Fażijiet lunari: Differenza bejn il-verżjonijiet
Linja 18: | Linja 18: | ||
[[Stampa:Qamar fażijiet mt.jpg|thumb|center|nofloat|800px|Il-fażijiet tal-Qamar, meta nħarsu lejn in-Nofsinhar mill-Emisferu Boreali. Mill-Emisferu Awstrali kull fażi tidher imdawra b'180°. Il-parti ta' fuq tal-istampa mhijiex in proporzjon, billi l-Qamar hu iżjed 'l bogħod mid-Dinja milli jintwera hawn.]] |
[[Stampa:Qamar fażijiet mt.jpg|thumb|center|nofloat|800px|Il-fażijiet tal-Qamar, meta nħarsu lejn in-Nofsinhar mill-Emisferu Boreali. Mill-Emisferu Awstrali kull fażi tidher imdawra b'180°. Il-parti ta' fuq tal-istampa mhijiex in proporzjon, billi l-Qamar hu iżjed 'l bogħod mid-Dinja milli jintwera hawn.]] |
||
=== It-tlugħ u l-inżul tal-qamar === |
|||
<includeonly> |
<includeonly> |
||
=== Sorgere e tramontare della Luna === |
|||
* |
* Meta jkun hemm Qmar mitluf, il-Qamar ikun interpost bejn id-Dinja u x-Xemx: jitla' filgħodu u jinżel fil-għaxija. Se si allinea in prossimità del nodo con la Terra e il Sole si ha un'[[eclissi solare]]. |
||
* Nelle [[quadratura (astronomia)|quadrature]] o quarti (primo quarto e ultimo quarto), le semirette congiungenti la Terra con la Luna e il Sole formano un angolo di 90°: al primo quarto la Luna sorge a mezzogiorno e tramonta a mezzanotte, all'ultimo quarto sorge a mezzanotte e tramonta a mezzogiorno. |
* Nelle [[quadratura (astronomia)|quadrature]] o quarti (primo quarto e ultimo quarto), le semirette congiungenti la Terra con la Luna e il Sole formano un angolo di 90°: al primo quarto la Luna sorge a mezzogiorno e tramonta a mezzanotte, all'ultimo quarto sorge a mezzanotte e tramonta a mezzogiorno. |
||
* Con la [[Luna piena]] la posizione della Terra è compresa tra Sole e Luna: la Luna sorge alla sera e tramonta al mattino. Se invece si allinea dietro l'ombra della Terra si ha un'[[eclissi lunare]]. |
* Con la [[Luna piena]] la posizione della Terra è compresa tra Sole e Luna: la Luna sorge alla sera e tramonta al mattino. Se invece si allinea dietro l'ombra della Terra si ha un'[[eclissi lunare]]. |
||
* Congiunzione ed opposizione vengono denominate [[sizigia|sizigie]]. |
* Congiunzione ed opposizione vengono denominate [[sizigia|sizigie]]. |
||
Il-qamar jagħmel dawra sħsiħa madwar id-dinja f'27 jum, 7 sigħat, 43 minuta u 11-il sekonda (xhar siderali). Waqt li x-xhar lunari jew sinodiku (jiġiefieri il-perjodu bejn żewġ qmura mitlufin) idum 29 jum, 12-il siegħa, 44 minuta u 3 sekondi. Id-differenza ġejja mill-fatt che nel frattempo sia la Terra che la Luna sono avanzate lungo l'[[orbita]] terrestre ed il loro allineamento col Sole è cambiato. Tale differenza non è costante principalmente perché nel corso dell'anno la velocità della Terra lungo la sua orbita varia in dipendenza della distanza Terra-Sole. |
|||
</includeonly> |
</includeonly> |
Reviżjoni ta' 22:18, 17 Jannar 2013
Il-fażijiet lunari jew fażijiet qamrin jiddeskrivu kif jidher il-Qamar matul il-moviment tiegħu. Kif jidher jiddependi mill-orjentament tiegħu b'rispett ix-Xemx. Il-fażijiet lunari jirrepetu ruħhom f'intervall ta' żmien imsejjaħ "xhar sinodiku", ta' madwar 29 jum u nofs. Ix-xhar tal-kalendarju tagħna ġej minnu. Il-fażijiet lunari ġejjin mit-tidwir tal-Qamar u t-tibdil ċikliku tal-pożizzjoni b'rispett id-Dinja u x-Xemx li jiġi minnu .
Il-qmura
Il-qmura jew fażijiet jirrappreżentaw il-parti tal-qamar imdawla mix-Xemx.
Hemm erba' pożizzjonijiet fundamentali, rappreżentati fil-figura ta' taħt bit-titli ta' fuq, u erba' intermedji:
- Qamar mitluf
- Qamar ġdid
- L-ewwel kwart
- Qamar mużqaq
- Qamar kwinta
- Qamar muqsar
- L-aħħar kwart
- Qamar xiħ
It-terminu "kwart" jirreferi għall-pożizzjoni tal-Qamar fl-orbita madwar id-Dinja. Meta jkun f'waħda minn dawn iż-żewġ pożizzjonijiet mid-dinja jidher biss nofs emisferu.