Lista ta' ħwawar u ħxejjex aromatiċi

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa

Din hi lista ta' ħwawar u ħxejjex aromatiċi tal-kċina. Dawn huma kollha ta' oriġini botanika u kwantititajiet żgħar minnhom jitħalltu mal-ikel u x-xorb għat-togħma u l-kulur.

Din il-lista ma tinkludix il-melħ, li hu minerali u lanqas drogi rekreazzjonali bħat-tabakk. Lanqas fiha l-pjanti li jintużaw primarjament bħala te jew tiżani u pjanti li huma purament mediċinali, bħall-Valerjana.

Werrej

A . B . Ċ/C . D . E . F . Ġ . G . . H . Ħ . I . J . K . L . M . N . O . P . Q . R . S . T . U . V . W . X . Ż . Z .

Suq tal-ħwawar f'Istanbul

A[immodifika | immodifika s-sors]

  • Abelmosk (Abelmoschus moschatus)
  • Aġowan (Trachyspermum ammi)
  • Agretta (Rumex acetosa)
  • Afromomu (Aframomum danielli, A. citratum, A. exscapum)
  • Akatġurra (Solanum centrale)
  • Alkanna (Alkanna tinctoria),
  • Anġelika (Angelica archangelica)
  • Annatto (Bixa orellana)
  • Asarabakka (Asarum europaeum)
  • Asperula (Galium odoratum)
  • Assafetida (Ferula assafoetida)
  • Assenzju, absint (Artemisia absinthium)
  • Avokado weraq (Peresea americana)

B[immodifika | immodifika s-sors]

  • Benedetta (Geum urbanum)
  • Betel (Piper sarmentosum)
  • Boldo (Peumus boldus)
  • Bużbież (Foeniculum vulgare)
  • Bżar: iswed, abjad u aħdar (Piper nigrum)
  • Bżar aħmar (Capsicum spp.)
  • Bżar Awstraljan (Tasmannia lanceolata)
  • Bżar Brażiljan (Schinus terebinthifolius)
  • Bżar Peruvjan (Schinus molle)
  • Bżar ta' Dorrigo (Tasmannia stipitata)
  • Bżar ta' Ġava (Piper cubeba)
  • Bżar tal-Ġamajka (Pimenta dioica)
  • Bżar tal-ilma (Polygonum hydropiper)
  • Bżar ta' Kani (Xylopia aethiopica)
  • Bżar ta' Melegueta (Aframomum melegueta)
  • Bżar ta' Sìchuān (Zanthoxylum piperitum)
  • Bżar tawwali (Piper longum)

Ċ/C[immodifika | immodifika s-sors]

  • Ċikwejra (Cichorium intybus)
  • Ċitrunella (Cymbopogon citratus, Cymbopogon flexuosus, u Cymbopogon spp.) oħrajn
  • Cyperus (Cyperus spp.)

D[immodifika | immodifika s-sors]

E[immodifika | immodifika s-sors]

  • Epilobju (Epilobium parviflorum)
  • Erba Santa Marija (Tanacetum balsamita)
  • Ewkaliptu tal-pepermint (Eucalyptus dives)

F[immodifika | immodifika s-sors]

  • Fejġel (Ruta graveolens)
  • Fidloqqom (Borago officinalis)
  • Fienu (Trigonella foenum-graecum)
  • Fienu ikħal (Trigonella caerulea)

Ġ[immodifika | immodifika s-sors]

  • Ġambu (Spilanthes acmella, Soleracea)
  • Gawlterja (Gaultheria procumbens)
  • Ġinġer (Zingiber officinale)
  • Ġinġer Ċiniż, kraċaj, temu kunġi (Boesenbergia rotunda)
  • Ġinġer tal-warda ħamra, bunga sjantan (Etlingera elatior)
  • Ġimbu (Allium hypsistum)
  • Ġnibru (Juniperus communis)
  • Ġiżimin (fjuri) (Jasminum spp.)
  • Ġulġlien (Sesamum indicum)
  • Ġulġlien iswed (Nigella sativa)

G[immodifika | immodifika s-sors]

