wattasi]. Maghress (bl-Għarbi). Arkivjat minn l-oriġinal fl-2016-11-26.
- ^ Zerikli, Khayreddine (2002). لأعلام - ج 6 - محمد بن أحمد - محمد بن القاسم [Al-A'lam - Parti 6 - Muħammad bin Aħmad - Muħammad bin il-Qasim] (bl-Għarbi). Bejrut: Dar al-Malayin. p. 251. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2016-04-23.