Lingwa Leoniża

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa

Il-lingwa Leoniża (Llionés[1] bil-Leoniż) hi lingwa Romanza li hi mitkelma fl'Leon, Zamora, Bregancja. Hemm b'kollox madwar 25.000 ruħ li jitkellmu bil-Lingwa Leoniża (Llengua Llionesa).[2]

Hawn taħt hawn xi eżempji tal-Lingwa Leoniża:

Il-Ġranet tal-Ġimgħa:

It-Tnejn: llunes

It-Tlieta: martes

L-Erbgħa: miércoles

Il-Ħamis: xueves

Il-Ġimgħa: vienres

Is-Sibt: sábadu

Il-Ħadd: domingu


In-Numri:

Wieħed: Unu

Tnejn: Dous / Duas

Tlieta: Tres

Erbgħa: Cuatru

Ħamsa: Cincu

Sitta: Seyes

Sebgħa: Siete

Tmienja: Ochu

Disgħa: Nueve

Għaxra: Diez

Biblio[immodifika | immodifika s-sors]

  • Menéndez Pidal, R.: "El dialecto Leonés". Revista de Archivos, Bibliotecas y Museos, 14. 1906.
  • García Gil, Hector (2010). «El asturiano-leonés: aspectos lingüísticos, sociolingüísticos y legislación». Working Papers Collection. Mercator Legislation, Dret i legislació lingüístics. (25). ISSN 2013-102X.
  • Academia de la Lengua Asturiana«Normes ortográfiques». 2005. ISBN 978-84-8168-394-3.
  • García Arias, Xosé Lluis (2003). Gramática histórica de la lengua asturiana: Fonética, fonología e introducción a la morfosintaxis histórica. Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-341-7.
  • González Riaño, Xosé Antón; García Arias, Xosé Lluis (2008). II Estudiu sociollingüísticu de Lleón (Identidá, conciencia d'usu y actitúes llingüístiques de la población lleonesa). Academia de la Llingua Asturiana. ISBN 978-84-8168-448-3.
  • Galmés de Fuentes, Álvaro; Catalán, Diego (1960). Trabajos sobre el dominio románico leonés. Editorial Gredos. ISBN 978-84-249-3436-1.
  • Linguasphere Register. 1999/2000 Edition. pp. 392. 1999.
  • López-Morales, H.: “Elementos leoneses en la lengua del teatro pastoril de los siglos XV y XVI”. Actas del II Congreso Internacional de Hispanistas. Instituto Español de la Universidad de Nimega. Holanda. 1967.
  • Staff, E. : "Étude sur l'ancien dialecte léonnais d'après les chartes du XIIIÈ siècle", Uppsala. 1907.
  • Gessner, Emil. «Das Altleonesische: Ein Beitrag zur Kenntnis des Altspanischen».
  • Hanssen, Friedrich Ludwig Christian (1896). Estudios sobre la conjugación Leonesa. Impr. Cervantes.
  • Hanssen, Friedrich Ludwig Christian (1910). «Los infinitivos leoneses del Poema de Alexandre». Bulletin Hispanique (12).
  • Krüger, Fritz. El dialecto de San Ciprián de Sanabria. Anejo IV de la RFE. Madrid.
  • Morala Rodríguez, Jose Ramón; González-Quevedo, Roberto; Herreras, José Carlos; Borrego, Julio; Egido, María Cristina (2009). El Leonés en el Siglo XXI (Un Romance Milenario ante el Reto de su Normalización). Instituto De La Lengua Castellano Y Leones. ISBN 978-84-936383-8-2.

Note[immodifika | immodifika s-sors]

  1. ^ Il-lingwa Leoniża hi msejħa bħala:
    • Llionés jew asturllionés: Dan l-isem hu użat minn numru ta' gruppi kulturali u għaqdiet mhux politiċi ("Furmientu ", "La Caleya ", "Facendera pola Llengua", "Faceira", "El Teixu"...) u kittieba (Eva Gonzalez, Roberto Gonzalez-Quevedo, Hector Xil, Xosepe Vega ...) li jużaw ir-regoli tal-ortografija tal-Akkademja tal-Lingwa Asturjana u għalhekk ma jużawx trema biex juru diereżi f'dittong. Dan il-grupp jemmen li ż-żewġ lingwi Leoniżi, Asturjan u Mirandiż kif huma msejħa mill-pekuljaretajiet dialettali tagħhom, jirreferu għall-istess lingwa: Asturleoniż (kif użat mill-Akkademja Rjali Spanjola tal-Lingwa).
    • Lleonés: Skond id-dizzjunarju tal-Academia de la Lengua Asturiana.
    • Llïonés (bit-trema): Isem politizzat użat mill-amministrazzjonijiet pubbliċi li jużaw l-Leoniż, b'mod partikolari l-attivitajiet promossi mid-Dipartiment tal-Kultura tal-belt ta' Leon, l-assoċjazzjonijiet kulturali "El Fueyu", "El Toralín" u "La Barda" (kollha kemm huma, kunsill u l-assoċjazzjonijiet ippresedut mill-membri ta' "Conceyu Xoven" jew marbuta miegħu), xi gruppi u l-kumpaniji. Gruppi qrib l-ideoloġija politika ta' "Conceyu Xoven" huma tal-fehma li l-Leoniż u l-Asturjan, għalkemm jappartienu għall-istess dominju lingwistiku, għandhom jiġu kkunsidrati bħala żewġ lingwi distinti.
  2. ^ Facendera pola Llengua's newsletter

Ħoloq[immodifika | immodifika s-sors]