  • Galanga mill-kbira (Alpinia galanga)
  • Galanga miż-żgħira (Alpinia officinarum)
  • Golpar (Heracleum persicum)
  • Gumbo filè (Sassafras albidum)

[immodifika | immodifika s-sors]

  • Għerq tal-fjurdulis (Iris germanica, I. florentina, I. pallida)
  • Għerq tal-mustarda / Rafan (Armoracia rusticana)
  • Għosfor (Carthamus tinctorius)
  • Għud is-sus, likorizja, sugu di Galizja (Glycyrrhiza glabra)

H[immodifika | immodifika s-sors]

  • Houttuynia (Houttuynia cordata)
  • Huacatay (Tagetes minuta)

Ħ[immodifika | immodifika s-sors]

  • Ħabaq, (Ocimum basilicum)
  • Ħabaq tal-lumi (Ocimum × citriodorum)
  • Ħabaq qaddis (Ocimum tenuiflorum)
  • Ħabaq Tajlandiż (O. basilicum var. thyrsiflora)
  • Ħarrub (Ceratonia siliqua)
  • Ħaxixa baslija (Allium schoenoprasum)
  • Ħaxixa baslija Ċiniża (Allium tuberosum)
  • Ħaxix tal-qtates (Nepeta cataria)
  • Ħlewwa (Pimpinella anisum)
  • Ħlewwa Amerikana (Agastache foeniculum)
  • Ħlewwa Awstraljana (Syzygium anisatum)
  • Ħlewwa Ġermaniża/Karwija (Carum carvi)
  • Ħlewwa tal-istillel (Illicium verum)

K[immodifika | immodifika s-sors]

  • Kabuċċinella (Tropaeolum majus)
  • Kajenna (Capsicum annuum)
  • Kanella Awstraljana (Backhousia myrtifolia)
  • Kannella bajda (Canella winterana)
  • Kannella Ċiniża (Cinnamomum aromaticum)
  • Kannella Indoneżjana (Cinnamomum burmannii)
  • Kannella Vjetnamiża (Cinnamomum loureiroi)
  • Kannella veru (Cinnamomum verum, C. zeylanicum)
  • Kardamomu (Elettaria cardamomum)
  • Kardamomu iswed (Amomum subulatum, Amomum costatum)
  • Karfus il-ħmir (Smyrnium olusatrum)
  • Karfus tal-muntanji(Levisticum officinale)
  • Karfus, weraq (Apium graveolens)
  • Karfus, żerriegħa (Apium graveolens)
  • Karwija/Ħlewwa Ġermaniża (Carum carvi)
  • Kawakawa (żerriegħa) (Macropiper excelsum)
  • Keluwak (Pangium edule)
  • Kemmun (Cuminum cyminum)
  • Kemmun iswed (Bunium persicum)
  • Kenkur, kenġur (Kaempferia galanga)
  • Kinh gioi (Elsholtzia ciliata)
  • Klin (Rosmarinus officinalis)
  • Kokam (żerriegħa) (Garcinia indica)
  • Kombava (Citrus hystrix)
  • Kosbor, weraq (Coriandrum sativum)
  • Kosbor, żerriegħa (Coriandrum sativum)
  • Kosbor Messikan (Eryngium foetidum)
  • Kosbor Vjetnamiż (Persicaria odorata)
  • Koserett (weraq) (Lippia adoensis)
  • Korarima (Aframomum corrorima)
  • Krexxuni, sija (Nasturtium officinale)
  • Kwassija (Quassia amara)

L[immodifika | immodifika s-sors]

  • Lavanda, spika (Lavandula spp.)
  • Leptotes bicolor
  • Limnofila (Limnophila aromatica)

M[immodifika | immodifika s-sors]

  • Maħlab (Prunus mahaleb)
  • Marsh mallow (Althaea officinalis)
  • Mastiċi (ta' Kijos) (Pistacia lentiscus)
  • Melissa (Melissa officinalis)
  • Merqdux (Origanum majorana)
  • Monarda (Monarda didyma)
  • Msiemer tal-qronfol (Syzygium aromaticum)
  • Mustarda kannella (Brassica juncea)
  • Mustarda sewda (Brassica nigra)

