Kċina Marokkina
Il-Kċina Marokkina (bl-Għarbi: المطبخ المغربي) hija l-kċina tal-Marokk, alimentata minn interazzjonijiet u skambji ma' bosta kulturi u nazzjonijiet matul is-sekli.[1] Il-kċina Marokkina hija ġeneralment taħlita ta' kċejjen Berberi, tal-Andalusija, Mediterranji u Għarab, b'influwenzi minimi Ewropej (Franċiżi u Spanjoli) u sub-Saħarjani.[2] Bħall-bqija tal-kċina Magrebina, il-kċina Marokkina għandha aktar aspetti komuni mal-kċina tal-Lvant Nofsani milli mal-bqija tal-Afrika.[3]
Skont il-kok u riċerkatur tal-kċina Marokkina Hossin Houari, l-eqdem traċċi tal-kċina Marokkina li għadhom jistgħu jiġu osservati llum imorru lura għas-seklu 7 Q.K.[4]
Ingredjenti[immodifika | immodifika s-sors]
Il-Marokk jipproduċi firxa kbira ta' frott u ħaxix tal-Mediterran, kif ukoll prodotti tropikali bħall-bebbux. Laħmijiet komuni jinkludu iċ-ċanga, il-laħam tal-mogħoż, il-laħam tal-muntun u l-ħaruf, li, flimkien mat-tiġieġ u l-frott tal-baħar, iservu bħala bażi għall-kċina. It-togħmiet karatteristiċi jinkludu lumi ppreservat, żejt tal-argan, butir ippreservat (smen), żejt taż-żebbuġa, u frott imnixxef.
Il-ħbub prinċipali llum huma r-ross u l-qamħ, użati għall-ħobż u l-kuskus, għalkemm sa nofs is-seklu 20, ix-xgħir kien ikel importanti, speċjalment fin-Nofsinhar.[5] L-għeneb l-aktar li jittiekel frisk, bħala deżerta; il-konsum tal-inbid huwa biss madwar litru kull ras fis-sena.[6][7] Ix-xaħmijiet tradizzjonali tat-tisjir huma l-butir u x-xaħam tal-annimali, għalkemm iż-żejt taż-żebbuġa issa qed jissostitwihom.[8] Il-butir jintuża kemm frisk, zebeda, kif ukoll ippreservat, smen.[9]
Ħwawar[immodifika | immodifika s-sors]
Ħwawar u ras el hanout jintużaw b'mod estensiv fl-ikel Marokkin.[10][11][12] Għalkemm xi ħwawar ġew importati lejn il-Marokk permezz tal-Għarab, li introduċew influwenzi tat-tisjir Persjan u Għarbi, ħafna ingredjenti — bħaż-żagħfran minn Talaouine, in-nagħniegħ u ż-żebbuġ minn Meknes, u l-larinġ u l-lumi minn Fes — huma mkabbra lokalment, u qed jiġu esportati. Wara li l-Idrisidi stabbilew Fes fis-789, predominanti fil-kultura Għarbija, ħafna ħwawar inġabu mil-Lvant.[13] Ħwawar komuni jinkludu l-kannella, il-kemmun, it-turmeric, il-ġinġer, il-paprika, il-kosbor, iż-żagħfran, il-mace, l-imsiemer tal-qronfol, il-bużbież, il-ħlewwa stellata, in-noċemuskata, il-bżar cayenne, il-fenugreek, il-karwija, il-bżar iswed u l-ġunġlien. Sebgħa u għoxrin ħwawar huma kkombinati għat-taħlita tal-ħwawar Marokkina ras el hanout.[14]
Ħwawar komuni fil-kċina Marokkina jinkludu n-nagħniegħ, it-tursin, il-kosbor, ir-riegnu, il-merqtux, il-birbiena, is-salvja u r-rand.
Struttura tal-ikliet[immodifika | immodifika s-sors]
Ikla tipika tibda b'serje ta' insalati sħan u kesħin, segwiti minn tagine jew dwaz. Ħafna drabi, għal ikla formali, wara l-insalata jiġi dixx tal-ħaruf jew tat-tiġieġ, jew kuskus miksi bil-laħam u l-ħaxix. Tradizzjonalment, il-Marokkini jieklu b'idejhom u jużaw il-ħobż.[15] Il-konsum tal-majjal u l-alkoħol mhuwiex komuni minħabba restrizzjonijiet reliġjużi.[16]
Dixxijiet ewlenin[immodifika | immodifika s-sors]
Id-dixx prinċipali Marokkin li n-nies huma l-aktar familjari miegħu huwa l-kuskus;[17] il-ħaruf huwa l-aktar laħam li jittiekel fil-Marokk, ġeneralment jittiekel f'tagine b'għażla wiesgħa ta' ħxejjex. It-tiġieġ huwa wkoll użat ħafna f'tagines jew inkaljat. Jużaw ukoll ingredjenti addizzjonali bħal għanbaqar, bajd mgħolli, u lumi. Bħall-ikel nazzjonali tagħhom, it-tagine għandha togħma unika ta' ħwawar popolari bħal żagħfran, kemmun, kannella, ġinġer, u cilantro, kif ukoll bżar aħmar mitħun.[18]
Il-kċina Marokkina għandha ħafna platti tal-frott tal-baħar. Is-sardina Ewropea tinqabad fi kwantitajiet kbar iżda qiegħdin dejjem jonqsu.[19] Speċi oħra ta' ħut jinkludu kavalli, inċova, sardinella, u sawrell.[20]
Dixxijiet Marokkini famużi oħra huma pastilla, tangja, u rfissa.
