J. J. Camilleri

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa

J.J.Camilleri (Mosta, 1928 - 5 ta' Lulju 2012) kien rumanzier modern u awtur ta' bosta xogħlijiet letterarji, fosthom Aħna Sinjuri, L-għar tax-xitan, Is-Sejħa tal-Art, Ulied il-Qawsalla u Luteru żmien li tibni, żmien li tħott. Kien studjuż u riċerkatur l-aktar fl-istorja u l-edukazzjoni. Kittieb ta’ poeżiji, drama u novelli, apparti r-rumanzi. Kien wieħed mill-esponenti tal-Moviment Qawmien Letterarju. Serva ukoll bħala membru tal-Awtorità tax-Xandir.

Studju u Ħidma[immodifika | immodifika s-sors]

Studja fil-Liċeo, fl-Università ta’ Malta u fl-Università ta’ Londra. Hu kien kap ta’ skola, uffiċjal edukattiv, lekċerer fil-Kulleġġ tal-Għalliema u fl-Università, eżami­natur fis-servizz pubbliku u kellu karigi bħala ċermen jew membru f’għadd ta’ bordijiet.

Huwa ddedika ħajtu għall-edukazzjoni fejn fuq quddiem kien ipoġġi dawk li l-iżjed jaqgħu lura. Snin twal ta’ impenn letterarju b’kitbiet ta’ rumanzi u versi li bihom wera biċ-ċar l-għażla tiegħu favur il-ġustizzja soċjali, soċjetà miftuħa u libertajiet tal-bniedem kontra l-faqar, id-diskriminazzjoni u l-intolleranza. Camilleri dejjem rabat flimkien l-impenn ċiviku, edukattiv u letterarju fejn ħadem għall-ġid komuni tas-soċjetà.

Aħna Sinjuri[immodifika | immodifika s-sors]

Aħna Sinjuri meqjus bħala wieħed mill-akbar xogħ­lijiet tiegħu, fejn l-istorja hi ambjentata mad­war it-tarzna, fejn tispikka l-insigurtà ta’ ħafna ħaddiema mit-tkeċċija mix-xogħol. Fir-rumanz ikun tratta kif is-sidien tal-fabbriki kienu qed jippre­feru jħaddmu lin-nisa u lit-tfal għax dawn bil-liġi setgħu jit­ħallsu inqas mill-irġiel.

Il-politika korrotta hi wkoll xi ħaġa li tispikka fir-rumanz, fejn kollox jiddependi minn kemm wieħed għandu flus u kemm hu midħla ta’ persuni li jinsabu fil-quċċata tal-poter. Il-Knisja fir-rumanz tagħti importanza lill-ġid materjali.

Meta taqra r-rumanz Aħna Sinjuri tinduna mill-ewwel li hu ambjentat fiż-żminijiet ta’ wara t-Tieni Gwerra Dinjija. Tibda taħseb li se jkollok tibda tqabbel ir-realtà ta’ dak iż-żmien ma’ tal-lum, iżda malajr tinduna li m’hemmx baħar jaqsam bejn iż-żewġ żminijiet. Malajr tinduna li flok nitbiegħdu mid-drawwiet soċjo-politiċi ta’ dari, iżjed qed nersqu lejhom b’ħeffa kbira. Ir-rumanz hu meq­jus bħala l-ewwel rumanz ġdid fil-letteratura Maltija.

Ħajja Personali[immodifika | immodifika s-sors]

Magħruf mal-Mostin bħala “J.J.”, kien persuna mill-aktar ċajtiera u kien iħobb jgħid “iwa JJ (ġej ġej) imma daqt jasal”. Il-Mosta kienet għal qal­bu u kien kburi b’dak kollu li hu Mosti. L-għaxqa tiegħu jikteb xi anneddoti storiċi, iżda dejjem biex jislet tbissima. L-għors tiegħu jirrakkont dwar id-drammi li kien jikteb hu ­stess għall-Oratorju tal-Mosta u mbagħad kien jieħu ­sehem fihom ukoll. Fl-2004 kien ingħata “Ġieħ il-Mosta” mill-Kunsill Lokali.

Ħoloq Esterni[immodifika | immodifika s-sors]