Ara s-sors ta' Liverpool FC

{{Infobox Tim tal-Futbol
|isem  = Liverpool FC
|stampa = [[Stampa:Liverpoolfc crest.png|160px]]
|ismijiet_oħra = ''The Reds''
|isem_sħiħ  = 	Liverpool Football Club
|grawnd = [[Anfield]], [[Liverpool]]
|jesa'  = 54,074
|fundazzjoni  = 15 ta' Marzu, 1892
|president  = {{flagicon|USA}} [[Tom Werner]]
|kowċ  = {{flagicon|GER}} [[Jürgen Klopp]]
|kampjonat  = [[Premier League]]
| staġun      = [[Premier League 2022-23|2022–23]]
| pożizzjoni  = 5
|sit_elettroniku = https://www.liverpoolfc.com/
| pattern_la1 = _liverpool2324h
| pattern_b1 = _liverpool2324h
| pattern_ra1 = _liverpool2324h
| pattern_sh1 = 
| pattern_so1 = 
| leftarm1 = E00000
| body1 = E00000
| rightarm1 = E00000
| shorts1 = E00000
| socks1 = E00000
| pattern_la2 = _liverpool2324a
| pattern_b2 = _liverpool2324a
| pattern_ra2 = _liverpool2324a
| pattern_sh2 = _liverpool2324a
| pattern_so2 = _liverpool2324al
| leftarm2 = FFFFFF
| body2 = FFFFFF
| rightarm2 = FFFFFF
| shorts2 = 000000
| socks2 = FFFFFF
| pattern_la3 = _liverpool2324t
| pattern_b3 = _liverpool2324t
| pattern_ra3 = _liverpool2324t
| pattern_sh3 = _liverpool2324t
| pattern_so3 = _liverpool2324tl
| leftarm3 = 7F71A8
| body3 = 7F71A8
| rightarm3 = 7F71A8
| shorts3 = 7F71A8
| socks3 = 7F71A8
}}
'''Liverpool Football Club''' huwa [[klabb tal-futbol]] [[Ingilterra|Ingliż]], ibbażat f'[[Liverpool]], Merseyside, u li jilgħab fil-[[Premier League]]. Wieħed mill-aqwa timijiet fl-istorja tal-futbol Ingliż, huma rebħu, flimkien ma' [[Manchester United FC|Manchester United]], total ta' tmintax-il kampjonat, seba' [[FA Cup]]s u rekord ta' seba' [[Football League Cup|League Cups]]. Fuq il-kamp Ewropew, Liverpool rebħu ħames [[UEFA Champions League|Champions Leagues]] u tliet [[Tazza UEFA|Tazzi UEFA]].

Liverpool ilhom jilagħbu f'[[Anfield]] mill-bidu tagħhom fl-1892, u ġie ammess fil-[[Football League]] sena wara. Il-partitarji tal-klabb kienu involuti f'żewġ traġedji kbar. L-ewwel kienet id-[[diżastru ta' Heysel Stadium]] fl-1985, li wassal għall-mewt ta' 39 partitarju ta' [[Juventus FC|Juventus]]. Fl-1989, seħħet l-[[Straġi ta' Hillsborough|istraġi ta' Hillsborough]], fejn rat il-mewt ta' 96 partitarju ta' Liverpool.

Liverpool għandhom rivalità kbira mat-tim ta' [[Everton FC|Everton]], minħabba li dawn iż-żewġ klabbs huma mill-istess belt. Il-partita bejn dawn it-tnejn tkun waħda mistennija u tissejjaħ id-[[derby ta' Merseyside]]. Rivalità oħra kbira hi dik ma' [[Manchester United FC|Manchester United]] minħabba dawn it-tnejn huma l-aktar żewġ timijiet b'suċċessi fl-Ingilterra.

== Storja ==
=== Fundazzjoni ===

L-istorja ta' Liverpool hi legata mal-avvenimenti ta' [[Anfield]], il-grawnd tal-klabb. Oriġinarjament, il-grawnd kien użat minn [[Everton FC|Everton]], klabb professjonali ieħor ta' [[Liverpool]], li ġie fundat fl-[[1878]] u kien fost il-fundaturi tal-[[Football League]]. Meta Everton raw li r-rata tal-kera kienet għolja, huma ddeċidew li jittrasferixxu għal [[Goodison Park]]. Meta ra hekk, [[Jack Houlding]] li kien joffri kuntratti ta' kera għal dan il-grawnd, iddeċieda li jiffonda klabb ġdid tal-futbol li rreġistrah taħt l-isem ta' '''Everton FC and Athletic Ground plc''', abbrevjat f''''Everton Athletic'''; però l-Kunsill tal-Futbol (il-kap tal-Football League) ma aċċettax l-iskrizzjoni tal-klabb il-ġdid taħt dak l-isem<ref name="johnwilliams">{{ċita ktieb |last=Williams |first=John |editor= Williams, John, Long, Cathy, and Hopkins, Stephen (eds.)|title=Passing Rhythms: Liverpool FC and the Transformation of Football |publisher=Berg |location=Oxford |date=2001 |id=ISBN 1-85973-303-4|chapter=Out of the Blue and into the Red: The Early Liverpool Years}}</ref><ref>{{ċita web| url=http://www.liverpoolfc.tv/lfc_story/1882.htm |titlu=LFC Story | editur=Sit uffiċjali ta' Liverpool FC | aċċess=17-03-2007 | lingwa = Ingliż}}</ref> u, b'konsegwenza t'hekk, fil-[[15 ta' Marzu]] [[1892]], l-iskwadra riformata saret taħt l-isem ta' '''Liverpool Association Football Club''', u wara '''Liverpool Football Club'''.
[[Stampa:Liverpool 1892-1893.jpg|300px|daqsminuri|It-tim ta' Liverpool matul l-ewwel staġun, 1892–1893]]
L-ewwel president tal-klabb kien [[John McKenna]] u l-ewwel att bħala kowċ kien l-akkwist ta' tlettax-il plejer professjonista mill-[[Skozja|Iskozja]]. Liverpool ma daħlux mill-ewwel fil-Football League; dan sar fis-sena ta' wara, u fl-istaġun 1893–94 huma daħlu fit-[[Second Division|Tieni Diviżjoni]].<ref name="johnwilliams"/> Fl-aħħar ta' staġun mingħajr telfa,<ref>{{ċita web |titlu=2nd Division League table for the 1893-1894 season |editur=lfchistory.net |url=http://www.lfchistory.net/seasontables.asp?Season_id=97 |aċċess=07-03-2007 |lingwa=Ingliż |data-aċċess=2008-06-19 |arkivju-url=https://web.archive.org/web/20100702184500/http://www.lfchistory.net/seasontables.asp?Season_id=97 |arkivju-data=2010-07-02 |url-status=dead }}</ref> l-iskwadra rebħet il-kampjonat u kienet promossa għall-[[First Division|Ewwel Diviżjoni]]. Fl-[[1901]] wasal il-mument tal-ewwel minn tmintax-il titlu ta' ċampjin tal-Ingilterra. L-[[1914]] kienet is-sena tal-ewwel finali tat-[[FA Cup|Tazza Ingliża]], li tilfuha 1–0 kontra [[Burnley FC|Burnley]].<ref>{{ċita web |titlu=Liverpool in the FA Cup - Season by Season |editur=lfchistory.net |url=http://www.lfchistory.net/liverpool_in_facup.asp |aċċess=07-03-2007 |lingwa=Ingliż |data-aċċess=2008-06-19 |arkivju-url=https://web.archive.org/web/20070218074236/http://www.lfchistory.net/liverpool_in_facup.asp |arkivju-data=2007-02-18 |url-status=dead }}</ref>

