Kolugo: Differenza bejn il-verżjonijiet
m Removing Link GA template (handled by wikidata) |
m ortografija |
||
Linja 23: | Linja 23: | ||
| daqs_mappa_firxa = 250px |
| daqs_mappa_firxa = 250px |
||
}} |
}} |
||
Il-'''kolugi''', |
Il-'''kolugi''', imsejħa bħala '''kobegi''' jew '''lemuri li jtiru''' (għalkemm, dawn la huma [[lemuri]] u l-anqas itiru), huma [[mammiferu|mammiferi]] [[erbivoru|erbivori]] notturni ta' daqs żgħir mifruxin mal-foresti tropikali fin-naħa tax-Xlokk tal-[[Asja]]. Jeżistu biss żewġ [[speċi]] f'żewġ [[ġeneru|ġeneri]], li jiffurmaw il-[[Familja (bijoloġija)|familja]] [[Cynocephalidae]] u l-[[Ordni (bijoloġija)|ordni]] [[Dermoptera]]. Għalkemm huma l-aktar mammiferi kapaċi mill-mammiferi li jipplanaw, dawn xorta ma jistgħux itiru ta' vera. |
||
Il-kolugi għalkemm ta' daqs żgħir, huma pjuttost kbar bħala mammiferi tas-siġar: b'bejn 35 u 40 [[ċentimetru]] fit-tul u minn 1 sa 2 [[kilogramma|kilogrammi]] fil-piż. Is-saqajn u l-idejn huma |
Il-kolugi, għalkemm ta' daqs żgħir, huma pjuttost kbar bħala mammiferi tas-siġar: b'daqs ta' bejn 35 u 40 [[ċentimetru]] fit-tul u minn 1 sa 2 [[kilogramma|kilogrammi]] fil-piż. Is-saqajn u l-idejn huma rqaq, ta' tul moderat bl-istess qies, denb ta' daqs medju u korporatura ħafifa. Ir-ras hi ċkejkna, b'par għajnejn kbar iħarsu 'l quddiem b'viżjoni binokulari u b'par widnejn żgħar u tondi. |
||
Dawn il-mammiferi għandhom membrana ta' ġilda mifruxa bejn il-vojt tal-appendiċi kollha li fl-ebda mammiferu ieħor ma laħqet din il-firxa. Din il-membrana, jew pataġjum, hi |
Dawn il-mammiferi għandhom membrana ta' ġilda mifruxa bejn il-vojt tal-appendiċi kollha li fl-ebda mammiferu ieħor ma laħqet din il-firxa. Din il-membrana, jew pataġjum, hi mifruxa wkoll bejn is-swaba' tal-idejn u tas-saqajn, bejn id-denb u s-saqajn u saħansitra bejn l-idejn u l-għonq. Ġeometrikament, din il-membrana mhijiex possibli tkun akbar jew aktar mifruxa minn hekk. |
||
== Klassifikazzjoni == |
== Klassifikazzjoni == |
Reviżjoni ta' 10:24, 12 Mejju 2021
Kolugi | |
---|---|
Tpinġija ta' kolugo | |
Klassifikazzjoni xjentifika | |
Renju: | Animalia |
Phylum: | Chordata |
Sottodiviżjoni: | * Cynocephalus |
Klassi: | Mammalia |
Sottoklassi: | Theria |
Infraklassi: | Eutheria |
Superordni: | Euarchontoglires |
Ordni: | Dermoptera Illiger, 1811 |
Familja: | Cynocephalidae Simpson, 1945 |
Firxa tal-kolugi. Il-kolugo tal-Filippini bl-aħmar u l-kolugo ta' Sunda bl-iswed. |
Il-kolugi, imsejħa bħala kobegi jew lemuri li jtiru (għalkemm, dawn la huma lemuri u l-anqas itiru), huma mammiferi erbivori notturni ta' daqs żgħir mifruxin mal-foresti tropikali fin-naħa tax-Xlokk tal-Asja. Jeżistu biss żewġ speċi f'żewġ ġeneri, li jiffurmaw il-familja Cynocephalidae u l-ordni Dermoptera. Għalkemm huma l-aktar mammiferi kapaċi mill-mammiferi li jipplanaw, dawn xorta ma jistgħux itiru ta' vera.
Il-kolugi, għalkemm ta' daqs żgħir, huma pjuttost kbar bħala mammiferi tas-siġar: b'daqs ta' bejn 35 u 40 ċentimetru fit-tul u minn 1 sa 2 kilogrammi fil-piż. Is-saqajn u l-idejn huma rqaq, ta' tul moderat bl-istess qies, denb ta' daqs medju u korporatura ħafifa. Ir-ras hi ċkejkna, b'par għajnejn kbar iħarsu 'l quddiem b'viżjoni binokulari u b'par widnejn żgħar u tondi.
Dawn il-mammiferi għandhom membrana ta' ġilda mifruxa bejn il-vojt tal-appendiċi kollha li fl-ebda mammiferu ieħor ma laħqet din il-firxa. Din il-membrana, jew pataġjum, hi mifruxa wkoll bejn is-swaba' tal-idejn u tas-saqajn, bejn id-denb u s-saqajn u saħansitra bejn l-idejn u l-għonq. Ġeometrikament, din il-membrana mhijiex possibli tkun akbar jew aktar mifruxa minn hekk.
Klassifikazzjoni
- Ordni Dermoptera
- Familja Cynocephalidae
- Ġeneru Cynocephalus
- Kolugo tal-Filippini, Cynocephalus volans
- Ġeneru Galeopterus
- Kolugo ta' Sunda, Galeopterus variegatus
- Ġeneru Cynocephalus
- Familja Cynocephalidae
Il-Mixodectidae jidher li hu fossilu tal-ordni Dermoptera. Madanakollu, għalkemm hemm mammiferi oħra tal-Paleogene li ġew interpretati bħala relatati mad-dermopteri, l-evidenza turi li hemm inċertezzi u ħafna minn dawn il-fossili m'għadhomx interpretati aktar bħala mammiferi planarji.
Il-kolugi darba kienu jagħmlu parti mal-ordni Insectivora, madanakollu, l-aħħar studji tal-filoġenija molekulari wrew li l-kolugi għandhom jiġu kklassifikati f'ordni għalihom — id-Dermoptera — u flimkien mal-ordnijiet Primates u Scandentia jiffurmaw il-klad Euarchonta. Il-klad Euarchonta jiġi ħu l-klad Glires li huwa ffurmat mill-ordnijiet Lagomorpha u Rodentia, u ż-żewġ kladi flimkien jiffurmaw is-superordni Euarchontoglires.
Euarchontoglires |
| ||||||||||||||||||||||||||||||
Referenzi
- Wilson, D. E.; Reeder, D. M. Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press, ISBN 0-8018-8221-4