Ġibjun ta' Kiev
Il-Ġibjun ta' Kiev (bl-Ukren: Київське водосховище, b'ittri Rumani: Kyyivs’ke vodoskhovyshche), lokalment magħruf bħala l-Baħar ta' Kiev, huwa ġibjun kbir tal-ilma li jinsab max-xmara Dnieper fl-Ukrajna. Il-ġibjun ingħata isem il-belt ta' Kiev, li tinsab fin-Nofsinhar, u jkopri erja ta' 922 kilometru kwadru fi ħdan l-Oblast ta' Kiev. Il-ġibjun imtela fl-1964-1966 wara li nbniet id-diga għall-Impjant tal-Enerġija Idroelettrika ta' Kiev f'Vyshhorod. Il-ġibjun jintuża l-iktar għall-ġenerazzjoni tal-idroelettriċità, għall-konsum industrijali u pubbliku, u għall-irrigazzjoni.
Il-ġibjun twil 110 kilometri, wiesa' 12-il kilometru, fond bejn erba' u tmien metri, għandu volum ta' 3.7 km3, u volum li jista' jintuża ta' 1.2 km3. Il-ġibjun, flimkien mal-Ġibjun ta' Kakhovka, il-Ġibjun ta' Dnieper, il-Ġibjun ta' Kamianske, il-Ġibjun ta' Kremenchuk, u l-Ġibjun ta' Kaniv, ħoloq rotta fonda għall-ilma fuq ix-xmara. Madankollu, il-ħolqien tiegħu kkontribwixxa wkoll għal problemi ambjentali sinifikanti bħat-tnaqqis fil-veloċità tal-fluss li jnaqqas l-ossiġenazzjoni tal-ilma, u dan iwassal għal impatt negattiv fuq il-bilanċ tal-ħlejqiet akkwatiċi. Barra minn hekk, xi villaġġi fil-qrib ġew mgħerrqa meta mtela. Wieħed minnhom kien Teremtsi, fejn ir-residenti tal-villaġġ kienu pperswadew lill-awtoritajiet Sovjetiċi biex iħalluhom joqogħdu fil-villaġġ, iżda mbagħad iktar 'il quddiem fl-1986 kellhom jiġu evakwati minħabba d-diżastru ta' Chernobyl.
Kwistjonijiet ta' sikurezza[immodifika | immodifika s-sors]
Bħall-ġibjuni kollha tax-xmara Dnieper, il-Ġibjun ta' Kiev huwa ta' theddida potenzjali ta' għargħar qerriedi li kieku d-diga tinqered. Barra minn hekk, hemm theddida ewlenija addizzjonali – wara d-diżastru nukleari ta' Chernobyl fl-1986, radjonuklidi skulaw max-xita u kkontaminaw sew is-sedimenti f'qiegħ il-ġibjun. Matul is-snin ta' wara d-diżastru, kien hemm suġġerimenti li jsir id-drenaġġ tal-ġibjun peress li kien baxx wisq. Kien intqal li kieku dan kellu jsir, setgħet tinħoloq theddida ta' trab radjuattiv li jittajjar mar-riħ, u possibbilment jaffettwa l-bqija tal-Ewropa.
Theddida simili ġiet diskussa b'mod permanenti fir-rigward tal-qerda potenzjali tad-diga (b'aċċident naturali, terroriżmu jew gwerra). Iżda l-awtoritajiet komplew isostnu li tali perikli ma kinux reali, u sostnew li kellhom il-kontroll sħiħ tas-sikurezza tad-diga. Madankollu, tqajjem tħassib serju fl-2005, meta kien hemm allerta falza ta' terroriżmu.
It-tħassib dwar il-possibbiltà ta' qerda feġġ mill-ġdid fi Frar 2022 matul l-offensiva tal-Ukrajna. Il-forzi Russi ħadu l-kontroll tal-impjant tal-enerġija fil-25 u fis-26 ta' Frar.[1] Il-forzi Ukreni reġgħu ħadu l-kontroll tal-impjant fis-26 ta' Frar.[2] Intqal li d-difiżi tal-ajru Ukreni interċettaw missila ttir lejn id-diga. Interfax iddikjaraw li kieku d-diga kellha tfalli, l-għargħar seta' jeqred "ix-xatt sħiħ tax-xellug ta' Kiev".[3]
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "Kyiv hydroelectric power plant controlled by Russian troops - Ifax" (bl-Ingliż). 2022-02-26. Miġbur 2022-04-03.
- ^ "Київська ГЕС повністю під контролем України – міністр енергетики". web.archive.org. 2022-02-26. Arkivjat mill-oriġinal fl-2022-02-26. Miġbur 2022-04-03.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)
- ^ "Українські ППО збили ракету, що летить у бік дамби Київського водосховища, - "Укрводшлях", Мінінфраструктури". web.archive.org. 2022-02-26. Arkivjat mill-oriġinal fl-2022-02-26. Miġbur 2022-04-03.Manutenzjoni CS1: BOT: url-oriġinali status mhux magħruf (link)