=== Wara l-gwerra ===

It-titlu mirbuħ fl-[[1947]], jidher li kien ta dawl ġdid lill-klabb, imma dan iż-żmien tajjeb ma tantx dam. Serje ta' fallimenti fil-kampjonat ġabu lil Liverpool aktar l-isfel, sakemm fl-[[1954]] sfaw relegati fit-[[Second Division|Tieni Diviżjoni]] wara 61 sena fis-serje massima. Huma damu sebgħa snin fit-Tieni Diviżjoni u dan kien fost l-iktar mument iswed fl-istorja tal-klabb, bit-tim barra mill-aqwa diviżjoni għal numru ta' snin u b'telfa kbira ta' 9–1 kontra [[Birmingham City FC|Birmingham City]] f'[[Diċembru]] [[1954]], kif ukoll l-eliminazzjoni fil-kwarti tal-finali tat-[[FA Cup|Tazza Ingliża]] [[1957]] minn [[Southend United FC|Southend United]]. L-unika konsolazzjoni kienet ir-rebħa ta' 4–0 kontra ċ-ċittadini rivali [[Everton FC|Everton]] matul it-[[FA Cup|Tazza Ingliża]] 1954–55.

=== L-era ta' Shankly ===
[[Stampa:Shankly Gates.jpg|250px|xellug|daqsminuri|Id-daħla ta' [[Anfield]] intitulat għal [[Bill Shankly]]]]
Fl-[[1959]] l-Iskoċċiż [[Billa Shankly]] kien imsemmi biex jieħu f'idejh Liverpool, fejn l-iskwadra kienet għadha ġejja minn żmien ħażin. Bħal ma ġara qabel, Shankly biex jibda' beda b'ġenerazzjoni ta' żgħażagħ Skoċċiżi.<ref name="shankly">{{ċita ktieb |last=Darby|first=Stephen F. |title=Talking Shankly: the man, the genius, the legend|publisher=Mainstream  |location=Edinburgh |date=1998 |id=ISBN 1-84018-493-0}}</ref> Wieħed mill-aktar famużi kien ċertament [[Ian St. John]], fejn sar mal-ewwel l-favorit tal-pubblika ta' Anfield wara li skorja tripletta kontra [[Everton FC|Everton]] fid-debutt bil-flokk aħmar, minkejja t-telfa ta' 4–3 ta' Liverpool. Fi tliet staġuni, Shankly irnexxielu jġib lil Liverpool fl-[[First Division|Ewwel Diviżjoni]] u bena l-bażi tas-suċċessi futuri: fl-1963–64 wasal is-sitt titlu ta' ċampjins tal-Ingilterra, l-ewwel fi sbatax-il sena, u s-sena ta' wara Liverpool waslu sas-semi-finali tat-[[Tazza taċ-Ċampjins]].

Fl-[[1965]] kienet is-sena tal-konkwista tal-ewwel [[FA Cup|Tazza Ingliża]], wara li rebħu f'[[Wembley Stadium|Wembley]] lil [[Leeds United FC|Leeds United]] 2–1. L-istaġun ta' wara ([[1966]]) wasal is-seba' titlu Ingliż, fejn finalment reġgħu poġġew lil Liverpool bħala fost l-aqwa tal-pajjiż, u t-tielet [[Community Shield|Charity Shield]] konsekuttiva. Kienu ħmistax, is-snin ta' Bill Shankly taħt il-gwida ta' Liverpool: qabel ma rtira ([[1974]]) ħalla lill-klabb fid-dominju kontinentali. Shankly reġa' kabbar is-sens ta' kburija fost il-benjamini ta' Anfield.

=== Il-konkwista tal-Ewropa ===

Il-post ta' Shankly bħala kowċ kien il-viċi tiegħu [[Bob Paisley]], li kien l-assistent ta' Shankly matul il-ħmistax-il sena ta' gwida tal-iskwadra.<ref>{{ċita ktieb |last=Kelly |first=Stephen F. |title=The Boot Room Boys: Inside the Anfield Boot Room |publisher=HarperCollins |location=London |date=1999 |id=ISBN 0-00-218907-0}}pġ 86</ref> Paisley jibqa' mfakkar bħala wieħed mill-kowċis b'suċċessi fl-istorja tal-futbol. Paisley kellu skwadra formata u li jagħtu ċerta sigurtà, bħall-gowler [[Ray Clemence|Clemence]], id-difensuri [[Phil Neal|Neal]] u [[Alan Kennedy]], il-midfielders [[Jimmy Case|Case]], [[Emlyn Hughes|Hughes]] u [[Terry McDermott|McDermott]], l-attakkanti [[Ray Kennedy]], [[John Toshack|Toshack]], u fuq kollox il-klassi ta' [[Kevin Keegan]], wieħed mill-aqwa talenti tal-futbol Ingliż.

