Mudell:Glossarju tal-ġenetika

Glossarju tal-ġenetika

ADN

Molekula twila qisha sellum mibrum. Din hi magħmula minn erba' tipi ta' unitajiet sempliċi u s-sensiela ta' dawn l-unitajiet terfa' fiha ċerta informazzjoni, bħal ma sensiela ta' ittri terfa' fiha ċerta informazzjoni fuq paġna.

Nukleotidi

Dawn jiffurmaw l-iskaluni tas-sellum tal-ADN u huma l-unitajiet li jirrepetu ruħhom fl-ADN. Hemm erba' tipi ta' nukleotidi (A, T, G and C) u huma s-sniesel ta' dawn in-nukleotidi li jerfgħu fihom l-informazzjoni.

Kromżoma

Pakkett li jġorr l-ADN fiċ-ċelluli. Ikun fih biċċa ADN twila imkebba u ppakkjata f'struttura kompatta. L-ispeċi differenti tal-pjanti u annimali għandhom numru u daqs differenti ta' kromożomi.

Ġene

Sezzjoni ta' ADN. Il-ġeni huma bħas-sentenzi magħmula mill-"ittri" tal-alfabet tan-nukleotidi, bejniethom il-ġeni jmexxu l-iżvilupp fìżiku u l-imġiba ta' organiżmu. Il-ġeni qishom riċetta jew ktieb ta' istruzzjonijiet, li jipprovdi l-informazzjoni li jeħtieġ l-organiżmu biex jibni jew jagħmel xi ħaġa – per eżempju jagħmel għajn jew riġel, jew isewwi ferita.

Allele

L-alleli huma l-forom differenti ta' ċerta ġene li jista' jkollu organiżmu. Per eżempju fil-bnedmin, allele waħda ta' lewn l-għajnejn tipproduċi għajnejn ħodor u allele oħra tipproduċi għajnejn suwed.

Ġenoma

Is-sett komplut ta' ġeni ta' ċertu organiżmu.

Inġinerija ġenetika

Meta n-nies ibiddlu organiżmu billi jżidu ġeni ġodda, jew ineħħu xi ġeni mill-ġenoma tiegħu.

Mutazzjoni

Ġrajja li tibdel is-sensiela tal-ADN f'ġene.