Kolokolo: Differenza bejn il-verżjonijiet

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Content deleted Content added
No edit summary
mNo edit summary
Linja 28: Linja 28:
==Deskrizjoni==
==Deskrizjoni==


Il-[[kolokolo]] huwa ftit akbar min ġurdien, twil bejn 8 u 13-il ċm, b'denb pjutost oħxon fil-bidu moderatament preħensili, ta' bejn wieħed u ieħor l'istess tul u jiżen bejn 17 u 31 gramma. Il-pil, qasir u folt fil-kanella b'xi ftit iswed fin-naħa ta' fuq għal mal-ġnub, ma' l-idejn u s-saqajn, b'xi tbajja fil-griż ċar l'hemm u l'hawn, b'wiċċu w ż-żaqqu fil-bajdani. Il-kolokolo għandu par għajnejn kbar ftit imqabżin il-barra b'2 iċriki suwed madwarhom u par widnejn qosra, żgħar u tondi.
Il-[[kolokolo]] huwa ftit akbar min ġurdien, twil bejn 8 u 13-il ċm, b'denb pjutost oħxon fil-bidu moderatament preħensili, ta' bejn wieħed u ieħor l'istess tul u jiżen bejn 17 u 31 gramma. Il-pil, qasir u folt fil-kanella b'xi ftit iswed fin-naħa ta' fuq għal mal-ġnub, ma' l-idejn u s-saqajn, b'xi tbajja fil-griż ċar l'hemm u l'hawn, b'wiċċu w ż-żaqqu fil-bajdani. Il-[[kolokolo]] għandu par għajnejn kbar ftit imqabżin il-barra b'2 iċriki suwed madwarhom u par widnejn qosra, żgħar u tondi.


==Dieta==
==Dieta==


Il-parti l-kbira tad-dieta tal-kolokolo hija [[karnivora]], magħmula minn insetti u [[annimali]] [[vertebrati]] żgħar, għalkemm ammont żgħir ta' [[frott]] jintiekel ukoll.
Il-parti l-kbira tad-dieta tal-[[kolokolo]] hija [[karnivora]], magħmula minn insetti u [[annimali]] [[vertebrati]] żgħar, għalkemm ammont żgħir ta' [[frott]] jintiekel ukoll.


==Riproduzjoni==
==Riproduzjoni==
Linja 40: Linja 40:
==Klassifikazjoni==
==Klassifikazjoni==


Il-[[kolokolo]] jew [[monito del monte]] huwa l'uniku membru tal-[[familja]] [[Microbiotheriidae]] u l'unika speċi ħajja mill-[[ordni]] antik [[Microbiotheria]], li ilu miż-żminijiet ta' l-[[Oligocene]] u [[Miocene]] ta' l-[[Amerika]] ta' taħt. Għalkemm darba kien maħsub li huwa membru ta' l-[[ordni]] [[Didelphimorphia]], ħafna evidenzi anatomiċi u ġenetiċi fi żmienijiet reċenti wasslu għal konklużjoni li dan il-[[mammiferu]] [[marsupjali]] ċkejken ta' l-[[Amerika]] ta' taħt huwa relatat l'aktar fil-qrib mal-marsupjali tal-kontinent [[Awstralja]]n. Huwa maħsub ukoll li l-antenati fil-bogħod tal-kolokolo, jew baqaw fil-kontinet ta' l-[[Amerika]] ta' taħt waqt li oħrajn daħlu fil-kontinent Antartiku w eventwalment f'dak [[Awstralja]]n matul iż-żmien li it-3 kontinenti kienu maqudin f'kontinent wieħed bl-isem ta' [[Gondwana]] jew kienu parti mil-fawna marsupjali [[Awstralja]]na li reġu invadew lura il-kontinent ta' l-[[Amerika]] ta' taħt.
Il-[[kolokolo]] jew [[monito del monte]] huwa l'uniku membru tal-[[familja]] [[Microbiotheriidae]] u l'unika speċi ħajja mill-[[ordni]] antik [[Microbiotheria]], li ilu miż-żminijiet ta' l-[[Oligocene]] u [[Miocene]] ta' l-[[Amerika]] ta' taħt. Għalkemm darba kien maħsub li huwa membru ta' l-[[ordni]] [[Didelphimorphia]], ħafna evidenzi anatomiċi u ġenetiċi fi żmienijiet reċenti wasslu għal konklużjoni li dan il-[[mammiferu]] [[marsupjali]] ċkejken ta' l-[[Amerika]] ta' taħt huwa relatat l'aktar fil-qrib mal-marsupjali tal-kontinent [[Awstralja]]n. Huwa maħsub ukoll li l-antenati fil-bogħod tal-[[kolokolo]], jew baqaw fil-kontinet ta' l-[[Amerika]] ta' taħt waqt li oħrajn daħlu fil-kontinent Antartiku w eventwalment f'dak [[Awstralja]]n matul iż-żmien li it-3 kontinenti kienu maqudin f'kontinent wieħed bl-isem ta' [[Gondwana]] jew kienu parti mil-fawna marsupjali [[Awstralja]]na li reġu invadew lura il-kontinent ta' l-[[Amerika]] ta' taħt.