Wara li kisbu t-titlu nazzjonali u t-[[Tazza UEFA]] (it-tieni f'erba' snin) fl-[[1976]], il-Liverpool  waslu f'Ruma għall-finali tat-[[Tazza taċ-Ċampjins]] kontra il-[[Borussia Mönchengladbach]], li kienet diġà megħluba fit-Tazza UEFA fl-[[1972]]. Ir-"Reds" rebħu 3–1 u ġew onorati bħala ċampjins tal-Ewropa għall-ewwel darba, suċċess li rreplikkaw fis-sena ta' wara fil-finali f'[[Wembley Stadium|Wembley]] kontra l-[[Belġju|Belġjani]] ta' [[Clube Brugge KV|Clube Brugge]].

Keegan, wara dawn is-suċċessi, telaq lil Liverpool fl-[[1977]] biex mar jilgħab fil-[[Ġermanja]] ma' [[Hamburger SV|Hamburger]], u l-post tiegħu kien meħud minn [[Kenny Dalgish]] u l-iskwadra kompliet bis-suċċessi: sal-[[1983]], is-sena tal-irtirar, Paisley rebaħ għal darb'oħra t-Tazza taċ-Ċampjins (f'[[Pariġi]] fl-[[1981]] kontra [[Real Madrid CF|Real Madrid]]), tliet titli nazzjonali, tliet League Cups konsekuttivi u [[Super Cup Ewropeja]]. Paisley ħalla lil Liverpool bħala l-aqwa klabb fl-Ingilterra u fl-Ewropa.

=== Il-wasla ta' Joe Fagan ===

Anki ma' [[Joe Fagan|Fagan]], il-Liverpool baqgħu jirbħu: fl-[[1984]] wasal il-ħmistax-il titlu nazzjonali, u fuq kollox, ir-raba' Tazza taċ-Ċampjins, li ntrebħet għal darb'oħra fi [[Stadio Olimpico]] ta' [[Ruma]], din id-darba kontra l-iskwadra li kienet qed tilgħab ġewwa darha, ir-[[AS Roma|Roma]]: wara li Ray Clemence telaq, Liverpool fdaw il-fiduċja tagħhom f'gowler Afrikan, iż-[[Żimbabwe|Żimbabwjan]] [[Bruce Grobbelaar]]. Għall-ewwel darba fl-istorja, il-finali tat-Tazza taċ-Ċampjins kienet deċiża bl-[[għoti tal-penalties]] (wara li l-partita spiċċat 1–1 wara l-ħin normali, b'gowls ta' [[Phil Neal|Neal]] u [[Roberto Pruzzo|Pruzzo]]), u f'dak il-mument kien determinanti l'atteġġjament tad-daħk ta' Grobbelaar, li nduna li [[Bruno Conti|Conti]] u [[Francesco Grazziani|Grazziani]] se jiżbaljaw u b'hekk Liverpool rebħu dan it-titlu Ewropew biex xejjru din it-tazza fl-Ingilterra għar-raba' darba fi tmien staġuni.

Sfortunatament għal Liverpool, is-suċċessi fil-kamp internazzjonali kienu jikkorrispondu ma problemi tal-benjamini kemm fl-Ingilterra u anki madwar l-Ewropa. Proprju l-esperjenza ta' [[Brussell]] kienet  tagħti suġġeriment lill-[[UEFA]] biex ma tilgħabx finali Ewropeja fi grawnd qadim u insigur bħal dak ta' [[Heysel Stadium|Heysel]], imma minkejja l-avviżi l-finali saret fil-belt [[Belġju|Belġjana]]. Fit-Tazza taċ-Ċampjins 1984–85, il-Liverpool laħqu għal darb'oħra l-finali kontra t-tim [[Italja|Taljan]] ta' [[Juventus FC|Juventus]]. L-inċidenti li ġraw qabel il-logħba ġabu l-mewt ta' 39 persuna, fosthom benjamini Taljani, Franċiżi, Belġjani u Irlandiżi.<ref name="heysel">{{ċita web |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/29/newsid_2733000/2733979.stm | titlu=On This Day - 1985: Fans die in Heysel rioting |editur=BBC News |aċċess=12-09-2006 |lingwa=Ingliż}}</ref> B'konsegwenza t'hekk, it-timijiet Ingliżi ġew sospiżi għal ħames snin mill-kompetizzjonijiet Ewropej, fejn għal Liverpool din is-sospiża kienet ta' sitt staġuni. Paisley irtira wara din il-logħba u għall-kronaka din il-logħba spiċċat b'telfa ta' 1–0 għat-tim Ingliż b'gowl skurjat minn [[Michel Platini|Platini]] permezz ta' [[penalty]].

F'dak il-mument diffiċli, [[Kenny Dalglish]] ħa l-inkarigu ta' plejer-kowċ:<ref name="dalglish">{{ċita web |url=http://www.liverpoolfc.tv/team/past_players/players/dalglish/ |titlu=Profile of Kenny Dalglish |editur=Sit uffiċjali ta' Liverpool FC |aċċess=21-03-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref> minkejja li l-iskwadra kienet barra mill-Ewropa, fil-kamp nazzjonali kienet għadha l-aqwa, u rebħet tliet kampjonati, fl-[[1986]], fl-[[1988]] u fl-[[1990]] (sa issal-aħħar wieħed mirbuħ). Is-suċċessi domestiċi, però waqfu wara diżastru ieħor, din id-darba f'[[Hillsborough Stadium]], f'[[Sheffield]], fejn b'kawża ta' żbalji fl-organizazzjoni u loġistiċi, 96 persuna sfaw maqtula.<ref>{{ċita web | url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/april/15/newsid_2491000/2491195.stm | titlu=On This Day - 15th April 1989: Soccer fans crushed at Hillsborough | editur=BBC News | aċċess=12-09-2006 |lingwa=Ingliż}}</ref>

