Lev Semenovič Pontrjagin
Lev Semenovich Pontryagin (bir-Russu: Лев Семёнович Понтрягин, spellut ukoll Pontriagin jew Pontrjagin; twieled fit-3 ta' Settembru 1908 – miet fit-3 ta' Mejju 1988) kien matematiku Sovjetiku. Huwa twieled f'Moska u tilef id-dawl ta' għajnejh għalkollox minħabba operazzjoni kirurġika f'għajnejh li ma rnexxietx wara splużjoni ta' fuklar meta kellu 14-il sena. Minkejja li kien għama, xorta waħda rnexxielu jsir wieħed mill-ikbar matematiċi tas-seklu 20, parzjalment bl-għajnuna ta' ommu Tatyana Andreevna li kienet taqralu kotba u dokumenti tal-matematika (b'mod notevoli dawk ta' Heinz Hopf, J. H. C. Whitehead, u Hassler Whitney). Huwa għamel skoperti ewlenin f'għadd ta' oqsma tal-matematika, fosthom il-kontroll ottimali, it-topoloġija alġebrajka u t-topoloġija differenzjali.
Xogħol[immodifika | immodifika s-sors]
Pontryagin ħadem fuq it-teorija tad-duwalità għall-omoloġija meta kien għadu student. Huwa stabbilixxa l-pedamenti għat-teorija astratta tat-trasformazzjoni ta' Fourier, li issa tissejjaħ id-duwalità ta' Pontryagin. Flimkien ma' René Thom, jitqies bħala wieħed mill-kofundaturi tat-teorija tal-kobordiżmu kif ukoll wieħed mill-koskoprituri tal-idea ċentrali ta' din it-teorija, li stabbiliet li l-kobordiżmu u l-omotopija stabbli huma ekwivalenti.[1] Dan wassal għall-introduzzjoni għall-ħabta tal-1940 ta' ċerti klassijiet karatteristiċi, issa msejħa klassijiet ta' Pontryagin, iddisinjati biex jisparixxu fuq manifold li jkun konfini. Fl-1942 huwa introduċa l-operazzjonijiet tal-koomoloġija li issa jissejħu kwadri ta' Pontryagin. Barra minn hekk, fit-teorija tal-operaturi hemm ċirkostanzi speċifiċi ta' spazji ta' Krein imsejħa spazji ta' Pontryagin.
Iktar 'il quddiem fil-karriera tiegħu huwa ħadem fuq it-teorija tal-kontroll ottimali. Il-prinċipju massimu tiegħu huwa fundamentali għat-teorija moderna tal-ottimizzazzjoni. Huwa introduċa wkoll l-idea ta' prinċipju ta' bang-bang, sabiex jiddeskrivi sitwazzjonijiet fejn il-kontroll applikat f'kull mument ikun l-"ikkwartjar" pożittiv massimu jew inkella l-"ikkwartjar" negattiv massimu.
Pontryagin awtorizza diversi monografi influwenti kif ukoll kotba akkademiċi popolari dwar il-matematika.
Fost l-istudenti ta' Pontryagin insibu lil Dmitri Anosov, Vladimir Boltyansky, Revaz Gamkrelidze, Evgeni Mishchenko, Mikhail Postnikov, Vladimir Rokhlin u Mikhail Zelikin.
Kontroversja u allegazzjonijiet ta' anti-Semitiżmu[immodifika | immodifika s-sors]
Pontryagin ġie akkużat ta' anti-Semitiżmu f'diversi okkażjonijiet. Pereżempju, huwa attakka lil Nathan Jacobson li skontu kien "xjenzat medjokri" li jirrappreżenta l-"moviment tal-Ġudaiżmu", meta t-tnejn kienu Viċi Presidenti tal-Unjoni Matematika Internazzjonali.[2][3] Huwa rrifjuta l-akkużi ta' anti-Semitiżmu f'artiklu ppubblikat f'Science fl-1979.[4] Meta matematiku Lhudi Sovjetiku prominenti, Grigory Margulis, intgħażel mill-Unjoni Matematika Internazzjonali biex jingħata l-Medalja tal-Qasam fl-1978, Pontryagin, li kien membru tal-Kumitat Eżekuttiv dak iż-żmien, oġġezzjona b'mod sod. Għalkemm l-Unjoni Matematika Internazzjonali żammet mad-deċiżjoni tagħha li tagħti l-medalja lil Margulis, Margulis ġie mċaħħad viża Sovjetika ta' ħruġ mill-awtoritajiet Sovjetiċi u ma setax jattendi l-premjazzjoni. Pontryagin ipparteċipa wkoll f'xi kampanji politiċi famużi fl-Unjoni Sovjetika, b'mod partikolari rigward il-kwistjoni ta' Luzin.[5]
Pubblikazzjonijiet[immodifika | immodifika s-sors]
- Pontrjagin, L. (1939), Topological Groups, Princeton Mathematical Series, vol. 2, Princeton: Princeton University Press, MR 0000265 (traduzzjoni ta' Emma Lehmer).
- 1952 - Foundations of Combinatorial Topology (traduzzjoni mill-edizzjoni Russa oriġinali tal-1947), 2015, Dover, stampat mill-ġdid.
- 1962 - Ordinary Differential Equations (traduzzjoni mir-Russu ta' Leonas Kacinskas u Walter B. Counts).
- Pontryagin, L. S. (15 ta' Mejju 2014). Ordinary Differential Equations: Adiwes International Series in Mathematics. ISBN 9781483156491.
- 1962 - flimkien ma' Vladimir Boltyansky, Revaz Gamkrelidze u Evgenii Mishchenko: The Mathematical Theory of Optimal Processes.
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ Mackenzie, Dana (2010), What's Happening in the Mathematical Sciences, Volum 8, American Mathematical Society, p. 126, ISBN 9780821849996.
- ^ "Nathan Jacobson - Biography". Maths History (bl-Ingliż). Miġbur 2022-09-03.
- ^ "Л.С.Понтрягин. Жизнеописание". ega-math.narod.ru. Miġbur 2022-09-03.
- ^ Pontryagin, LS (September 14, 1979). "Soviet Anti-Semitism: Reply by Pontryagin". Science. 205 (4411): 1083–1084.
- ^ Olli Lehto. Mathematics without borders: a history of the International Mathematical Union. Springer-Verlag, 1998. ISBN 0-387-98358-9; pp. 205-206.