*[[Ordni]] [[Microbiotheria]]
*[[Ordni]] [[Microbiotheria]]

Reviżjoni ta' 21:47, 16 Settembru 2006

Mudell:Isem taxbox
Klassifikazzjoni xjentifika

Il-kolokolo jew kif isibuħ ukoll monito del monte li jfisser "xadina żigħra tal-muntanji", huwa mammiferu marsupjali karnivoru ta' l-Amerika ta' taħt. Jinstab biss fuq il-muntanji bejn iċ-Ċili u l-Arġentina u jippreferi foresti umdi, partikolarment fejn jikber il-bambu jew qasab ċilen, u huwa pjutost komuni fl-areja ristretta li jigħx fhija.

Il-kolokolo huwa marsupjal noturnu u għandu abilita kbira biex jitla ma' s-siġar fejn jigħnu ħafna denbu, imma jsibu komdu tant ieħor fuq l-art. Huwa għandu kapaċita li jakkumula riserva kbira ta' xaħam f'denbu, u fiż-żmien ġigħma jirdoppja il-piż ta' ġismu. Din ir-riserva tintuża matul il-ġranet kesħin tax-xitwa meta il-kolokolo jkun qiegħed fi stat ta' ibernazjoni.

Deskrizjoni

Il-kolokolo huwa ftit akbar min ġurdien, twil bejn 8 u 13-il ċm, b'denb pjutost oħxon fil-bidu moderatament preħensili, ta' bejn wieħed u ieħor l'istess tul u jiżen bejn 17 u 31 gramma. Il-pil, qasir u folt fil-kanella b'xi ftit iswed fin-naħa ta' fuq għal mal-ġnub, ma' l-idejn u s-saqajn, b'xi tbajja fil-griż ċar l'hemm u l'hawn, b'wiċċu w ż-żaqqu fil-bajdani. Il-kolokolo għandu par għajnejn kbar ftit imqabżin il-barra b'2 iċriki suwed madwarhom u par widnejn qosra, żgħar u tondi.

Dieta

Il-parti l-kbira tad-dieta tal-kolokolo hija karnivora, magħmula minn insetti u annimali vertebrati żgħar, għalkemm ammont żgħir ta' frott jintiekel ukoll.

Riproduzjoni

It-tammir isir matul ir-rebbiegħa u fil-bidu tas-sajf. Wara biss ftit ġranet jitwieldu minn 1 sa 5 ifrieħ taħt forma ta' embrjuni żgħar ħafna, li jiġu miżmuma ġewwa marsupju żviluppat sew li jiflaħ massimu ta' 4. Dawn ikomplu jiżżviluppaw fil-marsupju ta' l-omm u joħorġu biss wara ftit ġigħmat, meta jkunu kapaċi jżommu it-temperatura ta' ġisimhom stabli, wara jkomplu jikbru ġo bejta fis-siġar li tkun lestit l-omm minn qabel. Ftit ġranet biss wara il-frieħ jibdew iduru ma' l-omm imqabdin ma' darha, dan sakemm jkunu kapaċi jżommu weħidhom fis-siġar. Il-kolokolojilħqu Il-maturita sesswali tagħhom fit-tieni sena ta' ħajja.

Klassifikazjoni

Il-kolokolo jew monito del monte huwa l'uniku membru tal-familja Microbiotheriidae u l'unika speċi ħajja mill-ordni antik Microbiotheria, li ilu miż-żminijiet ta' l-Oligocene u Miocene ta' l-Amerika ta' taħt. Għalkemm darba kien maħsub li huwa membru ta' l-ordni Didelphimorphia, ħafna evidenzi anatomiċi u ġenetiċi fi żmienijiet reċenti wasslu għal konklużjoni li dan il-mammiferu marsupjali ċkejken ta' l-Amerika ta' taħt huwa relatat l'aktar fil-qrib mal-marsupjali tal-kontinent Awstraljan. Huwa maħsub ukoll li l-antenati fil-bogħod tal-kolokolo, jew baqaw fil-kontinet ta' l-Amerika ta' taħt waqt li oħrajn daħlu fil-kontinent Antartiku w eventwalment f'dak Awstraljan matul iż-żmien li it-3 kontinenti kienu maqudin f'kontinent wieħed bl-isem ta' Gondwana jew kienu parti mil-fawna marsupjali Awstraljana li reġu invadew lura il-kontinent ta' l-Amerika ta' taħt.

Sinonimi

L-isem Dromiciops australis huwa sinonimu ta' Dromiciops gliroides

Referenzi

  • Gardner, Alfred (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press, 21. ISBN 0-801-88221-4.

Links Esterni