Il-Ponta ta' Tigné
Il-Ponta ta' Tigné hija peniżola f'Tas-Sliema, Malta. Iż-żona oriġinarjament kienet okkupata minn diversi fortifikazzjonijiet u kumpless ta’ kwartieri Ingliżi, li tħallew mitluqa għal ħafna snin, sakemm iż-żona ġiet żviluppata mill-ġdid fil-bidu tas-seklu 21. Iż-żona issa fiha ħafna bini modern u hija frekwentat sew min-nies tal-lokal kif ukoll mit-turisti.
Il-peniżola kienet oriġinarjament magħrufa bħala Punta di Santa Maria, u l-estremità tagħha hija magħrufa wkoll bħala l-Ponta ta' Dragut.[1][2]
Storja
[immodifika | immodifika s-sors]Il-milizzja lokali kellha post tal-għassa żgħir fuq dik li llum hija l-Ponta ta' Tigné fl-1417.[3] Matul l- Assedju l-Kbir ta’ Malta tal-1565, l-Ammiral Ottoman Dragut stazzjona numru ta’ kanuni fil-Ponta ta' Tigné Point f’assedju biex jaqbad il-Forti Sant’Iermu minn idejn l-Ordni ta’ San Ġwann. Huwa nqatel permezz ta’ sparatura indiretta mill-forti waqt l-assedju, u l-estremità tal-peniżola għadha ġġib ismu, il-Ponta ta' Dragut.[4][5]
Wara l-Assedju l-Kbir, inbniet kappella ddedikata lill-Madonna taħt diversi titli minflok niċċa li kienet diġà fl-inħawi. Fl-1757, il-Batterija t'Għar il-Lembi nbniet fiż-żona, u ma kienx fadal bżonnha sal-1792, meta l-Ordni bniet l-aħħar fortifikazzjoni ewlenija tagħha, il-Forti Tigné . Il-forti l-ġdid, li aktar tard tat isimha liż-żona, kellha rwol sinifikanti fl-invażjoni Franċiża tal-1798 u r-rewwixta Maltija sussegwenti.[1]
Bejn l-1878 u l-1886, meta Malta kienet taħt il-ħakma Brittanika, Forti Cambridge inbniet fil-Ponta ta' Tigné biex tħaddem kanun wieħed ta’ 100 tunnellata. [6] Fis-snin 90 tas-seklu 19, inbniet il-Garden Battery biex tkopri ż-żona bejn il-Forti Cambridge u l-Fort Tigné. L-Ingliżi bnew ukoll kwartieri militari u kappella ddedikata lil San Luqa fil-peniżola.
Meta l-forzi Brittaniċi telqu minn Malta fl-1979, il-kwartieri u ż-żona kollha kien abbandunati. Partijiet kemm mill-Forti Tigné kif ukoll mill-kwartieri Ingliżi insterqu jew ġew ivvandalizzati.[7] Għal xi żmien, partijiet minna kienu jintużaw bħala ċentru għall-ħin ħieles kif ukoll akkomodazzjoni soċjali pprovduta mill-Gvern.
Fil-preżent
[immodifika | immodifika s-sors]Mill-proġett ta’ żvilupp mill-ġdid, il-Ponta ta' Tigné Point inbidlet konsiderevolment. Il-bini modern, l-aċċessibbiltà faċli u fatturi oħra għenu biex iż-żona tittrasforma minn kwartieri abbandunati u ttraskurati għal żona frekwentata kemm min-nies tal-lokal kif ukoll mit-turisti. L-appartamenti tal-Forti Cambridge, li tlestew fl-2012, huma fost l-ogħla binjiet f’Malta.[8][9]
Il-Point Shopping Mall infetaħ fil-bidu tal-2010, mibni flok il-Barracks ta' Tigné. Partijiet mill-mall fi Pjazza Tigné għad fihom xi elementi arkitettoniċi tal-kwartieri, fosthom sensiela ta’ arkati mifruxa mal-pjazza. The Point huwa l-akbar shopping mall ta' Malta u fih madwar 17,000m2 ta' spazju kummerċjali mifrux fuq tliet livelli. Jinkludi supermarket u aktar minn 50 ħanut ieħor.[10]
Referenzi
[immodifika | immodifika s-sors]- ^ a b Spiteri, Stephen C. (26 December 2011). "Fort Tigné - 1792 - Part I". MilitaryArchitecture.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-17 August 2016. Miġbur 24 June 2015.
- ^ MacGill, Thomas (1839). A hand book, or guide, for strangers visiting Malta. Malta: Luigi Tonna. p. 85.
- ^ Zammit, Vincent (1984). "Fortifications of the Middle Ages". Civilization (bl-Ingliż). Ħamrun: PEG Ltd. 1: 33.
- ^ "History of Tigné Point". Tigné Point Marketing Ltd. Arkivjat minn l-oriġinal fl-2 October 2017. Miġbur 12 July 2014.
- ^ "A hand book, or guide, for strangers visiting Malta", p. 85.
- ^ Spiteri, Stephen C. (14 July 2011). "Military Architecture of the 100-ton Gun Batteries". MilitaryArchitecture.com. Arkivjat minn l-oriġinal fl-30 November 2016. Miġbur 21 February 2015.
- ^ "A Brief History of Tigné Point". MIDI plc. Arkivjat minn l-oriġinal fl-14 July 2014. Miġbur 12 July 2014.
- ^ "Fort Cambridge Apartments North Tower". Emporis. Arkivjat mill-oriġinal fl-February 21, 2015. Miġbur 21 February 2015.Manutenzjoni CS1: url mhux tajjeb (link)
- ^ "Fort Cambridge Apartments South Tower". Emporis. Arkivjat mill-oriġinal fl-February 21, 2015. Miġbur 21 February 2015.Manutenzjoni CS1: url mhux tajjeb (link)
- ^ "The Point shopping mall, the new Tigne Point shopping complex". Malta.com. Miġbur 12 July 2014.