Parti kbira mill-ikla ta’ kuljum hija l-ħobż. Il-ħobż fil-Marokk huwa magħmul prinċipalment mis-smid tal-qamħ durum magħruf bħala khobz. Il-fran huma komuni ħafna fil-Marokk kollu u l-ħobż frisk huwa ikel komuni f'kull belt u raħal. L-aktar komuni huwa ħobż jew baguettes magħmul minn dqiq kannella mitħun oħxon jew abjad fin. Hemm ukoll numru ta’ ħobż ċatt u ħobż moqli bla ħmira.
Barra minn hekk, hemm laħam immellaħ imnixxef u laħam ippreservat immellaħ bħal khlea u g'did (bażikament bacon tan-nagħaġ ), li jintużaw biex jagħtu togħma lit-tagines jew jintużaw f'el rghaif, pancake Marokkina mitwija.
Deżerti[immodifika | immodifika s-sors]
Normalment, frott staġjonali aktar milli deżerti msajra huma servuti fl-għeluq ta' ikla. Deżerta komuni hija kaab el ghzal ( كعب الغزال, għekiesi gazzella), għaġina mimlija bil-lewż mgħaffeġ u mgħottija biz-zokkor. Ieħor huwa halwa chebakia, għaġina f'forma ta' pretzel moqlija, mxarrba fl-għasel u mxerrda biż-żerriegħa tal-ġulġlien; jittiekel matul ix-xahar tar-Ramadan. Jowhara hija ħelwa tipika ta’ Fes, magħmula b’għaġina waraq moqlija, krema, u lewż imqatta mixwi.[21] Kejkijiet tal-coconut, "Zucre Coco", huma popolari wkoll.
Xorb[immodifika | immodifika s-sors]
L-iktar xarba popolari hija t-te tal-menta Marokkin, imsejjaħ lokalment atay. Tradizzjonalment, li tagħmel tè tal-menta tajjeb fil-Marokk hija meqjusa bħala forma ta' arti u x-xorb tiegħu mal-ħbieb u l-familja huwa spiss tradizzjoni ta' kuljum. It-teknika ta' kif tferrgħu hija kruċjali daqs il-kwalità tat-tè innifsu. It-teapots Marokkini għandhom spouts twal u mgħawġin u dan jippermetti li t-tè jitferra b'mod uniformi fi tazzi ċkejkna mill-għoli. Għall-aħjar togħma, it-tazzi jimtlew f'żewġ stadji. Il-Marokkini tradizzjonalment iħobbu t-te bil-bżieżaq, għalhekk waqt li jferrgħu jżommu t-teapot 'l fuq mit-tazzi. Fl-aħħarnett, it-tè huwa akkumpanjat biz-zokkor.[22]
Il-Marokk għandu abbundanza ta' larinġ u għalhekk il-meraq tal-larinġ frisk jinstab faċilment u mhux għali.
Referenzi[immodifika | immodifika s-sors]
- ^ "The Art of Moroccan Cuisine". 10 October 2007.
- ^ Howard, Herbert (2013-10-30). Ultimate African Travel - Morocco (bl-Ingliż). Herbert Howard.
- ^ McCann, Jennifer (2011-01-22). Vegan Lunch Box Around the World (Large Print 16pt) (bl-Ingliż). ReadHowYouWant.com. p. 29. ISBN 978-1-4596-0917-4.
- ^ "Best Moroccan Chefs honored on a TV program, interview with Hossin Houari" (bl-Għarbi u bil-Moroccan Arabic). 21 January 2019.
- ^ Amri, Ahmed; Ouammou, Latifa; Nassif, Fatima (2005). "Barley-based food in Southern Morocco". Food Barley: Importance, Uses and Local Knowledge. pp. 22–28.
- ^ International Organisation of Vine and Wine,
- ^ Robinson, Jancis (2006). The Oxford companion to wine. Oxford ; New York : Oxford University Press. p. 543.
- ^ Patricia Crocker, Tastes of the Kasbah, 2005, ISBN 097369131X, p. 33
- ^ Pamela Goyan Kittler, Kathryn P. Sucher, Marcia Nelms, Food and Culture, 2016, ISBN 1305886879, p. 436
- ^ "What Is Baharat Spice? - Baharat vs. Ras el Hanout".
- ^ Paula Wolfert (January 2012). The Food of Morocco, Ras El Hanout. A&C Black. p. 32. ISBN 9781408827468.
- ^ Raghavan, Susheela (2006-10-23). Handbook of Spices, Seasonings, and Flavorings (bl-Ingliż). CRC Press. p. 150. ISBN 978-1-4200-0436-6.
- ^ Morocco: A Culinary Journey with Recipes from the Spice-Scented Markets of Marrakech to the Date-Filled Oasis of Zagora (bl-Ingliż). Chronicle Books. 2012-05-16. p. 15. ISBN 978-0-8118-7738-1.
- ^ Otal, 1999, p. 3
- ^ Trnka, Susanna; Dureau, Christine; Park, Julie (2013-05-02). Senses and Citizenships: Embodying Political Life (bl-Ingliż). Routledge. p. 1992. ISBN 978-1-136-69059-4.
- ^ Food In Morocco. Food In Every Country. Accessed April 2011.
- ^ "Moroccan Couscous Recipe". Maroccan Kitchen Recipes (Website). Accessed April 2014.
- ^ "Food, Morocco Travel Guide" (PDF). Desert Morocco Adventure.
- ^ Lanier, B. V. (1981). The World Supply and Demand Picture for Canned Small Pelagic Fish. Food & Agriculture Org. p. 15. ISBN 978-92-5-101143-0.
- ^ "Moroccan Sardine FAO 34". Fishery Improvement Projects. Miġbur 10 May 2016.
- ^ "Traditional Moroccan Food | Moroccanzest". Moroccanzest (bl-Ingliż). 2018-07-28. Miġbur 2018-11-05.
- ^ Otal, 1999. p. 61