Stampa:Göbeklitepe.jpg
Fajl oriġinali (4,032 × 3,024 pixel, dimensjoni: 3.38 MB, tip ta' MIME: image/jpeg)
Dan huwa fajl mill-Wikimedia Commons. Il-deskrizzjoni fuq il-paġna ta' diskussjoni oriġinali tidher hawn taħt.
|
Taqsira
DeskrizzjoniGöbeklitepe.jpg |
Türkçe: Göbekli Tepe, Şanlıurfa il merkezinin yaklaşık olarak 22 km kuzeydoğusunda, Örencik Köyü yakınlarında[1] yer alan dünyanın bilinen en eski kült yapılar topluluğudur.[2] Bu yapıların ortak özelliği, T biçimindeki 10-12 dikilitaşın yuvarlak planda dizilmiş, aralarının ise taş duvarla örülmüş olmasıdır. Bu yapının merkezinde daha yüksek boyda iki dikilitaş karşılıklı olarak yerleştirilmiştir. Bu dikilitaşların çoğu üzerinde insan, el ve kol, çeşitli hayvan ve soyut semboller, kabartılarak veya oyularak betimlenmiştir.[3] Söz konusu motifler yer yer bir süsleme olamayacak kadar yoğun olarak kullanılmıştır. Bu kompozisyonun bir öykü, bir anlatım veya bir mesaj ifade ettiği düşünülmektedir.[4] Hayvan motiflerinde boğa, yaban domuzu, tilki, yılan, yaban ördekleri ve akbaba en sık görülen motiflerdir.[3] Bir yerleşim yeri değil, kült merkezi olarak tanımlanmaktadır. Buradaki kült yapıların tarım ve hayvancılığa yakın olan son avcı grupları tarafından inşa edilmiş olduğu anlaşılmaktadır.[5] Diğer anlatımla Göbekli Tepe, çevredeki oldukça gelişmiş ve derinlik kazanmış bir inanç sistemine sahip olan avcı-toplayıcı gruplar açısından önemli bir kült merkezidir.[6] Bu durumda bölgenin en erken kullanımının Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’ın (PPN, Pre-Pottery Neolithic) A evresine (MÖ 9.600-7.300), yani günümüzden en azından 11.600 yıl öncesine dayandığı ileri sürülmektedir.[3] Bununla birlikte Göbekli Tepe'deki en eski faaliyetleri tarihlendirme olanağı şimdilik yok, fakat bu anıtsal yapılara bakıldığında Paleolitik Çağ'a kadar uzanan, birkaç binyıl daha eskiye, epipaleolitike kadar giden bir geçmişi olduğu düşünülmektedir.[2][7] Göbekli Tepe'nin bir kült merkezi olarak kullanımının MÖ 8 bin dolaylarına kadar devam ettiği, ve bu tarihlerden sonra terk edildiği, başka veya benzer amaçlarla kullanılmadığı anlaşılmaktadır.[8]
Bütün bunlar ve kazılarda ortaya çıkarılan anıtsal mimari, Göbekli Tepe'yi eşsiz ve özel yapmaktadır. Bu bağlamda UNESCO tarafından 2011'de Dünya Mirası geçici listesine alındı ve 2018'de kalıcı listeye girdi.[9] Söz konusu dikilitaşlar, stilize insan heykelleri olarak yorumlanmaktadır. Özellikle D yapısı merkez dikilitaşlarının gövdesinde bulunan insan el ve kol motifleri, bu konudaki her türlü şüpheyi ortadan kaldırmaktadır. Dolayısıyla "dikilitaş" kavramı, işlev belirtmeyen yardımcı bir kavram olarak kullanılmaktadır. Esasen bu "dikilitaş"lar, insan vücudunu üç boyutlu olarak betimleyen stilize tarzda yontulardır.[10] Buradaki kazılarda çıkartılan bazı heykel ve taşlar Şanlıurfa Müzesi'nde sergilenmektedir. |
Data | |
Sors | Opra proprja |
Awtur | Beytullah eles |
Camera location | 37° 13′ 24.34″ N, 38° 55′ 20.78″ E | View this and other nearby images on: OpenStreetMap | 37.223428; 38.922439 |
---|
Liċenzja
- Inti ħieles:
- li taqsam – li tikkopja, tiddistribwixxi u tittrażmetti din l-opra
- li timmodifika – li tadatta l-biċċa xogħol
- Taħt il-kundizzjonijiet segwenti:
- attribuzzjoni – Għandek tattribwixxi x-xogħol bil-mod speċifikat mill-awtur jew minn min ta l-l-iċenzja (imma mhux b'xi mod li jissuġġerixxi ji jappoġjaw lilek jew l-użu tax-xogħol).
- Ixxerja bl-istess mod – Jekk tbiddel, tittrasforma jew tibni fuq dan il-materjal, inti għandek bżonn taqsam il-kontribuzzjonijiet tiegħek taħt l-istess liċenzja jew waħda li taqbel ma' dik oriġinali.
