Ġan Franġisk Abela
 |
Dan l-artiklu dwar persuna huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
| Ġan Franġisk Abela | |
|---|---|
 | |
| Ħajja | |
| Twelid | Valletta, 1582 |
| Nazzjonalità | Malta |
| Mewt | Valletta, 4 Mejju 1655 |
| Edukazzjoni | |
| Alma mater |
Collegium Melitense (en)  |
| Lingwi |
Taljan Latin |
| Okkupazzjoni | |
| Okkupazzjoni |
storiku arkeologu |
Ġan Franġisk Abela (1582 – 1655) kien storiku Malti, meqjus bħala l-"Missier tal-Istorja ta' Malta", għax kien l-ewwel Malti li kiteb il-ġrajjiet li l-gżejjer Maltin għaddew minnhom. Fost il-ħafna xogħlijiet li kellu, kien hemm dak ta' Viċi-Kanċillier tal-Ordni ta' San Ġwann.
Xogħlijiet
[immodifika | immodifika s-sors]Kien fl-1626 meta fid-dar li bena fil-Marsa beda jikteb il-ġrajja ta' Malta, maqsuma f'erba' kotba. Tajjeb ngħidu li dan ir-raġel kien qassis u mbagħad sar avukat waqt li xorta żamm il-vokazzjoni saċerdotali tiegħu:
- L-Ewwel Ktieb: ifaħħar lil Malta u jagħtina stampa tal-Belt Valletta, il-Port il-Kbir, il-Forti Sant Anġlu, l-Imdina u fdalijiet tal-imgħoddi.
- It-Tieni Ktieb: tagħrif dwar kif kienet tissejjaħ Malta fil-qedem, u l-lista tal-ħakkiema tagħha kollha sa żmien il-Kavallieri.
- It-Tielet Ktieb: jitkellem dwar ġrajjet il-Knisja f'dawn il-gżejjer.
- Ir-Raba' Ktieb: tagħrif fuq familji antiki u nies magħrufin Maltin, fosthom il-perit Ġlormu Cassar.
Fi żmienu Abela kien magħruf u meqjum ħafna. Kwadru tiegħu jinsab fis-sala ewlenija tal-Bibljoteka tal-belt Valletta.