Ħinduiżmu: Differenza bejn il-verżjonijiet
m r2.7.1) (Bot Żieda: tg:Ҳиндуия |
m r2.7.2) (Bot Żieda: ceb:Induwismo |
||
Linja 45: | Linja 45: | ||
[[bs:Hinduizam]] |
[[bs:Hinduizam]] |
||
[[ca:Hinduisme]] |
[[ca:Hinduisme]] |
||
[[ceb:Induwismo]] |
|||
[[co:Induisimu]] |
[[co:Induisimu]] |
||
[[cs:Hinduismus]] |
[[cs:Hinduismus]] |
Reviżjoni ta' 10:49, 24 April 2012
Il- Bidu ta’ l-Induizmu
L-Induizmu beda max-xmara Indu, fl-Indja madwar is-sena 1500 QK. Biss elementi tat-twemmin huma aktar antiki. Hija reli[jon ta’ ]afna le[[endi u miti li jiehdu forma differenti skond il-kultura tar-regjun. L-allat taghhom jie]du wkoll xehta differenti u ismijiet differenti. L-Indu m’ghandux fundatur, m’hemmx ghalliema jew profeti. Ir-riti Induisti jinbidlu wkoll skond ir-regjun. Ghalekk l-Induismu tista tissejjah ghaqda ta’ setet differenti, kollha bi drawwiet differenti imma bl-istess twemmin.
It-Twemmin Induist
Skond l-Induisti alla hu wie]ed li ma jistax jigi deskritt (spjegazzjoni ghala hawn hafna tipi ta’ allat Indu). Hu ]alaq kollox u g]alekk hu jissejja] Brahman-l-assolut. Fost il-]afna allat meqjuma insibu lill Brahma-il-kreatur, Vishnu – li jaghti l-hajja u Shiva-li se jkisser l-univers.
Ir-Rinkarnazzjoni
Il-hsieb ewlieni ta’ l-g]ajxien Induist hu li wiehed jehles mi`-`iklu tar-rinkarnaazzjoni, jigifieri li wara l-mewt ter[a titwieled mill-gdid, u ghalekk min jirnexxielu je]les mir-rabta madin id-dinja materjali ikun kiseb il-moksha. Dan isir billi il-bniedem jikseb gharfien profond, u paci u armonija tal-qalb.
Il-kasti socjali
Fl-Induismu il-kasti so`jali ghandhom importanza kbira. Meta titwieled f’kasta socjali trid tibqa fiha sa ma tmut, tghix ma dawk ta’ l-istess kasta tieg]ek u kif ukoll tizzewweg lill xi hadd ta’ l-istess kasta so`jali tieg]ek. Tibdil fil-kasti socjali isir biss bir-rinkarnazzjoni fejn int tista titla jew tinzel fis-socjeta, skond kif tkun ghext fil-hajja ta’ qabel, jew sahan sitra tirrinkarna b]ala animal. Tradizzjonalment hemm hames kasti:
Il-qassisin- L-indu jemmnu li hargu minn halq Brahman
- Il-mexxejja- Dawn hargu minn idejn Brahman
- Il-merkanti u dawk ta’ sengha- dawn hargu minn qghadd Brahman
- Is-servjenti u dawk qieghda- dawn hargu minn saqajn Brahman
- Il-moqzieza- il-morda u l-mahmugin li mhumiex meqjusa b]ala parti mis-socjeta.