Biex jiggwida l-klabb, wara Dalglish, żewġ glorji oħra tar-"Reds": l-ewwel [[Ronnie Moran]] u wara [[Graeme Souness]], li t-tnejn kienu ċampjins tal-Ewropa f'Ruma fl-[[1984]]. Fl-ewwel daħla fl-Ewropa waslu sal-kwarti tal-finali tat-[[Tazza UEFA 1991-92|Tazza UEFA 1991–92]] kontra l-[[Genoa CFC|Genoa]]. It-[[FA Cup|Tazza Ingliża]] fl-[[1992]] u r-rebħ tal-[[Football League Cup|League Cup]] fl-[[1995]] reġgħu poġġew fuq saqajn lil Liverpool. Taħt il-gwida ta' [[Roy Evans]] ([[1991]]–[[1998]]) u wara ta' [[Gérard Houllier]] (mill-[[1998]]), reġa' poġġa lill-klabb fir-ribalta.

=== Millenju l-ġdid ===

Il-fatt li l-gwida tal-klabb marret f'idejn kowċ [[Franza|Franċiż]] ġabet xi ftit ta' xettiċiżmu. [[Gérard Houllier]], li kien iddikjara li Liverpool kien it-tim favorit tiegħu meta kien żgħir, kellu l-kapaċità li jadatta l-plejers tiegħu għall-istil tekniku tiegħu, u b'hekk kellu suċċess mill-ewwel. Ingaġġat għall-ewwel biex jkun ma' [[Roy Evans]] bħala kowċ tar-"Reds", il-kowċ Ingliż ma ttollerax ħafna li jkun hemm tmexxija teknika doppja u fl-[[1999]] Evans ħalla lil Houllier waħda biex jiggwida l-iskwadra.

L-isplużjoni ta' Houllier kienet fl-istaġun 2000–01: spiċċa t-tielet fil-fażi tal-gruppi taċ-[[UEFA Champions League|Champions League]] u b'hekk Liverpool ġew diretti għat-[[Tazza UEFA]]. L-iskwadra bdiet mixja bil-mod imma waħda sigura għall-finali, fejn fost il-vittmi kien hemm [[AS Roma|Roma]], megħluba 2–0 ġewwa darhom b'doppjetta tat-talent [[Michael Owen]], u [[FC Barcelona|Barcelona]]. Il-finali kontra l-[[Deportivo Alavés]] intrebħet 5–4 bil-[[golden goal]] u, f'Settembru tal-istess sena, waslet ukoll is-[[Super Cup Ewropeja]] kontra ċ-ċampjins kontinentali tal-[[FC Bayern Munich|Bayern Munich]], li għalqet it-tripletta staġonali li parti minnha kien hemm ukoll il-League Cup.

Is-sena ta' wara Liverpool spiċċaw it-tieni fil-[[Premier League]], fi tmiem ta' staġun iebes fejn ra lil Houllier operat f'qalbu wara attakk tal-qalb waqt il-logħba kontra [[Leeds United FC|Leeds United]]. L-iskwadra, taħt il-viċi tiegħu [[Phil Thompson]], ma laħaqx l-aspettattivi. Fl-[[2003]] waslet titlu tal-League Cup ieħor imma fl-[[2004]], wara perjodu ta' turbolenza u l-ebda ftehim mal-benjamini, Houllier u Liverpool iddeċidew li jisseparaw.<ref>{{ċita web | awtur=Phil McNulty |titlu =Houllier to leave Liverpool |editur=BBC |data=24-05-2004 |url =http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/l/liverpool/3741257.stm |aċċess=13-04-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref>

=== Gwida Spanjola ===

[[Rafael Benítez]] wasal minn [[Valencia CF|Valencia]] biex ħa post Gérard Houllier, fejn l-Ispanjol kien għadu kemm rebaħ [[La Liga]] għat-tieni darba u t-[[Tazza UEFA]]. Liverpool spiċċaw fil-ħames post fil-[[Premier League|kampjonat]]. L-istaġun però kellu tmiem sorpriż hekk kif Liverpool rebħu l-ħames [[UEFA Champions League|Champions League]] ġewwa [[Istanbul]]. Wara li eliminaw lill-favoriti [[Juventus FC|Juventus]] fil-kwarti tal-finali, huma rebħu lir-rivali tagħhom [[Chelsea FC|Chelsea]] fis-semi-finali, b'gowl kontroversjali skurjat minn [[Luis Garcia]]. Ħafna ripetizzjonijiet tal-gowl ma ġabux konklużjoni jekk il-ballun qabiżx il-linja jew le. Liverpool iltaqgħu kontra l-favoriti [[Taljani|Italja]] [[AC Milan]] fil-finali. Liverpool, marru minn taħt 3–0 sal-ewwel taqsima, imma fit-tieni taqsima għamlu rimonta kbira fejn irnexxielhom jiskorjaw tliet gowls biex il-partita spiċċat fil-ħin miżjud. Liverpool ħarġu rebbieħa fil-penalties grazzi għall-gowler [[Jerzy Dudek]].
[[Stampa:Xabi Alonso.jpg|250px|xellug|daqsminuri|L-Ispanjol [[Xabi Alonso]], fost l-eroj tal-finali ta' Istanbul]]
Ir-rebħ taċ-Champions League assigura li [[Steven Gerrard]] kien se jibqa' ma' Liverpool, wara li kien hemm għajdut li kien se jingħaqad ma' [[Chelsea FC|Chelsea]] jew [[Real Madrid CF|Real Madrid]].

