Aqbeż għall-kontentut

SPARQL

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
SPARQL
RDF query language, communication protocol, languoid
Sottoklassi ta'series Immodifika
Isem uffiċjaliSPARQL Protocol and RDF Query Language Immodifika
Short nameSPARQL Immodifika
Suġġett prinċipaliSemantic Web, linked data page Immodifika
Has edition or translationSPARQL 1.0, SPARQL 1.1, SPARQL 1.1 Query Language Immodifika
Meta beda12 Ottubru 2004 Immodifika
Inspired bySQL Immodifika
Programming paradigmdeclarative programming Immodifika
ŻviluppaturCarlos Buil Aranda, Eric G. Prud'hommeaux Immodifika
Software version identifier1.1 Immodifika
Described at URLhttps://www.w3.org/TR/sparql11-overview/ Immodifika
Standards bodyWorld Wide Web Consortium Immodifika
Used byWikidata Immodifika
Stack Exchange taghttps://stackoverflow.com/tags/sparql, https://opendata.stackexchange.com/tags/sparql Immodifika

SPARQL (pronunzjata "sparkle" /ˈspɑːkəl/, akronimu rikorsiv[1] għal SPARQL Protocol and RDF Query Language) hija lingwa tat-tfittix RDF — jiġifieri, lingwa tat-tfittix semantika għal database — li kapaċi tirkupra u jimmanipula dejta maħżuna fil-format tal-Qafas tad-Deskrizzjoni tar-Riżorsi (RDF).[2][3] Sar standard mill-Grupp ta' Ħidma dwar l-Aċċess tad-Dejta RDF (DAWG) tal-World Wide Web Consortium, u huwa rikonoxxut bħala waħda mit-teknoloġiji ewlenin tal-web semantiku. Fil-15 ta' Jannar 2008, SPARQL 1.0 ġie rikonoxxut mill-W3C bħala rakkomandazzjoni uffiċjali,[4][5] u SPARQL 1.1 f'Marzu, 2013.[6]

SPARQL jippermetti li mistoqsija (għal tfittixa) tikkonsisti minn mudelli tripli, konġunzjonijiet, disġunzjonijiet, u mudelli opzjonali.[7]

Jeżistu implimentazzjonijiet għal diversi lingwi tal-ipprogrammar.[8] Jeżistu wkoll għodod biex jgħinu fil-kostruzzjoni ta' mistoqsijiet bl-iSPARQL, pereżempju ViziQuer.[9] Barra minn hekk, jeżistu għodod biex jittraduċu mistoqsijiet bl-iSPARQL għal lingwi ta' mistoqsijiet oħra, bħal SQL[10] u XQuery.[11]

Formi ta' mistoqsijiet

[immodifika | immodifika s-sors]

Fil-każ ta' mistoqsijiet li jaqraw dejta mid-database, il-lingwa SPARQL tispeċifika erba' varjazzjonijiet ta' mistoqsijiet differenti għal skopijiet differenti.

mistoqsija SELECT
Użata biex jiġu estratti valuri mhux ipproċessati. Ir-riżultati jintbagħtu lura f'forma ta' tabella.
mistoqsija CONSTRUCT
Użata biex tiġi estratta informazzjoni u tittrasforma r-riżultati f'RDF validu.
mistoqsija ASK
Użata biex tipprovdi riżultat li jista' jkun veru jew falz.
mistoqsija DESCRIBE
Użata biex jiġi estratt graff RDF.

Kull waħda minn dawn il-forom ta' mistoqsijiet jieħdu blokka WHERE biex tirrestrinġi l-mistoqsija, għalkemm, fil-każ tal-mistoqsija DESCRIBE, l-WHERE hija opzjonali.