N[immodifika | immodifika s-sors]

  • Nafalju (Gnaphalium spp.)
  • Nagħniegħ (Mentha spp.) 25 speċi, mijiet ta' varjetajiet
  • Nagħniegħ bżari, Pepermint (Mentha piperata)
  • Nagħniegħ komuni (Mentha spicata)
  • Nagħniegħ tat-tuffieħ (Mentha suaveolens, Mentha × rotundifolia u Mentha × villosa)
  • Nard (Nardostachys grandiflora jew N. jatamansi)
  • Nepitella, kammilta (Calamintha nepeta)
  • Nġangsa, djansang (Ricinodendron heudelotii)
  • Nim (Azadirachta indica)
  • Noċemuskata (Myristica fragrans)
  • Noċemuskata (qoxra) (Myristica fragrans)

O[immodifika | immodifika s-sors]

  • Olida (Eucalyptus olida)
  • Origanu (Origanum vulgare, O. heracleoticum, u speċi oħra)
  • Origanu Kuban (Plectranthus amboinicus)

P[immodifika | immodifika s-sors]

  • Pepermint, Nagħniegħ bżari (Mentha piperata)
  • Pandanus (fjuri) (Pandanus odoratissimus)
  • Pandanus (weraq) (Pandanus amaryllifolius)
  • Paprika (Capsicum annuum)
  • Pimpinella (Sanguisorba minor)
  • Prajn (Berberis vulgaris u Berberis spp. oħra)

Q[immodifika | immodifika s-sors]

R[immodifika | immodifika s-sors]

  • Rafan / Għerq tal-mustarda (Armoracia rusticana)
  • Rand (Laurus nobilis)
  • Rand Indjan, tejpat, malabathrum
  • Rand Indoneżjan, daun salam (Syzygium|Syzygium polyanthum)
  • Riħana tal-lumi (Backhousia citriodora)

S[immodifika | immodifika s-sors]

  • Sahlab (Orchis mascula)
  • Salvja (Salvia officinalis)
  • Salvja moskatella (Salvia sclarea)
  • Sagħtar (Thymus capitatus/vulgaris/serpyllum) Nota: Strettament Sagħtar hu Thymus capitatus.
  • Sagħtar tal-lumi (Thymus × citriodorus)
  • Santureġġja (Satureja hortensis)
  • Santureġġja salvaġġa (Satureja montana)
  • Sassafrass (Sassafras albidum)
  • Sebuqa (Sambucus spp.)
  • Senapa bajda (Sinapis alba)
  • Sempreviva Taljana (Helichrysum italicum)
  • Sorba/sorb (Sorbus)
  • Sorfolja (Anthriscus cerefolium)
  • Sorfolja tal-ħlewwa (Myrrhis odorata)
  • Stragun (Artemisia dracunculus)

T[immodifika | immodifika s-sors]

  • Te Messikan (Dysphania ambrosioides)
  • Tewm (Allium sativum)
  • Tewm iljunfant (Allium ampeloprasum var. ampeloprasum)
  • Tewm tal-orsijiet (Allium ursinum)
  • Tilja (fjuri) (Tilia spp.)
  • Tursin (Petroselinum crispum)

V[immodifika | immodifika s-sors]

  • Vanilja (Vanilla planifolia)
  • Verbena tal-lumi (Lippia citriodora)
  • Voatsiperiferi (Piper borbonense)

W[immodifika | immodifika s-sors]

  • Wasabi (Wasabia japonica)
  • Weraq tal-Kari (Murraya koenigii)

X[immodifika | immodifika s-sors]

  • Xibt (Anethum graveolens)
  • Xiżo (Perilla spp.)
  • Xumakk (Rhus coriaria)

Ż[immodifika | immodifika s-sors]

  • Żagħfran (Crocus sativus)
  • Żagħfran tal-Indja (Curcuma longa)
  • Żedoarja (Curcuma zedoaria)
  • Żuf, Issopu (Hyssopus officinalis)

Z[immodifika | immodifika s-sors]