Alavolja kienu ċ-ċampjins preżenti, Liverpool kienu qed jirriskjaw li ma jiddefendux t-titlu tagħhom. Il-[[UEFA]] kienet tħalli l-massimu ta' erba' timijiet li jgħaddu għaċ-Champions League mill-Ingilterra. Fl-2004–05, ħames timijiet Ingliżi kkwalifikaw għall-kompetizzjoniji skont il-gwida tal-UEFA: [[Chelsea FC|Chelsea]], [[Arsenal FC|Arsenal]], [[Manchester United FC|Manchester United]] u [[Everton FC|Everton]], li spiċċaw fl-ewwel erba' postijiet tal-Premier League, u Liverpool li kienu rebħu l-kompetizzjoni. Id-deċiżjoni waqgħet fuq il-Football Association. L-FA għażlet li teskludi lil Liverpool. Dan il-każ kien solvut mill-UEFA hekk kif din poġġiet lil Liverpool għall-ewwel rawnds tal-kwalfikazzjonijiet tal-edizzjoni 2005–06. Il-UEFA ikkrejat post awtomatiku għar-rebbieħ preċedenti taċ-Champions League u t-Tazza UEFA.

Wara li għaddew mill-fażi tal-kwalifikazzjoni u anki mill-fażi tal-gruppi, id-difiża tat-titlu ta' Liverpool spiċċat meta f'[[Marzu]] [[2006]], huma spiċċaw barra meta tilfu bl-iskor ta' 3–0 kontra t-tim [[Portugall|Portugiż]] ta' [[SL Benfica]].

Bħala rebbieħa tal-kompetizzjoni tal-2005, Liverpool lagħbu kontra [[CSKA Moscow]] fis-[[Super Cup Ewropeja]] u rebħu 3–1 wara l-ħin miżjud. Bħala ċampjins tal-[[Ewropa]] huma kellhom id-dritt li jipparteċipaw fit-[[Tazza tad-Dinja tal-Futbol għall-Klabbs 2005|Tazza tad-Dinja għall-Klabbs]] li saret fil-[[Ġappun]]. Liverpool iltaqgħu fil-finali kontra [[São Paulo Futebol Clube|São Paulo]] u tilfu b'gowl ta' [[Mineiro (futboler)|Mineiro]]. Fil-partita tliet gowls minn Liverpool kienu mħassra.

Wara li bdew l-FA Cup b'rebħa ta' 5–3 fuq [[Luton Town FC|Luton Town]], it-tim ta' Benitez rebaħ lir-rivali enterni [[Manchester United FC|Manchester United]] 1–0 f'Anfield fit-[[18 ta' Frar]] [[2006]] b'gowl li wasal fit-85 minuta.<ref>[http://www.rte.ie/sport/2006/0218/liverpool.html Liverpool dump United out of FA Cup] <span style="color:#555;">(Ingliż)</span>, www.rte.ie</ref> Din kienet l-ewwel rebħa fuq l-United f'din il-kompetizzjoni mill-[[1921]]. Fil-kwarti tal-finali, huma għelbu lil [[Birmingham City FC|Birmingham City]] bi skor konvinċenti ta' 7–0. Dan ir-riżultat kien l-akbar riżultat barra minn darhom li Liverpool qatt ġabu fl-FA Cup.
{{wikinewspar|Liverpool win an exciting FA Cup final}}
Fit-[[22 ta' April]] [[2006]], Liverpool rebħu lil [[Chelsea FC|Chelsea]] 2–1 fis-semi-finali, b'gowls ta' [[John Arne Riise]] u [[Luis Garcia]]. Fil-finali huma rebħu lil [[West Ham United FC|West Ham United]] bil-penalties. Il-ħin normali spiċċa bl-iskor ta' 3-3 bi [[Steven Gerrard]] jiskorja gowl inkredibbli fil-91 minuta biex ġab l-iskor indaqs. Fl-għoti tal-penalties huma rebħu 3–1 biex b'hekk rebħu is-seba' titlu ta' din il-kompetizzjoni.

Fl-2005–06 Liverpool kisbu 82 punt fil-Premership <ref>[https://web.archive.org/web/20071030132606/http://stats.football365.com/dom/ENG/teams/Liverpool.html Statistika ta' Liverpool FC] <span style="color:#555;">(Ingliż)</span>, stats.football365.com</ref> – l-akbar total ta' punti minn l-1988 u l-akbar numru ta' punti li tim li spiċċa fit-tielet post qatt kiseb. L-istaġun ta' wara bdiet b'rebħa ta' 2–1 kontra [[Chelsea FC]] fil-[[FA Community Shield|Community Shield]].

Minkejja li kienu eliminati mill-[[FA Cup]] u mil-[[Football League Cup|League Cup]] minn [[Arsenal FC|Arsenal]], Benitez iggwida lil Liverpool fil-finali taċ-Champions League wara li rebħu 4-1 bil-penalties lil Chelsea wara li spiċċaw pari ta' 1–1. Għal darb'oħra [[Pepe Reina]] salva lil Liverpool u tahom il-kwalifikazzjoni għall-finali li kienet se tintlagħab f'[[Ateni]], fil-[[Greċja]]. Huma reġgħu ltaqgħu ma' [[AC Milan|Milan]] fejn minkejja li ddominaw l-ewwel taqsima, huma sofrew żewġ gowls ta' [[Filippo Inzaghi]] li ġew, wieħed f'kull taqsima. [[Dirk Kuyt]] naqqas id-distakk fl-aħħar minuta biex l-iskor spiċċa 2–1.

=== Proprjetarji ġodda ===

Fis-[[6 ta' Frar]] [[2007]], l-industrijalisti tat-telekomunikazzjoni mill-[[Stati Uniti|Istati Uniti]] [[George Gillett]] (proprjetarju tat-tim tal-hockey fuq is-silġ [[Montreal Canadiens]]) u [[Tom Hicks]] (proprjetarju tat-tim tal-baseball [[Texas Rangers (baseball)|Texas Rangers]]), akkwistaw il-maġġoranza tal-klabb b'investiment kumplessiv ta' 470 miljun [[lira sterlina|sterlina]] (720 miljun [[ewro]]).<ref> [http://icliverpool.icnetwork.co.uk/0500liverpoolfc/investmentdeal/tm_headline=shareholders-accepted-american-takeover-bid%26method=full%26objectid=18728433%26siteid=50061-name_page.html Shareholders accepted American takeover bid], <span style="color:#555;">(Ingliż)</span></ref> Fl-offerta kienu ukoll 215-il miljun sterlina għall-grawnd il-ġdid, li se jinbena fi [[Stanley Park (Liverpool)|Stanley Park]]. Il-proprjetarji l-ġodda ddikjaraw, fil-konferenza stampa tal-preżentazzjoni, li l-istadju jista' jkun imsemmi għal xi sponsor, jekk dan ikun utli biex jaqilgħu l-flus neċessarji biex f'Liverpool iġibu plejer b'valur kull staġun.<ref>[http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/teams/l/liverpool/6323037.stm US pair agree Liverpool takeover] <span style="color:#555;">(Ingliż)</span>, BBC</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/1/hi/business/6244441.stm US business duo at Liverpool helm] <span style="color:#555;">(Ingliż)</span>, BBC</ref>. Wara li biegħ il-kwoti tiegħu ta' propjetà, [[David Moores]] m'għadux il-president tal-klabb, fejn postu ħaduh iż-żewġ azzjonisti Statunitensi.