SPARQL 1.1 jispeċifika lingwa għall-aġġornament tad-database b'diversi forom ġodda ta' mistoqsijiet.[12]

Eżempju

[immodifika | immodifika s-sors]

Dan huwa eżempju ta' mistoqsija SPARQL li jimmudella l-mistoqsija "X'inhuma l-kapitali tal-pajjiżi kollha fl-Afrika?" :

PREFIX ex: <http://example.com/exampleOntology#>
SELECT ?capital
       ?country
WHERE
  {
    ?x  ex:cityname       ?capital   ;
        ex:isCapitalOf    ?y         .
    ?y  ex:countryname    ?country   ;
        ex:isInContinent  ex:Africa  .
  }

Varjabbli huma indikati bil-prefiss ? jew $. ?capital u ?country se jiġu rritornati. Meta trippla tispiċċa b'punt u virgola (;), is-suġġett ta' din it-tripla se jintuża bħala suġġett fit-tripla li jmiss (fejn it-tripla li jmiss tkun biss par għax tkun bla suġġett). Pereżempju ?x ex:cityname ?capital; ex:isCapitalOf ?y huwa taqsira għal ?x ex:cityname ?capital. ?x ex:isCapitalOf ?y..

Il-proċessur tal-mistoqsijiet SPARQL se jfittex settijiet ta' trippli li jaqblu ma' dawn l-erba' mudelli tripli, u jorbot il-varjabbli fil-mistoqsija mal-partijiet korrispondenti ta' kull tripla. Importanti li wieħed jinnota hawnhekk hija l-"orjentazzjoni tal-proprjetà" (it-taqbiliet tal-klassi jistgħu jsiru biss permezz ta' attributi tal-klassi jew proprjetajiet – ara Duck typing).

Biex tagħmel il-mistoqsijiet konċiżi, SPARQL jippermetti d-definizzjoni ta' prefissi u URIs b'mod simili għal Turtle. F'din il-mistoqsija, il-prefiss "ex" jirrappreżenta "http://example.com/exampleOntology#".

Ara ukoll

[immodifika | immodifika s-sors]
  • Integrazzjoni Semantika
  • Format XML tar-Riżultati tal-Mistoqsija SPARQL
  • SPARQL Espressjonijiet tas-Sintassi
  • Wikidata

Referenzi

[immodifika | immodifika s-sors]
  1. ^ Beckett, Dave (2011-10-06). "What does SPARQL stand for?". semantic-web@w3.org.
  2. ^ Jim Rapoza (2 May 2006). "SPARQL Will Make the Web Shine". eWeek. Miġbur 2007-01-17.
  3. ^ Segaran, Toby; Evans, Colin; Taylor, Jamie (2009). Programming the Semantic Web. O’Reilly Media, Inc., 1005 Gravenstein Highway North, Sebastopol, CA 95472. p. 84. ISBN 978-0-596-15381-6.
  4. ^ "W3C Semantic Web Activity News – SPARQL is a Recommendation". W3.org. 2008-01-15. Miġbur 2009-10-01.
  5. ^ "XML and Semantic Web W3C Standards Timeline" (PDF). 2012-02-04. Miġbur 2013-11-27.
  6. ^ "Eleven SPARQL 1.1 Specifications are W3C Recommendations". w3.org. 2013-03-21. Miġbur 2013-04-25.
  7. ^ "XML and Web Services in the News". xml.org. 6 October 2006. Miġbur 2007-01-17.
  8. ^ "SparqlImplementations – ESW Wiki". Esw.w3.org. Miġbur 2009-10-01.
  9. ^ "ViziQuer a tool to construct SPARQL queries automatically". lumii.lv. Miġbur 2011-02-25.
  10. ^ "D2R Server". Miġbur 2012-02-04.
  11. ^ "SPARQL2XQuery Framework". Miġbur 2012-02-04.
  12. ^ Yu, Liyang (2014). A Developer’s Guide to the Semantic Web. Springer. p. 308. ISBN 9783662437964.

Ħoloq esterni

[immodifika | immodifika s-sors]
Miksub minn "https://mt.wikipedia.org/w/index.php?title=SPARQL&oldid=290089"