This image was uploaded as part of Wiki Loves Earth 2020.
aragonés ∙ العربية ∙ asturianu ∙ azərbaycanca ∙ беларуская (тарашкевіца) ∙ български ∙ বাংলা ∙ brezhoneg ∙ català ∙ čeština ∙ Cymraeg ∙ Deutsch ∙ Ελληνικά ∙ English ∙ español ∙ eesti ∙ euskara ∙ فارسی ∙ français ∙ galego ∙ עברית ∙ hrvatski ∙ հայերեն ∙ Bahasa Indonesia ∙ italiano ∙ 日本語 ∙ ქართული ∙ 한국어 ∙ latviešu ∙ македонски ∙ മലയാളം ∙ मराठी ∙ Bahasa Melayu ∙ norsk bokmål ∙ नेपाली ∙ Nederlands ∙ norsk ∙ polski ∙ português ∙ português do Brasil ∙ română ∙ русский ∙ sicilianu ∙ shqip ∙ slovenščina ∙ српски / srpski ∙ svenska ∙ ไทย ∙ Türkçe ∙ українська ∙ اردو ∙ 简体中文 ∙ 繁體中文 ∙ +/− |
Items portrayed in this file
depicts Ingliż
some value
copyright status Ingliż
copyrighted Ingliż
3 Marzu 2019
captured with Ingliż
iPhone XS Max Ingliż
37°13'24.341"N, 38°55'20.780"E
source of file Ingliż
participant in Ingliż
Wiki Loves Earth 2020 Ingliż
exposure time Ingliż
0.00826446280991735537 sekonda
f-number Ingliż
1.8
focal length Ingliż
4.25 millimetru
ISO speed Ingliż
80
media type Ingliż
image/jpeg
Kronoloġija tal-fajl
Agħfas fuq il-grupp data/ħin biex tara l-fajl biex tara kif jidher dak il-ħin.
Data/Ħin | Minjatura | Qisien | Utent | Kumment | |
---|---|---|---|---|---|
kurrenti | 18:25, 1 Ġunju 2020 | 4,032 × 3,024 (3.38 MB) | Beytullah eles | Uploaded own work with UploadWizard |
Użu tal-fajl
Il-Paġna segwenti twassal għal din l-istampa:
L-użu globali tal-fajl
Il-wikis segwenti jużaw dan il-fajl:
- Użu fuq en.wikipedia.org
- Użu fuq es.wikipedia.org
- Użu fuq tr.wikipedia.org
Metadati
Dan il-fajl fih aktar informazzjoni, aktarx ġie miżjud minn kamera diġitali jew skanner li ġew użati sabiex joħolquh jew biex jagħmluh diġitali.
Jekk il-fajl ġie modifikat mill-istat oriġinali, xi dettalji jistgħu ma jikkorispondux mal-verżjoni kurrenti.
Manifattur tal-kameri | Apple |
---|---|
Mudell tal-kamera | iPhone XS Max |
Ħin tal-wirja | 1/121 s (0.0082644628099174) |
Numru fokali | f/1.8 |
Sensibilità ISO | 80 |
Data u ħin tal-ħolqien tad-data | 10:39, 3 Marzu 2019 |
Distanza fokali objettiva | 4.25 mm |
Latitudni | 37° 13′ 24.34″ N |
Lonġitudni | 38° 55′ 20.78″ E |
Għoli | 767.606 metri fuq il-livell tal-baħar |
Orjentazzjoni | Normali |
Riżoluzzjoni orizzontali | 72 dpi |
Riżoluzzjoni vertikali | 72 dpi |
Software | Microsoft Windows Photo Viewer 6.1.7600.16385 |
Data jew ħin ta' modifiki tal-fajl | 15:31, 22 Mejju 2020 |
Pożizzjonament tal-komponenti Y u C | Ċentrata |
Programm tal-wirja | Programma normali |
Verżjoni tal-format Exif | 2.21 |
Data u ħin tad-diġitazzjoni | 10:39, 3 Marzu 2019 |
Tfissira dwar kull komponent |
|
Veloċità tax-xater APEX | 6.9236652898883 |
Ftuħ APEX | 1.6959938128384 |
Ċarezza APEX | 4.3371800731261 |
Inklinazzjoni ta' wirja | 0 |
Metodu ta' misurazzjoni | Mudell |
Flash | Il-flash ma ħariġx, compulsory flash suppression |
Data u ħin tal-ħolqien, frazzjoni ta' sekonda | 682 |
Data u ħin ta' diġitazzjoni, frazzjoni ta' sekonda | 682 |
Verżjoni sapportata ta' Flashpix | 1 |
Spazju tal-kuluri | Mhux kalibrata |
Metodu ta tħaffif | Sensur ta' l-area tal-kulur b'chip waħda |
Tip tax-xena | Fotografija diretta |
Stat ta' wirja | Wirja awtomatika |
Bilanċ l-abjad | Bilanċ tal-abjad awtomatiku |
Daqs fokali ġo film 35mm | 26 mm |
Tip ta' akwistazzjoni | Standard |
Unit ta' miżuri ta' veloċita | Kilometru fis-siegħa |
Veloċita tal-reċivitur tal-GPS | 0.14417025435367 |
Referiment tad-direzzjoni tal-istampa | Direzzjoni vera |
Direzzjoni tal-istampa | 196.26467889908 |
Referiment tal-bronżina tad-destinazzjoni | Direzzjoni vera |
Bronżina tad-destinazzjoni | 196.26467889908 |
Data tal-GPS | 3 Marzu 2019 |