Fis-suq tat-trasferimenti tas-sajf, Liverpool għamlu l-akkwist, fost l-oħrajn, tal-[[Spanja|Ispanjol]] [[Fernando Torres]] mill-[[Atlético Madrid]] għal €36 miljun, u l-[[Olanda|Olandiż]] tal-[[AFC Ajax|Ajax]] [[Ryan Babel]] għal €17-il miljun.

Fil-[[UEFA Champions League 2007–08]], Liverpool irnexxielhom, minkejja bidu negattiv, jgħaddu mill-fażi tal-gruppi fejn kisbu t-tieni post wara [[FC Porto|Porto]], u qabel [[Olympique de Marseille|Marseille]] u [[Beşiktaş JK|Beşiktaş]]. Minkejja li rebħu fir-rawnds ta' wara lill-[[FC Internazionale Milano|Inter]] u [[Arsenal FC|Arsenal]], huma reġgħu sabu quddiemhom lil [[Chelsea FC|Chelsea]] imma din id-darba t-tim ta' Londra rnexxielhom jirbħulhom u jikkwalifikaw għall-finali. Liverpool spiċċaw staġun ieħor mingħajr trofej.

== Plejers famużi ==
{{artiklu prinċipali|Lista ta' plejers ta' Liverpool FC}}
[[Stampa:Elisha Scott.jpg|daqsminuri|Elisha Scott, l-iktar plejer li serva għal Liverpool]]
Numru ta' plejers ta' prestiġju – kemm [[Renju Unit|Brittaniċi]] u anki dawk li mhumiex – libsu l-flokk ta' Liverpool. Fost l-ismijiet denji ta' nota nsibu dak tal-gowler mill-[[Irlanda ta' Fuq]] [[Elisha Scott]], li hu l-plejer bl-aktar numru ta' staġuni mat-tim, fejn kien bejn il-lasti għal 22 staġun konsekuttiv mill-[[1912]] sal-[[1934]]; l-[[Skozja|Iskoċċiż]] [[Ron Yeats]], difensur ċentrali li wasal fi żmien [[Bill Shankly]] biex jerġa' jibni d-difiża tal-iskwadra fil-bidu tas-snin sebgħin; l-Ingliż [[Roger Hunt]], li mat-[[tim nazzjonali tal-futbol tal-Ingilterra|tim nazzjonali]] kien rebaħ it-[[Tazza tad-Dinja tal-Futbol 1966|Tazza tad-Dinja 1966]]. Fis-snin sebgħin u tmenin kontribut kbir wasal mill-plejer [[Galles|Galliku]] [[John Toshack]], mill-Iskoċċiż [[Alan Hansen]], rebbieħ ta' tliet Tazez taċ-Champions u l-qalb tat-tim kollu flimkien ma' Dalgish u McDermott, u mill-attakkant [[Ian Rush]]. Hu probabbli li l-aktar plejer maħbub mill-benjamini tal-Kop hu [[Ian Callaghan]], idolu għall-klabb hekk kif hu kien twieled f'Liverpool stess, u serva għall-klabb mill-[[1960]] sal-[[1978]] fejn irnexxielu jagħmel 640 preżenza fil-kampjonat mar-"Reds" (b'total kumplessiv ta' 857 preżenzi fil-kompetizzjonijiet kollha), rekord li għadu mhux megħlub.

Fi snin aktar riċenti, kien hemm numru ta' plejers li bdew il-karriera ma' Liverpool, biex wara marru jilagħbu ma' klabbs oħra. Fost dawn insibu lil [[Steve McManaman]] (attwalment irtira mil-logħba tal-futbol wara li lagħab ukoll ma' [[Real Madrid CF|Real Madrid]], [[Robbie Fowler]] (ittrasferixxa għal [[Leeds FC|Leeds]] u [[Manchester City FC|Manchester City]] biex wara reġa' ngħaqad mar-"Reds") u [[Michael Owen]] (li wkoll ittrasferixxa ma' Real Madrid u attwalment jinsab ma' [[Newcastle United FC|Newcastle United]]). Attwalment, il-plejer li jirrapreżenta l-aktar it-tim hu bla dubju ta' xejn il-kaptan [[Steven Gerrard]], nazzjonali Ingliż, li twieled u trabba f'Liverpool u li minn dejjem kien parti mill-klabb.

== Kuluri tal-klabb u l-emblema ==

{{Football kit box |
 align      = right |
 pattern_la = |
 pattern_b  = _whitehalf |
 pattern_ra = |
 leftarm    = 000099 |
 body       = 000099 | 
 rightarm   = FFFFFF |
 shorts     = 000099 |
 socks      = 000000 |
 title      = Il-kuluri oriġinali ta' Liverpool ta' darhom (1892–1894)}}
Il-kuluri tradizzjonali ta' Liverpool huma l-[[aħmar]] u l-[[abjad]], bil-flokk ta' darhom li mis-snin sittin baqa' bl-istess kulur aħmar. Fis-snin tal-bidu, meta l-klabb ħa [[Anfield]] minn Everton, huma kienu jużaw il-kuluri blu u abjad tat-"Toffees", fejn kienu jilbsu uniformi identika bħal dik tat-tim ta' Everton fl-istess żmien. Sal-1894, Liverpool adottaw il-kulur aħmar, u fl-1901 adottaw ukoll lill-għasfur mitoloġiku ''Liver Bird'', bħala l-emblemma tal-klabb.<ref>{{ċita web| url=http://www.liverpoolfc.tv/lfc_story/1882b.htm |titlu=LFC Story | editur=Sit uffiċjali ta' Liverpool FC |aċċess=17-03-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref> Għas-sittin sena ta' wara, l-uniformi ta' Liverpool kienet flokk aħmar u xorts abjad, bil-kulur tal-kalzetti li alternaw mas-snin minn ħomor, għal suwed, għal bojod u għal darb'oħra għal dawk ħomor.

Fl-1964, il-kowċ ta' dak iż-żmien Bill Shankly, iddeċieda li jilgħab lit-tim għall-ewwel darba b'uniformi kollha ħamra, għall-partita kontra [[RSC Anderlecht|Anderlecht]].

{{Football kit box |
  align      = left|
  pattern_la = _shoulder_stripes_white_stripes|
  pattern_b  = _adidas_snake_red_white_shoulder_stripes|
  pattern_ra = _shoulder_stripes_white_stripes|
  leftarm    = 000000 |
  body       = 000000  |
  rightarm   = 000000 |
  shorts     = 000000 |
  socks      = 000000  |
  title      = It-tielet uniformi ta' Liverpool għall-[[Premier League 2007–08|2007–08]].}}
Il-kuluri ta' Liverpool meta jkunu barra minn darhom huma tradizzjonali jew flokk abjad u xorts iswed jew kollox isfar. Madanakollu, fl-1987 kienet introdotta uniformi kollha griża. Din baqgħet sal-istaġun taċ-ċentinarju 1991–92, meta postha ħaditha kumbinazzjoni ta' flokk aħdar u xorts abjad. Wara diversi kumbinazzjonijiet ta' kuluri fis-snin disgħin, fosthom kulur id-deheb, isfar ċar, iswed u griż, u ekrù, il-klabb iddeċċiedda fil-millenju l-ġdid f'mudell li jalterna l-isfar mal-abjad kull sena.<ref>{{ċita web |url=http://www.liverweb.org.uk/colours2.htm |titlu=Club Colours - Away kit pictures |editur=liverweb.org.uk |aċċess=17-03-2007 |lingwa=Ingliż |data-aċċess=2008-06-19 |arkivju-url=https://web.archive.org/web/20080225002128/http://www.liverweb.org.uk/colours2.htm |arkivju-data=2008-02-25 |url-status=dead }}</ref>

[[Stampa:Royal Liver Building above Dale Street - Liverpool - 2005-06-27.jpg|250px|daqsminuri|Iż-żewġ ''Liver Bird'' fuq il-muniċipju ta' [[Liverpool]]]]
L-uniformi kurrenti hi ddisinjati mill-[[adidas]],<ref>{{ċita web | url=http://www.adidas.com/campaigns/liverpool/content/index.asp |titlu=Back on home turf, as adidas returns to Liverpool |editur=adidas.com |aċċess=17-03-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref> li għamlet ukoll l-uniformi tat-tim bejn l-1985 u l-1996. Il-flokkijiet l-oħra li huma milbusa mill-klabb u li huma sponsorjati kienu magħmula minn [[Umbro]] sal-1985, u [[Reebok]] għal għaxar staġuni mill-1996.<ref>{{ċita web|url=http://www.historicalkits.co.uk/Liverpool/Liverpool.htm |titlu= History of Liverpool's kits |publikatur= historicalkits.co.uk |aċċess=21-09-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref> L-uniformi kurrenti meta jkunu barra minn darhom hi flokk abjad, xorts iswe u kalzetti bojod. Hemm ukoll it-tielet uniformi li hi kollha sewda, iddisinjata primarjament għal-logħob barra minn darhom fiċ-Champions League, imma hi wżata wkoll fil-logħob domestiku meta tim ikollu wkoll l-istess kuluri ħomor u bojod.

Liverpool kienu l-ewwel klabb professjonista Brittaniku li libes logo tal-isponsor fuq il-flokkijiet tagħhom.<ref>{{ċita web | url=http://football.guardian.co.uk/theknowledge/story/0,,1520987,00.html |titlu=The Knowledge - Has a streaker ever scored? |editur=guardian.co.uk |aċċess=16-08-2007 |lingwa=Ingliż}}</ref> Minn dakinhar sa issa, il-klabb kellu relattivament ftit varjazzjoni f'negozjati ta' sponsorizzazzjoni.

L-emblema kurrenti ta' Liverpool hi bbażata madwar il-''Liver Bird'' tradizzjonali, li hu pożizzjonat f'tarka. Fuq it-tarka hi rappreżentazzjoni tad-daħla għal Anfield dedikata lil Bill Shankly u miktub fiha hemm ''"You'll Never Walk Alone" (Qatt ma timxu waħedkhom)'', li hu anki t-titlu tal-innu uffiċjali. Iż-żewġ fjammi fuq kull naħa huma bħala tifkira għall-vittmi fid-[[diżastru ta' Hillsborough]].<ref>{{ċita web|url=http://www.liverpoolfc.tv/lfc_story/memorial/ |titlu=Hillsborough |publikatur=liverpoolfc.tv|aċċess=27-12-2007|lingwa=Ingliż}}</ref>

== Grawnd ==
{{artiklu prinċipali|Anfield}}
[[Stampa:Anfield-Haifa.JPG|200px|daqsminuri|It-tribuna, magħrufa aktar bħala il-Kop, wara li ġiet ristrutturata fl-1994]]

Il-grawnd uffiċjali għall-partiti ta' Liverpool ġewwa darhom huwa [[Anfield]], wieħed mill-grawnds l-aktar rispettati u mħarsa fid-dinja hekk kif dan għandu tradizzjoni sportiva kbira mibnija matul snin ta' rebħiet f'diversi kompetizzjonijiet maġġuri kontinentali. Dan jinsab fit-triq li ġġib l-istess isem (Anfield Road) u ilu bħal l-grawnd tat-tim mill-1892. Matul iż-żmien ġie ristrutturat diversi drabi.

== Staff tekniku ==

:''Sal-1 ta' Frar 2011.''<ref name="Skwadra u Staff"/>
{| class="wikitable"
|-
!Isem
!Rwol
|-
|{{flagicon|Skozja}} [[Kenny Dalglish]]
|Kowċ
|-
|{{flagicon|Wales}} [[Colin Pascoe]]
|Assistent Kowċ
|-
|{{flagicon|ENG}} [[Mike Marsh]]
|Kowċ tal-Ewwel Tim
|-
|{{flagicon|Olanda}} John Achterberg
|Kowċ tal-Gowlkipers
|-
|{{flagicon|Ingilterra}} John McMahon
|Kowċ tar-Riservi
|-
|{{flagicon|Ingilterra}} Zaf Iqbal
|Tabib tal-Klabb
|}

== Kowċis ==

{{col-begin}}
{{col-3}}
* {{flagicon|ENG}} [[W. E. Barclay]] / {{flagicon|IRE|1783}} [[John McKenna]] (1892–1896)
* {{flagicon|ENG}} [[Tom Watson (kowċ tal-futbol)|Tom Watson]] (1896–1915)
* {{flagicon|ENG}} [[David Ashworth]] (1920–1923)
* {{flagicon|SCO}} [[Matt McQueen]] (1923–1928)
* {{flagicon|ENG}} [[George Patterson]] (1928–1936)
* {{flagicon|ENG}} [[George Kay]] (1936–1950)
* {{flagicon|ENG}} [[Don Welsh]] (1951–1956)
{{col-3}}
* {{flagicon|ENG}} [[Phil Taylor]] (1956–1959)
* {{flagicon|SCO}} [[Bill Shankly]] (1959–1974)
* {{flagicon|ENG}} [[Bob Paisley]] (1974–1983)
* {{flagicon|ENG}} [[Joe Fagan]] (1983–1985)
* {{flagicon|SCO}} [[Kenny Dalglish]] (1985–1991)
* {{flagicon|ENG}} [[Ronnie Moran]] (1991)
* {{flagicon|SCO}} [[Graeme Souness]] (1991–1994)
{{col-3}}
* {{flagicon|ENG}} [[Roy Evans]] (1994–1998)
* {{flagicon|FRA}} [[Gérard Houllier]] (1998–2004)
* {{flagicon|ESP}} [[Rafael Benítez]] (2004–2010)
* {{flagicon|ENG}} [[Roy Hodgson]] (2010–2011)
* {{flagicon|SCO}} [[Kenny Dalglish]] (2011-2012)
* {{flagicon|NIR}} [[Brendan Rodgers]] (2012-)
{{col-end}}

== Unuri ==

=== Kompetizzjonijiet domestiċi ===

* '''[[Premier League|Kampjonat Ingliż]]: 18'''
:1900–01, 1905–06, 1921–22, 1922–23, 1946–47, 1963–64, 1965–66, 1972–73, 1975–76, 1976–77, 1978–79, 1979–80, 1981–82, 1982–83, 1983–84, 1985–86, 1987–88, 1989–90

* '''[[Division 2|Kampjonat Ingliż tat-Tieni Diviżjoni]]: 4'''
:1893–94, 1895–96, 1904–05, 1961–62

* '''[[Lancashire League (futbol)|Lancashire League]]: 1'''
:1892–93

* '''[[FA Cup|Tazza Ingliża]]: 7'''
:1965, 1974, 1986, 1989, 1992, 2001, 2006

* '''[[Football League Cup|Tazza tal-Kampjonat Ingliż]]: 8'''
:1981, 1982, 1983, 1984, 1995, 2001, 2003, 2012

* '''[[FA Community Shield]]<ref>It-trofew kien magħruf bħala [[Charity Shield]] sal-2002, u wara beda jissejjaħ [[Community Shield]] sa issa.</ref>: 15'''
:1964, 1965, 1966, 1974, 1976, 1977, 1979, 1980, 1982, 1986, 1988, 1989, 1990, 2001, 2006

* '''[[Screen Sport Super Cup]]<ref>Introdotta wara li timijiet Ingliżi kienu sospiżi milli jilgħabu fil-kompetizzjonijiet Ewropej</ref>: 1'''
:1986

=== Kompetizzjonijiet internazzjonali ===

* '''[[UEFA Champions League|Tazza taċ-Ċampjins/Champions League]]<ref>Sal-1992, l-ikbar kompetizzjoni Ewropeja għall-klabbs kienet tissejjaħ Tazza taċ-Ċampjins; minn dakinhar 'l hawn, saret tissejjaħ UEFA Champions League.</ref>: 5'''
:1977, 1978, 1981, 1984, 2005

* '''[[Tazza UEFA]]: 3'''
:1973, 1976, 2001

* '''[[Super Cup Ewropeja]]: 3'''
:1977, 2001, 2005

== Biblijografija ==

* Graham, Matthew. ''Liverpool.'' Hamlyn Publishing Group Ltd. 1985. ISBN 0-600-50254-6.
* Liversedge, Stan. ''Liverpool:The Official Centenary History.'' Hamlyn Publishing Group Ltd. 1991. ISBN 0-600-57308-7.
* Ponting, Ivan. ''Liverpool In Europe.'' Guinness Publishing. 1992. ISBN 0-85112-569-7.
* Ponting, Ivan. ''Liverpool Player by Player.'' Hamlyn Publishing Group Ltd. 1998. ISBN 0-600-59493-9.

== Referenzi ==

{{referenzi|2}}

== Ħoloq esterni ==
{{commons|Category:Liverpool FC}}
{{wikinews|Category:Liverpool FC}}
* {{en}} [https://www.liverpoolfc.com/ Sit uffiċjali]
* {{en}} [http://www.lfchistory.net/ LFCHistory.net] – Artikli u statistika dwar Liverpool FC

{{Premier League}}
{{G14}}
[[Kategorija:Liverpool FC| ]]
[[Kategorija:Klabbs tal-futbol Ingliżi]]
[[Kategorija:Klabbs tal-futbol stabbiliti fl-1892]]